ABD’den bir heyet, ekonomi ve terörle mücadeledeki durumu görüşmek üzere Yemen’de

ABD heyeti, Yemen güvenlik kurumlarının birleşmesi ve Riyad Anlaşması’nın tamamen uygulanmasının önemini vurguladı.

ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi ve ABD'nin Yemen Büyükelçiliği Maslahatgüzarı önceki gün Şebve vilayeti Vali Avad el-Avlaki ile görüştü (SABA)
ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi ve ABD'nin Yemen Büyükelçiliği Maslahatgüzarı önceki gün Şebve vilayeti Vali Avad el-Avlaki ile görüştü (SABA)
TT

ABD’den bir heyet, ekonomi ve terörle mücadeledeki durumu görüşmek üzere Yemen’de

ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi ve ABD'nin Yemen Büyükelçiliği Maslahatgüzarı önceki gün Şebve vilayeti Vali Avad el-Avlaki ile görüştü (SABA)
ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi ve ABD'nin Yemen Büyükelçiliği Maslahatgüzarı önceki gün Şebve vilayeti Vali Avad el-Avlaki ile görüştü (SABA)

ABD’nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking ve ABD'nin Yemen Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Cathy Westley, Yemen’in Hadramut, Şebve ve Mehra vilayetlerine yaptıkları ziyaretler sırasında kalkınma, ekonomi, güvenlik, terörle ve kaçakçılıkla mücadele gibi meseleleri ele aldı.
Lenderking ve Westley, Yemen’in güneydoğusundaki Şebve vilayetini ziyaret etti. ABD’li yetkililer Şebve Valisi Avad el-Avlaki ile kalkınma, ekonomi ve güvenlik konularını görüştü. Arap Koalisyonu yetkilileri de toplantıda hazır bulundu.
Şarku’l Avsat’a konuşan yerel kaynaklar, ABD heyetinin ‘güvenlik ve istikrarın sağlanmasına ve terörle mücadeleye’ odaklandığını bildirdi. İsimlerinin açıklanmasını istemeyen kaynaklar ‘Şebve Valisi Avlaki’nin daha önce Westley ile sanal ortamda yaptığı görüşmenin bir sonucu olarak Avlaki’nin çabalarını destekleme anlamı taşıdığını’ ifade etti.
Ülkenin güneyinde Yemen ordusuna bağlı Amalika Tugayları bu yılın başında Şebve’nin kuzeybatısındaki üç semti Husi milislerin elinden kurtardı ve Hureyb semtini kurtararak Marib’in güneyine doğru ilerledi. Amalika Tugayları şu anda Hureyb noktasında bulunuyor.
Aynı kaynaklara göre ABD heyeti ziyaret sırasında ‘askeri ve güvenlik kurumlarının birleştirilmesi, Riyad Anlaşması’nın tamamen uygulanması, güvenlik ve istikrarı sağlamaya yönelik güvenlik ve askeri güçlere verilen desteğin artırılmasının’ önemine vurgu yaptı.
Kaynaklar, “Fuad en-Nesiy liderliğindeki Ortak Kuvvetler hakkında konuşuldu (...) daha sonraları kontrol edilemeyeceği endişesiyle devlete bağlı olmayan hiçbir askeri yapının bulunmaması arzu ediliyor. Heyet ayrıca Vali ve yerel yetkililerle vilayet için geleceğe dönük yatırımları görüştü” ifadelerini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, ABD’nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking ve ABD'nin Yemen Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Cathy Westley’in Yemen’in Hadramut, Şebve ve Mehra vilayetlerini ziyaret ettikleri bildirildi.
Bu ziyaretin, söz konusu vilayetlerdeki ihtiyaçların, temel hizmetlerin, ekonomik ve güvenlik imkanlarının görüşülmesine fırsat sağladığı belirtilen açıklamada, görüşmelerin barışın köklerini derinleştirmesini sağladığı ifade edildi. Bu ziyaret, Yemen’de istikrarsızlıktan beslenen terör ve kaçakçılık sorunlarının devam ettiği bir dönemde geldi.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın açıklamasında, cephelerden uzak olanlar da dahil olmak üzere ülkenin dört bir yanındaki Yemenlilerin yıllardır siyasi ve ekonomik istikrarsızlık sebebiyle acı çektiği dile getirildi.
ABD heyeti, Birleşmiş Milletler’in (BM) öncülük ettiği ve Hadramut, Mehra ve Şebve’deki topluluklar da dahil olmak üzere Yemen’deki çeşitli gruplar, kadınlar, kanaat önderleri ve ötekileştirilen diğer bileşenlerin de görüşlerinin bir araya getirildiği kapsamlı barış sürecini desteklediğini vurguladı.
Bakanlık açıklamasında, çatışma sebebiyle günümüzde gıda, sağlık hizmeti ve su gibi temel ihtiyaçlarını karşılama noktasında uluslararası yardıma ihtiyaç duyan milyonlarca Yemenlinin yerinden edildiğine işaret edilerek, uluslararası toplumun ekonomi ve istikrarı desteklemeyi ve insani yardım çabalarını sürdürmesinin önemine dikkat çekildi.
ABD Dışişleri Bakanlığı, ABD’nin çatışmanın başlamasından bu yana Yemen’e 4 milyar dolardan fazla insani yardım sunduğunu ve BM'nin İsveç ve İsviçre ile 16 Mart'ta düzenleyeceği Yemen'e yardım konferansında cömert yardımlarda bulunmaları için bağışçıları teşvik edeceğini kaydetti.
Yemen resmi haber ajansı SABA, ziyaret sırasında yerel yetkililerle güvenlik ve kalkınma çabalarının görüşüldüğüne işaret etti.



