Irak’ta Sadr Hareketi milletvekilinin korumaları aktivistlere saldırdı

Ağır yaralanan aktivistlerden biri ölümden döndü.

İmtidad Hareketi Genel Sekreteri Ala er-Rikabi ve milletvekilleri olayda parmağı bulunanların yargılanması talebiyle oturma eylemi düzenledi.
İmtidad Hareketi Genel Sekreteri Ala er-Rikabi ve milletvekilleri olayda parmağı bulunanların yargılanması talebiyle oturma eylemi düzenledi.
TT

Irak’ta Sadr Hareketi milletvekilinin korumaları aktivistlere saldırdı

İmtidad Hareketi Genel Sekreteri Ala er-Rikabi ve milletvekilleri olayda parmağı bulunanların yargılanması talebiyle oturma eylemi düzenledi.
İmtidad Hareketi Genel Sekreteri Ala er-Rikabi ve milletvekilleri olayda parmağı bulunanların yargılanması talebiyle oturma eylemi düzenledi.

Irak’ta Babil kent merkezi Hille’de aktivist Sargam Macid ve beş arkadaşı Sadr Hareketi Milletvekili Seha es-Sultani’nin korumaları tarafından sopa ve coplarla darp edildi. Ülkede protesto hareketlerini destekleyenler ve aktivistler, olaydan sonra hastaneye kaldırılan Macid ve beş arkadaşının sağlık durumlarına ilişkin haberleri dün (çarşamba) sabah saatlerine kadar sabırsızlıkla bekledi.
Sosyal medya platformlarında Macid’in sağlık durumunun kötüleştiği ve hayati tehlikesinin bulunduğuna dair haberler dolaşırken, Necef’te yaşayan aktivist Ebu Zeynelabidin el-Husnavi Facebook hesabında yaptığı paylaşımda, “Dr. Sargam Macid’in (beyin) kanaması durduruldu. Vücudundaki tüm yaşamsal faaliyetleri stabil. Sağlık durumu istikrara kavuşana dek dinlenme odasına alınması için hazırlıklar sürüyor” diye yazdı.
Yüzünde morluk ve yaralar oluşan Macid dün sabah dolaşıma giren bir video aracılığıyla arkadaşlarından ve kendisini destekleyenlerden yeni gösterilere hazırlanmak için canlarını korumalarını istedi.
Macid ve beraberindeki 5 arkadaşının Sadr Hareketi Milletvekili Seha es-Sultani’nin korumaları tarafından saldırıya uğradığını aktaran aktivistler, Macid’in saldırıdan önce gıda maddelerindeki son fiyat artışları nedeniyle hükümetin hesap vermesi amacıyla bir imza kampanyasına öncülük ettiğini ve bu imzaları Babil vilayeti milletvekillerine teslim etmeye hazırlandığını belirtti.
Sosyal medyada dolaşan görüntülerde Sultani’nin korumalarının göstericileri dağıtmak için rastgele ateş açtıkları ve göstericilere sopa ve coplarla saldırdıkları görülüyor. Başka bir görüntüde ise Macid ve arkadaşlarının nakledildiği hastanenin önünde toplanan onlarca gösterici Sadr Hareketi’ni ima ederek “Harekete Hayır” sloganı attı.
Bu haberin yazıldığı ana kadar Sultani ve Sadr Hareketi’nden olayın detayları ve üzerindeki sır perdesi hakkında bir açıklama yapılmadı. Yerel haber siteleri Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr’ın olayla ilgili derhal soruşturma açılması talimatı verdiğini yazdı.
Yıllardır protesto hareketlerinin en tanınan aktivistlerinden kabul edilen Macid, Şii siyasi parti ve gruplar başta olmak üzere çoğu partiyi bazen ‘kabul gören sınırların dışına’ çıkacak şekilde sert bir dille eleştirmesiyle biliniyor.
İmtidad Hareketi milletvekilleri saldırının gerçekleştiği yerde protesto düzenleyerek, olaya karışanların yargıya teslim edilmesini talep ettiler. Ekim 2019’daki protesto hareketlerinin içinden doğan İmtidad Hareketi Ekim 2021’de yapılan seçimde Meclis’te 9 sandalye kazandı.
Babil Emniyet Müdürlüğü olayla ilgili gerçeklerin ortaya çıkarılması için kapsamlı soruşturma başlattığını duyurdu. Babil Emniyet Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Aktivist Dr. Sargam’ın da aralarında bulunduğu 6 göstericiye yönelik saldırı olayıyla ilgili gerçeklerin öğrenilmesi için kapsamlı bir soruşturma açıldı. İlk bilgiler saldırının taş atılması, beyzbol sopasının kullanılması ve gerçek mermiyle ateş açılmasıyla gerçekleştiğine işaret ediyor. Hasarlar, beş göstericinin taş ve sopalarla çeşitli şekillerde ve altıncısının silahla yaralanmasıyla sınırlı kaldı. Hepsi tedavi için vilayetteki hastanelerden birine sevk edildi. Dr. Sargam’ın yarası, aralarında en ağır olanıydı. Yargı otoritesinin tüm saldırganlar için yakalama kararı çıkarmasının ardından olaya karışan koruma görevlilerinden biri tutuklandı. İlgili güvenlik birimleri şu anda geriye kalan saldırganların izini sürüyor.”
Protesto hareketlerinin önümüzdeki günlerde nasıl bir adım atacağı bilinmiyor. Ancak bu hareketlere yakın çevreler, siyasi partilerin cumhurbaşkanı seçimi ve yeni hükümetin kurulması gibi anayasal kazanımlar üzerinde çevirdikleri dolapların ortaya çıkmasının yanı sıra gıda fiyatlarındaki artışlardan beslenen yeni bir protesto dalgasının başlayabileceğini belirtiyor
Zikar vilayetinin kent merkezi Nasıriye’de dün fiyat artışlarını protesto için gösteriler düzenlendi. Belki de bu gösteriler protesto dalgasının ilk işareti olabilir. Aktivistler birçok vilayette benzer gösteriler düzenleme niyetinde.



Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
TT

Hamas: Gazze’ye ve işgal altındaki topraklara her türlü vesayeti reddediyoruz

Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)
Gazze şehrinin doğusundaki El-Tuffah mahallesinde yıkılmış bir bina (EPA)

Hamas, bugün (pazar) yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi üzerinde her türlü vesayet ve manda uygulamasını reddettiğini duyurdu. Hareket, yayımladığı bildiride, “Gazze’ye yönelik her türlü vesayet ve mandayı reddediyoruz. İşgal altındaki topraklarımızın herhangi bir karışı üzerinde de vesayeti kabul etmiyoruz; zorla yerinden etme girişimleri ve Gazze’nin yeniden mühendisliğine yönelik çabalarla uyumlu adımlara karşı uyarıyoruz” ifadelerini kullandı.

Açıklamada, “Ulusal birliğin sağlanması ve ulusal uzlaşı inşa edilmesi için seferber olunması, işgalin ve onu destekleyenlerin planlarıyla yüzleşmenin tek yoludur” denildi.

Hamas, arabuluculara ve ABD yönetimine de çağrıda bulunarak, İsrail’e baskı yapılmasını, anlaşmanın maddelerini uygulamaya zorlanmasını ve anlaşmaya yönelik süregelen ve sistematik ihlallerinin kınanmasını talep etti.

gth
Trump'ın planına göre Gazze'den çekilmenin aşamalarını gösteren harita (Beyaz Saray)

Öte yandan dün İsrailli yetkililer, ABD yönetiminin Gazze’de savaşı sona erdirmeyi hedefleyen planın ikinci aşamasını şekillendirmek üzere çalıştığını ve çok uluslu uluslararası bir gücün gelecek aydan itibaren Gazze’de göreve başlamasının planlandığını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kamu Yayın Kurumu’ndan (Kan 11) aktardığı habere göre Amerikalı yetkililer bu bilgileri son günlerde yapılan görüşmelerde İsrailli muhataplarına iletti.

ABD planına göre, barış komitesinin başkanlığını Birleşmiş Milletler’in eski Orta Doğu Özel Temsilcisi Nikolay Mladenov’un üstlenmesi, Gazze’de konuşlandırılması öngörülen uluslararası gücün komutasının ise bir ABD’li general tarafından yürütülmesi öngörülüyor.

Amerikalı yetkililere göre söz konusu gücün; güvenlik istikrarının korunması, geçiş sürecinin güvence altına alınması ve askeri operasyonların durmasının ardından Gazze’de yeni siyasi ve idari düzenlemelere zemin hazırlanması gibi görevler üstlenmesi planlanıyor.


İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
TT

İsrail tarafından tutulan 23 Lübnanlı mahkumun belgeleri

İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)
İsrail tarafından rehin tutulan Lübnanlı mahkumların aileleri Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenledi (EPA)

Lübnanlı Esirler ve Serbest Bırakılan Tutukluların Temsilciler Komitesi, İsrail tarafından tutulan Lübnanlı esirler dosyasını aktif hale getirilmesi, siyasi ve diplomatik önceliklerin en başına yerleştirmesi çağrısında bulundu. Bu çağrı, aralarında on yıllardır tutuklu bulunan 3 kişi de olmak üzere 23 Lübnanlı esirin yanı sıra son savaş sırasında ve sonrasında tutuklanan yeni esirler ve akıbeti hala bilinmeyen 42 kayıp kişi dikkate alınarak yapıldı.

