Suriye Çölü’nde subaylar ve çalışanlar gözaltına alınıyor

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Suriye’deki savaş süresince ülkenin batısındaki Hmeymim Askeri Üssü’nü ziyaretler gerçekleştirdi. (Reuters)
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Suriye’deki savaş süresince ülkenin batısındaki Hmeymim Askeri Üssü’nü ziyaretler gerçekleştirdi. (Reuters)
TT

Suriye Çölü’nde subaylar ve çalışanlar gözaltına alınıyor

Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Suriye’deki savaş süresince ülkenin batısındaki Hmeymim Askeri Üssü’nü ziyaretler gerçekleştirdi. (Reuters)
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Suriye’deki savaş süresince ülkenin batısındaki Hmeymim Askeri Üssü’nü ziyaretler gerçekleştirdi. (Reuters)

Humus vilayetinin doğusundaki Suriye Çölü bölgesinde, Beşinci Kolordu tarafından desteklenen Suriye rejimine bağlı güvenlik güçleri, 25 Şubat sabah saatlerinde Furklus bölgesinde çok sayıda evi içeren bir baskın kampanyası başlattı. Güvenlik güçleri, baskınlar sırasında Cumhuriyet Muhafızları subaylarını ve devlet çalışanlarını gözaltına aldı.
Muhalefete bağlı ‘Ayn-ul Fırat (Eye of the Euphrates)’ haber ağı, Beşinci Kolordu’dan bir gücün cuma sabahı erken saatlerde Furklus bölgesini kuşattığını ve bölgeyi diğer köylere bağlayan tarım yollarını kestiğini bildirdi. Aynı şekilde askeri güvenlik unsurları da Humus kırsalındaki Tayfur ve Şayrat havaalanlarında Cumhuriyet Muhafızları subay ve çalışanlarına ait yedi eve baskın düzenledi. Unsurlar 4 kişiyi gözaltına alırken 3 kişi ise bölgeden kaçmayı başardı.
Gözaltına alınanlar arasında Cumhuriyet Muhafızları mensubu subayların yanı sıra Tayfur ve Şayrat havaalanlarında bakım ve elektronik bölümünde çalışan personeller de bulunuyor. Ağ, gözaltı gerekçesi olarak ‘ülke dışı için çalışmak’ suçlamasının öne sürüldüğünü belirtti. Daha önce de Suriye Çölü bölgesinde Rus savaş uçakları devriyeler gerçekleştirmiş ve geçen perşembe günü Mayadin ilçesini hedef alan hava saldırıları düzenlenmişti. Bu gelişmelerle paralel olarak Suriye rejim güçleri de bölgede askeri seferberlik başlatmıştı.
DEAŞ terör örgütü geçen çarşamba günü, Suriye rejim güçlerine ait bir askeri konvoya saldırdı. Saldırı, askerler arasında ölüm ve yaralanmalara neden olurken Suriye’nin doğusundaki çöl bölgesinde de rejim güçleri tarafından bir tarama operasyonu gerçekleştirildi.
Diğer yandan Suriye’nin kuzeydoğusundaki Haseke vilayetinin Kamışlı bölgesinden yerel kaynaklar, Lazkiye kıyısındaki Rus Hmeymim Hava Üssü’nün geçen perşembe günü Kamışlı Havalimanı’na askeri bir takviye gönderdiğini duyurdu. Kaynaklara göre takviye ‘İlyuşin uçağı, 2 Suhoy Su-24 ve Suhoy T-4 uçağı, askeri araçlar ve 65’ten fazla Rus Wagner savaşçısı’ içeriyordu.
Rus kuvvetlerin Kamışlı Havalimanı’nda ve Haseke’nin kuzey kırsalındaki birkaç noktada konuşlandığı biliniyor. Rus takviyelerinin gelmesinden iki gün önce İran Devrim Muhafızları, kendisine bağlı yaklaşık elli savaşçıyı Kamışlı kırsalındaki Kavkab Alayı yolunda bulunan Kamışlı Havalimanı’na gönderdi. Bu, Haseke kırsalındaki Tartab Alayı’ndan sonra, Suriye-İran muhafızlarının bölgedeki ikinci alayı olarak biliniyor.



