Her beş kişiden birinin 2025'e kadar obeziteye yakalanacağı tahmin ediliyor: Hangi ülkeler daha riskli

Dünya genelinde yaklaşık 800 milyon kişi obezite ile mücadele ediyor. OECD ülkeleri arasında en fazla obez oranı yüzde 36,2 ile ABD'de.

Afrika'daki bulaşıcı olmayan hastalıklardan ölümlerin neredeyse dörtte biri aşırı kilolu olmakla bağlantılı (Reuters)
Afrika'daki bulaşıcı olmayan hastalıklardan ölümlerin neredeyse dörtte biri aşırı kilolu olmakla bağlantılı (Reuters)
TT

Her beş kişiden birinin 2025'e kadar obeziteye yakalanacağı tahmin ediliyor: Hangi ülkeler daha riskli

Afrika'daki bulaşıcı olmayan hastalıklardan ölümlerin neredeyse dörtte biri aşırı kilolu olmakla bağlantılı (Reuters)
Afrika'daki bulaşıcı olmayan hastalıklardan ölümlerin neredeyse dörtte biri aşırı kilolu olmakla bağlantılı (Reuters)

Dünya çapında her beş kişiden birinin, 2025'e kadar obeziteye yakalanacağı tahmin ediliyor.
Obeziteye farkındalık oluşturmak ve bununla mücadeleye dikkati çekmek için 4 Mart, “Dünya Obezite Günü” olarak kabul edildi.
World Obesity Day internet sitesi verilerine göre, dünya genelinde yaklaşık 800 milyon kişi diyabet, kalp hastalıkları, kanser gibi pek çok sağlık sorununa davetiye çıkaran obezite ile yaşıyor.
Önümüzdeki 10 yıl içerisinde obezite ile mücadele eden çocuk sayısının yüzde 60 artarak 2030'a kadar 250 milyona ulaşması bekleniyor.
World Obesity Federation’ın yayımladığı raporda ise 2025'e kadar, küresel obezite oranının erkeklerde yüzde 18'e, kadınlarda yüzde 21'e yükseleceği tahmin ediliyor.
Rapora göre ABD, Çin, Brezilya, Hindistan ve Rusya’da görülen obezite vakaları, dünyadaki tüm vakaların yaklaşık üçte birini oluşturuyor.

En fazla obezite hastası Mikronezya ada ülkesi Nauru'da bulunuyor
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, Güney Pasifik'te bulunan bir Mikronezya ada ülkesi Nauru'nun nüfusun yüzde 61'inin obez olduğu bildiriliyor.
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) ülkeleri arasında en fazla obez oranı ise yüzde 36,2 ile ABD'de görülüyor.
Öte yandan, dünya genelinde en düşük obez oranına sahip ülkenin Vietnam olduğu belirtiliyor.

Obezite düşük ve orta gelirli ülkelerde hızla yayılıyor
Geçmiş yıllarda sadece yüksek gelirli ülkelerde rastlanan bir sağlık sorunu olan obezite, günümüzde düşük ve orta gelirli ülkelerde de artıyor.
WHO, Afrika kıtasının obezite tehlikesi ile karşı karşıya olduğu uyarısı yaparak, kıta genelinde obezite oranlarında artışa dikkati çekti.
WHO Afrika Bölge Direktörü Dr. Matshidiso Moeti, önlem alınmaması durumunda 2023'te her 10 çocuk ya da gençten birinin ve her 5 yetişkinden birinin obez olacağını tahmin ettikleri bilgisini paylaşarak, "Afrika giderek artan obezite ve kilo alma sorunu ile karşı karşıya." değerlendirmesinde bulundu.



