Afganistan’da öldürülen sağlık görevlilerinin katili kim?

Afgan Ulusal Direniş Cephesi, çocuk felci aşı ekibi üyelerinin öldürülmesinde parmağı olmadığını açıkladı

Geçen Ocak ayında Kandehar’daki aşı kampanyası sırasında bir sağlık çalışanı camideki bir çocuğa çocuk felci aşısı yapıyor (EPA)
Geçen Ocak ayında Kandehar’daki aşı kampanyası sırasında bir sağlık çalışanı camideki bir çocuğa çocuk felci aşısı yapıyor (EPA)
TT

Afganistan’da öldürülen sağlık görevlilerinin katili kim?

Geçen Ocak ayında Kandehar’daki aşı kampanyası sırasında bir sağlık çalışanı camideki bir çocuğa çocuk felci aşısı yapıyor (EPA)
Geçen Ocak ayında Kandehar’daki aşı kampanyası sırasında bir sağlık çalışanı camideki bir çocuğa çocuk felci aşısı yapıyor (EPA)

Afganistan Ulusal Direniş Cephesi, polisin suçlamaları üzerine, Şubat ayı sonlarında Afganistan’ın kuzeyindeki çocuk felci aşısı ekibinin 7 üyesinin öldürülmesi olayında herhangi bir parmağı olmadığını açıkladı. Afganistan polisi, geçen cumartesi günü ülkenin kuzeyindeki Kunduz vilayetinde 24 Şubat’ta çocuk felci aşıları alanında faaliyet gösteren bir ekibin 7 çalışanını öldürmekle suçlanan 2 kişiyi gözaltına aldığını duyurdu. Kunduz Vilayeti Emniyet Müdürlüğü Sözcüsü Kari Ubeydullah Abadi, Şarku’l Avsat’ın Fransız haber ajansı AFP’den aktardığı habere göre “Suçlarını itiraf eden tutuklular, vilayetteki Direniş Cephesi liderlerinin emirlerini yerine getirerek, çocuk felci aşısı uygulayıcılarına ateş açtıklarını söylediler” dedi. Muhalif hareketin sözcüsü Ali Maysam Nazari, 13 Mart’ta AFP’ye yaptığı açıklamada, “Bu durumun, Taliban tarafından Ulusal Direniş Cephesi aleyhine bir propaganda olduğu açık” dedi.
Nazari, “Ulusal Direniş Cephesi, bu saldırının faillerini kınıyor. Saldırıyı, Taliban’ın veya terör ortaklarından birinin gerçekleştirdiği kanaatindeyiz” ifadelerini kullandı.
Kunduz vilayetinde düzenlenen 3 ayrı saldırıda 7 aşı ekibi sağlık çalışanı hayatını kaybetti. Aynı gün komşu vilayet Tahar’da sekizinci bir üye daha öldürüldü. Ulusal Direniş Cephesi, 2001 yılında El-Kaide tarafından suikasta uğrayan lider Ahmed Şah Mesud’un oğlu Ahmed Mesud tarafından yönetiliyor. Cephe, Taliban’ın Ağustos ortasında iktidara gelmesinden sonra savaşa ‘devam edeceği’ sözü verdi. Taliban, geçen Eylül ayının sonunda Kabil’in kuzeyindeki Penşir Vadisi’nde muhalif cephenin son kalesinin kontrolünü ele geçirdi. Cephe’nin etkinliği ise o günden bu yana gerileme gösterdi. Çocuk felci aşı ekipleri, geçen yaz Taliban yönetimi ele geçirene kadar Afganistan’da tekrarlı saldırıların hedefindeydi. Taliban, o dönemde BM’nin aşı kampanyaları yürütmesini kabul etmişti. Aşı faaliyetleri, komşu Afganistan ve Pakistan’da uzun süredir şüpheyle karşılanıyor. Söz konusu bu düşünce, aşı kampanyalarını casusluk operasyonları için bir kılıf veya aşıyı Müslüman çocukları kısırlaştırmaya yönelik bir Batı komplosu olarak gören muhafazakâr din adamları tarafından teşvik ediliyor. Afganistan ve Pakistan, çocuk felcinin hala mevcut olduğu dünyadaki tek ülkeler konumunda. Söz konusu bulaşıcı hastalık, birkaç saat içerisinde geri dönüşü olmayan bir felce neden olabiliyor.



