Husiler Taiz’deki sivilleri hedef alıyor: Arap Koalisyonu Marib ve Hacca’da Husilere ait 19 hedefe operasyon düzenledi

Sana yakınlarında yerinden edilenlerin kaldığı bir kampta çamaşır asan kadın (EPA)
Sana yakınlarında yerinden edilenlerin kaldığı bir kampta çamaşır asan kadın (EPA)
TT

Husiler Taiz’deki sivilleri hedef alıyor: Arap Koalisyonu Marib ve Hacca’da Husilere ait 19 hedefe operasyon düzenledi

Sana yakınlarında yerinden edilenlerin kaldığı bir kampta çamaşır asan kadın (EPA)
Sana yakınlarında yerinden edilenlerin kaldığı bir kampta çamaşır asan kadın (EPA)

Yemen’in Taiz, Hacca ve Marib kentlerindeki cephelerde Husi milisleri ile Yemen'deki meşru hükümeti destekleyen Arap Koalisyonu arasındaki silahlı çatışmaların artmasıyla birlikte Husi milisleri Taiz kentindeki sivil yerleşim alanları iki gün art arda mermilerle hedef aldı.
Yemen ordusu askeri medyası, çatışmalarda Husi milisleri tarafında askeri ekipman ve can kayıplarının olduğunu doğruladı. Yemen'deki meşru hükümeti destekleyen Arap Koalisyonu son 24 saat içinde Marib ve Hacca’daki milislere karşı 19 operasyon düzenlediğini duyurdu. Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA’nın Twitter hesabından paylaştığı bilgiye göre, söz konusu operasyonlarda 13 askeri araç imha edildi ve milisler ağır can kayıpları verdi.
Askeri medya Taiz kentinde el-Huban, Tilal es-Selal ve Suftil bölgelerine konuşlanan Husi milislerin kentin doğusundaki sivil yerleşim alanlarına ve şehir merkezine top atışları gerçekleştirdiğini bildirdi.
Kaynaklar, kentin doğusunda ordu güçleri ile milisler arasında şiddetli çatışmaların çıktığını doğruladı. Bu çatışmalar, ordu güçlerinin kentin batısındaki Mukbina ve Cebel Habeşi cephelerinde sahada ilerleme kaydetmesinin ardından geldi.
Askeri medya milislerin Hacca kentindeki ordu mevzilerine saldırmaya devam ettiğini, milislerin tarafında askeri ekipman ve can kayıplarının olduğunu ve kentin kuzeyindeki Abbas cephesine saldıranlardan çoğunun esir alındığını kaydetti.
Askeri medya Perşembe günü sınır kenti Hacca’da çıkan çatışmalarda ordu güçlerinin top atışları ve hava saldırıları sonucu onlarca milis unsurun öldüğünü ve onlarcasının da yaralandığını aktarmıştı. Askeri medyanın aktardığına göre ordu güçleri Harad ve Abbas cephelerinde milis unsurlara ait yerleşkeleri vurarak, milislerin gönderdiği bomba yüklü iki insansız hava aracını (İHA) düşürmeyi başarmıştı.
Husi milisler farklı cephelerde askeri gerginliği artırırken, Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Gıda Programı (WFP) İcra Direktörü David Beasley, insani yardımların azalmasının ışığında Yemen genelinde insani durumun kötüleşmesine karşı uyardı.
Beasley, Yemen’in geçici başkenti Aden’i ziyaretinden sonra yaptığı açıklamada, “Yemen’deki durum hiç kimsenin hayal bile edemeyeceği en kötü hale geldi” dedi.
Yemen’in bir felakete doğru sürüklendiğini söyleyen Beasley, insani yardım fonlarının zayıfladığını ve bu durumun WFP’yi aç durumdaki milyonlarca aileye gıda yardımlarını azaltmaya zorladığını kaydetti. Beasley, “Acil fon bulamazsak, açları doyurmak için açlık çeken insanlardan yiyecek almaktan başka seçeneğimiz kalmayacak. Birkaç hafta içinde açları doyurmama riskini bile alacağız. Bu, dünyadaki cehennem olacak” ifadesini kullandı.
WFP, Ukrayna’daki krizin, ekonomisi büyük ölçüde ithalata dayanan Yemen’de gıda malzemelerindeki fiyatların ikiye katlandığı bir dönemde, yakıt ve başta tahıl olmak üzere gıda fiyatlarında artışa yol açacağını öngörüyor.
Beasley, “Durumun daha da kötüye gidemeyeceğini düşündüğünüzde, dünya, Ukrayna'da, dünya çapında ve özellikle de Rusya ile Ukrayna’dan buğday ithalatına dayanan Yemen gibi ülkelerde ekonomik gerilemeye neden olması muhtemel bir çatışmanın etkisiyle uyanıyor. Zaten kötü olan durumun daha da kötüye gitmesiyle fiyatlar artacak” dedi.
Beasley, Yemen’in Aden, Sana ve Umran kentlerinde hükümet yetkilileriyle görüştü, hastanelerdeki aileler ile yemek dağıtım merkezlerindeki çalışanlarla birlikte vakit geçirdi ve yardımların azalmasının ailelerin hayatları üzerindeki etkilerini birinci ağızdan dinledi.
Beasley, “Yemen, kıtlığın eşiğinden dönmek zorunda kaldığımız 2018'den bu yana tam bir döngüye girdi. Ancak bugünün tehlikeleri her zamankinden daha gerçek” ifadesini kullandı.
WFP Yemen’de ayda 13 milyon kişiye gıda yardımı sunuyor fakat fon yetersizliği sebebiyle bu yılın başında gıda paylarını yarıya (8 milyon kişi) indirmek zorunda kaldı. Bu arada, kıtlıkla karşı karşıya olan beş milyon insan tam erzak yardımı almaya devam ediyor.
Bununla birlikte acil nakit tedariki olmaması halinde gıda yardımlarını azaltmada daha radikal kararlar alınacağı kesin. Bu durumda milyonlarca kişi gıda erişiminden yoksun kalacak. WFP şu ana kadar yardım sunduğu 13 milyon kişinin tamamına yardımları sürdürebilmek için önümüzdeki 6 ay içinde 800 milyon dolar fon tedarik edilmesi gerektiğini belirtiyor.



