عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Tunus Cumhurbaşkanı Said kendi çevresinde de yalnızlaşıyor

Tunus Cumhurbaşkanı Said’e yakın isimler, siyasi kararlarına karşı çıkıyor. Önemli meselelerin ele alınmasında siyasi güçlerin bulunmadığına yönelik uyarıda bulunuyorlar

Tunus muhalefetinin geçtiğimiz hafta sonu başkentin merkezinde düzenlediği protestolardan bir kare (AFP)
Tunus muhalefetinin geçtiğimiz hafta sonu başkentin merkezinde düzenlediği protestolardan bir kare (AFP)
    Tunus / El-Munci es-Saidani
TT
TT

Tunus Cumhurbaşkanı Said kendi çevresinde de yalnızlaşıyor

Tunus muhalefetinin geçtiğimiz hafta sonu başkentin merkezinde düzenlediği protestolardan bir kare (AFP)
Tunus muhalefetinin geçtiğimiz hafta sonu başkentin merkezinde düzenlediği protestolardan bir kare (AFP)

Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said’in fikir ve yaklaşımlarına karşı çıkanların sayısı giderek artıyor. Cumhurbaşkanı’na yakın görülen ve kararlarını güçlü bir şekilde destekleyen partiler son dönemde, 25 Temmuz 2022 tarihinde yapılacak referandum ve 17 Aralık’ta parlamento seçimleri içeren siyasi harita başta olmak üzere, elektronik istişarenin etkinliği ve sonuçları, olağanüstü hal (OHAL) süresinin uzatılması ile ilgili olarak Said’in açıkladığı kararlarla uyuşmayan tutumlarını açıkladılar.
Cumhurbaşkanı Said’in 25 Temmuz’a ilişkin kararlarının destekçisi olarak görülen Halk Hareketi’nin Genel Başkanı Zuheyr el-Megzavi, ulusal istişareye katılanlar tarafından sağlanan verileri ve cevapları bir araya getirmek üzere Cumhurbaşkanı tarafından görevlendirilen komite üyelerinin açıklanması için çağrısında bulundu. Megzavi, cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan bu istişarenin, Tunus’taki krizi sona erdirmek için siyasi diyaloğun sağlanmasının yerini tutmayacağını vurguladı.
Megzavi, dün solcu Sumud Koalisyonu tarafından düzenlenen “25 Temmuz’dan sonra Tunus’da hangi siyasi sistem uygulanacak?” başlıklı bir basın toplantısında, “Cumhurbaşkanının soruları belirleyen, gündeme getiren ve her şeyi yapan kişi olmasını kabul etmiyoruz. Bunu kendisiyle yaptığımız görüşmelerde de, kamuoyu açıklamalarında da dile getirdik” ifadelerini kullandı. Aynı zamanda, önemli dosyaların ele alınmasına yönelik aşamalarında Tunus’taki siyasi güçlerin çoğunun bulunmadığına yönelik uyarıda bulundu.
Cumhurbaşkanı Said tarafından onaylanan olağanüstü hal tedbirleri konusunda partinin tutumu ile ilgili olarak, Megzavi 25 Temmuz 2021 tarihindeki adımların sadece Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmediğini, aksine medya profesyonellerinin, politikacıların, sivil toplumun ve Tunus ulusal örgütlerinin katılımı ile 10 yıl boyunca devam eden mücadelelerin ve direnişin doruk noktası olduğunu belirterek, önemli meselelerde, söz konusu milli güçlerin de yer almalarının sağlanmasının Cumhurbaşkanı’nın görevi olduğunu belirtti.
Tunus Cumhurbaşkanı daha önceki açıklamalarında, 15 Ocak’ta başlayan ve 20 Mart’ta sona eren elektronik ulusal istişarenin, önerileri toplayacak bir komiteyi içereceğini belirtmişti. Ancak bu komitenin oluşumu, üyeleri için önerilen isimler ve Tunus'taki siyasi sistemin geleceğini belirlemek üzere 25 Temmuz 2022 tarihinde gerçekleştirilmesi planlanan halk referandumu yapılması için onaylanacak sonuçları ile ilgili bilgi vermemişti. Bu durum Cumhurbaşkanı’nın sert eleştirilere maruz kalmasına neden oldu.
Aynı bağlamda, Anayasa hukukçuları Prof. Dr. Sadık Belaid, Sumud Koalisyonu tarafından düzenlenen basın toplantısında Tunus’taki parlamenter sistem ile ilgili “Başarılı olmadı, zira Fransa ve İngiltere gibi diğer sistemlerde hazır olarak ithal edildi” ifadelerini kullandı. Belaid “Demokratik sistemi seçtik ve dünyanın bazı ülkelerinde başarılı olduğunu, ancak sonuçları Tunus'ta ters teptiğini öne sürerek onu Meclis aracılığıyla somutlaştırdık, ancak Tunus’ta sonuçları ters tepti.” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Said’e yakınlığı ile bilinen Anayasa Hukukçusu Prof. Dr. Emin Mahfuz, Tunus’ta ‘anayasal diktatörlük’ olarak tanımladığı durumun bir an önce sona ermesi ve Cumhurbaşkanı’nın 14 Aralık’ta açıkladığı siyasi haritayı gözden geçirmesi gerektiğine yönelik çağrıda bulundu. Tunus ile ilgili olarak “Şu anda anayasal bir diktatörlük altında yaşıyor, ancak bu kelimenin olumsuz anlamıyla değil, daha ziyade kuvvetler ayrılığı ilkesinin askıya alınması ile ilgili. Böyle bir durum, sadece olağanüstü hal durumunda geçerlidir” dedi.
Mahfuz, Nahda Hareketi lideri ve Meclis Başkanı Raşid Gannuşi’nin milletvekili ve meclis başkanı sıfatına itimat etmeye devam etmesinin, -kendi ifadeleri ile- ‘devlet yasalarına ve anayasaya karşı bir isyan’ olduğunu zira Tunus Anayasası’nın 80’nci Maddesi’nin, Cumhurbaşkanına ülkeyi tehdit edebilecek her türlü tehlikeye karşı mücadele kapsamında olağanüstü hal tedbirleri alma hakkı verdiğini belirtti.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.