Kuveyt mahkemesi dün eski Başbakan Cabir el-Mubarek el-Hamad es-Sabah ve dönemin İçişleri ve Savunma Bakanı Halid el-Cerrah dahil olmak üzere "ordu fonu" olarak bilinen yolsuzluk davasında yargılanan sanıkların beraatine karar verdi.
13 Nisan 2021’de bakanların duruşmalarının yapıldığı mahkeme, "yolsuzluk" suçlamasıyla yargılanan eski Başbakan Cabir el-Mubarek el-Hamad es-Sabah hakkında ihtiyati tutukluluk kararı verdi. Mahkeme, eski İçişleri ve Savunma Bakanı Halid el-Cerrah ve ordudan iki yetkilinin, serbest bırakılmaları yönündeki taleplerini de reddetti.
"Ordu fonu" davası ilk olarak 16 Kasım 2019 de dönemin Savunma Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nasır es-Sabah'ın, Başsavcılığa ordu fonunda 240 milyon Kuveyt dinarı (800 milyon dolar) aşan yolsuzluk şüphelerinin olduğu yönünde bir yazı göndermesiyle gündeme gelmişti. Dava hükümetin istifasına yol açtı.
Öte yandan Kuveyt Ulusal Meclis Başkanı Merzuk el-Ganim dün Meclis’in, milletvekili Abdullah el Mudhaf’ın kendisine yönelttiği gensorunun görülmesinin ardından on milletvekilinin Kuveyt Bayındırlık ve İskan İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Ali el Musa’ya gensoru önerdiğini söyledi.
Ganim, talebi imzalayan milletvekillerinin Muhanned es Sayer, Merzuk el Halife, Dr. Saşeh el Mutairi, Halid el Uteybi, Dr. Bedr el Molla, Muhallel el Mudhaf, Dr. Hasan Cevher, Faris el Uteybi, Şuayb el Muveyziri ve el Saydi es Seyfi olduğunu söyledi.
Güvenoyu talebi, dün Ulusal Meclis'te Bayındırlık Bakanı ve Gençlik İşleri Devlet Bakanı’na yöneltilen gensoru görüşmesinin ardından geldi. Milletvekili el Mudhaf açıklamasında, “Tarım Kurumu düzgün yönetilmediği ve gıda güvenliğini sağlayamadığı için Mart 2021'den beri kontrol araçlarıma dahil ettim. Maliye, Ticaret ve İşletme Bakanları, ticari arazi, sanayi parselleri ve tarım arazileri olmak üzere 3 dosya teslim etti” dedi. Tarım arazilerinin dağılımdaki suiistimallerden de bahsede milletvekili, “Yargıtay kararı, tahsis edilen parsellerin 396’sının geri alındığını söylüyor. Kaç mal yasadışı dağıtıldı? Ayrıca tespit komitesinin raporu, verilerinin gizliliği bahanesiyle bilgi vermeyen suistimaller ve yetkililer şirketlere, restoranlara, parfümlere, döviz şirketlerine, emlak şirketlerine ve mobil kiralamaya tahsis edilen tarımsal işletmeleri içeriyordu” ifadelerini kullandı.
Bakan, Meclis önünde yaptığı konuşmada, “reform yapmak için zaman ayırması şartıyla" milletvekilinin gensoru sunma hakkını desteklediğini belirterek, “Olayların detaylarını araştırmak ve kendisine sunduğu dosyalarda sorgulanan milletvekili ile iş birliği yapmak için yeterli zamanım olmadı” ifadelerini kullandı.
Fonları Koruma Komitesi'nin 2016-2019 dönemine ilişkin raporunda belirtilenlerle ilgili olarak kısa sürede karar vermenin zorluğuna dikkat çeken Musa, tanıkların ve liderlerin ayrıntı ifadelerini içeren binlerce sayfanın olduğunu söyledi.
Gensoru üç ana temadan oluşuyor; ilki Tarım İşleri ve Balık Kaynakları Kamu Kurumu'nun yolsuzlukla mücadeledeki rahatlığı, ikincisi gözetim raporları ve bilgi toplama komiteleri ile uğraşmada zayıflık ve vurgunculuk şüphelerinden sorumlu olanları sevk etmede ciddiyet eksikliği, üçüncüsü ise kendisine verilen anayasal yetkiler ve otoritenin liderlerine verilen yasal yetkileri aşmak.
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını ilettihttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5133666-suudi-arabistan-savunma-bakan%C4%B1-prens-halid-bin-selman-hamaneye-kral-selman-bin
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, Hamaney'e Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını iletti
Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman, İran'a gerçekleştirdiği resmi ziyaret kapsamında Perşembe günü Tahran'da İran Lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ile bir araya geldi.
