Hiçbir şey yemeden 8 yıl hayatta kalan dişi kene, son erkek öldükten 4 yıl sonra üredi

"Organizmaların çevrelerine adapte olması beni her zaman büyüledi"

A. brumpti kenelerinin uzunluğu 20 milimetreye kadar çıkabilir (Jonathan Cohen)
A. brumpti kenelerinin uzunluğu 20 milimetreye kadar çıkabilir (Jonathan Cohen)
TT

Hiçbir şey yemeden 8 yıl hayatta kalan dişi kene, son erkek öldükten 4 yıl sonra üredi

A. brumpti kenelerinin uzunluğu 20 milimetreye kadar çıkabilir (Jonathan Cohen)
A. brumpti kenelerinin uzunluğu 20 milimetreye kadar çıkabilir (Jonathan Cohen)

Yeni bir araştırmada Doğu Afrika'ya özgü bir kene türünün hiçbir şey yemeden yaklaşık 8 yıl boyunca hayatta kalabileceği tespit edildi.
ABD'deki Binghamton Üniversitesi'nden Entomolog Julian Shepherd, Latince adı Argas brumpti olan kene türünü tam 45 yıl boyunca laboratuvarda inceledi.
Uzun erimli araştırma, kenelerden bazılarının yiyecek olduğu koşullarda 27 yıl hayatta kaldığını ortaya çıkardı. Kene türlerinin ortalama yaşamının iki ila üç yıl olduğu düşünüldüğünde bu süre araştırmacıları şaşırttı.
Eklembacaklılardan bazılarının hiçbir yiyecek olmadan yıllarca hayatta kalabilmesi, az besinle hayatta kalabilecek şekilde evrimleşen hayvanlar arasında bile şaşırtıcıydı.
Shepherd, hakemli bilimsel dergi Journal of Medical Entomology'de yayımlanan makalede şu ifadelere yer verdi:
"Bu kenelerin uzun ömürlülüğü, herhangi bir kene türü için bir rekor gibi görünüyor."
Dahası, incelenen dişi kenelerden biri, gruptaki son erkek kenenin ölümünden 4 yıl sonra yumurtlamayı başardı.
Araştırmacılar, dişinin erkek spermini normalden çok daha uzun süre saklayabildiğini ifade etti.
Shepherd, "Üremedeki bu gecikme, muhtemelen canlı spermin uzun süre depolanabilmesinden kaynaklanıyor" diyerek, şunları dile getirdi:
"Ayrıca görünüşe göre yine herhangi bir kene türü için rekor süre."
Shepherd'ın incelediği ilk keneler 1976'da ona hediye gelmişti. Bu grupta 6 yetişkin dişi, 4 erkek ve 3 yavru vardu. 1984'e kadar keneler, araştırmacının laboratuvarında tavşanlar, fareler ve sıçanların kanıyla beslendi. Sonunda Shepherd keneleri beslemeyi bıraktı.
Besin eksikliğine rağmen, keneler 4 yıl daha hayatta kaldı. Ancak bu noktada tüm erkekler öldü ve dişiler yiyecek veya partnerleri olmadan yaşamaya devam etti.
Sonunda Shepherd, dişi kenelerin yemek yemeden 4 yıl daha hayatta kalmayı başardığını gördü.
Bu kenelerin yavruları hala hayatta ve üremeye devam ediyor. Yavruların ilk kenelerden daha uzun yaşayıp yaşamayacağı bilinmiyor. Bunlar şimdi DNA araştırmalarında kullanılmak üzere Güney Afrika'ya gönderiliyor.
Shepherd, "Organizmaların çevrelerine adapte olması beni her zaman büyüledi" diyor:
"Organizmaların bu zorluklarla başa çıkmak üzere nasıl ustalaştığına dair araştırmalar, biz de dahil olmak üzere diğer organizmaların benzer zorlukları nasıl yönetebileceğinin anlaşılmasını sağlayabilir."
 