Yüksek Savunma Konseyi'nin Filistinlilerin silahlarını teslim etmelerine istemesi Hamas'ı Lübnan'da zor durumda bırakıyor

Cumhurbaşkanı Joseph Avn başkanlığında toplanan Yüksek Savunma Konseyi, hükümete Hamas'ı Lübnan topraklarını ulusal güvenliğe zarar verecek eylemler için kullanmaması konusunda uyarması yönünde tavsiye kararı aldı (Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Joseph Avn başkanlığında toplanan Yüksek Savunma Konseyi, hükümete Hamas'ı Lübnan topraklarını ulusal güvenliğe zarar verecek eylemler için kullanmaması konusunda uyarması yönünde tavsiye kararı aldı (Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
TT

Yüksek Savunma Konseyi'nin Filistinlilerin silahlarını teslim etmelerine istemesi Hamas'ı Lübnan'da zor durumda bırakıyor

Cumhurbaşkanı Joseph Avn başkanlığında toplanan Yüksek Savunma Konseyi, hükümete Hamas'ı Lübnan topraklarını ulusal güvenliğe zarar verecek eylemler için kullanmaması konusunda uyarması yönünde tavsiye kararı aldı (Lübnan Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Joseph Avn başkanlığında toplanan Yüksek Savunma Konseyi, hükümete Hamas'ı Lübnan topraklarını ulusal güvenliğe zarar verecek eylemler için kullanmaması konusunda uyarması yönünde tavsiye kararı aldı (Lübnan Cumhurbaşkanlığı)

Hamas ile Lübnan otoritesi arasındaki ilişki iç savaştan bu yana görülmemiş bir noktada. Mart ayında İsrail'e roket fırlatmasının ardından Lübnan Yüksek Savunma Konseyi'nin Cuma günü hareketin adını anarak Lübnan topraklarını ülkenin “ulusal güvenliğine zarar verecek eylemler” için kullanmaması konusunda uyarıda bulunması, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın bu ayın 21'inde Beyrut'a yapması beklenen ziyareti sırasında akıbetine karar verilmesi beklenen Lübnan'daki Filistin silahları meselesine yaklaşımda önemli bir gelişme teşkil ediyor.

Lübnan'daki Hamas liderleri Yüksek Savunma Konseyi'nin duyurusu hakkında yorum yapmaktan kaçınırken, Şark'l Avsat'a konuşan kaynaklar hareketin liderliği tarafından daha sonra bir açıklama yapılacağını söyledi.

Lübnan ordusu geçen ay yaptığı açıklamada 22 ve 28 Mart 2025 tarihlerinde işgal altındaki Filistin topraklarına yönelik iki roket fırlatma operasyonu gerçekleştiren, aralarında Lübnanlı ve Filistinlilerin de bulunduğu grubun tespit edildiğini duyurmuş, bunun sonucunda bazı grup üyelerinin tutuklandığını ve iki operasyonda kullanılan mekanizma ve ekipmanların ele geçirildiğini kaydetmişti. Daha sonra AFP'ye konuşan bir güvenlik kaynağı da Lübnan ordu istihbaratının ikisi Filistinli, biri Lübnanlı olmak üzere Hamas mensubu üç kişiyi tutukladığını söyledi.

Şarku'l Avsat'ın kısa süre önce üst düzey bir Lübnanlı kaynaktan aktardığına göre Lübnanlı yetkililer Hamas'tan roket saldırısına karıştıkları gerekçesiyle aranan diğer kişileri de teslim etmesini isteyecek.

Hamas'ın Katar kararı

Siyasi yazar Kasım Kassir Şarku'l Avsat'a verdiği demeçte Yüksek Savunma Konseyi'nin tutumunun Lübnan'ı bir çatışma arenasına dönüştürmeyi reddeden resmi tutumla uyumlu olduğunu ve son gelişmelerden sonra bunun Lübnan'ın çıkarına olduğunu belirterek edindiğimiz bilgilere göre Hamas Lübnan'ın güvenliğine önem veriyor ve Lübnan'ın güvenliğine zarar vermeyi reddetiğini belirtti. Bir soruya cevaben Kassir, “Hamas'ın kararının şu anda liderliğinin bulunduğu Katar'da olduğunu” açıkladı.

Sınırlı seçenekler

Hamas'ın Lübnan'daki mevcut durumunu yakından izleyenler, örgütün kuşatıldığı ve çok sınırlı seçeneklere sahip olduğu, Lübnan devletinin kendisinden silahlarını teslim etmesini istemeye kadar varan taleplerine yanıt vermekten başka çaresi olmadığı konusunda hemfikir.

Filistinli bir araştırmacı olan Tatweer Studies Center direktörü Hişam Dabsi Şarku'l Avsat'a şu değerlendirmelerde bulundu: “Yüksek Savunma Konseyi'nin kararları, Lübnan topraklarındaki Filistin silahlarının dosyasını açmayı amaçladığı için doğru yönde atılmış bir adımdır. Karar bir uyarı ve yargı denetimi içermekle birlikte, Filistinli olsun ya da olmasın, Hamas olsun ya da olmasın, herhangi bir tarafın yasalar dışında yürüttüğü herhangi bir askeri faaliyete karşı kesin bir siyasi duruş da taşımaktadır. Dolayısıyla bu adımın herkesi sorumluluklarının önüne koyduğuna ve Hamas'ın Ayn el-Hilve kampında arananların teslim edilmesi konusunda işbirliği yapması gerektiğini vurguladığına inanıyorum.

