Ebu Gayt: Ukrayna’daki savaşın Arap bölgesinde yansımaları olacak

Genel Sekreter, Arap Sürdürülebilir Kalkınma Forumu’nun sekizinci oturumunun açılışına katıldı.

Ebu Gayt, Beyrut’taki Arap Sürdürülebilir Kalkınma Forumu’nun sekizinci oturumu sırasında (Arap Birliği)
Ebu Gayt, Beyrut’taki Arap Sürdürülebilir Kalkınma Forumu’nun sekizinci oturumu sırasında (Arap Birliği)
TT

Ebu Gayt: Ukrayna’daki savaşın Arap bölgesinde yansımaları olacak

Ebu Gayt, Beyrut’taki Arap Sürdürülebilir Kalkınma Forumu’nun sekizinci oturumu sırasında (Arap Birliği)
Ebu Gayt, Beyrut’taki Arap Sürdürülebilir Kalkınma Forumu’nun sekizinci oturumu sırasında (Arap Birliği)

Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Ebu Gayt, ‘koronavirüs salgını, su kıtlığı ve iklim değişikliğinin etkileri nedeniyle Arap gıda güvenliğinin tehlikeye girmesi’ konusunda uyardı. Ebu Gayt, “Ukrayna’daki savaşın, yüksek tahıl, emtia ve enerji malzemeleri fiyatları nedeniyle Arap bölgesinde yansımaları olacak” dedi.
Ebu Gayt, Birleşmiş Milletler Batı Asya Ekonomik ve Sosyal Komisyonu (ESCWA) tarafından ESCWA’nın Beyrut’taki merkezinde Arap Birliği ve çeşitli ortaklarla işbirliği dahilinde düzenlenen Arap Sürdürülebilir Kalkınma Forumu’nun sekizinci oturumunun açılışına katıldı.
Arap ülkelerine ek yükler getiren ve pandemi öncesi elde ettikleri kazanımların birçoğunun kaybedilmesine neden olan sağlık krizinin yansımalarına atıfta bulunan Ebu Gayt, özellikle Arap dünyasında yoksulluk ve açlık açısından yaşanan endişe verici artışa ve bunun toplumların güvenliği ve istikrarı için oluşturduğu tehlikelere dikkati çekti.
Ebu Gayt, bakanlar düzeyindeki Arap Birliği Konseyi’nin bu durumların ciddiyetinin farkında olarak, son toplantısında Arap gıda güvenliği konusunda bütünleştirici bir stratejik çalışma hazırlama kararı aldığını duyurdu. Genel Sekreter, çalışmanın, Cezayir’deki bir sonraki Arap zirvesinde ve gelecek yılın başlarında Moritanya’da yapılacak Beşinci Kalkınma Zirvesi’nde sunulacağını belirtti.
Pandemi ile mücadele politikalarına ilişkin olarak Genel Sekreter, kurumsal kapasite oluşturmanın, sürdürülebilir ekonomik tercihleri ​​teşvik etmenin ve beşeri sermayeye yatırımı artırmanın önemine vurgu yaptı.
Ebu Gayt, Arap Birliği’nin sürdürülebilir kalkınma alanındaki çabalarına dair son gelişmelere de değinirken, açlığa son verecek Arap girişimi ve sürdürülebilir kalkınma için Arap Bilim ve Teknoloji Ağı’nın başlatıldığına dikkati çekti. Aynı şekilde Arap Sürdürülebilir Kalkınma Forumu’nda bu yıl da koronavirüs pandemisinin etkilerinden kurtulma konusu ele alınırken, Arap ülkelerinin sürdürülebilir kalkınma için 2030 Gündemi’ni uygulama çabaları da masaya yatırıldı.



Yeni ateşkes önerisi ile Witkoff'un orijinal önerisi arasında hangi farklar var?

Dün çekilen ve Gazze Şeridi'nin yıkık binalarının ardında güneşin batışını gösteren bir fotoğraf (AFP)
Dün çekilen ve Gazze Şeridi'nin yıkık binalarının ardında güneşin batışını gösteren bir fotoğraf (AFP)
TT

Yeni ateşkes önerisi ile Witkoff'un orijinal önerisi arasında hangi farklar var?

Dün çekilen ve Gazze Şeridi'nin yıkık binalarının ardında güneşin batışını gösteren bir fotoğraf (AFP)
Dün çekilen ve Gazze Şeridi'nin yıkık binalarının ardında güneşin batışını gösteren bir fotoğraf (AFP)

Herkes Hamas Hareketi ve diğer Filistinli grupların kabul ettiklerini bildirdikten sonra, arabulucuların Gazze Şeridi'nde geçici ateşkes için sunduğu son teklife İsrail'in vereceği yanıtı bekliyor.

