Suriye sağlık sektörü, doktorlarını kaybediyor

Fotoğraf (Reuters_Arşiv)
Fotoğraf (Reuters_Arşiv)
TT

Suriye sağlık sektörü, doktorlarını kaybediyor

Fotoğraf (Reuters_Arşiv)
Fotoğraf (Reuters_Arşiv)

Şam Kırsalı Bölge Doktorlar Sendikası Başkanı Halid Kasım Musa, Suriyeli doktorların Moritanya, Somali, Sudan ve Yemen’e göçlerinin devam ettiğini belirtti. Sendika Başkanı Suriyeli doktorların göçüyle ilgili konuşulanların doğru olduğunu, 1200-3000 dolar arasında değişen maaşlar ve iş imkanları ile Suriyeli doktorları kendilerine çeken ülkeler olduğunu söyledi.
Sendika Başkanı Musa dün (Cumartesi) yerel radyo ‘Melody’ye yaptığı açıklamada, “Yurt dışında genel cerrahi, ortopedi, jinekolojik ve plastik cerrahi uzmanlarına yönelik talep var. Aynı şekilde Arap Körfezi ülkelerinde de kadın doktorlara talep bulunuyor.” ifadelerini kullandı.
Suriye Sağlık sektörü sağlık kadrolarını kaybetmesi sebebiyle sıkıntı yaşıyor. Suriye’de, savaş yılları boyunca onlarca doktor öldürüldü, bazıları tutuklandı. Binlercesi ise askeri hizmetlerden kaçarak diğer ülkelere sığındı. Kovid-19 pandemisinin yayılması da sağlık personeline ağır darbe vurdu. 2020 yılında 200 doktor salgın sebebiyle hayatını kaybetti. Buna, ekonomi ve yaşam koşullarının bozulması nedeniyle göç eden doktor sayısındaki artış göstermesi de eşlik etti. Tüm bunlar, ülkede genel sağlık personel sıkıntısına ve anestezi uzmanı, göğüs ve damar cerrahisi gibi bazı alanlarda ciddi bir personel eksikliğe yol açtı.
Doktorlar Sendikası Başkanı Halid Kasım Musa sendikaya kayıtlı olan 2 bin 750 doktorun yüzde 50’sinin pratisyen hekimlerden, geri kalanının ise uzmanlardan oluştuğunu belirtti. Musa ayrıca sendikaya kayıtlı sadece 12-13 anestezi uzmanı olduğunu, damar ve göğüs hastalıkları uzmanların bulunmadığını söyledi.
Sendika Başkanı, Suriyeli doktorların ülkedeki sağlık kadrolarını boş bırakarak göç etme nedenlerine yanıt verdi. Suriyeli doktorun başta Avrupa olmak üzere bazı ülkelerden yasal ya da yasadışı göç için kolaylıklar aldığını söyledi. Göçün bir başka nedeninin de doktorların Avrupa’daki üniversitelerde ve akademilerinde eğitim almak istemeleri olduğunu söyledi. Sendika Başkanı zorunlu askerlikle ilgili olarak, bu konuda bir karar çıkarıldığını ve doktorların askeri hizmet sürelerinin bir buçuk yıl ile sınırlandırıldığını ve ihtiyati hizmet niteliğinde olmamak kaydıyla istediği alanda ve bölgede yaptıklarını vurguladı ve bu karardan birçok doktorun yararlandığını belirtti.
Suriye Doktorlar Sendikası Başkanı Gassan Fendi daha önce, Almanya’ya 5 bin Suriyeli doktor kabul etmesi ve Fransa, Birleşik Krallık ve tüm Arap ülkeleri Suriyeli doktorun seyahatini kolaylaştırmalarına karşı şüphelerini dile getirirken, Suriyeliler arasında beyin göçüne karşı savaşın olduğundan bahsetmişti. 
Suriye Doktorlar Sendikası’na kayıtlı doktor sayısının farklı uzmanlık alanlarından 30 bin kadar olduğu tahmin ediliyor. Geçen yıl sendikadan ayrılan doktor sayısına ilişkin bir veri bulunmuyor.
Hastanelerde ve özel kliniklerde tedavi maliyetlerinin gelir düzeyine göre yüksek olmasına rağmen, Suriye’deki doktorlar Sendika tarafından belirlenen maaşları adil bulmuyor. Doktorlar, Suriye hükümetinin, on yıldan fazla süredir mesleğini icra eden doktorlara devlet desteği listesinden çıkarma ve anestezistleri ülkede kaymaya teşvik etmek için aylık 200 bin Suriye lirası ödeme yapma kararının ardından bu maaşların değiştirilmesini talep ediyorlar.
Özel hastaneler ve klinikler sendikanın belirlediği maaşlara tabi olarak çalışmıyor. Sendikanın belirlediği maaşlar 5 bin – 10 bin Suriye lirası arasında değişiyor. Doktorun uzmanlığı, tecrübesine ve kliniğin kırsal ile şehir arasındaki konumuna bağlı olarak bu maaşlar aşılabiliyor ve özel hastanelerde ise en düşük maaş 100 bin Suriye lirasında sınırında bulunuyor.



