Ukrayna: Moskova işgalde nükleer silah kullanmaya hazırlanıyor

Sergey Pushkarski (Şarku’l Avsat)
Sergey Pushkarski (Şarku’l Avsat)
TT

Ukrayna: Moskova işgalde nükleer silah kullanmaya hazırlanıyor

Sergey Pushkarski (Şarku’l Avsat)
Sergey Pushkarski (Şarku’l Avsat)

Rusya’nın Ukrayna işgalini durdurmak ve çatışmaları hafifletmek için uluslararası çabalar sürdürülürken, Ukrayna’nın Riyad Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Sergey Pushkarski, Rusya’nın nükleer silah kullanmaya hazır olduğunu belirtti. Aynı zamanda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, Savunma Bakanı’na, her türlü nükleer silahla muharebeye hazırlanması talimatını verdiğini de sözlerine ekledi.
Pushkarski, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “ülkesinin, uluslararası topluma, Arap bölgesindeki ve diğer ülkelerdeki dostlarına, Rusya’nın kendilerine yönelik saldırganlığını ortaya çıkarılması için” çağrıda bulundu. Diplomat, Rusya Doğrudan Yatırım Fonu’na karşı mali yaptırımlar talep ettiklerini” de ifade etti.
Pushkarski, “silah ekipmanına, tıbbi, insani ve finansal gereçlere ihtiyaçlarının her geçen gün arttığını” söyledikten sonra Ukrayna hükümetinin, savaşın süresine dayanmak için gerekli gıda, ilaç, yakıt gibi diğer temel ihtiyaçları sağlamaya çalıştığını belirtti.
Diplomat, sözlerine şöyle devam etti: “Rus füze saldırıları, Çernobil bölgesindeki nükleer radyasyon seviyesini yükseltti. Ülkenin doğusunda, güneyinde ve kuzeyinde Rus saldırıları devam ediyor. Belarus topraklarından, işgal altındaki Donetsk, Luhansk ve Kırım bölgelerinden Orta Ukrayna’ya hava ve füze saldırıları düzenleniyor. Rusya, çeşitli bölge ve şehirlerde 180’den fazla seyir füzesi ve başka füzeler fırlatıyor.
Ukraynalı yetkili, ülkesinin Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’ne (NATO) katılım yolunda ilerlediğini tasdik etti ve Avrupa Parlamentosu’nun, Ukrayna’nın Avrupa Birliği’ne (AB) katılma talebini ve dolayısıyla Trans-Avrupa Ağları’na katılımını onayladığını kaydetti.
Pushkarsky, bölgedeki Rus yanlılarının, meşru hükümeti Rus yanlısı bir hükümetle değiştirmeyi amaçladığına dikkat çekti.
Söz konusu yetkili, Uluslararası Ceza Mahkemesi Savcısının Ukrayna’daki durumla ilgili bir an önce soruşturma açılması yönünde karar verdiğini söyledikten sonra, 28 Şubat’tan bu yana Ukrayna’da, 16’sı çocuk 352 kişinin öldürüldüğünü ve 116’sı çocuk olmak üzere bin 684 kişinin de yaralandığını da belirtti. Aynı zamanda, 7 gündür devam eden Rus işgali süresince her gün ölü ve yaralıların olduğunu, birçok sivilin evlerini tamamen kaybettiğini, evlerin yanı sıra hastaneleri, yetimhaneleri ve okulları da kaybettiklerini sözlerine ekledi. Ukraynalı yetkili, Birleşmiş Milletler’in yakın tarihli bir raporuna atıfla, 677 bin kişinin evlerini terk etmeye ve yurt dışına sığınmaya zorlandığını belirtti.



Zevahiri suikastıyla bağlantılı olduğu öne sürülen ABD vatandaşı üç yıldır kayıp

Ahmad Habibi ve küçük kardeşi Mahmood Habibi, 2014'te Kanada'da… Mahmood Habibi'nin, Zevahiri suikastını mümkün kılan kritik bilgiyi ABD'ye verdiği için Taliban'ın elinde olduğu da iddialar arasında (Reuters)
Ahmad Habibi ve küçük kardeşi Mahmood Habibi, 2014'te Kanada'da… Mahmood Habibi'nin, Zevahiri suikastını mümkün kılan kritik bilgiyi ABD'ye verdiği için Taliban'ın elinde olduğu da iddialar arasında (Reuters)
TT

Zevahiri suikastıyla bağlantılı olduğu öne sürülen ABD vatandaşı üç yıldır kayıp

Ahmad Habibi ve küçük kardeşi Mahmood Habibi, 2014'te Kanada'da… Mahmood Habibi'nin, Zevahiri suikastını mümkün kılan kritik bilgiyi ABD'ye verdiği için Taliban'ın elinde olduğu da iddialar arasında (Reuters)
Ahmad Habibi ve küçük kardeşi Mahmood Habibi, 2014'te Kanada'da… Mahmood Habibi'nin, Zevahiri suikastını mümkün kılan kritik bilgiyi ABD'ye verdiği için Taliban'ın elinde olduğu da iddialar arasında (Reuters)

Reuters'ın araştırmasına göre, Afganistan'ın eski sivil havacılık başkanı ve ABD vatandaşı Mahmood Habibi, 10 Ağustos 2022'de Taliban'ın istihbarat servisi tarafından Kabil'de yakalandı. O günden beri kendisinden haber alınamıyor.

