Şam, ‘Ukrayna'nın yansımaları’ ile yüzleşebilmek için özel sektöre yöneldi

Şam, ‘Ukrayna'nın yansımaları’ ile yüzleşebilmek için yıllarca yürüttüğü ‘haksız’ mali ve ekonomik politikayla tükettiği özel sektöre yöneldi

Şam'da ülkeye buğdayın gelmemesi nedeniyle üretiminin etkilenebileceği düşünülen ekmeği almak için bir fırının önünde uzayan bir kuyruk (Reuters)
Şam'da ülkeye buğdayın gelmemesi nedeniyle üretiminin etkilenebileceği düşünülen ekmeği almak için bir fırının önünde uzayan bir kuyruk (Reuters)
TT

Şam, ‘Ukrayna'nın yansımaları’ ile yüzleşebilmek için özel sektöre yöneldi

Şam'da ülkeye buğdayın gelmemesi nedeniyle üretiminin etkilenebileceği düşünülen ekmeği almak için bir fırının önünde uzayan bir kuyruk (Reuters)
Şam'da ülkeye buğdayın gelmemesi nedeniyle üretiminin etkilenebileceği düşünülen ekmeği almak için bir fırının önünde uzayan bir kuyruk (Reuters)

Suriye hükümeti, Ukrayna'daki savaşın olumsuz ekonomik yansımalarıyla yüzleşebilmek için yıllarca haksız olarak yürüttüğü mali ve ekonomik politikayla tükettiği özel sektöre yöneldi.
Şam, Ukrayna'daki savaşın ekonomik yansımalarını kontrol altına almaya yönelik alınabilecek önlemleri görüşmek üzere onlarca sanayici ve tüccar ile geniş katılımlı bir toplantı gerçekleştirdi. Toplantıda, Sanayi Odaları ve Ticaret Odaları’nın ilgili makamlarla koordinasyonun takibini yapacak, piyasadaki gelişmelere uygun adımlar atabilmek ve sanayi ve ticaret sektörlerine gerektiği şekilde hizmet edebilmek amacıyla pratik öneriler sunacak bir komite oluşturmaları kararlaştırıldı.
Ülkede geçtiğimiz yıl akaryakıt, enerji ve ham madde fiyatlarındaki artış nedeniyle birçok fabrikanın ve küçük üretim atölyesinin kapandı. Yüksek vergilerin getirilmesinin yanı sıra geçtiğimiz yaz 47 bini aşkın iş insanı, sanayici ve zanaatkar ülkeden göç etti.
Geçtiğimiz Cumartesi günü Şam'da gerçekleştirilen ve beş saat süren toplantıya, Başbakan Hüseyin Arnus’un yanı sıra Yerel İdareler Bakanı, Ekonomi ve Maliye Bakanı, Sanayi ve İç Ticaret Bakanı, Cumhurbaşkanlığı Konseyi Genel Sekreteri, Merkez Bankası Başkanı ve Planlama ve Uluslararası İşbirliği Kurumu Başkanı katıldı.
Suriye resmi haber ajansı SANA’nın aktardığı bilgilere göre katılımcılar, Ukrayna savaşının uluslararası ekonomik yansımalarının nasıl kontrol altına alınacağını, mevcut kaynakları yönetme prosedürlerini, ihracat ve ithalattaki öncelikleri, üretim araçlarının nasıl etkinleştirileceğini, yerel para biriminin değerinin nasıl korunacağını ve tüketimi rasyonelleştirilmesine yönelik önerileri tartıştılar.
Ayrıca, likidite ve finansman ile yerel piyasanın çeşitli temel mal ve malzeme ihtiyacının güvence altına alınması ve harap haldeki Suriye ekonomisini tüketen diğer sorunları ele aldılar.
Toplantı aracılığıyla özel sektörü ekonomik çözümlere dahil etmeye çalışan hükümet, Bakanlar Kurulu’nun geçtiğimiz Çarşamba günü küresel ekonomik gelişmelere yanıt vermek amacıyla düzenlediği olağanüstü toplantıda daha önce tartışılan tedbirlere değindi. Katılımcılar, Başbakan Arnus’un ‘önleyici’ olarak tanımladığı bu tedbirleri, etkinliklerini ve yerel pazar için koruma derecelerini tartıştılar ve değerlendirdiler. Üretim çarkının dönmesi ve iç ve dış pazara açılan kapıların açık kalmasının ve iç pazarın çeşitli emtia ve temel malzemelere ihtiyaç duymaya devam etmesinin sağlanması gerektiğine işaret edildi.
Döviz kaynaklarının sınırlı olduğu belirtilen toplantıda, tüketim malları ve üretim sürecinin gereksinimleri için önceliklerin ve temel ihtiyaçların belirlenmesi ve döviz kurlarında istikrarın ve üretim sürecinin devamlılığının sağlanmasının ‘hükümetin ve sektörün ortak sorumluluğu olduğunu’ vurgulandı. Merkez Bankası'nın aldığı tedbirlerin, para piyasasının yerel para birimi ve dövizin daha iyi yönetilmesini amaçladığı kaydedildi.
Suriye’de yerel para birimi lira, Ukrayna'daki savaşın başlarında düşüş kaydetti. Birkaç aydır 1 ABD doları karşısında 3 bin 600 bandında seyreden lira, Pazar günü değer kaybetti. Dolar, alış 3 bin 635 liradan satış 3 bin 670 liradan işlem gördü. Suriye rejiminin emniyet güçleri, döviz kuru manipülasyonunu engellemek amacıyla döviz simsarlarına yönelik uygulamaları sıkılaştırırken kara borsada döviz alım-satımı yapan bazı kişiler tutuklandı.
Öte yandan sanayi ve ticaret sektörlerinin temsilcileri, hükümetle yaptıkları görüşmede, maliyetlerin düşürülmesinin ve çeşitli finansman kaynaklarına erişimin kolaylaştırılmasının yanı sıra iş insanları ve sanayicilerin dış pazarlarla çalışmalarına izin verecek şekilde gümrük ve dış ticaret prosedürleri konusunda daha fazla esneklik sağlanmasına katkıda bulunacak kolaylaştırıcı mali tedbirlerin alınmasını talep ettiler. Sanayi ve ticaret sektörlerinin temsilcileri, aynı zamanda sanayi şehirlerinin altyapısının desteklenmesini istediler. SANA’nın haberine göre toplantıda daha faydalı ekonomik sonuçlar elde etmek için sanayi sektörünün ihtiyaçları ile ticaret sektörünün ihtiyaçları arasında denge kurulmasında fikir birliğine varıldı.
İş insanları için ithalat lisansı süresinin üç ay yerine altı ay, sanayicilerin lisans süresinin ise 6 ay yerine 12 ay olması kararlaştırılan toplantıda, Sanayi Odaları ve Ticaret Odaları’nın, ilgili makamlarla koordinasyonu takip etmek, pazardaki gelişmelere uygun yanıt vermek, sanayi ve ticaret sektörlerine uygun şekilde hizmet etmek için pratik çözümler ve öneriler sunmaktan sorumlu bir komite oluşturmaları kararı alındı.



Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
TT

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’ ABD Özel Temsilcisi’nin güney ziyaretini gölgede bıraktı

ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)
ABD Libya Büyükelçiliği heyetinin Sebha'yı ziyaretinden (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Libya'daki ‘Rus nüfuzu’, Libyalı analistlerin ABD Özel Temsilcisi Richard Norland'ın Libya'nın güneyine yaptığı benzeri görülmemiş ziyaretin sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerini gölgede bıraktı.

Norland'ın bu hafta başında güneydeki Sebha kentinde Mareşal Halife Hafter'in oğlu Saddam Hafter ile yaptığı görüşmelerin ayrıntıları yeterince açıklanmadı. Ancak gözlemciler Norland'ın Sebha'ya yaptığı ziyaretin ‘sembolik’ olduğunu bildirdi. Derne Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü olan Yusuf el-Farisi, söz konusu ziyaretin ‘önceki güvensizlik dalgalarının ardından istikrarlı güvenlik koşulları ışığında bir ABD yetkilisinin güney kentine yaptığı ilk ziyaret’ olduğunu belirtti.

cdvfg
ABD'nin Libya Özel Temsilcisi Richard Norland, Sebha ziyareti sırasında gerçekleşen görüşmede konuşurken (ABD Libya Büyükelçiliği’nin X hesabı)

Johns Hopkins Üniversitesi Dış Politika Enstitüsü üyesi Hafız el-Guveyl'e göre, Libya'ya yönelik on yıllık stratejik planın ve Rus nüfuzunu sınırlama girişimlerinin gölgeleri, ABD Özel Temsilcisi’nin Güney Libya ziyaretinde de kendisini gösterdi. El-Guveyl'e göre Rusya'nın Libya'nın güneyindeki nüfuzunu arttırması, ABD'nin kırılgan bölgelere yönelik stratejisinden ve Norland'ın ziyaretinden daha uzak değil. Bu noktada, geçtiğimiz mart ayından bu yana Rus askeri kargo uçaklarının ülkenin güneyinde yer alan Brak eş-Şati Üssü’ne yönelik birden fazla hava ikmalinden söz eden sızıntıların ortaya çıktığını da belirtmek gerekir.