Gazze ateşkesi: Philadelphia Koridoru 2 ile ilgili anlaşmazlıklar arabulucuların çabalarını zorlaştırıyor

Dün Gazze şehrinde yıkımın ortasında yükselen duman (Reuters)
Dün Gazze şehrinde yıkımın ortasında yükselen duman (Reuters)
TT

Gazze ateşkesi: Philadelphia Koridoru 2 ile ilgili anlaşmazlıklar arabulucuların çabalarını zorlaştırıyor

Dün Gazze şehrinde yıkımın ortasında yükselen duman (Reuters)
Dün Gazze şehrinde yıkımın ortasında yükselen duman (Reuters)

ABD-İsrail görüşmelerinde Hamas ile İsrail arasında anlaşmazlık konusu ‘tek nokta’ olan, İsrail'in Mısır sınırı yakınlarındaki stratejik bir bölgenin kontrolünü ele geçirmesi ve Kahire'nin bunu reddetmesi konuşuluyor.

Mısırlı ve Filistinli kaynaklar, Katar’ın başkenti Doha'da devam eden ateşkes görüşmelerinde ‘taraflar arasında uçurumlar’ ve ‘İsrail'in inatçılığı’ olduğunu vurguladılar.

İsrail basını, müzakere masasında bir ‘kriz’ olduğu yönünde sızıntıları aktarırken özellikle Mısır'ın, arabulucuların anlaşmaya varmak için çabalarını desteklemek üzere uluslararası toplumun ve Avrupa ülkelerinin arabulucu rolü almasını talep etmesi ve Katar heyetinin ABD'de bulunması bu sızıntılara neden oluyor.

Şarku’l Avsat’a konuşan uzmanlar, İsrail'in Mısır sınırı yakınlarındaki bölgelerden, özellikle de ‘Philadelphia Koridoru 1 ve Philadelphia Koridoru 2’ bölgelerinden çekilmemeyi sürdürmesi halinde müzakerelerin çıkmaza girebileceğini düşünüyor.

gthy
Salı günü Gazze'nin güneyindeki Morag Ekseni’nde seyir halindeki İsrail askeri araçları (AP)

Mısır, geçtiğimiz yıl sınırlarına yakın olan Philadelphia (Salahaddin) Koridoru’nun İsrail tarafından yeniden işgal edilmesini reddetmiş ve iki taraf arasında bu konuda gerginlikler yaşanırken derhal geri çekilmesini talep etmişti. Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçtiğimiz nisan ayında, ‘Philadelphia Koridoru 2’ olarak nitelendirdiği, Han Yunus’un hemen güneyinde uzanan bir askeri yol olan Morag Ekseni’nin kontrol altına alınması gerektiğini ve bu koridorun işgal edilmesinin Filistin'in Refah bölgesini Gazze Şeridi'nden ayırmaya imkan vereceğini açıklamıştı.