Habibi'nin kaybolması, El Kaide lideri Eymen el-Zevahiri'nin 31 Temmuz 2022'de Kabil'de CIA'in düzenlediği hava saldırısında öldürülmesinden sadece 10 gün sonrasına denk geliyor. Taliban, Habibi'yi gözaltına aldığını reddediyor. ABD ise Haziran 2025'te Habibi'nin bulunmasına yardımcı olacak bilgiler için 5 milyon dolara kadar ödül koydu.

ABD'nin iç istihbarat ve güvenlik gücü FBI, Mahmood Habibi'nin kaybolmasının üçüncü yılında uluslararası haber olması üzerine Afgan kökenli Amerikalı iş insanının fotoğrafı ve bilgilerini içeren "kayıp kişi" afişini resmen yayımladı. Afganistan Sivil Havacılık Dairesi eski başkanı Habibi, bir haberleşme şirketi olan Asia Consultancy Group için danışmanlık yaptığı sırada, 10 Ağustos 2022'de Kabil'de aracından indirilerek kaybolmuştu. FBI yetkilileri, bu üç yıldır süren kayboluş vakasını çözmeye kararlı olduklarını belirterek kamuoyundan, Habibi'nin yerini tespit edebilecek bilgileri paylaşmalarını istiyor. Ayrıca, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın "Rewards for Justice" programı aracılığıyla, Habibi'nin bulunmasına ve ailesine kavuşturulmasına yardımcı olacaklara 5 milyon dolar ödül teklif edildiği bilgisi tekrarlanıyor.

Operasyonun perde arkası

Reuters'a konuşan yetkililer, CIA'in Kabil'deki telekom kulelerinden ve kamera sistemlerinden yararlanarak Zevahiri'nin yerini doğruladığını söyledi. Zevahiri, balkonda bulunduğu sırada özel tasarlanmış Hellfire R9X tipi füzelerle vurulmuştu.

Habibi nasıl yakalandı?

Habibi'nin operasyondan haberdar olmadığı, Dubai'den Kabil'e döndükten kısa süre sonra Taliban güçlerince evinden alınarak götürüldüğü belirtiliyor. Aynı anda evine baskın düzenleyen ekipler bilgisayarına ve belgelerine el koydu.

Aynı dönemde çalıştığı şirkette 30 kişi daha gözaltına alındı. Çoğu serbest bırakıldı, ancak Habibi bırakılmadı. Bir meslektaşı, Habibi'nin sorgusunda "CIA için mi çalışıyorsun, Zevahiri saldırısına karıştın mı?" sorularının yöneltildiğini duyduğunu söyledi.

ABD - Taliban arasında rehine gerilimi

ABD Dışişleri Bakanlığı, Habibi'yi "rehine" olarak tanımlıyor ve derhal serbest bırakılmasını istiyor. İki ülke arasında rehine takası görüşmeleri yapıldı. ABD, Guantanamo'daki son Afgan tutuklunun iadesi karşılığında Afganistan'da tutulan Amerikalıların serbest bırakılmasını önerdi ancak Taliban bu teklifi kabul etmedi.

Diplomatik boyut

ABD, 2021'de Afganistan'dan çekilmesinden bu yana Taliban'ı resmen tanımıyor. İki taraf arasındaki iletişim, yalnızca sınırlı diplomatik ve teknik kanallarla sürüyor. Habibi dosyası, rehinelerin iadesi ve Taliban'ın uluslararası tanınırlık arayışı açısından kritik önemde görülüyor.

"Kimse uyarmadı"

Habibi'nin ağabeyi, kardeşinin Zevahiri saldırısından birkaç gün sonra Kabil'e döndüğünü ve ne CIA'den ne de çalıştığı şirketten "geri dönme" uyarısı aldığını söyledi. Reuters'ın ulaştığı belgeler, Taliban'ın inkar ettiği gözaltıyla ilgili nadir resmi kayıtlar arasında yer alıyor.

Neden önemli?

Habibi olayı, Afganistan'dan çekildikten sonra da ABD'nin istihbarat faaliyetlerinin sürdüğünü ve bu süreçte sivillerin risk altında olduğunu gösteriyor. Olayın çözümü, hem insani hem de diplomatik açıdan önemli bir sınav olarak görülüyor.

Geçmişte de ABD'nin terörle mücadele operasyonlarında hedef dışı sivillerin alıkonduğu vakalar yaşanmıştı. Guantanamo'da yıllarca tutulan bazı kişilerin, sonradan çiftçi ya da taksi şoförü gibi sivil oldukları ortaya çıkmıştı. Bagram Hava Üssü'nde de yanlış kimlik tespiti nedeniyle, hiçbir bağlantısı olmayan kişilerin yıllarca hukuki süreç olmadan tutulduğu biliniyor. Bu olaylar, istihbarat hatalarının sivil hayatlar üzerindeki ağır sonuçlarını ve telafisi zor kayıpları gözler önüne seriyor.

Independent Türkçe, Reuters, FBI, Kabul Now, Tool News, Hostage Aid