Bu gerçekleşmediği takdirde sürecin katı bir güvenlik ve yargı yoluna gireceğine şüphe yoktur.”

“Hamas önümüzdeki günlerde Lübnan meşruiyetinin egemenliğine bağlılığı ve Lübnan devleti ve kurumlarıyla işbirliği yapma konusundaki iyi niyetinin bir göstergesi olarak aranan kişileri teslim edip etmeyeceği ya da bundan kaçınmaya devam edip etmeyeceği konusunda bir sınavla karşı karşıya” diyen Dabsi, ”Hareketin önünde çok fazla seçenek yok, ya kendisini Lübnan meşruiyetine karşı çıkma ve isyan etme kategorisine sokacak ki bu da Ya kendisini Lübnan'ın meşruiyetine itiraz ve isyan kategorisine sokar ki bu çok maliyetli bir seçenektir ya da pozisyonunu yeniden gözden geçirir ve Lübnan devletinin taleplerine yanıt verir ki bu benim açımdan en olası seçenektir, özellikle de sağlam olmayan iç durumu ve bu aşamadaki zayıf durumu göz önüne alındığında şu anda tırmandırıcı bir itirazda bulunmak için gerçek bir fırsatı olmadığı için. Ayrıca İran ile çalışmaya devam eden aşırılık yanlısı eğilimler ile bu askeri çıkmazdan kurtulmaya çalışan ve Müslüman Kardeşler'in daha geniş çerçevesi içinde siyasi bir hareket olarak yeniden dönmeyi arzulayan diğer eğilimler arasında ciddi iç bölünmelerden muzdarip.”

Abbas'ın Beyrut'a yapacağı ziyaretin hedefleriyle ilgili olarak Dabsi şunları söyledi: “Yeni dönem, devletin egemenliğini Filistin kampları da dahil olmak üzere tüm topraklara yayma ve Suriye rejiminin Bekaa ve Nameh'teki Filistin askeri varlığının tasfiyesini tamamladıktan sonra kamplardaki silah olgusunu sona erdirmek için Filistin Yönetimi tarafından desteklenen bir Lübnan yol haritası geliştirmeye çalışma gibi tarihi bir görevle karşı karşıya olduğundan, iki meşruiyet arasındaki resmi ilişkilerin uluslararası, bölgesel ve Lübnan'daki gelişmeler ışığında yeniden düzenlenmesinden daha önemli bir hedef yoktur.”

Hamas'ın Lübnan'daki rolünün evrimi

Hamas'ın Lübnan'daki varlığı geçtiğimiz yıllarda medya, siyasi, kültürel, sosyal ve kitlesel faaliyetlerle sınırlı kalırken, hareketin güvenlik ve askeri faaliyetlerdeki yükselişi Aralık 2022'de Kuzey Kulesi kampında meydana gelen patlamadan sonra ortaya çıkmaya başladı; o dönemde patlamanın dizel yakıt deposunda çıkan ve Hamas'a ait bir mühimmat deposuna sıçrayan bir yangından kaynaklandığı bildirilmiş, Hamas ise konuyu yalanlayarak Koronavirüse (COVID-19) karşı koruma sağlayan malzemelerin bulunduğu bir depodaki elektrik kontağından kaynaklandığını söylemişti.

Güney Lübnan'daki Ayn el-Hilve Filistin mülteci kampındaki ortak güvenlik gücü dışında Hamas'ın hiçbir askeri ya da güvenlik operasyonu kaydedilmedi. Ancak El-Aksa Tufanı Operasyonu ve Hizbullah'ın Lübnan'ın güneyindeki Ayn el-Hilve Filistin mülteci kampını dönüştürmesiyle durum tamamen tersine döndü. Güney Lübnan, Gazze'ye destek cephesine dönüştü. Bu durum, hareketin askeri kanadı olan Kassam Tugayları ve diğer silahlı grupların, Hizbullah'ın gözetimi ve kontrolü altında kalmasına rağmen, Lübnan topraklarından işgal altındaki Filistin topraklarına askeri operasyonlar düzenlemesine ve roket fırlatmasına yol açtı.

Ekim 2023'ten bu yana hareket, Lübnan'daki üyelerine ve liderlerine yönelik birçok suikasta maruz kalmıştır ve bu suikastlar devam etmektedir. İsrail, Ocak 2024'ün başlarında Beyrut'un güney banliyölerinde hareketin başkan yardımcısı Salih el-Aruri'yi hedef almıştı.