Xujık8
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe ile CIA Direktörü William Burns arasında Trablus'ta daha önce yapılan bir görüşmeden (UBH)

İki yıldan kısa bir süre önce Biden yönetimi, ‘Çatışmayı Önlemek ve İstikrarı Teşvik Etmek için ABD Stratejisi - Libya için On Yıllık Stratejik Plan’ olarak bilinen planı başlattı. Bu plan, diğer hususların yanı sıra, Libya'nın tarihsel olarak marjinalleştirilmiş güneyini ulusal yapılara entegre etmeyi, daha geniş bir birleşmeye yol açmayı ve güney sınırını güvence altına almayı amaçlıyor.

Norland, Hafter'le görüştükten sonra Libya'nın güneyinin istikrara kavuşturulması, Libya'nın egemenliğinin korunması ve bölünmelerin aşılmasında oynadığı hayati rol hakkında genel bir konuşma yapmakla yetindi. Trablus Üniversitesi’nde siyaset bilimi profesörü olan Dr. Ahmed el-Atraş'a göre söz konusu ziyaret Moskova'nın nüfuz mücadelesi ve Rusya'nın bölgedeki genişlemesini keşfetme bağlamının ötesine geçemeyebilir.

Diğer yandan Norland’ın Libya'nın güvenlik kurumlarını birleştirme çabalarını ülkenin dört bir yanından Libyalı askeri liderlerle ilişki kurarak desteklemekten bahsetmesi de dikkat çekiyor. El-Atraş Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, bu ziyaretin gerçekleri gizlemek için yapıldığını belirtti. El-Atraş’a göre bu ziyaret öncelikle Moskova'yı hedef alıyor ve ülkenin batısından sorumlu İçişleri Bakanı İmad et-Trablusi ile Saddam arasında daha önce yapılan ve tek taraflı bir eylem olan görüşmeye dayanan vizyonları önemsizleştiriyor.

 sc
Rusya Savunma Bakanı Yardımcısı ve Rus hükümetinden üst düzey bir heyetin daha önce Bingazi'ye yaptığı ziyaretten (Şarku’l Avsat)

Öte yandan bir grup analist, Çin'in Libya'daki faaliyetlerinin genişlemesine ilişkin ABD'nin güçlü endişelerinden bahsetti. Siyasi analist İzzeddin Akil'e göre güney Libya, Çin İpek Yolu'nun kesilmesinde önemli bir istasyon olabilir ve aynı zamanda Afrika'da Çinlileri rahatsız etmek ve onlara karşı koymak için bir üs olarak kullanılabilir.

Akil, Washington yönetiminin Trablus Büyükelçisi olarak atanması planlanan Amerikalı diplomat Jennifer Gavito'nun brifinginde Çin hakkında söylenenleri esas aldı.

Gavito geçtiğimiz haziran ayında Senato Dış İlişkiler Komitesi önünde yaptığı açıklamada, Çin'le bağlantılı şirketlerin Libya'da bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe gösterdikleri derin başarılar konusunda uyarıda bulundu.

Infra Global Partners Vakfı danışmanı Jonathan Bass, Pekin'in Mareşal Halife Hafter'e verdiği desteğe işaret ederek, Çin'in daha önce eski Libya Başbakanı Fethi Başağa döneminde çok cazip koşullarla ülkenin güneyinde Libya altını çıkarma hakkını elde ettiğini söyledi.

Sahel bölgesinin son iki yılda Fransa'ya sadık bazı yerleşik rejimlerin devrilmesine tanık olması ve Rusya'nın yeni rejimlerin müttefiki olarak bölgeye müdahil olması da dikkat çekiyor.

Norland'ın Sebha'yı ziyaretinden bir gün sonra Rusya'nın Libya Büyükelçisi Aydar Aganin'in Rus askeri kamyonu Ural'ın direksiyonuna geçmesi ve Ural’ın Libya pazarına girişini kutlaması da önemli bir noktaydı.