"Stratejik riskler"

Dün Şarku’l Avsat’a konuşan Mısırlı bir kaynak, Kahire'nin İsrail'in Philadelphia Koridoru veya Morag Ekseni gibi bölgelerden çekilmesinin önemine ilişkin tutumunun sarsılmaz olduğunu ve ‘Filistinlileri Refah'ta toplama gibi, bölgedeki istikrarı bozacak ve onların zorla yerlerinden edilmesine yol açacak başka planlar dayatılmasının kesinlikle kabul edilemez’ olduğunu belirtti.

Doha’daki mevcut müzakerelerin ‘gizli’ olduğunu ve ABD ve İsrail çevrelerinde yayılan söylentilerin aksine, müzakerelerin sona ermiş ve çıkmaza girmiş olabileceğini düşünen kaynak, buna karşın ABD’nin baskısıyla İsrail'in tutumunun değişmesi halinde bu durumun değişebileceğini belirtiyor.

fvbfrg
Dün Gazze Şeridi'nin orta kesimlerindeki Gazze şehrinde İsrail'in saldırısının ardından dumanların yükseldiği görüntü (AFP)

Filistinli bir kaynak, Morag Ekseni’nin müzakere belgesinde kalan veya temel sorun olmadığını, işgalci İsrail’in geri çekileceği bölgeler konusunda bir anlaşmaya varılması ve uluslararası toplum ile Birleşmiş Milletler (BM) kurumlarının insani yardımları ulaştırma rolünün yeniden aktif hale getirilmesi gerektiğini, bunun da Washington'ın işgalci İsrail’e karşı ciddi bir tutum sergilemesi ve anlaşmayı engellememesi veya başarısızlığa uğratmaması için baskı yapması halinde gerçekleşebileceğini’ belirtti.

Dün Şarku’l Avsat’a konuşan kaynak, Mısır’ın İsrail’in önerisini reddettiği ve bu konuda net bir tavır sergilediğini belirterek, Kahire’nin İsrail’in Refah bölgesindeki işgalinin Mısır'ın ulusal güvenliği için doğrudan bir tehdit oluşturduğunun ve Morag Ekseni gibi sınır şeridine yakın bölgelere düzensiz bir şekilde çekilmenin gelecekte ciddi gerginliklere yol açabilecek stratejik riskler barındırdığının farkında olduğunu da sözlerine ekledi.

Öte yandan İsrail gazetesi Yedioth Ahronoth, başlıca anlaşmazlık noktasının İsrail'in Morag Eksenini kontrol altında tutma planıyla ilgili olduğunu aktardı. Gazete  bu konuyla ilgili olarak İsrail’de, rehinelerin serbest bırakılmasını geciktirebileceğini düşünenler ile İsrail'in, yerinden edilmiş kişileri Hamas üyelerinden ayırmak için bir şehir inşa etme girişimleri çerçevesinde bunun hayati önem taşıdığını düşünenler arasında görüş ayrılığı olduğunu bildirdi.

bgy
Dün Gazze Şeridi'nin güneyindeki Nasır Hastanesi önünde cenaze töreni düzenleyen Filistinliler (AFP)

Öte yandan İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz pazartesi günü yaptığı açıklamada, bakanlığın Refah bölgesinde en az 600 bin Filistinliyi kabul etmek üzere yeni bir insani bölge kuracağını ve bu bölgenin Hamas’tan arındırılmış olacağını söyledi.

‘ABD baskısı’ kartı

Eski Mısır Dışişleri Bakanı ve Mısır Dışişleri Konseyi Başkanı Büyükelçi Muhammed Urabi, İsrail'in Mısır için kabul edilemez olan sınırlarda kalma gibi tutumunu değiştirmediği sürece ateşkes için bir fırsat olduğunu düşünmüyor. Masada birtakım zorluklar olduğunu ve anlaşma için son şansın giderek azaldığını belirten Büyükelçi Urabi, İsrail'in anlaşmayı kabul etmek için henüz ciddi bir adım atmadığını vurguladı.

