Nahda yanlısı avukatın yargılanması Tunus'ta siyasi tartışma neden oldu

Nahda Hareketi Lideri Raşid Gannuşi (Reuters)
Nahda Hareketi Lideri Raşid Gannuşi (Reuters)
TT

Nahda yanlısı avukatın yargılanması Tunus'ta siyasi tartışma neden oldu

Nahda Hareketi Lideri Raşid Gannuşi (Reuters)
Nahda Hareketi Lideri Raşid Gannuşi (Reuters)

Tunuslu Eski Baro Başkanı Abdurrezzak el-Kilani, dün başkentteki Askeri Mahkemede hakimin önüne çıktı. Bu gelişme, geniş siyasi ve insan hakları tartışmasına yol açarken Kilani’ye yöneltilen suçlamalar tepki çekiyor.
31 Aralık'tan bu yana gözetim altında olan Nahda Hareketi Başkan Yardımcısı Nureddin el-Bahiri'nin savunma komitesine başkanlık etmesinden sonra Tunus makamları el-Kilani'yi itaatsizliğe teşvik ve kamu güvenliğine zarar verecek bir toplantıyı kışkırtmak da dahil olmak üzere çeşitli suçlamalarla itham etti. Kilani bu suçlamaları şiddetle reddediyor.
 Kilani'nin askeri mahkemeye avukat olarak çıkacağını açıklamasının ardından siyasi konseyler ve kulislerde tartışmaya sahne oldu. Cumhurbaşkanı Kays Said'in destekçileri ve 25 Temmuz'dan bu yana açıklanan istisnai önlemleri destekleyen taraflar, güvenlik güçleriyle insan hakları anlaşmalarının sınırlarını aştığını düşündükleri için eski Baro Başkanı’nın yargılanması gerektiğini savundular.
Öte yandan muhalefet liderleri, Kilani'yi yargılama kararının Bahiri'yi savunma kararıyla bağlantılı olduğunu ve bu kararın arkasında Cumhurbaşkanı Said'in tercihlerini reddeden Nahda Hareketi’nin bulunduğunu söyledi.
Avukat Abdurrauf el-Iyadi, Kilani'nin askeri mahkemede cezası 3 yıla kadar hapis olan ciddi suçlamalarla karşı karşıya olduğunu ve askeri yargıya sevkinin içi boş ve siyasi arka plana dayalı, kendisine yöneltilen suçlamaların ise “gülünç” olduğunu dile getirdi.
 Nahda Hareketi ise Kilani’nin yargılanmasının "ifade özgürlüğüne ve demokrasi ve hukuk mesleğinin değerlerine tehdit oluşturan bir saldırı" olduğunu ifade ederek eski baro başkanına desteğini dile getirdi.
Sivilleri askeri mahkemelere sevk etmeyi reddettiğini de vurgulayan hareket, “Bu usule göre Anayasa, uluslararası sözleşmeler ve avukatlık kararnamesi uyarınca avukata tanınan güvenceler ihlal ediliyor. Bütün bunlar, avukatın güvencelere sahip olduğunu ve bu güvencelerin korunmasını ve görevlerini yerine getirmesini sağladığını ortaya koyuyor” açıklamasında bulundu.
Diğer yandan Baro üyesi Hasan et-Tokabri, Kilani'nin yargılanmasının “avukatları savunması nedeniyle değil; aksine, bir siyasi partiyi savunması nedeniyle olduğunu söyledi. Avukatların "siyasi ve partizan gerilimlerden uzaklaşmaya devam edeceğini" vurgulayan Tokabiri, “Kilani, Cumhurbaşkanı Said'i destekleyen siyasi koordinasyonları kendisine karşı şiddetli bir kampanya başlatmakla suçlamıştı. Kilani’nin askeri yargı tarafından takip edilmesi, Cumhurbaşkanı Said'in ekibinin ve kendisinin kişisel olarak acil bir arzusu” dedi.
Öte yandan Bağımsız Tunus Özgürlükler Derneği Başkanı Muez Ali, Cumhurbaşkanı Said tarafından önerilmesi beklenen yeni dernekler yasa tasarısını eleştirdi ve yetkilileri "derneklerin rolünü çarpıtma ve marjinalleştirmenin sistematik bir yolunu benimsemekle" suçladı. Ali’ye göre, dernekler özellikle yolsuzlukla mücadelede ve Tunusluları sömürmeye yönelik tüm girişimlerde vatandaşın partilere ve egemen sınıfa karşı son savunma hattı.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.