UNESCO ve AB’den Yemen’e kültür desteği

UNESCO ile Avrupa Birliği arasında imzalanan anlaşma ile Yemen kültürünü destekleyecek proje 8 bin yeni iş fırsatı yaratacak

UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Sana’daki bir tarihi alanın karşısındaki sokakta yürüyen Yemenli bir çocuk (EPA)
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Sana’daki bir tarihi alanın karşısındaki sokakta yürüyen Yemenli bir çocuk (EPA)
TT

UNESCO ve AB’den Yemen’e kültür desteği

UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Sana’daki bir tarihi alanın karşısındaki sokakta yürüyen Yemenli bir çocuk (EPA)
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Sana’daki bir tarihi alanın karşısındaki sokakta yürüyen Yemenli bir çocuk (EPA)

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) ve Avrupa Birliği (AB), Yemen'de 8 bin genç erkek ve kadına iş imkanı yaratacak kültür sektörüne desteği artırmak için 20 milyon avro değerinde bir anlaşma imzalandığını duyurdu. Yemen'deki eşsiz kültürel çeşitliliği korumayı amaçlayan proje, önümüzdeki Haziran ayında başlayacak, dört yıl sürecek ve Yemen'in birçok farklı vilayetinde uygulanacaktır.
AB Yemen Misyonu Başkanı Gabriel Munwera Viñales, "Kültür, geçmişe ait olan ve geleceğe hizmet eden, uyum, istikrar, diyalog ve barış için ortak bir faktör ve sembolik bir güçtür" dedi.
Viñales konuşmasına şöyle devam etti: "Kültürel miras aynı zamanda istihdam sağlayarak ve ekonomik geçim kaynaklarını destekleyerek sürdürülebilir kalkınmayı teşvik etmek için bir fırsat. Avrupa Birliği de kültürün, Yemen gibi bir ülkenin ekonomik kalkınmasına, barışın, uzlaşmanın ve gelişmenin desteklenmesine katkıda bulunabileceğine kesinlikle inanmaktadır.”
Avrupa Birliği Yemen heyeti dün yaptığı açıklamada, projenin Yemen'deki miras ve kültür yoluyla gençleri istihdam etmeye, tarihi alanlarda iş fırsatları yaratmaya, önemli kültürel varlıkların korunması ve muhafazası yoluyla ailelerinin ekonomik direncini artırmaya odaklanacağını söyledi.
Proje ayrıca birçok Yemenli genç için karlı bir gelir kaynağı olarak barış ortamında kültürü ve yaratıcılığı birleştiricek bir faktör olması hasebiyle küçük ölçekli işletmeleri ve kültürel sivil toplum kuruluşlarını destekleyecek. Yerel topluluklar kültürel programlar tasarlayacak, barış inşası ve sosyal uyumu teşvik etmek için proje yerel kurumlarla işbirliği içinde uygulanacak.
Diğer taraftan UNESCO'nun Arap Körfezi ülkeleri ve Yemen'deki temsilcisi Anna Paolini, "AB ile UNESCO ortaklığı, Yemenlilerin kültürlerini korumalarını ve onurlu bir şekilde yaşamalarını sağlanmasında insan odaklı, sürdürülebilir kalkınmada kültürün rolünün kullanılabilmesi için yenilikçi yöntemlerden yararlanacak" diye konuştu.
Uzun süredir devam eden çatışmalardan Yemen'deki kültür sektörünün önemli ölçüde etkilendiği hatırlatılarak bu durumun, genç işsizlik oranlarının yüksek olmasına, kültürel programların ciddi şekilde kıt olmasına ve krizlerin şehirlerde, tarihi köylerde ve arkeolojik alanlarda yan hasarların meydana gelmesine neden olduğu ifade edildi.  Uzun süre bakım yapılmaması nedeniyle durum daha da kötüleşmiş, teknik ve mali kaynakların eksikliği nedeniyle de kültürel varlıkların idaresi zayıflamıştır.
UNESCO ve AB, Yemen'deki kentsel genç sınıfın geçim fırsatlarını iyileştirmek amacıyla, acil insan ihtiyaçlarına ve Dünya Mirası'ndaki kentsel miras ortamlarına yönelik tehditlere yanıt vermek için 2018'de 12 milyon dolar değerinde dört yıllık iş karşılığı fon desteği projesi başlattı. Yemen'deki yerler arasında Aden kentindeki tarihi yapıların yanı sıra Sana, Şibam ve Zabid yer alıyor. Proje, 3 bin 300'den fazla genç erkek ve kadına istihdam sağlarken bu kapsamda 180'den fazla tarihi binayı restore edildi; 18 bin binanın incelemesi ve 13 kültürel kuruluş aracılığıyla 800 sanatçı ve kültür işçisine destek sağlandı.



