DEAŞ, el-Hol Kampı’nı ele geçirmeye çalışıyor

Kamışlı’daki bilgiler, DEAŞ’ın Guveyran Hapishanesi’nde başlattığı isyanın tekrarlanma planlarını açığa çıkardı

Suriye’nin kuzeydoğusundaki el-Hol Kampı’nda bulunan kadınlar (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin kuzeydoğusundaki el-Hol Kampı’nda bulunan kadınlar (Şarku’l Avsat)
TT

DEAŞ, el-Hol Kampı’nı ele geçirmeye çalışıyor

Suriye’nin kuzeydoğusundaki el-Hol Kampı’nda bulunan kadınlar (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin kuzeydoğusundaki el-Hol Kampı’nda bulunan kadınlar (Şarku’l Avsat)

Dünya ve büyük ülkeler, Ukrayna savaşı ile meşgulken DEAŞ’a bağlı uyuyan hücreler, hareketlerini artırmaya ve örgütün yanında savaşan militanların ailelerinin ve eşlerinin yoğunlukta olduğu el-Hol Kampı’na yönelik saldırılar düzenlemeye başladı.
Güvenlik kaynakları, örgütün aktif hücre sayısı hakkında istihbarat ve soruşturma bilgilerine değindi. Kaynaklara göre örgüt, Fırat’ın doğusundaki Kamışlı’da kampın tam kontrolünü ele geçirmek için ‘geçen ay Haseke şehrinin güneyindeki Sanayi Mahallesi’nde bulunan Guveyran Hapishanesi’ne yapılan kanlı saldırıya benzer şekilde’ geniş çaplı bir saldırıya hazırlanıyor. Önde gelen bir Kürt yetkili, el-Hol Kampı’nda yaşayan yerinden edilmiş Suriyeliler ve Iraklı mültecilerin büyük bir korku yaşadığını ve DEAŞ hücrelerinin, daha fazla suç ve suikast işlemek için kendilerini daha fazla organize edebileceği endişesi yaşadığını dile getirdi.
Geçen çarşamba günü kampın altıncı bölümündeki kontrol noktasında kimliği belirsiz kişilerce ateşli silahlarla saldırı düzenlendi. Kontrol noktasının ilk bölümünde örgüt yandaşları ile kamp muhafızları arasında yaşanan şiddetli çatışmaların başlamasından 48 saat sonra, İç Güvenlik Güçlerine (Asayiş) bağlı bir güvenlik görevlisi hayatını kaybederken, bir güvenlik görevlisi de ağır yaralandı. Aynı şekilde çatışmada bir güvenlik gücü mensubu ile 1’i çocuk, 2’si kadın olmak üzere dört Iraklı mülteci yaralandı.
Birçok kamp sakini, suikastların ve cinayet teşebbüslerinin kesin sebeplerinin bilinmediğini belirtti. Ancak kamp ve güvenlik yetkilileri, bu olayların çoğunun arkasında DEAŞ’ın olduğunu savunuyor.
İç Güvenlik Güçleri’nden bir güvenlik kaynağı, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Haseke vilayetinin doğusundaki el-Hol kampının tam kontrolünü ele geçirme hazırlığı yapan örgüt hücreleri hakkında istihbarat bilgileri aldıklarını söyledi. Kaynak, “Haseke’deki Sanayi Guveyran Hapishanesi’ne yapılan saldırıdan bu yana, el-Hol kampına büyük çaplı bir saldırı gerçekleştirme olasılığı hakkında kapsamlı istihbarat bilgisi edindik” dedi. Geçen pazartesi günü hücreye mensup bir grup mensubun geniş çaplı bir saldırı düzenlemeye hazırlandığına dikkati çeken kaynak, “Bu grubun, saldırılara hazırlanmaya başlayan ve kampın tüm kontrolünü ele geçiren ilk grup olması muhtemel” dedi.
Aynı kaynağa göre güvenlik güçleri, saldırganların kamuflaj olmak için kullanmak üzere bulundurdukları askeri üniformalara ve patlayıcı kemerlere el koydu. Kaynak, “Kampın ilk bölümünde çok sayıda insanın toplandığını fark ettik ve Asayiş unsurları toplanma nedenini sorgulamak için ilerlerken, örgütün hücreleri doğrudan devriyeye ateş etmeye başladı” dedi.
Irak sınırına yakın olan el-Hol Kampı, yaklaşık 55 bin kişi barındırırken, bunların büyük kısmını ise Suriyeliler ve Iraklılar oluşturuyor. Ayrıca yabancı göçmen kadınlar ve çocukları için özel bir bölüm içeriyor. Kamp, güvenlik görevlilerinin sıkı koruması altında ve kamp yönetiminin yazılı izni olmadan giriş ve çıkış yasak.