Suudi yönetiminin direktifleri doğrultusunda Hamaney ile görüştüğünü ve kendisine İki Kutsal Caminin Hamisi Kral Selman bin Abdülaziz'in yazılı mesajını ilettiğini belirten Suudi Savunma Bakanı, “X” platformundaki hesabından yaptığı paylaşımda liderle ortak ilgi alanlarına giren konuları ele aldıklarını ve iki ülke arasındaki ikili ilişkileri gözden geçirdiklerini ifade etti.
İran'ın Tasnim haber ajansı Hamaney'in görüşme sırasında “Suudi Arabistan ile ilişkilerimiz her iki ülke için de faydalı ve birbirimizi tamamlayabiliriz” dediğini aktardı.
Ajans, Hamaney ile yapılan görüşmeye İranGenelkurmay Başkanı General Muhammed Bakıri'nin de katıldığını belirtti.
بتوجيه من القيادة -أيدها الله- التقيت مرشد الجمهورية الإسلامية الإيرانية علي خامنئي.
سَلّمتُ خلال اللقاء رسالة خطية من سيدي خادم الحرمين الشريفين -حفظه الله- ونقلت تحيات القيادة -أيدها الله-، واستعرضنا العلاقات الثنائية بين بلدينا، وناقشنا القضايا والموضوعات ذات الاهتمام المشترك. pic.twitter.com/niSFHfeRtJ
— Khalid bin Salman خالد بن سلمان (@kbsalsaud) April 17, 2025
Dün Tahran'da General Bakıri ile bir araya gelen Prens Halid bin Selman, İran haber ajanslarının aktardığına göre Pekin Anlaşması'nın imzalanmasından bu yana Suudi Arabistan'la ilişkilerin giderek güçlendiğini ve geliştiğini söyledi. Bakıri, Tahran ve Riyad'ın bölgesel güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynayabileceğini belirterek ülkesinin Suudi Arabistan'la savunma ilişkilerini geliştirmeye hazır olduğunu ifade etti. Tasnim'e göre İran, Suudi Arabistan'ın Gazze ve Filistin konusundaki tutumunu memnuniyetle karşılıyor.
Prens Halid bin Selman Perşembe günü İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ile görüşmek üzere Tahran'a vardığında İran tarafından resmi törenle karşılandı (AP)
Ziyareti değerlendiren siyasi çevrelere göre Suudi bakanın ziyareti her iki ülkeyi de ilgilendiren bölgesel ve uluslararası gelişmelerin yaşandığı bir döneme denk geliyor.
Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Prens Halid bin Selman'ın resmi bir ziyaret için geldiği ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ikili ilişkiler ve ortak ilgi alanlarına giren konuların ele alınacağı bir dizi görüşme gerçekleştireceği belirtildi.
Suudi siyasi analist Abdüllatif el-Melhem, Suudi Savunma Bakanının İran ziyaretinin, Suudi yönetiminin Pekin anlaşmasına bağlılık çerçevesinde iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirme ve geliştirme, ortak çıkarlarını gerçekleştirmek ve iki ülke arasındaki ikili ilişkilerin pekiştirilmesine katkıda bulunmak amacıyla Riyad ve Tahran arasındaki koordinasyon ve işbirliği düzeyini yükseltme isteğini yansıttığını düşünüyor.
Prens Halid bin Salman dün (Perşembe) Tahran'da İran Cumhurbaşkanı ile bir araya geldi. (EPA)
Suudi liderliğinin bölgede barış ve refahı sağlamayı ve bölgeyi çatışmalar aşamasından istikrar ve güvenlik aşamasına taşımayı ve bölge halklarının daha iyi bir refah, zenginlik ve ekonomik entegrasyon geleceğine yönelik özlemlerini gerçekleştirmeye odaklanmayı amaçladığını belirten Melhem, Suudi Arabistan ile İran arasındaki ikili ilişkilerin geliştirilmesinin, Suudi Veliaht Prensi'nin “bölgede barış, güvenlik, istikrar ve refahı sağlama ve halklarının özlemlerini karşılama” çabalarının meyvelerinden biri olduğunu kaydetti. Melhem, ziyaretin Suudi Arabistan ile İran arasındaki ikili ilişkileri güçlendirmeye yönelik devam eden diplomatik çabaların bir parçası olduğunu belirtti.
Bir dizi toplantı
Ziyaret, İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakanı Prens Muhammed bin Selman ile bölgedeki gelişmeleri ele aldıkları ve ortak ilgi alanlarına giren bir dizi konuyu gözden geçirdikleri bir telefon görüşmesi gerçekleştirmesinin üzerinden iki haftadan kısa bir süre geçmesinin yanı sıra Suudi Dışişleri Bakanı'nın Pazartesi günü İranlı mevkidaşıyla yaptığı telefon görüşmesinde bölgedeki gelişmeleri ve sarf edilen çabaları gözden geçirdikleri ikili istişarelerin ardından gerçekleşti.
Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Aref arasında Kasım 2024'te düzenlenecek Arap-İslam Zirvesi çerçevesinde gerçekleşen görüşme (SPA)
Suudi Savunma Bakanı'nın Tahran ziyaretinde bölgedeki son gelişmelerin ele alınması ve bölgesel ve uluslararası gelişmelerle ilgili görüş alışverişinde bulunulması bekleniyor. Resmi haber ajansı IRNA'ya göre ziyaret öncesinde, geçtiğimiz Cumartesi günü Umman'ın başkenti Muskat'ta gerçekleştirilen ABD-İran görüşmelerinin ilk turu ve 48 saat önce yine Cumartesi günü Muskat'ta yapılacak bir sonraki turun yanı sıra Suudi ve ABD taraflarının geçtiğimiz hafta beş istasyonda gerçekleştirdikleri bir dizi siyasi ve güvenlik istişaresi gibi bir dizi gelişme yaşandı.
Ziyaret, merhum Prens Sultan bin Abdülaziz'in Mayıs 1999 başında Tahran'a yaptığı ve dört gün süren ve üst düzey İranlı yetkililerle bir araya geldiği ilk ziyaretin ardından, 1979'dan bu yana bir Suudi savunma bakanının İran'a yaptığı ikinci ziyaret olması bakımından tarihi bir önem taşıyor.
Suudi Savunma Bakanı, “Pekin Anlaşması” ve 10 Mart'ta iki ülke arasındaki tarihi uzlaşı ve ilişkilerin Çin himayesinde yeniden başlatılmasının duyurulmasının ardından İran'ı ziyaret eden en önemli Suudi yetkililerden biri.
Prens Halid bin Selman Perşembe günü Tahran'da General Bakıri ile bir araya geldi (AP)
Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan, Tahran'a ilk ziyaretini Haziran 2023'te gerçekleştirmiş ve bu ziyaret sırasında iki ülke arasındaki ilişkilerin normal olduğunu ve iki ülkenin İslami kardeşlik ve iyi komşuluk bağlarıyla birleşmiş, bölgenin önemli ülkeleri olduğunu vurgulayarak bağımsızlık ve egemenliğe tam ve karşılıklı saygı, içişlerine karışmama, uluslararası hukuk ilkeleri, Birleşmiş Milletler Şartı ve İslam İşbirliği Teşkilatı gibi açık bir temele dayandığını belirtmiştir.
Eski Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, dönemin Dışişleri Bakanı adayı Ali Bakıri Kani ve şimdiki Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin yanı sıra Kasım 2023'teki Ortak Arap-İslam Zirvesi'ne katılmak üzere eski İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve 2024 Ortak Arap-İslam Takip Zirvesi'ne katılmak üzere Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Aref de dâhil olmak üzere bir dizi İranlı yetkili Pekin Anlaşması'nın ardından Suudi Arabistan'a benzer ziyaretlerde bulundu.
“Pekin Anlaşması” Taahhütleri
Pekin Anlaşmasını takip etmek üzere kurulan Suudi-Çin-İran Üçlü Ortak Komitesi, ilki Aralık 2023'te Çin'in başkenti Pekin'de, diğeri ise Kasım 2024'te Riyad'da olmak üzere iki toplantı gerçekleştirmiş ve bu toplantılarda iki ülke Pekin Anlaşmasını tüm maddeleriyle uygulama kararlılıklarını ve Birleşmiş Milletler Şartı, İİT Şartı ve devletlerin egemenliği, bağımsızlığı ve güvenliğine saygı da dâhil olmak üzere uluslararası hukuka bağlılık yoluyla ülkeleri arasında iyi komşuluk ilişkilerini teşvik etme çabalarını sürdürdüklerini vurgularken, Çin de Suudi Arabistan ve İran'ın Pekin Anlaşmasını geliştirme yönünde attıkları adımları desteklemeye ve teşvik etmeye devam etmeye hazır olduğunu açıklamıştır.
İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Mecid Taht Revançi Şarku'l Avsat'a verdiği demeçte İran ve Suudi Arabistan'ın büyüyen ve istikrarlı bir bölgede barış ve huzuru tesis etme niyetinde olduğunu, bunun da “mevcut tehditlerin üstesinden gelmeyi amaçlayan ikili ve bölgesel işbirliğinin sürdürülmesini ve geliştirilmesini” gerektirdiğini belirterek “İran-Suudi eylemlerinin kalkınma, barış, bölgesel ve uluslararası güvenlik çerçevesinde başarılı bir uluslararası ikili ve çok taraflı işbirliği modelini taçlandırdığını” ve iki tarafın tarihi bağlara dayanarak çeşitli siyasi, güvenlik, ekonomik, ticari ve konsolosluk alanlarında işbirliğini geliştirmeye devam ettiğini söyledi.