Şam’da bayram yoksulluk nedeniyle buruk geçiyor

Şam’da berberler, sokak satıcıları ve esnaf bayram süresince eski ihtişamdan uzak manzaralara sahne oldu. (AFP)
Şam’da berberler, sokak satıcıları ve esnaf bayram süresince eski ihtişamdan uzak manzaralara sahne oldu. (AFP)
TT

Şam’da bayram yoksulluk nedeniyle buruk geçiyor

Şam’da berberler, sokak satıcıları ve esnaf bayram süresince eski ihtişamdan uzak manzaralara sahne oldu. (AFP)
Şam’da berberler, sokak satıcıları ve esnaf bayram süresince eski ihtişamdan uzak manzaralara sahne oldu. (AFP)

Beş kişilik bir ailenin reisi olan Ebu Yusuf bu bayramı da buruk geçirdi. Yokluk ve yoksulluk onu da diğer tüm Suriyeliler gibi derinden etkiledi. “Bayramda mutlu olmak istedik ama olamadık. Bayramlaşmak için birçok akrabaya gidemedim. Sadece erkek ve kız kardeşime gittim. Çoğu insan benim gibi, yokluktan dolayı psikolojik olarak yorgun” diyen 40 yaşındaki Yusuf, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada üç çocuğunun bayram ihtiyaçlarının az bir kısmını dahi karşılayamadığını belirterek şunları söyledi:

 Artık bayramlarda sevinme imkanımız yok. Mutluluk çok paranın olmasını gerektiriyor ancak çoğu kişide bulunmuyor. Allah şartları düzeltsin, eski günlerdeki gibi bayramlarda neşeyi geri getirsin...

Ebu Yusuf, yüzünde üzüntü ile ‘lanetli savaştan’ önceki yıllardaki bayramların sevincini hatırlayarak, aile fertlerinin bayram namazından hemen sonra en büyüğün evinde toplandıklarını ve ardından diğer akrabalarıyla bayramlaşmak için yola çıktıklarını, Şam sokaklarının bayramlaşmak için dışarı çıkan insanlarla dolduğunu anlattı. “Şimdi sokaklara bakın, çocuklar dışında neredeyse boş” dedi. Halkın büyük çoğunluğu, Suriye hükümetinin, yoksulluk sınırının altında olan bölgelerinde yaşıyor. Devlet sektörü çalışanlarının aylık maaşı 150 bin lirayı geçmiyor. Beş kişilik bir aile, özellikle gıda maddelerindeki fiyatlardaki çılgın artış nedeniyle ayda dört milyon liradan fazlasına ihtiyacı duyuyor.

sdgf
Şam’da şeker satan bir dükkan. (AFP)

Şam sakinlerinin Kurban Bayramı kutlamaları için yaptıkları hazırlıklar, orta sınıfın yok olmasının ardından sınıf farklılıklarının ve geçim eşitsizliklerinin artan boyutunu gösterdi. Şarku’l Avsat, bayramdan önceki birkaç gün boyunca, bayram ihtiyaçlarını satın alındığı Şam pazarlarının kalabalık hali yerinde gözlemledi. Hazırlıklar vatandaşların maddi imkanlarına göre değişiklik gösteriyordu. Ebu Muhammed’in anlattıklarını, Şam’ın güneyinde tek oğluyla birlikte yaşayan yaşlı kadın Ümmü Samir de doğruladı. Gözyaşlarını tutmaya çalışan kadın, Şarku’l Avsat’a bayramın ilk üç gününde kapısını sadece üç kızının çaldığını belirterek şunları söyledi:

Bayramlar, maddi durumdan dolayı sıkıcı hale geldi. Komşular sessiz, kapılar çalınmıyor ve kimse kimsenin bayramını kutlamıyor. Bina girişinde veya asansörde birbirlerini görürlerse selam verirler ama ziyafet hazırlıkları çok az olduğu için nadiren biri diğerini davet eder.

Yaşlı kadın, yoksulluğun birçok aile reisi için psikolojik bir baskı oluşturduğunu vurgulayarak pek çok kişinin artık bir fincan kahve ya da bir bardak meyve suyu ikram edemediğini kaydetti. “Böyleyken, bayramdan nasıl mutlu olacaksınız?” diye sordu.

sde
Şam’da bayramın ilk gününde çocukların sevinci. (AFP)

Bu zor şartların gölgesinde bazıları, lise öğretmeni Mahmud’un da yaptığı gibi sosyal medya aracılığıyla akraba ve komşularının bayramını kutlamakla yetindi. Mahmud, Şarku’l Avsat’a şunları aktardı:

Bu daha iyi, çünkü durum çok zor. Birine giderseniz ve onun mali gücünün olmadığını biliyorsanız, utanmasına neden olabilirsiniz.

Ancak tüm bunlar yine de Şam sakinlerinin hepsinde bayram sevincinin tamamen kaybolduğu anlamına gelmiyor. Zira sayıca çok az da olsa varlıklı kişiler ve zenginler, bayram geleneklerini yeniden canlandırmak için çalışıyor. İsmini vermek istemeyen bir toplum araştırmacısı, Şarku’l Avsat’a, Suriyelilerin büyük çoğunluğunun her geçen gün daha da kötüleşen yaşam koşulları nedeniyle yorgun hissettiğini ve sürekli endişe içerisinde yaşadığını belirtti. Bunun her geçen gün daha da kötüleşen psikolojik durumlarını etkilediğini, sadece ziyafetlerle değil, ruhları neşelendirecek her şeyden mahrum kalmalarına neden olduğunu vurgulayan araştırmacı, bu dayanılmaz durum nedeniyle birçok Suriyelinin psikolojik tedaviye ihtiyaç duyduğuna dikkat çekti. Hükümete bu duruma acilen bir çözüm bulma çağrısında bulundu.