Dev cinsel organlarıyla şaşırtan 4 yeni tarantula türü keşfedildi

Umman'da yaşayan Satyrex ferox, ismini saldırgan davranışlarından alıyor (Bobby Bok)
Umman'da yaşayan Satyrex ferox, ismini saldırgan davranışlarından alıyor (Bobby Bok)
TT

Dev cinsel organlarıyla şaşırtan 4 yeni tarantula türü keşfedildi

Umman'da yaşayan Satyrex ferox, ismini saldırgan davranışlarından alıyor (Bobby Bok)
Umman'da yaşayan Satyrex ferox, ismini saldırgan davranışlarından alıyor (Bobby Bok)

Bilim insanları cinsel organları şaşırtıcı derecede büyük 4 yeni tarantula türü keşfetti. Hayatta kalma stratejisi olduğu düşünülen bu özellikleri nedeniyle canlılar yeni bir cins altında sınıflandırıldı. 

Bazı türlerde dişi örümceklerin, erkeklerden daha büyük olması sonucu çiftleşmenin ardından erkekler, partnerlerine yem olabiliyor. 

Yeni bir çalışmaya göre Arap Yarımadası ve Afrika Boynuzu'nda yaşayan bazı tarantula türlerinin erkekleri buna karşı özel bir strateji geliştirmiş gibi görünüyor.

Finlandiya'daki Turku Üniversitesi'nden Dr. Alireza Zamani ve ekip arkadaşları bu bölgelerde, beklenmedik derecede uzun cinsel organa sahip 4 yeni tür buldu.

Araştırmacılar bu özellikleri nedeniyle hayvanlar için yeni bir sınıf tanımladı. Dr. Zamani, "Hem morfolojik hem de moleküler verilere göre en yakın akrabalarından o kadar farklılar ki, onları sınıflandırmak için tamamen yeni bir cins oluşturmak zorunda kaldık ve adını Satyrex koyduk" diyor.

Cinsin adı, Yunan mitolojisinde son derece büyük bir penise sahip bir yarı insan, yarı hayvan olan Satir ve Latince "kral" anlamına gelen rex kelimelerinin birleşiminden oluşuyor.

Bulguları hakemli dergi ZooKeys'te yayımlanan çalışmaya göre bu örümcekler, bilinen tüm tarantulalar arasında en uzun dokungaçlara sahip. Dokungaçlar, erkek örümceklerin çiftleşme sırasında sperm aktarmak için kullandığı özel uzantıları ifade ediyor. 

14 santimetrelik bacak aralığıyla yeni cinsin en büyük türü olan Satyrex ferox erkeklerinin dokungaç boyu 5 santimetreye ulaşıyor. Bu, vücudun ön kısmından neredeyse 4 kat daha uzun.

Tür ismini Latincede "vahşi, hiddetli" anlamına gelen "ferox" sözcüğünden alıyor. Dr. Zamani "Bu son derece savunmacı bir tür. En ufak bir rahatsızlıkta ön bacaklarını tehditkar bir şekilde kaldırıp bazal segmentlerindeki kılları birbirine sürterek yüksek bir tıslama sesi çıkarıyor" diye açıklıyor.

Gruptaki diğer türler olan S. arabicus ve S. somalicus, yaşadıkları bölgelerin isimlerini aldı. Son türe de parlak görünümünden dolayı Latincede "güzel" anlamına gelen S. speciosus adı verildi.

Bilim insanları ayrıca 1903'te Yemen'de tanımlanan bir türün de Satyrex cinsine yerleştirilmesine karar vererek ona S. longimanus adını uygun gördü. 

Araştırmacılar bu 5 tarantula türünün uzun cinsel organlarının, dişilerin yemeği olmaktan kaçmalarına imkan tanıdığını düşünüyor. 

Dr. Zamani bulguları şöyle açıklıyor:

Kesin olmamakla birlikte uzun dokungaçların, erkeğin çiftleşme sırasında daha güvenli bir mesafede durmasını ve son derece saldırgan dişi tarafından saldırıya uğrayıp mideye indirilmekten kaçınmasını sağlayabileceğini öne sürüyoruz.

Independent Türkçe, Popular Science, EurekAlert, ZooKeys