Gazze ateşkesi: Geri çekilmeler anlaşmayı tehdit ediyor ve müzakereleri kurtarmak için ertelenmesi talep ediliyor

İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)
İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Geri çekilmeler anlaşmayı tehdit ediyor ve müzakereleri kurtarmak için ertelenmesi talep ediliyor

İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)
İsrail tanklarının Gazze Şeridi'nin güneyine girmesinin ardından, geçici mülteci kampındaki derme-çatma çadırların arasında enkazın üzerinde oturan bir kadın (AFP)

İsrail'in Gazze Şeridi’nde işgal ettiği yeni bölgelerden çekilme görüşmelerinin son iki aydır tıkanması, Katar’ın başkenti Doha'daki (yedinci gününe giren) ateşkes müzakerelerini yeni bir ‘karanlık tünele’ soktu. Hamas Hareketi, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümeti tarafından önerilen yeniden konuşlandırmayı reddetti.

Medyada yer alan sızıntılara göre arabulucular, özellikle Washington, müzakerelerin sonuna kadar çekilme maddesinin ertelenmesini talep ettiler. Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar bu durumu, müzakereleri ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin istemediği yeni bir başarısızlıktan kurtarmak için son bir girişim olarak görüyorlar ve bu yüzden Netanyahu'ya esneklik göstermesi için baskı yapabileceğini düşünüyorlar. Uzmanlara göre bunun aksi bir durum söz konusu olursa Hamas, İsrail'in bu şekilde kalmasının, sürgün planını hızlandırmak, olası ateşkesin sona ermesinden sonra askeri bölgeler dayatmak ve anlaşmayı bozmak için bir manevra olduğunu düşünerek bunu reddedecek.