Independent Türkçe, EurekAlert, ScienceAlert



Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)
TT

Şempanzeler bilim insanlarını şoke etti: Robotlar esneme bulaştırdı

(Reuters)
(Reuters)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Şempanzelerin insan yüz ifadelerini taklit eden bir android robottan esneme "kapabildiğini" öne süren yeni araştırma, bu davranışın evrimsel kökenleri hakkında daha fazla soru işareti yaratıyor.

Esnemenin dikkat değişiklikleri, vücut ısısının düzenlenmesi ve dinlenmeyle uyarılma arasındaki geçişle ilişkili olduğu biliniyor.

Bulaşıcı esnemeyse, bir hayvanın başka birinin aynı davranışı sergilediğini gördükten sonra esnediği tuhaf bir davranış.

Bu davranışın bulaşıcı yönü, empati ve taklit gibi bazı sosyal etkileşim unsurlarıyla ilişkilendiriliyor.

Bugüne kadar memelilerde ve bazı balıklarda gözlemlenen bulaşıcı esnemenin evrimsel kökenleri hâlâ bilinmiyor.

Bilim insanları bu davranışın insanlarda, şempanzelerde ve köpeklerde yavaş yavaş ortaya çıktığını, insanlarda yaklaşık 4 ve şempanzelerde 5 yaşında, köpeklerdeyse yaklaşık 7 ayda belirginleştiğini söylüyor.

Görsel kaldırıldı.
Şempanzelerin esneme ve uzanma davranışları sergiledikleri örnekler (RMJM/Aline Sardin-Damasso/Mona)


Perşembe günü hakemli dergi Nature'da yayımlanan yeni bir araştırma, şempanzelerin bir android robotun esnemesine tepki olarak hem esneme hem de uzanma davranışı sergilediğini ortaya koydu.

Bulgular, başka bir bireyin esnemesini gözlemlemenin şempanzelerde otomatik bir tepkiyi tetiklemekten ziyade, dinlenme işareti işlevi görebileceğini düşündürüyor.

Bilim insanları çalışmada yüz ifadelerini taklit edebilen bir android kafa kullanarak 10 ila 33 yaşındaki 14 yetişkin şempanzenin tepkilerini test etti.

Android kafada esneme gibi yüz ifadelerini oluşturan kas görevi gören 33 adet dönme motoru vardı ve her ifade 10 saniye sürüyordu.

Çalışmadaki şempanzeler, androidin esneme, ağzını açma ve nötr yüz ifadeleri sergilediği 15 dakikalık 4 seansa sokuldu.

Bilim insanları bu seansları kamerayla kaydetti ve her şempanzenin tepki verme derecesiyle uzanarak geçirdiği süre puanlandı.
 

Görsel kaldırıldı.Android kafa ağzını açma ve esneme davranışı sergiliyor (Aline Sardin-Damasso/Mona)


14 şempanzeden 8'inin, androidin "esneme" ifadesine tepki olarak esnediği saptandı.

Araştırmacılar şöyle yazıyor: 

Sonuçlar, yetişkin şempanzelerin bireyler arası esneme bulaşıcılığını değişen derecelerde sergilediğini gösterdi: En yüksek bulaşıcılık, android ağzını tamamen açtığında meydana geldi, ağzı kısmen açık olduğunda tepki azaldı ve androidin ağzı kapalıyken bulaşma görülmedi.

8 şempanze de esneme karşısında uzandı ve bazıları uzanmadan önce yatak malzemesi topladı.

Bilim insanları, "Şempanzeler, androidin esnemesini izlerken yatak malzemesi toplamak, yuva yapmak ve uzanmak gibi uyku haliyle ilişkili davranışlar sergiledi" diye yazıyor.

Araştırmacılara göre bulgular, cansız bir model kaynaklı bulaşıcı esnemenin ilk örneğini sunuyor gibi görünüyor.

Bilim insanları bu sonuçların, primatların bulaşıcı davranışlara yatkınlığına daha fazla ışık tuttuğunu söylese de burada tam olarak hangi biyolojik mekanizmaların rol oynadığının belirsizliğini koruduğunu ekliyor.

Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların robotların gerçekleştirdiği diğer eylemlerin de hayvanlar için bulaşıcı olup olmadığını ortaya çıkarmasını umuyor.


 Independent Türkçe, independent.co.uk/news