ABD'nin en köklü dergilerinden The Atlantic, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'la çok geniş bir söyleşi yayımladı. Yılda 10 sayı yayımlayan The Atlantic'in Nisan 2022 sayısı için hazırlanan 24 sayfalık söyleşi, derginin internet sitesinde de bugün yayına girdi.
İki yıldır kendi ülkesi dışında bir yayın organına ilk kez konuşan Muhammed bin Selman, derginin genel yayın yönetmeni Jeffrey Goldberg ve yazarı Graeme Wood'a ülkesindeki reform sürecinden ABD Başkanı Joe Biden hakkındaki değerlendirmelerine kadar pek çok konuda çarpıcı açıklamalar yaptı.
Prens Selman'la biri Suudi Arabistan'ın Başkenti Riyad'da diğeri de Kızıldeniz yakınlarında bir sarayda olmak üzere iki kez görüştüklerini belirten Wood'un yazısı özellikle gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın Türkiye'de öldürülmesiyle ilgili yaptığı açıklamalar üzerinden dünya basınında hızla haberleştirildi.
Yazıda, Prens'in reform çabalarının ülkede etkisinin görüldüğüne dikkat çekildi. Prens Selman'a muhalif kişilerin bile Suudi Arabistan'ın ekonomik ve toplumsal olarak "uykudan uyandığını" söylediği kaydedildi. Prens Selman da G20 ülkeleri arasında gittikçe yükseldiklerinin altını çizdi.
Riyad'da gerçekleştirilen görüşmede Goldberg'ün, Veliaht Prens'e "Eleştiri kaldırabilecek durumda mısınız?" diye sorduğu aktarıldı. Prens'in cevabıysa şöyle oldu:
“Soru için çok teşekkür ederim. Kaldıramayacak durumda olsaydım bugün sizinle oturup bu soruyu dinlemezdim.”
Prens, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesi emrini kendisinin verip vermediği sorusuna, bunu yapmadığının "apaçık" ortada olduğu yanıtını verdi:
“Bu beni incitiyor. Duygular açısından bu beni ve Suudi Arabistan'ı incitiyor. Özellikle gazetecilerinki olmak üzere duyulan öfkeyi anlıyorum. Duygularına saygı duyuyorum. Ama bizim de burada duygularımız var.”
Wood, bin Selman'ın kendisine yakın iki kişiye "Kaşıkçı olayı başıma gelen en kötü şeydi. Çünkü bütün reform planlarımı mahvedebilirdi" dediğini de yazdı.
Masuniyet karinesini hatırlattı
Veliaht Prens ayrıca Kaşıkçı cinayetinde kendi haklarının ihlal edildiğini savundu:
“İnsan hakları yasalarının bana uygulanmadığını hissediyorum İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi'nin 11. maddesi herhangi bir kişinin, suçluluğu kanıtlanana kadar masum olduğunu belirtir.”
"Hayatımda yazısını okumadım"
Prens Selman ayrıca Kaşıkçı'nın hedef alınacak kadar önemli biri olmadığını savundu:
“Kaşıkçı'nın herhangi bir yazısını hayatımda hiç okumadım.”
Prens, suikast timiyle ilgili soruya da şu yanıtı verdi:
“Eğer biz böyle şeylere girişecek olsaydık, Kaşıkçı listedeki ilk bin kişi arasında bile olmazdı. Herhalde herhangi bir kişi için böyle bir operasyon yapacaksanız bu operasyon profesyonel olurdu, ayrıca bu kişi de ilk binden biri olurdu.”
Wood, "Bizim iş görme biçimimiz bu değil" diyen Prens Selman'ın "Ama eğer böyle şeyler yapacak olsak daha profesyonel kişilerle çalışır ve daha önemli hedefler seçerdik" vurgusunda bulunduğunu ifade etti.
"Guantanamo ve Afganistan cezasız kaldı"
Muhammed bin Selman, Kaşıkçı cinayetinin "büyük bir hata" olduğunun altını çizdi. Başka bir suikast timi vakasının olmaması için "elinden geleni yaptığını" vurguladı.
Kaşıkçı cinayetinin sorumlularının cezalandırıldığını da hatırlatan Prens Selman Afganistan'daki düğünlerin bombalanması veya Guantanamo'daki işkenceler gibi olayların sorumlularının cezasız kaldığını söyledi.
"Biden'ın ne düşündüğü umrumda değil"
Prens Muhammed Bin Selman, ABD Başkanı Joe Biden'ın kendisini yanlış anlayıp anlamadığının umurunda olmadığını söyledi.
"Basitçe, umurumda değil. ABD'nin çıkarlarını düşünmek Biden'a kalmış" diyen Prens Selman iki ülkenin birbirinin iç işlerine karışmaması gerektiğini ifade etti.
Hayata geçen reformlar
Dergide "Mutlak Güç" başlığıyla yayımlanan röportajda ülkesindeki reform sürecinden de bahseden Prens Selman, petrol dışı milli gelir artışından, ülkesine gelen doğrudan yabancı yatırıma kadar pek çok konuda gelişme kaydedildiğini vurgulayarak şöyle dedi:
Ekonomik başarı, konserler, toplumsal reformlar hepsi hayata geçti. Biz bu söyleşiyi 2016’da yapıyor olsaydık iyimser beklentiler içinde olduğumu söyleyebilirdiniz. Ama yaptık şimdi kendi gözlerinizle görebilirsiniz.
Röportaj yayımlanmasının hemen ardından Reuters, Al-Monitor, Forbes ve Bloomberg gibi yayınlarda haberleştirildi.
Mekke'de dün Hac sezonu için düzenlenen basın toplantısından (SPA)