İki Filistinli kaynak cumartesi günü, Doha’daki müzakerelerin, İsrail'in cuma günü sunduğu, İsrail ordusunun yeniden konuşlandırılması ve konumlandırılması için hazırladığı çekilme haritasında ısrar etmesi nedeniyle, karmaşık zorluklarla karşı karşıya olduğunu bildirdi. Bu plan, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nin yüzde 40'ından fazlasında kalmasını öngörüyor, ancak Hamas bunu reddediyor.

Fransız Haber Ajansı AFP’ye konuşan kaynaklardan biri, ‘Hamas’ın müzakere heyetinin İsrail'in sunduğu haritaları kabul etmeyeceğini, çünkü bu haritaların Gazze Şeridi'nin yaklaşık yarısının yeniden işgalini meşrulaştırdığını ve İsrail'in insani olduğunu söylediği ve Gazze Şeridi'nin güneyinde yer alacak ve yaklaşık 600 bin Filistinliyi barındıracak olan şehre atıfla Gazze Şeridi'ni Nazi kampları gibi geçiş noktaları ve seyahat özgürlüğü olmayan izole bölgeler haline getirdiğini’ vurguladı.

Diğer kaynak, Hamas'ın İsrail güçlerinin 2 Mart'tan sonra, yani iki ay süren ateşkesin çökmesinden sonra yeniden kontrol altına aldığı tüm bölgelerden çekilmesini talep ettiğini belirtti. İsrail’i, ‘soykırım savaşını sürdürmek için oyalamaya devam etmek ve anlaşmayı engellemekle’ suçladı.

Kaynak, Katarlı ve Mısırlı arabulucuların ‘taraflara, ABD Başkanı Donald Trump'ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un Doha'ya gelene kadar çekilme müzakerelerini ertelemelerini’ istediklerini, ancak ‘yardımlar ve esir takası konusunda ilerleme’ kaydedildiğini belirtti.

ABD merkezli haber sitesi Axios, bazı kaynaklardan, ABD'nin Hamas'tan İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilmesini tartışmayı ertelemesini ve diğer konulara geçmesini istediğini, böylece esir takası anlaşması müzakerelerinin çökmesini önlemeye çalıştığını aktardı.

juı
Yaralıları Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta bulunan Kızıl Haç kliniğine taşıyan Filistinliler (AFP)

Reuters, cumartesi günü Filistinli ve İsrailli kaynaklardan benzer bir doğrulama aktardı. Doha görüşmelerinin, İsrail’in Gazze Şeridi’nden çekilmesi konusunda tıkanma yaşadığını, Hamas Hareketi’nin İsrail'in önerdiği çekilme haritalarını reddettiğini, çünkü bu haritaların toprakların yaklaşık yüzde 40'ını İsrail kontrolünde bırakacağını, bunların arasında güneydeki Refah bölgesi ve Gazze'nin kuzeyindeki ve doğusundaki diğer bölgelerin de bulunduğunu belirtti. Kaynaklar, ‘görüşmelerin devam etmesinin beklendiğini’ ifade ettiler.

Mısır Dışişleri Konseyi üyesi Reha Ahmed Hasan, İsrail'in, güneydeki Morag Ekseni de dahil olmak üzere birçok yerden çekilmeyerek Filistinlileri sürmeye devam etmek gibi kendi şartlarını dayatmak istediğini düşünüyor. Kuzey bölgesini askeri olarak kontrol altına alarak buradaki nüfusu sürme olasılığı olduğunu ifade eden Hasan, böylece ateşkes sona erdikten sonra Filistinlilerin sürülmesinin kolaylaşacağına dikkati çekti. Hasan, ABD'nin İsrail'e baskı yapmamasının müzakerelere zarar verdiğini ve bu tür konuların ertelenmesinin bir fayda sağlamayacağını, bunların erken çözülmesi gerektiğini, çünkü bu konuların belirleyici olduğunu vurguladı.

Hasan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Anlaşmaya varılmasının gecikmesi, engellerin devam etmesi ve Filistinlilerin hedef alınması nedeniyle, direnişin İsrail'e teslim olmasını isteyen bir manevra ile karşı karşıya olduğumuzu düşünüyoruz ve Hamas bunu kabul etmeyecektir. ABD’nin İsrail'e baskı yapmaktan başka seçeneği yok. Özellikle Kahire'nin talep ettiği Mısır sınırındaki Philadelphia (Salahaddin) Koridoru’ndan çekilme gibi henüz çözülmemiş ve belirsizliği devam eden başka konular da var.”

