Ruh sağlığına iyi gelen 6 besin

Avokado, beyin için önemli olan magnezyum açısından oldukça zengin. (AFP_Arşiv)
Avokado, beyin için önemli olan magnezyum açısından oldukça zengin. (AFP_Arşiv)
TT

Ruh sağlığına iyi gelen 6 besin

Avokado, beyin için önemli olan magnezyum açısından oldukça zengin. (AFP_Arşiv)
Avokado, beyin için önemli olan magnezyum açısından oldukça zengin. (AFP_Arşiv)

Besinler ve ruh sağlığı o kadar iç içe ki iyi yiyecekler tüketmemek ruh sağlığımızı değiştirebilir ve daha kötü yemek alışkanlıklarına sahip olmamıza yol açabilir.
CNBC’nin haberine göre Harvard Tıp Enstitüsü’nde Psikiyatrist Dr. Uma Naidoo, beynimizi güçlendiren 6 besin işaret ederek insanların bunları yeteri kadar tüketmediğini söyledi. Naidoo, ruh halimize iyi gelebileceğini, hafızamızı güçlendirebileceğini ve daha iyi çalışmamıza yardımcı olabileceğini vurguladığı besinleri şöyle sıraladı:

Baharatlar
Baharatlar, yiyeceklerimize tat katmasının yanı sıra yüksek antioksidana sahip olmaları ile bilinir. Baharatlar, beynimizin zararlı radikaller ile savaşmasına ve beyin dokularına zarar verebilecek oksidatif stresin önlenmesine yardımcı olur. Örneğin zerdeçaldaki kurkumin pigmenti, yaşadığımız kaygı seviyesini azaltabilir ve beyin kimyamızı değiştirebilir. Yapılan araştırmalar, safranın majör depresif ile mücadele edenlere iyi geldiğini gösteriyor. 2013 yılında yapılan bir çalışma, safran tüketmenin plasebolara kıyasla hastaların semptomlarını önemli ölçüde azalttığını ortaya koydu.

Fermente gıdalar
Fermente gıdalar oarak adlandırılan besin gurubunda süt, sebze veya diğer benzeri besinler, maya veya bakteri gibi mikroorganizmalar ile yapılıyor. Yoğurt, lahana turşusu ve kimçi fermente gıdalara örnek verilebilir. Bu gıda gurubu bağırsaklarımızı destekleyerek kaygı seviyesini azaltıyor. Fermente gıdalar, beyin için de oldukça faydalı. Hayvanlar üzerinde 2016 yılında yapılan 45 araştırma, fermente gıdaların beyin yapısını koruduğunu, hafızayı güçlendirdiğini ve bilişsel gerilemeyi yavaşlatabildiğini gösterdi. Probiyotik açısından oldukça zengin olan yoğurt, bu türden diyetin güçlü bir öğünü olarak ön plana çıkıyor.. Ancak yoğurdu ısıtmadan yemek gerekiyor. Zira faydalı bakteriler ısıya maruz kaldığında yararını kaybediyor.

Bitter çikolata
Bitter çikolata, sinir hücrelerimizi koruyan ve ruh halini etkileyen kimyasal sentezlerin kontrol edilmesinde oldukça faydalı bir demir kaynağı. 2019’da 13 binden fazla yetişkinle yapılan bir çalışmada düzenli olarak bitter çikolata tüketen kişilerin yüzde 70 oranında daha düşük depresyon riskine sahip olduğu ortaya koyuldu. Bitter çikolata ayrıca birçok antioksidan içerir. Ancak çikolatanın çok fazla şeker içermediğinizden emin olmak gerekiyor.

Avokado
Avokado, beynin çalışması için önemli olan magnezyumdan yüksek miktarda içeriyor. Depresyon için magnezyum tedavisine ilişkin ilk çalışma 1921 yılında yapıldı. Çalışmadaki 250 vakanın 220’si magnezyum tedavisine oldukça iyi yanıt verdi.
Söz konusu dönemden bu yana yapılan sayısız çalışma depresyonun magnezyum eksikliği ile bağlantılı olduğunu gösterdi. 125 ile 300 miligram magnezyum ile tedavi gerçekleştirilen birçok çalışmada hastalar, genellikle bir haftadan kısa bir sürede oldukça olumlu ilerlemeler kaydetti.

Kuruyemiş
Kuruyemişler, temel vitaminlerin ve minerallerin yanı sıra beynimizin verimli bir şekilde çalışmasını sağlayan sağlıklı yağlar içerir. Brezilya fındığı selenyum açısından oldukça zenginken cevizdeki omega 3 yağları antioksidan etkileri ile düşünmemize ve hafızamıza önemli oranda yardımcı olur.

