Fas, 56 milyon yaşındaki timsah kafatasını geri aldı

Çalındıktan sonra ABD’ye götürülen timsah kafatası Fas’a geri getirilmesi nedeniyle düzenlenen törende sergilendi.
Çalındıktan sonra ABD’ye götürülen timsah kafatası Fas’a geri getirilmesi nedeniyle düzenlenen törende sergilendi.
TT

Fas, 56 milyon yaşındaki timsah kafatasını geri aldı

Çalındıktan sonra ABD’ye götürülen timsah kafatası Fas’a geri getirilmesi nedeniyle düzenlenen törende sergilendi.
Çalındıktan sonra ABD’ye götürülen timsah kafatası Fas’a geri getirilmesi nedeniyle düzenlenen törende sergilendi.

Fas Kültür, Gençlik ve İletişim Bakanı Muhammed Mehdi bin Said, ABD’ye kaçırılmasının ardından geri alınan 7 bin eser arasında yer alan timsah kafatası için Rabat Hayvanat Bahçesi’nde düzenlenen törene katıldı.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada törenin 56 milyon yaşındaki timsah fosilinin kurtarılmasının önemini vurgulamak için düzenlendiği kaydedildi.
Timsah kafatasının Fas’a geri getirilmesinin, 1970 tarihli Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) Kültür Varlıklarının Yasadışı İthalat, İhracat ve Mülkiyet Transferinin Yasaklanması ve Önlenmesine Sözleşmesi kapsamında gerçekleştiği kaydedildi.
Bakanlık açıklamasında, Fas’ın kültürel mirasını korumak için çalışmalar yürütüldüğü ve geçtiğimiz yıl Fas’ın güneyindeki bölgelerde tarih öncesi 25 bin parçanın kurtarıldığı ifade edildi. Arkeolojik parçaların tarih öncesi çağlara dayandığı bilgisi verildi.
Fas, dünya üzerindeki yaşamın geçmişine ışık tutan, çeşitli dönemlere tarihlenen birçok katmanın bulunduğu ender ülkeler arasında yer alıyor. Fas’taki fosfat tortuları, bilim insanlarının tarih öncesi biyolojik çeşitliliği ve canlıların evrimsel tarihi hakkında önemli çalışmalar yapmasına yardımcı oluyor. Kalıntılar, bölgede bulunan fosiller açısından oldukça zengin olarak kabul ediliyor.



Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
TT

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)

Tom Watling 

Beslenme yoluyla daha fazla bakır tüketen yetişkinlerin hafıza, dikkat ve dil gibi bilişsel testlerde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğu, bir araştırmada bulundu.

60 yaş ve üzeri 2 bin 400'den fazla Amerikalının katıldığı çalışmada, günde yaklaşık 1,4 mg bakır tüketenler, 0,8 mg'den daha az tüketenlere kıyasla bir dizi bilişsel değerlendirmede daha yüksek puan aldı.

Çok düşük miktarda gerekmesine rağmen bakır, sinir hücrelerinde enerji üretimine katkı sağlayarak, temel nörotransmitterlerin oluşumunu destekleyerek ve vücudun doğal antioksidan savunmasını güçlendirerek beyin sağlığında kritik bir rol oynuyor.

Kabuklu deniz ürünleri, tahıllar, fasulye ve kuruyemişler iyi bakır kaynakları fakat uzmanlar dengeli bir diyetin yeterli miktarda bakır sağlaması gerektiğini söylüyor.

Öte yandan yüksek miktarlar gastrointestinal sorunlara yol açabildiğinden bilim insanları, bakırın yaşlanan beyin üzerindeki etkilerinin genel olarak koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.

Bakırın faydaları üzerine yapılan son araştırmayı yürüten ekip, katılımcılardan iki ayrı günde yedikleri her şeyi hatırlamasını istedi. Daha sonra bu rakamların ortalamasını alarak her bir kişinin günlük bakır tüketimini hesapladılar.

Bilişsel yetenekleri test eden, iyi bilinen 4 görev arasında hızlı sembol eşleştirmenin yanı sıra anında ve gecikmeli kelime hatırlama vardı ve tüm ölçümleri birleştiren genel bir "küresel" puan kullanıldı.

Sonuçlar net bir örüntü ortaya koydu: Bakır tüketimi arttıkça bilişsel performans iyileşti ve teste bağlı olarak günlük yaklaşık 1,2 ila 1,6 mg'da zirve yaptı.

Bu seviyelerin üzerine çıkıldığında daha fazla fayda sağlanmadı.

Bakır tüketiminde en üst çeyrektekiler, en alt çeyrekte yer alanlara göre eşleştirme testinde yaklaşık 4 sembol daha fazla bildi ve gecikmeli kelime hatırlama testinde yarım kelime kadar daha fazla hatırladı.

Daha önce felç geçirmiş kişilerin daha da fazla fayda sağladığı görüldü: Özellikle bu grupta yüksek düzeyde bakır tüketen kişilerin genel bilişsel puanlarında belirgin bir artış oldu.

Araştırmacılar bunun, bakır tüketiminin bilişsel işlevi geliştirdiğini söylemeye yetecek kadar kanıtı sunmadığını belirtse de bağlantının "biyolojik açıdan makul" olduğunu savunuyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: 

Beslenmeyle alınan bakır beyin sağlığı açısından kritik önemde ve antioksidan savunma, nörotransmitter sentezi ve enerji metabolizmasında oyndağu rolle bilişsel işlev üzerinde koruyucu etkiler sağlayabilir.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news