Bu, ilgili makam tarafından Lübnan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Joseph Avn'a gönderilen resmi bir muhtıra ile dile getirildi. Bu konuda diplomatik, hukuki ve insani yardım da dahil olmak üzere kapsamlı bir ulusal yaklaşımın benimsenmesi ve yetkili uluslararası kurumlar aracılığıyla uluslararasılaştırılması çağrısında bulunuldu.

On yıllardır tutsaklar

Muhtıraya göre, üç Lübnanlı tutsak savaş öncesinden beri İsrail tarafından tutuluyor; biri 1978'den beri, ikincisi 1981'den beri ve üçüncüsü 2005'ten beri. Buna karşılık, son aşamada belgelenen tutsak sayısı 20 yeni tutsağa yükseldi; bunların 11'i Ekim 2024'teki askeri çatışma sırasında, 9'u ise Kasım 2024'teki büyük savaşın sona ermesinden sonra yakalanan sivillerdi.

Komisyon, yeni tutsakların, askeri operasyonlar bağlamı dışında ve bazı durumlarda doğrudan yaralanmaların ardından, balıkçılar, çobanlar, işçiler ve bir belediye polis memurunun dahil olduğu ayrı olaylarda kaçırıldığını belirtti.

d
Beyrut şehir merkezindeki ESCWA binasının önünde İsrail tarafından gözaltına alınan Lübnanlı tutukluların fotoğrafları sergileniyor (EPA)

Muhtırada ayrıca, aralarında öldürülenlerin de bulunduğu 42 kişinin kayıp olduğu ve İsrail'in Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile herhangi bir iş birliği yapmaması nedeniyle cesetlerinin İsrail tarafından tutulup tutulmadığının bugüne kadar bilinmediği ifade edildi.

İhlal iddiaları ve harekete geçme talepleri

Komisyon, İsrail'i Uluslararası Kızılhaç ile iş birliği yapmayı reddetmeye devam etmekle, mahkumları ziyaret etmeyi engellemekle veya durumları hakkında bilgi vermeyi önlemekle suçladı. Son zamanlarda serbest bırakılan Filistinli mahkumların ifadelerine dayanarak, Lübnanlı mahkumların fiziksel ve psikolojik işkenceye, yiyecek ve sudan mahrum bırakılmaya, kasıtlı tıbbi ihmale ve özellikle yaralı olanlar için aşağılayıcı ve onur kırıcı muameleye maruz kaldıklarını vurguladı.

sdgt
İsrail tarafından esir tutulan Lübnanlı mahkumların akrabaları ve aileleri, Beyrut şehir merkezinde oturma eylemi düzenleyerek fotoğraflarını sergilediler (EPA)

Komisyon, Cumhurbaşkanlığı ve hükümete, yemin konuşmasında ve bakanlar açıklamasında belirtilen, tutuklular meselesinin ulusal bir öncelik olarak ele alınması yönündeki hususun, Dışişleri Bakanlığı tarafından Arap ve uluslararası düzeylerde, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi ile koordinasyon içinde, ilgili Birleşmiş Milletler mekanizmalarından yararlanılarak ve dosyayı takip edecek bağımsız bir ulusal komite kurularak derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.


Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
TT

Hizbullah, uluslararası yaptırımlardan kaçınmak için mali yapısını yeniden düzenliyor

Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)
Beyrut'un güney banliyölerinde bulunan Karz-ı Hasen Vakfı'na ait binalardan biri (AP)

Hizbullah, uluslararası ve yerel yaptırımlardan ve kapatılması yönündeki baskılardan kaçmak için, Karz-ı Hasen Vakfı adlı mali kolunu parçalara ayırmaya başladı. Bu amaçla, Karz-ı Hasen’in eskiden güvendiği altın teminatına alternatif olarak, taksitler halinde altın satışı yapan bir kurum kurdu; bu girişim "yasal konumlandırma politikası" olarak görülüyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan finans kaynakları, bu önlemin ABD Hazine Bakanlığı'nı tatmin etmesinin pek olası olmadığını, Bakanlığın Lübnan'dan kurumu kapatmasını ve para sektöründeki kontrolsüz faaliyetlere son vermesini talep ettiğini belirtti. Kaynaklar, "Temel sorun devam ettiği sürece, şekli değiştirmek Amerikalıları tatmin etmeyecektir" değerlendirmesinde bulundu.

Bu sırada, Lübnan'ın güneyindeki Litani Nehri'nin güneyinde, Lübnan ve İsrail orduları arasında dolaylı bir çatışma yaşandı. İsrail, Lübnan ordusunun sabah saatlerinde arama yaptığı bir bina için tahliye uyarısı verdi. İletişim sayesinde bombardıman "geçici olarak" durduruldu, ancak ordu binayı tekrar aradı ve içinde herhangi bir silah bulamadı.