Endonezya’nın “resmi tarih” kitabı projesi ters tepti

Endonezya'da şubatta öğrencilerin liderlik ettiği hükümet karşıtı protestolar düzenlenmişti (Reuters)
Endonezya'da şubatta öğrencilerin liderlik ettiği hükümet karşıtı protestolar düzenlenmişti (Reuters)
TT

Endonezya’nın “resmi tarih” kitabı projesi ters tepti

Endonezya'da şubatta öğrencilerin liderlik ettiği hükümet karşıtı protestolar düzenlenmişti (Reuters)
Endonezya'da şubatta öğrencilerin liderlik ettiği hükümet karşıtı protestolar düzenlenmişti (Reuters)

Endonezya yönetimi, kamuoyundan gelen sert tepkiler üzerine tartışmalı “resmi tarih” kitapları projesini erteledi.

Kültür Bakanı Fadli Zon’un mayısta duyurduğu 10 ciltlik kitap setinin 17 Ağustos Bağımsızlık Günü’nde yayımlanması bekleniyordu. Ancak Guardian’ın aktardığına göre kitapların yayımlanma tarihi kasıma ertelendi.

Bakan Zon, kitapların “sömürgeci önyargıları kaldıracağını, güncel araştırmaları içereceğini ve ulusal gururu teşvik edeceğini” savunarak geçmişin “daha pozitif bir tonda” ele alınacağını söylüyor.

Ancak tarihçiler ve aktivistler, “resmi tarih” projesi kapsamında hazırlanacak kitapların geçmişteki insan hakları ihlallerini hafifletme veya görmezden gelme riski taşıdığını belirtiyor.

Endonezya yönetimi, 10 ciltlik kitap setinde yer alan metinlerin örneklerini kamuoyuyla paylaşmadı. Ancak metin taslaklarını gören aktivistler ve tarihçiler, bazı konuların hafifletildiğini ya da çıkarıldığını iddia ediyor.

Bunlar arasında 30 Eylül Hareketi’nin başarısız darbe girişiminin ardından 1965–1966’da çoğu komünist 500 bine yakın kişinin öldürüldüğü katliamların yanı sıra 1998’de Suharto diktasının çöküşüne giden süreçte etnik Çinlilere yönelik toplu tecavüz olayları yer alıyor.

Eski diktatör Suharto'nun damadı olan Endonezya Devlet Başkanı Prabowo Subianto, o dönemde Endonezya Özel Kuvvetleri komutanıydı. İnsan hakları örgütleri, özel kuvvetlerin Suharto karşıtı aktivistleri kaçırıp işkence ettiğini savunuyor. 1998’de ordu içinde başlatılan soruşturmada Prabowo operasyonlardan sorumlu olduğu gerekçesiyle ihraç edilmişti. Ancak eski komutan, üstlerinden aldığı amirle hareket ettiğini söyleyerek suç işlediğini defalarca reddetmişti.

Aktivist Ita Fatia Nadia, resmi tarih projesini “tarihi amnezi” diye niteleyerek, “Bu, hak ihlallerini aklama girişimidir” diyor.

Tarihçi ve muhalif milletvekili Bonnie Triyana da projenin gizlice yürütülmesini eleştirerek “Metodoloji hatalı, siyasi önyargılar var” ifadelerini kullanıyor.

Diğer yandan Prabowo hükümetini eleştiren gençler, Japon anime serisi One Piece’de kullanılan korsan bayrağını açarak tepkilerini gösteriyor.

Washington merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nden Dominique Nicky Fahrizal, "Genç Endonezyalılar siyasi eleştiri için benzersiz bir taktik buldular, gençlik kültürünün derinliklerine işlemiş bir popüler kültür ikonunu kullanıyorlar” diyor.

Dünyaca ünlü One Piece’ten Endonezya’daki protestolara taşınan korsan bayrağı, baskıya karşı direnişi ve özgürlük talebini simgeliyor.  

Independent Türkçe, Guardian, AFP