Hamas konusunda uzman Filistinli siyasi analist İbrahim el-Medhun, İsrail'in çekilmeyi engellemeye ve uluslararası kuruluşların çalışmalarını aksatmaya çalıştığını belirterek, “İsrail'in Gazze'nin güneyinden ve doğusundan çekilmeme konusundaki ısrarı, zorla yerinden etme planının hâlâ geçerli olduğu yönündeki endişeleri güçlendiriyor ve bu da gerçek bir sükunet veya kapsamlı bir siyasi çözüm için gösterilen çabaları baltalıyor” dedi.

dfrgt
Dün Gazze şehrinin batısındaki Şati Mülteci Kampı’nda İsrail'in saldırısının yol açtığı yıkıma derin düşüncelerle bakan Filistinli bir genç (AFP)

Filistinli siyasi analist Nizar Nazzal ise İsrail'in Morag Ekseni’nde kalma ısrarının arabulucuların çabalarını zorlaştırdığını ve İsrail'in yerinden etme planını sürdürme niyetini ortaya koyduğunu belirtti. Mısır'ın ‘ulusal güvenliğine tehdit oluşturduğu için bunu kabul etmeyeceğini’ ifade eden Nazzal, “Ancak genel olarak, ABD’nin Netanyahu üzerindeki baskısı, onun bu eksende güçlerini azaltmasına ve geçici bir anlaşmaya varmaya yöneltebilir” şeklinde konuştu.

Avrupa Birliği'nin rolü

İsrail’in ateşkes ve esir takası anlaşmasını tehdit eden bu hamleleri devam ederken Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noël Barrot ve ve Hollanda Dışişleri Bakanı Kasper Veldkamp ile dün Gazze'de ateşkese ilişkin müzakerelere dair son gelişmeleri, uluslararası toplumun sorumluluklarını yerine getirmesi ihtiyacını ve ateşkes çabalarını destekleme konusunda Avrupa Birliği'nin (AB) rolünün önemini görüştü.

Yedioth Ahronoth gazetesi, Katar heyetinin bu hafta Washington'a giderek ABD yönetiminin üst düzey yetkilileriyle görüşmelerde bulunduğunu, Başkan Donald Trump'ın ise salı günü İsrail Başbakanı Netanyahu ile Beyaz Saray'da ikinci kez bir araya gelerek ‘Gazze konusunda azami baskı uygulamak’ için görüşmelerde bulunduğunu bildirdi.

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Sa'ar dün düzenlediği basın toplantısında,İsrail'in ‘Gazze'de ateşkes sağlanması konusunda ciddi olduğunu ve bunun gerçekleştirilebilir bir hedef olduğunu’ vurguladı. Sa’ar, “Geçici bir ateşkes sağlanırsa, kalıcı bir ateşkes için müzakerelere başlayacağız” dedi.

İsrail ve ABD'nin anlaşmayı desteklemesinin ‘gerçekte hiçbir karşılığı olmadığını’ düşünen Urubi, “Washington İsrail’e baskı yapmadığı sürece, ateşkes anlaşması olmayacak ve bu da İsrail’in bölgede barışı engellemeden veya geciktirmeden gerçek bir yol izlemesini sağlayacak. Mısır’ın şu anki girişimleri akıllıca ve sorumluluk sahibidir ve arabulucuların çabalarına uluslararası ve Avrupa desteği sağlamak ve bölgede istikrarı sağlamak amacıyla yapılıyor” değerlendirmesinde bulundu.

Öte yandan Medhun’a göre İsrail'in bu yaklaşımını sürdürmesi, daha fazla tırmanışa ve 60 günlük sınırlı bir ateşkes fikrinin önünü açacak, ancak nihai bir çözüm getirmeyecek. Medhun, böyle bir durumun ise Filistinliler tarafından kabul edilmeyeceğinin altını çizdi.

Nazzal ise, anlaşmanın açıklanmasının ardından ABD'nin baskısıyla ‘İsrail'in, Hamas’ın çok sayıda rehineyi serbest bırakmasının ardından bölgeyi yeniden savaşa sürükleyecek mayınlar döşeyeceğini’ öngörüyor.