Bu coğrafi noktada, saldırılar ve cinayet vakaları tekrarlanıyor. 7 Şubat’ta DEAŞ militanlarının ailelerinden kadınların düzenlediği ayaklanmalar, Asayiş güçleri ve el-Hol kampı gardiyanları tarafından geri püskürtüldü. Aynı kaynak, itaatsizlik ve isyan girişiminde bulunulduğunu söylerken, isyanların, çadırların bir bölümünde çıkan yangının ardından talimat ve yasalara uymayan DEAŞ militanlarının eşleri tarafından çıkarıldığını vurguladı. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), örgüt mensuplarının ailelerinin göçmen kadınlar bölümünde, çıkan yangını söndürmek üzere çağrılan 2 gardiyanı yakalamaya çalıştığını bildirdi. Ayrıca kadınların gardiyanlara gerçek mermilerle ateş açtığını söyleyen SOHR, saldırı sonucunda 10 yaşında Uygur bir erkek çocuğun öldüğünü, bazıları ağır 6 kadının da yaralandığını belirtti.
Kamp yönetiminin ve Asayiş güvenlik güçlerinin belirttiklerine göre kamp, geçen Ocak ayında yerinden edilmiş bir Suriyeliye, Kürt Kızılay’ı için çalışan bir sağlık görevlisine ve 2 Iraklı mülteciye yönelik 4 cinayete tanık oldu. Ancak 2021 en ölümcül yıldı. Öyle ki çoğunluğunu Iraklı mülteciler ve yerinden edilmiş Suriyelilere yönelik olmak üzere 128 operasyon ve cinayet kaydedildi. Mültecilerin ve yerinden edilmişlerin silah ve kesici aletlerle öldürüldüğü, başları vücutlarından kesildiği belirtilirken, 3 çocuk ve 19 kadının da boğularak öldürüldüğü ifade edildi. Aktarılana göre 13 kundaklama vakası yaşandı. Güvenlik güçleri, bu saldırıların arkasında DEAŞ’a bağlı hücrelerin olduğunu savunuyor.
El-Hol Kampı’nda kötüleşen güvenlik durumu hakkında konuşan Özerk Yönetimdeki Örgütler, Mülteciler ve Yerinden Edilmişler Dairesi Başkanı Şehmus Ahmed, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, kampın 2021 yılında radikalizm yanlılarının kampa gelişlerinden bu yana en yüksek ölüm oranlarına tanık olduğunu söyledi. Ahmed, “Bu saldırıların arkasındaki taraflar, kesinlikle DEAŞ hücreleridir. Bu hücreler, Irak’ta ve Türkiye tarafından işgal edilen Suriye şehirlerinde konuşlanmış hücrelerinden ve kendilerine sadık Suriyeli gruplardan istihbarat desteği alıyor” dedi. Şehmus Ahmed ayrıca, kamp sakinleri arasında korku halinin baş gösterdiğini söylerken, örgütün el-Hol kampının sözde hilafetinin küçük bir tablosu olarak gördüğünü de belirtti. Ahmed, uluslararası topluluğa ve uluslararası koalisyon hükümetlerine de ‘yönetimin ve yetkililerin bu kampı yeniden yapılandırmasına, sakinlerine yardım etmesine yardımcı olmak için hızlı ve acil müdahalede bulunma ve cihatçıların ait oldukları ülkelere onları geri almaları için baskı yapma’ çağrısında bulundu.
Öte yandan Özerk Yönetim yetkilileri ve Suriye Demokratik Güçleri (SDG), aşırı düzeyde kalabalık olan kamptaki çocukların, annelerinden ve kamp sakinleri aracılığıyla, radikalizm yanlısı örgüt mensuplarının fikirlerinden etkilenecekleri konusunda uyardı. Kadın ve çocukların sayısının, toplam kamp sakinlerinin yaklaşık yüzde 90’ı olduğu tahmin ediliyor. Bu çerçevede Şehmus Ahmed, kampın bulunduğu bölgenin, Suriye hükümet güçleri tarafından kuşatıldığına dikkati çekti. Ayrıca Irak’a komşu Kürdistan bölgesi ile olan Tel Kocer- el-Yarubiyah geçidinin geçişlere kapatıldığını söyledi. Yetkili, “Bu ve diğer nedenler, insani yardımın girişini engellemektedir. Uluslararası koalisyonun liderlerinden ve Washington’dan, cihatçı kadınlar ve çocukları sorununa ve uyuyan hücrelerin örgütleşmelerini sürdürmesine karşı insani, siyasi ve güvenlik açısından yönetimi desteklemelerini istedik” dedi.



Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
TT

Gazze’de ateşkes görüşmeleri ne durumda?

İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)
İsrail ordusunun 7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 58 bine yaklaştı (Reuters)

Filistinli yetkililere göre Gazze'de ateşkes görüşmeleri çıkmaza girdi. 

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla BBC'ye konuşan kaynaklar, Tel Aviv yönetiminin Katar'ın başkenti Doha'daki müzakerelere, ihtilaflı konularda karar vermeye yanaşmayan bir heyet gönderdiğini savunuyor. 

Ayrıca yetkililer, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD ziyaretiyle "zaman kazanmaya" çalıştığını ve süreci tıkadığını ileri sürüyor. 

Netanyahu, 7-10 Temmuz'da gerçekleştirdiği ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'la bir araya gelmişti. Ancak beklenen 60 günlük ateşkesin sağlandığına dair bir açıklama yapılmamıştı.

Filistinli yetkililer, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi ve bölgeye yardım girişleri gibi konularda uzlaşma sağlanamadığını belirtiyor. 

BBC, özellikle İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah ve Han Yunus kentlerini ayıran Morag Koridoru'nda işgali sürdürme ısrarının henüz aşılamadığını aktarıyor. İsrail ordusunun Gazze'nin 1 ila 1,5 kilometre içine giren bir alandaki "tampon bölgeleri" bırakmak istemediği ifade ediliyor.

Diğer yandan Hamas'ın tampon bölgelere ait haritaları istediği ve sözkonusu alanın söylenenden çok daha büyük olduğunun ortaya çıktığı aktarılıyor. Buna göre İsrail ordusu, bazı noktalarda Gazze'nin 3 kilometre kadar içine giren tampon bölgeler inşa etmeyi planlıyor. 

Filistinli örgütün ilk etapta bu konuda taviz vermeyi düşündüğü fakat haritaları görünce bundan vazgeçtiği ifade ediliyor. Tel Aviv yönetiminin, Gazze'nin Mısır sınırındaki Refah kentinin tamamında işgalini sürdürmeyi planladığı aktarılıyor.

Kaynaklardan biri, Netanyahu yönetiminin tutumuna dair şunları söylüyor: 

Bu görüşmeleri hiçbir zaman ciddiye almadılar. Bunları zaman kazanmak ve sahte bir ilerleme görüntüsü vermek için kullandılar.

Diğer yandan New York Times'ın (NYT) analizinde, Netanyahu'nun Gazze savaşını iktidarını sürdürmek için kullandığına dikkat çekiliyor. 

Netanyahu'nun, savaşın sürmesini isteyen Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir gibi radikal sağcı koalisyon ortaklarını memnun etmek için ateşkese yanaşmadığı ifade ediliyor. 

Analizde, Netanyahu'nun Nisan 2024'te ateşkes yapmayı düşündüğü fakat yine aynı baskılar nedeniyle geri adım attığı belirtiliyor. Bazı Amerikalı yetkililerin, Netanyahu'yla İsrail halkının yüzde 50'sinin savaş yerine rehine takası anlaşmasını istediğine dair anket sonuçları paylaştığı, İsrail liderininse şöyle yanıt verdiği aktarılıyor: 

Evet ama bu yüzde 50'lik kesim benim seçmenlerimden oluşmuyor.

Başbakanın yargı reformu paketinin 2023'te büyük protestolara yol açtığı, hatta yedek askerlerin greve gittiği anımsatılıyor. Bunlara ek olarak Netanyahu hakkında yolsuzluk ve rüşvet suçlamalarıyla açılan davaların sürdüğü hatırlatılıyor. 

Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) de Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında Kasım 2024'te tutuklama emri çıkarmıştı. 

Analizde, Netanyahu'nun Gazze savaşını uzatarak bu davalardan kendini korumaya çalıştığı belirtiliyor. "İsrail hiç olmadığı kadar güvensiz bir konumda" denen analizde, başbakanın hamlelerinin ülke tarihinin en karanlık sayfalarından birini oluşturduğu ifade ediliyor: 

Netanyahu, 21. yüzyılın felaketlerinden birinin mimarı ve bu felaket, İsrail'in adını muhtemelen onlarca yıl lekeleyecek.

Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, New York Times