Yapraklı sebzeler
Özellikle yeşil yapraklı sebzeler, bunama ve zihnimizin gerilemesi ile mücadele eden E vitamini, karotenoid ve flavonodiler içerir. Yapraklı sebzeler, kırmızı kan hücrelerin oluşumunda önemli bir role sahip B9 vitaminin önemli bir kaynağı olarak folik asit ile doludur. Folit asit eksikliği, bazı nörolojik durumların arkasında yatan temel sebep olarak gösteriliyor. Folik asit, zihinsel durumumuz üzerinde oldukça faydalı bir besin ve nöronlar arasında iletişim sağlamak için de önemli bir kofaktör olarak biliniyor. Ispanak, pazı ve karahindiba gibi sebzeler mükemmel bir folik asit kaynağı olarak ön plana çıkıyor.



Osmanlı'dan Fransa'ya verilen dikilitaştaki gizemli mesajlar çözüldü

Paris'te yer alan Concorde Meydanı'ndaki dikilitaş (AFP)
Paris'te yer alan Concorde Meydanı'ndaki dikilitaş (AFP)
TT

Osmanlı'dan Fransa'ya verilen dikilitaştaki gizemli mesajlar çözüldü

Paris'te yer alan Concorde Meydanı'ndaki dikilitaş (AFP)
Paris'te yer alan Concorde Meydanı'ndaki dikilitaş (AFP)

Paris'teki ünlü Antik Mısır Dikilitaşı üzerine kazınmış hiyeroglifler, Firavun II. Ramses'i tanrıların emrettiği şekilde öven bir propaganda olabilir.

MÖ 1279'dan MÖ 1213'e kadar Mısır'ı yöneten II. Ramses'in yaptırdığı anlaşılan dikilitaş Luksor'a yerleştirilmişti. Osmanlı İmparatorluğu'ndan bir paşa (Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa -ed.n.) tarafından 1830'da Fransa'ya verilmişti.

Simgesel yapının üzerinde bir dizi gizli yazıt var.

Bu oymalardan bazıları, dikilitaş restorasyon nedeniyle iskeleyle çevriliyken Aralık 2021’de ilk kez fark edildi.

O sırada Mısırbilimci Jean-Guillaume Olette-Pelletier'in, piramidin altın tepesinin yakınındaki en yüksek kısımda yer alan bazı yazıtları kaydetmesine izin verilmişti.

Mısırbilimci henüz hakem denetiminden geçmemiş bir çalışmada, 3 bin 300 yıllık anıtın üzerindeki gizli yazıtların yalnızca belirli koşullar altında Mısırlı soyluların göreceği şekilde tasarlandığını savunuyor.

Olette-Pelletier, dikilitaşın batı yüzünün Nil'e baktığını, bu nedenle de tepeye yakın yazıtların nehirde tekneyle seyahat edenlerin görebileceği bir yerde olduğu öne sürüyor.

Araştırmaya göre yazıtlar, II. Ramses'in "tanrılar tarafından seçildiğini, ilahi bir öze sahip olduğunu ve bu nedenle Mısır'ı yönetmeye hakkı olduğunu" ilan ediyor.

23 metre yüksekliğindeki yapının bu bölümündeki tasvirler, II. Ramses'i tanrı Amon'a adaklar sunarken tasvir ediyor.

Dr. Olette-Pelletier, "Bu mesajlar, yapıyı inşa eden Firavun II. Ramses'in lehine yapılan bir tür propaganda" diyor.

İnsanlar tanrı Amon'un altında bir sunu masası olduğunu fark etmemişti. Bu, hiçbir ögesi eksik olmayan anlamlı bir ifadenin varlığını ortaya koyuyor: kralın tanrı Amon'a verdiği bir sunu.

Mısırbilimci, anıtın etrafında dolaşarak üzerine kazınmış toplam 7 gizli mesajı deşifre ettiğini söylüyor.

sdfrgthy
Turistler Mısır'daki Luksor tapınağını ziyaret ediyor (AFP)

Bulguların, mesajların yalnızca belirli bir açıdan görülebildiği üç boyutlu kriptografi adı verilen bir şifreleme yöntemine daha fazla ışık tuttuğunu belirtiyor.

Dikilitaşta, okuma yönüne göre farklı anlamlar taşıyan iki sıra hiyeroglif yer alıyor.

Dr. Olette-Pelletier örneğin bir oymanın bir yöne doğru okunduğunda II. Ramses'in tahttaki tam adını yazdığını, diğer yöne doğru okunduğundaysa sonsuz yaşama sahip olduğunu bildirdiğini ifade ediyor.

Dr. Olette-Pelletier bulgularının, Égypte Nilotique et Méditerranéenne adlı hakemli dergide yayımlanmayı beklediğini söylüyor.

Çalışmada yer almayan bazı araştırmacılar, çalışma yayımlanana kadar yazıtların bu şekilde yorumlanmasına dair daha temkinli yaklaşılması gerektiğini belirtiyor.

Dikilitaşın tepesindeki oymaların ve sanatsal tasvirlerin, mesafe nedeniyle Nil'de tekneyle seyahat edenler tarafından görülüp görülemeyeceği araştırılmaya devam ediyor.

Independent Türkçe