Yeni öneri 60 günlük ateşkes öngörüyor. Çeşitli taraflar, bu yeni önerinin birkaç ay önce ABD Başkanı Donald Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un sunduğu öneriden çok da farklı olmadığını ve arabulucuların her iki tarafın da kabul etmesi umuduyla öneride birkaç kez değişiklik yaptığını vurguladı.

dfgtyu
Dün Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nın batısında İsrail’in hava saldırıları düzenlediği bölgeden kaçan bir kadın ve çocuk (AFP)

Katar Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Macid el-Ensari dün yaptığı açıklamada, Hamas'a Gazze'de ateşkes için sunulan önerinin, Filistinlilerin kanının dökülmesini önlemek için ‘mümkün olan en iyi seçenek’ olduğunu ve Hamas'ın bu öneriye son derece olumlu yanıt verdiğini söyledi. İsrail'in daha önce kabul ettiği öneriyle neredeyse aynı olan ve Hamas'ın kabul ettiği öneri, İsrail'in daha önce kabul ettiği öneriyle yüzde 98 aynı içeriğe sahip.

Peki, orijinal öneri ile güncellenmiş versiyonu arasında hangi farklar var?

Garantiler

Hamas ve daha önce İsrail tarafından sunulan önceki değişikliklerin bir kısmını içeren yeni öneri, ABD dahil arabulucuların garantisiyle 60 gün süreyle ateşkesin sağlanmasını, ikinci aşama müzakerelerin derhal başlatılmasını ve müzakereler devam ettiği sürece ateşkesin sürdürülmesini öngörüyor.

Orijinal öneri ise herhangi bir güvenceye atıfta bulunmuyor, müzakereler devam ettiği sürece ateşkesin devam edeceğini belirtmiyor, tarafları müzakereleri sürdürmeye çağırmakla yetiniyordu.

Hayatta kalan ve ölen rehineler

Yeni öneri, ilk gün ve ellinci günde iki grup halinde 10 İsrailli rehinenin salıverilmesi ve bunun karşılığında İsrail hapishanelerinde bulunan belirli sayıda Filistinli tutuklunun serbest bırakılmasını içeriyor. Serbest bırakılması istenenler arasında ömür boyu ve ağır hapis cezasına çarptırılmış yaklaşık 140 Filistinli tutuklunun yanı sıra, 15 yıldan fazla hapis yatmış 60 kişi, kadınlar, çocuklar ve 7 Ekim 2023 tarihinden sonra Gazze'den tutuklanan diğer kişiler de yer alıyor.

Orijinal öneri ise önceki anlaşmadaki takas şartlarıyla aynı şekilde, ilk gün rehinelerin tamamının serbest bırakılmasını öngörüyordu.

dfgthy
Dün Han Yunus’ta çadırlarına düzenlenen İsrail saldırısında hayatını kaybeden Filistinlilerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)

Ateşkesin yedinci günden otuzuncu gününe kadar İsrailli 18 rehinenin cesetleri de iki aşamada teslim edilecek. Bunun karşılığında belirli sayıda Filistinlinin cesedi teslim edilecek. Orijinal öneride her İsrail cesedi karşılığında yaklaşık 10 Filistinli cesedinin teslim edilmesi öngörülüyordu.

İnsani yardımlar

Orijinal ve yeni teklifler, insani yardımların ilk günden itibaren derhal ve bol miktarda sağlanmasını öngörüyor.

sdfrgt
Dün Gazze Şeridi'nin orta kesimlerindeki Deyr el-Belah'a havadan yapılan yardımlar (AP)

İsrail'in çekilmesi

İki öneri, İsrail güçlerinin geçtiğimiz mart ayında ateşkesin ihlal edilmesinden önceki duruma geri dönmesini, bazı bölgelerde yaklaşık bir kilometre, diğer bölgelerde ise daha az veya daha fazla olmak üzere önceden belirlenmiş mesafelerde geri çekilmesini öngörüyor.

dfgthyu
Dün İsrail'in Gazze sınırında zırhlı bir askeri personel taşıyıcı tarafından gerçekleştirilen bir manevra (Reuters)

İsrail, arabulucuların son önerisinde yer alan ve Hamas'ın 4 hafta önce üzerinde değişiklikler yaptığı haritaya göre Morag Koridoru yakınlarındaki Refah'ın çeşitli bölgelerinde kalarak varlığını sürdürecek.

Ayrıca Gazze’nin yönetimi savaşın ertesi günü, Hamas ve Filistinli grupların silahları ve kaderini belirleyecek konular da dahil olmak üzere kapsamlı anlaşmanın şartları çerçevesinde tartışılacak.