BM’den Libya’da sakinlik çağrısı

Başağa hükümetinin onaylanması için Tobruk’ta meclis oturumu düzenlendi

Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe başkent Trablus’taki Polis Eğitim Enstitüsü’nde düzenlenen mezuniyet törenine katıldı. (Libya Hükümeti)
Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe başkent Trablus’taki Polis Eğitim Enstitüsü’nde düzenlenen mezuniyet törenine katıldı. (Libya Hükümeti)
TT

BM’den Libya’da sakinlik çağrısı

Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe başkent Trablus’taki Polis Eğitim Enstitüsü’nde düzenlenen mezuniyet törenine katıldı. (Libya Hükümeti)
Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdulhamid Dibeybe başkent Trablus’taki Polis Eğitim Enstitüsü’nde düzenlenen mezuniyet törenine katıldı. (Libya Hükümeti)

Libya’da gözler ülkenin doğusundaki Tobruk şehrinde bulunan Temsilciler Meclisi’ne çevrilmiş durumda. Zira Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Ulusal Birlik Hükümeti’ne alternatif olarak Fethi Başağa liderliğindeki yeni ‘İstikrar’ hükümetine güven oyu oturumu düzenlenecek.
Dibeybe’nin geçen mart ayından bu yana iktidara gelmesinden bir yıl sonra, Temsilciler Meclisi üyeleri ülkedeki siyasi ve askeri gerginlik ortamında Başağa hükümetini onaylamak için oy kullanmak zorunda kalacaklar.
Yerel medya organlarında Dibeybe’nin bugünkü ‘yeni hükümete güven oyu verme amaçlı Temsilciler Meclisi oturumunu görüşmek’ üzere başkent Trablus’ta hükümeti destekleyen beş milletvekili ile bir araya geldiği bildirildi. Medya organlarına göre beş milletvekili, Dibeybe’ye bir sonraki seçimlere kadar hükümetin başında kalmasına destek verdiklerini belirttiler.
27 Şubat’ta Birlik Hükümeti’nin, bazı şantajlara maruz kaldığı görüldü. Ayrıca Savunma Bakanlığı’na bağlı bazı taburların mensupları ve Batı Bölgesi’ndeki genelkurmay liderleri, 2014’ten bu yana ödenmeyen maaşlarının verilmesini talep ettiler.
Aynı şekilde Savunma Bakanı olarak Dibeybe’yi acilen ve ivedilikle müdahale etmeye ve maaş ödemeleri için yetkili makamlara başvurmaya çağırdılar.
Diğer yandan ez-Zaviye şehrinde Siyasi ve Sosyal Bileşenler Birliği, parlamentonun ‘Dibeybe’nin neden olduğu bölünmeyi sona erdirmek için bir yol haritası hazırlama ve Başağa liderliğindeki yeni bir hükümeti onaylama’ çabalarına desteğini açıkladı.
Birlik, 27 Şubat’ta yaptığı açıklamada Birlik Hükümeti’ni, ‘seçimleri engellemek, iktidarı ele geçirmek ve Libya’yı Dibeybe ailesine ait bir krallığa dönüştürmek’ ile suçladı.
Abdulhamid Dibeybe, 27 Şubat’ta başkent Trablus’taki Polis Eğitim Enstitüsü Uyuşturucuyla Mücadele Birimi unsurlarının mezuniyet törenine katıldı. Dibeybe tören sırasında hükümetinin ülkenin yeteneklerini korumak ve suç çetelerini dağıtmak için mezunlar vermeye kararlı olduğunu vurguladı. Dibeybe ayrıca, hükümetin toplumdaki bu yıkıcı olaylarla mücadele etmek için İçişleri Bakanlığı, uyuşturucuyla mücadele merkezleri ve diğer güvenlik teşkilatlarına verdiği desteği dile getirirken ülke genelinde güvenlik ve istikrarın hâkim olması için tüm uyuşturucu satıcılarının yolunu kestiklerini vurguladı.
Dibeybe geçen cumartesi akşamı Misrata İzci Alayı tarafından düzenlenen Liderler Hazırlık Kursu’na katılımı sırasında da ülke genelinde izcilik hareketine verdiği desteği dile getirdi.
Ulusal Birlik Hükümeti geçen cumartesi akşamı büyükelçiliklerinde çalışmak üzere 500’den fazla kişiyi yurt dışına gönderdiği yönündeki söylentileri yalanladı. Hükümet, yaptığı kısa bir açıklamada yanıltıcı kampanyalara maruz kaldığını belirterek sosyal medya organlarında bu konuyla ilgili dolaşan söylentileri de yalanladı.
Diğer yandan Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi Stephanie Williams, 27 Şubat’ta BM misyonundan bir heyetin başkanlığında Sabratha şehrine sürpriz bir ziyarette bulundu. Williams, belediye başkanı, belediye meclisi üyeleri ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ile ülkenin tanık olduğu siyasi durum ve seçimlerin bir an önce yapılması gerekliliği konusunda görüşmede bulundu.
Özel Temsilci geçen cumartesi akşamı BM Misyonu Başkanı Risdon Zeninga ile Trablus’ta bir grup Libyalı siyasi isimle bir araya gelirken, ‘sakinliği koruma, siyasi fikir birliğini destekleme ve tüm Libyalıların çıkarlarını geliştirme’ başlıklarının gerekliliğine dikkat çekti.
Williams, heyetin ‘mevcut siyasi durumu ele almak, seçim yapma yoluna geri dönmek ve kadınların ve diğer bileşenlerin rolünü ve siyasi sürece dahil edilmesini güçlendirmek’ üzere öneriler sunduğunu söyledi.
Diğer taraftan Tuareg kabilelerinin bir sözcüsü, ülkenin en büyük petrol sahası olan Libya’nın güneyindeki Şerare petrol sahasına giden yolun ‘kendilerine ulusal numara verilmemesini protesto etmek üzere’ trafiğe kapatıldığını açıkladı.
Kabile Şeyhleri Konseyi Sözcüsü Hüseyin Kouyi, protestonun askeri ayaklanmaya dönüşebileceğine karşı uyarıda bulundu.
Şerare petrol sahası, günlük 300 bin varil ham petrol kapasitesine sahip. Saha geçmişte de sık sık kapanmalara tanık olmuş ve milyonlarca dolarlık zarara uğramıştı.



Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
TT

Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)

Sudan'ın batısındaki el-Faşir kentinde yaşayan 8 yaşındaki Muhammed, kolu şarapnel parçalarıyla delik deşik olmasına rağmen tedavi edilebildiği için şanslı kişilerden biri. Diğer savaş yaralıları ise kentin kuşatılmış olması ve tıbbi ekipman eksikliği nedeniyle tedavisi zor olan daha ciddi yaralanmalardan mustarip.

İki yıldır orduya karşı savaşan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) geçtiğimiz hafta, sağlık sisteminin de çöktüğü Kuzey Darfur'un başkenti ve çevresinde kanlı bir saldırı başlattı. HDK'nin geniş Darfur bölgesinin başkentine yönelik tekrarlanan saldırıları sivillerin her türlü hareketini riskli hale getirdi. Ayrıca tüm sağlık tesisleri bombalandı ya da saldırıya uğradı.

cdfrgt
Hartum Uluslararası Havalimanı'nda hasarlı bir uçak (AFP)

Muhammed'in babası 27 yaşındaki İsa Said, bölgedeki iletişim tamamen kesildiği için Starlink aracılığıyla AFP'ye yaptığı açıklamada, “Eski bir hemşire olan komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurduk, ancak Muhammed’in eli şişti ve ağrı nedeniyle geceleri uyuyamıyor” dedi.

Mayıs 2024'ten bu yana HDK tarafından kuşatma altında bulunan el-Faşir'in diğer sakinleri gibi İsa da oğlunu hiçbir hastanenin acil servisine götüremiyor. Bu hafta el-Faşir'e kaçan insani yardım koordinatörü Muhammed, yüzlerce yaralının şu anda şehirde mahsur kaldığını bildirdi.

Tedavi için şifalı bitkiler

Muhammed, HDK'nin el-Faşir'in 15 kilometre güneyindeki Zemzem Kampı’na düzenlediği ölümcül saldırı sırasında kalçasından vuruldu. Güvenlik nedeniyle tam adını açıklamaktan kaçınan Muhammed, “İnsanlar evlerinde özel olarak tedavi görüyor” dedi.

İnsani yardım kaynaklarına göre yüz binlerce insan Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kıtlık yaşandığı ilan edilen Zemzem Kampı’ndan kaçarak el-Faşir şehrine sığındı.

El-Faşir'de insanlar, ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle, kurşun ve mermi parçalarından kaynaklanan yanık ve yaraları tedavi etmeye ve ilk yardım sağlamaya çalışıyor.

29 yaşındaki Muhammed Ebkar, bacağından vurulduğunda ailesi için su getirmeye çalıştığını anlattı. Ebkar, “Komşularım beni evin içine taşıdı. Yine komşularım, vücudumdaki kırıkları tedavi etmesi için tahta ve bez parçaları kullanarak atel tedavisi yapan diğer komşumuzu aradı. Sorun şu ki, kırık tedavi edilse bile kurşun halen bacağımda” ifadelerini kullandı.

Muhammed, şehirde tıbbi malzeme son derece sınırlı olsa da, parası olsaydı gazlı bez veya ağrı kesici almak için birini göndermenin mümkün olabileceğini, ancak genellikle malzeme bulunmadığını, bu nedenle tedavinin mevcut imkanlarla yapıldığını söyledi.

Dezenfektan olarak tuz

Birleşmiş Milletler (BM) pazartesi günü, HDK’nin el-Faşir ve çevresindeki göçmen kamplarına yönelik son saldırılarında 400'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'na (UNICEF) göre en az 825 bin çocuk dünyadaki cehennemde sıkışıp kaldı. UNICEF, el-Faşir’i kuşatmış olan HDK tarafından gerçekleştirilecek geniş çaplı bir saldırının yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini kaydetti.

dfgrthy
El-Faşir'deki insani durum felaket boyutuna ulaştı. (Arşiv – Şarku’l Avsat)

11 ay süren kuşatma ve iki yıl süren savaşın ardından el-Faşir sakinlerinin çoğu, bombardımandan korunmak için genellikle aceleyle çukurlar kazıp üzerlerini kum torbalarıyla örterek doğaçlama barınaklar inşa etti.

Çarşamba günü Hana Hamad'ın evine isabet eden bir top mermisi kocasını karnından yaraladı. AFP'ye konuşan 34 yaşındaki kadın, “Komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurmaya ve yarayı antiseptik olarak sofra tuzuyla tedavi etmeye çalıştık. Ama ertesi sabah kocam öldü” dedi.

Yatalak olan bir başka hasta ise ‘insanları kurtarabilecek herkesin acil müdahalede bulunması’ çağrısında bulundu.

Sınır Tanımayan Doktorlar, insani yardım çağrısında bulundu. Misyon Başkanı Rasmani Kabore, “El-Faşir'e giden yollar kapalı. Ne olursa olsun orada mahsur kalarak açlık çeken bir milyon insana gıda ve ilaç ulaştırmak için hava operasyonları başlatılmalıdır” şeklinde konuştu.