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal, Hamas'ın talebi olan İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesinin gerçekleşmemesi halinde bunun müzakereleri engelleyebileceğini düşünüyor. Nazzal, çekilme maddesinin ertelenmesinin müzakereleri kurtarmak için yapılan bir girişimden ibaret olduğunu ve Netanyahu hükümetinin çekilme gibi siyasi konularda taviz vermediği sürece, Washington veya İsrail'in iddia ettiği gibi anlaşmanın yakın zamanda imzalanmayacağını belirtti.

Cuma günü ABD ziyaretinden dönmeden önce, ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya gelen İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, perşembe günü yaptığı açıklamada, “Birkaç gün içinde (anlaşmayı) tamamlayabileceğimizi umuyorum” ifadelerini kullandı.

Geçtiğimiz hafta Beyaz Saray'da Netanyahu ile iki kez görüşen Trump, yakın zamanda ateşkes sağlanacağına dair açıklamalarını yineledi ve bu haftayı (yani birkaç gün sonra) olası bir tarih olarak belirledi. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da perşembe günü yaptığı açıklamada, anlaşmaya varılması konusunda ‘büyük umutları’ olduğunu söyledi.

dfgthy
İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye’ye düzenlediği hava saldırısının ardından yükselen dumanlar (AFP)

Ancak sahada durum bu umutların aksine gelişiyor. Gazze Sivil Savunma Sözcüsü Mahmud Basal yaptığı açıklamada cumartesi günü 20'den fazla Filistinlinin öldüğünü ve İsrail ordusunun son 48 saat içinde Gazze Şeridi'nde ‘yaklaşık 250 terörist hedefi vurduğunu’ söyledi.

Hamas, İsrail ordusuna karşı operasyonlarını sürdürürken, İsrail ordusu cuma günü, Gazze'nin güneyindeki Han Yunus kentinde çıkan çatışmalarda Golani Tugayı'na bağlı keşif biriminden bir subayın öldürüldüğünü, ayrıca Gazze'nin kuzeyinde çıkan çatışmada iki askerin yaralandığını açıkladı. Bu açıklamadan iki gün önce Gazze'nin güneyinde kaçırılmak üzere olan bir İsrail askerinin öldürüldüğü bildirilmişti.

Birleşmiş Milletler (BM), cumartesi günü yaptığı ortak açıklamada, Gazze'deki yakıt kıtlığının kritik seviyelere ulaştığı konusunda uyarıda bulundu. BM’nin aralarında İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya Gıda Programı (WFP) da bulunduğu yedi ayrı kuruluşu tarafından yapılan ortak açıklamada, “Yakıt, Gazze'de hayatta kalmanın bel kemiğidir” denildi.

Bu olumsuz gelişmeler devam ederken Reha Ahmed Hasan, Trump'ın dün değil, bugün bir anlaşma sağlayabileceğini düşünüyor. Hasan’a göre ABD'nin tutumu, İsrail'e baskı uygulayarak bir anlaşma sağlamaya ve Gazze'yi yerinden etme ve yok etme planlarından vazgeçmeye yönelik gerçek bir adım atarak tüm bu sorunları sona erdirebilir.

Bu görüşe katılan Nizar Nazzal da Washington'ın, Nobel Barış Ödülü almayı uman Trump'ın çabalarının başarısız olmaması için müdahale edeceğini ve Netanyahu'yu daha geniş çaplı yayılma haritasını kabul etmeye zorlayacağını (bu cümle tuhaf geldi ama böyle yazıyordu) vurguladı. Ateşkes yapılmaması halinde İsrail Başbakanı’nın popülaritesinin daha da zarar göreceği ve İran'a karşı savaşından elde ettiği son siyasi kazanımlarını kaybedebileceği uyarısında bulunan Nazzal, bu nedenle Netanyahu'nun çıkarlarına en uygun olanın anlaşmayı geçici olarak kabul etmek olduğunu belirtti.