Gazze hastaneleri kapanma tehdidiyle karşı karşıya

Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırısında hayatını kaybeden yakınlarının cenazeleri başında yas tutan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırısında hayatını kaybeden yakınlarının cenazeleri başında yas tutan Filistinliler (Reuters)
TT

Gazze hastaneleri kapanma tehdidiyle karşı karşıya

Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırısında hayatını kaybeden yakınlarının cenazeleri başında yas tutan Filistinliler (Reuters)
Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırısında hayatını kaybeden yakınlarının cenazeleri başında yas tutan Filistinliler (Reuters)

Gazze Şeridi'ndeki Sivil Savunma Müdürlüğü, bu sabah İsrail'in Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerine düzenlediği saldırılar ve ağır topçu bombardımanında aralarında çocukların da bulunduğu 19 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Bu arada Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı dün (Cuma) yaptığı açıklamada, yakıt yetersizliği nedeniyle 48 saat içinde tüm hastanelerin çalışmayı durduracağı ya da hizmetlerini azaltacağı uyarısında bulundu. Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre İsrail, bir yıldan uzun bir süredir savaş yürüttüğü Gazze Şeridi'ne yakıt girmesine izin vermiyor.

Sivil Savunma Müdürlüğü Sözcüsü Mahmud Basal AFP'ye yaptığı açıklamada, “İsrail'in gece yarısından sonra sabaha kadar Gazze Şeridi'ne düzenlediği bir dizi şiddetli hava saldırısında 19 vatandaş şehit oldu ve 40'tan fazla kişi de yaralandı” dedi.

Daha önce Filistin televizyonu, Gazze şehrinin doğusundaki ez-Zeytun mahallesinde bir evi hedef alan İsrail bombardımanında altı kişinin öldüğünü ve birkaç kişinin de yaralandığını bildirmişti.

Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı, İsrail'in dün şafak vaktinden bu yana Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerine düzenlediği saldırılarda 38 kişinin öldüğünü açıkladı.

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM) perşembe günü İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, eski Savunma Bakanı Yoav Gallant ve Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları Komutanı Muhammed ed-Dayf hakkında, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerine eşi benzeri görülmemiş bir saldırı başlatmasından bu yana Gazze Şeridi'ndeki çatışmalarda insanlığa karşı suç ve savaş suçu işledikleri şüphesiyle yakalama kararı çıkarmasının ardından uluslararası tepkiler devam ediyor.

Gazze Şeridi'ndeki Sahra Hastaneleri Genel Müdürü Dr. Mervan el-Hams, “İşgalcilerin yakıt girişini engellemesi nedeniyle Gazze Şeridi'ndeki tüm hastanelerin 48 saat içinde çalışmayı durduracağı ya da hizmetlerini azaltacağı konusunda acil bir uyarıda bulunuyoruz” dedi.

Sivil Savunma Müdürlüğü, İsrail'in biri Gazze Şehri'nin doğusunda diğeri de şehrin güneyinde bulunan iki evi hedef alan saldırısında ölen on iki kişinin cesedine ulaşıldığını ve onlarca kişinin de yaralandığını duyurdu.

İsrail ordusu dün yaptığı açıklamada, 7 Ekim 2023'teki saldırıya karışan beş Hamas mensubunu öldürdüğünü bildirdi.

Filistinli tıbbi kaynaklara göre saldırıda onlarca kişi öldü ve yaralandı.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), sekizi yoğun bakımda olmak üzere 80 hastanın ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde kısmen faaliyet gösteren iki hastaneden biri olan Kemal Advan Hastanesi'ndeki personelin durumuyla ilgili ‘ciddi endişelerini’ dile getirdi.

WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus'a göre, hastane perşembe günü bir insansız hava aracı (İHA) saldırısının hedefi oldu. Söz konusu saldırı, bir elektrik jeneratörünün ve bir su deposunun tahrip olmasına yol açtı.

Kemal Advan Hastanesi Müdürü Hüsam Ebu Safiye AFP'ye yaptığı açıklamada, kurumunun dün yine İsrail hava saldırılarının hedefi olduğunu, bir doktor ve hastaların yaralandığını söyledi.

İsrail ordusu, Hamas savaşçılarının yeniden toparlanmasını önlemek amacıyla 6 Ekim'de Gazze Şeridi'nin kuzeyinde büyük bir kara operasyonu başlattı.

‘Masum çocuklar’

Bilal isimli Filistinli, kurbanların götürüldüğü el-Ehli Arap Hastanesi'nin salonlarından birinde şunları söyledi: “Tüm ailem öldürüldü. Aileden geriye bir tek ben kaldım. Adaletsizliği durdurun.”

AFP'ye konuşan bir başka adam ise hastane yatağında hareketsiz yatan bir çocuğun yanında otururken, “Orada masum çocuklar vardı (...) Onların suçu neydi?” diye sordu.

Birleşmiş Milletler’in (BM) güvenilir bulduğu Hamas yönetimindeki Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda şimdiye kadar çoğu sivil kadın ve çocuk olmak üzere en az 44 bin 56 kişi hayatını kaybetti.

AFP'nin İsrail'in resmi verilerinden aktardığına göre, Hamas'ın İsrail yerleşimlerine yönelik saldırısında çoğu sivil bin 206 kişi öldü.

Saldırı sırasında 251 kişi esir alınarak Gazze Şeridi'ne götürüldü. Bunlardan 97'si Gazze Şeridi'nde kaldı ve İsrail ordusu kalan esirlerden 34'ünün öldüğünü tahmin ediyor.

‘Tehlikeli bir emsal’

Savaşın başlamasından bir yıldan fazla bir süre sonra, UCM'nin perşembe günü aldığı karar İsrail'i çileden çıkardı.

Netanyahu perşembe akşamı yaptığı açıklamada, “Hiçbir bariz İsrail karşıtı karar bizi, özellikle de beni, ülkemizi savunmaya devam etmekten alıkoyamaz. Baskılara boyun eğmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

Gallant kararı, ‘terörizmi teşvik eden tehlikeli bir emsal’ olarak değerlendirdi.

ABD Başkanı Joe Biden, ‘utanç verici’ olarak nitelendirdiği kararı kınadı. Macaristan Başbakanı Viktor Orban ise dün yaptığı açıklamada, Netanyahu'yu karara ‘meydan okuyarak’ Macaristan'ı ziyaret etmeye davet edeceğini söyledi.

Netanyahu, Orban'ın tutumunu memnuniyetle karşılayarak, bunun ‘ahlaki netliği’ yansıttığını söyledi.

Macaristan da dahil olmak üzere UCM'ye üye 124 ülke teorik olarak üç yetkiliyi kendi topraklarına girmeleri halinde gözaltına almakla yükümlü.

İngiliz hükümeti dün Netanyahu'nun yakalama kararı kapsamında gözaltına alınabileceğini ima etti.

İrlanda Başbakanı Simon Harris, ülkesini ziyaret etmesi halinde Netanyahu'yu gözaltına alacağını söyledi.

Harris, RTE devlet televizyonunda UCM üyesi olan İrlanda'nın Netanyahu'yu ülkeyi ziyaret etmesi halinde gözaltına alıp almayacağı sorusuna “Evet, kesinlikle” yanıtını verdi.

İtalya Başbakanı Giorgia Meloni dün yaptığı açıklamada, G7 dışişleri bakanlarının pazartesi ve salı günleri Roma yakınlarında bir araya geldiklerinde mahkemenin yakalama kararlarını görüşeceklerini duyurdu.

İran kararı, ‘Siyonist varlık için siyasi bir ölüm’ olarak değerlendirirken, Çin mahkemeyi ‘objektif ve adil bir duruş’ sergilemeye çağırdı.

Hamas mahkemenin kararını memnuniyetle karşılayarak, bunu ‘tarihi ve önemli’ bir adım olarak nitelendirdi.