Bilim insanları eşek arılarıyla mücadele ediyor

Bıraktıkları feromon salgıları ile katil eşek arıları ile mücadele edilebiliyor

Katil arı olarak da bilinen Asya dev eşek arısı (Schutterstock)
Katil arı olarak da bilinen Asya dev eşek arısı (Schutterstock)
TT

Bilim insanları eşek arılarıyla mücadele ediyor

Katil arı olarak da bilinen Asya dev eşek arısı (Schutterstock)
Katil arı olarak da bilinen Asya dev eşek arısı (Schutterstock)

Dünyadaki en büyük eşek arısı olan Asya dev eşek arısı, günümüzde ABD tarımını tehdit eden en istilacı türlerden biri. İngiliz gazetesi Daily Mail’e göre, Kaliforniya'daki bilim insanları, katil eşek arısı olarak da bilinen Asya dev eşek arısının nasıl durdurulabileceğini bildiklerini iddia ediyorlar.
Araştırmacılar, ölümcül tür ‘Vespa mandarinia’nın çiftleşmek için yüzeylere feromon adı verilen kimyasallar saldığını söylüyor. Bu feromonlar, böbrek yetmezliği yoluyla insanları öldürebilen acı verici ve zehirli sokmasıyla bilinen böceği yemleme ve tuzağa düşürme çabalarının bir parçası olarak izlenebilir.
Asya dev eşek arısı Japonya'da daha yaygın. Ancak Çin, Tayland, Güney Kore, Vietnam ve diğer Asya ülkelerinde de yaşıyor. Ayrıca, uzmanlar bu türün oraya nasıl ulaştığından emin olamasa da, ‘istilacı’ olarak kabul edildiği Kuzey ABD'de de çok sayıda mevcut.
Bu türün Kuzey ABD'deki arı popülasyonlarını ve milyonlarca dolar olduğu tahmin edilen mahsulleri tehdit ettiği biliniyor. Neyse ki, Avrupa'da mevcut değil. En azından henüz.
Bu yeni çalışma, California San Diego Üniversitesi'nde arı araştırmacısı olan Prof. Dr. James Nieh tarafından yönetildi ve bugün Current Biology dergisinde yayınlandı.
Prof. Nieh, "Bu Asya dev eşek arısı Kuzey Amerika'ya özgü değil ve önemli arı popülasyonlarımız için zararlı, bu yüzden onu yok etmeliyiz" diyor. Korkunç Asya dev eşek arısı oldukça büyük boyutuyla dikkat çekiyor. Kraliçeler 2 inçten (5 cm) uzun olabilirken erkekler ve işçiler daha küçük. (1,3 inç ila 1,5 inç). Bilim insanları, türlerin bir şekilde kasıtsız olarak gönderildikleri düşünülse de, türlerin Kuzey Amerika'ya ilk nasıl geldiği konusunda emin değiller.
Son yıllarda, dev eşek arısı British Columbia ve Washington'da görüldü ve simülasyonlar, böceklerin doğu ABD’de hızla yayılabileceğini gösteriyor.
Asya dev eşek arısı kimyasal imzası hakkında daha fazla bilgi edinmek için, Prof. Dr. Nieh ve meslektaşları, türün ABD’nin batısındaki yuvalarının yakınlarına tuzaklar kurdular ve yalnızca erkek eşek arısı yakalamayı başardılar.
Bilim insanları deneyleri sırasında yaban arılarının sinirsel aktivitelerini test ettiler ve erkeklerin antenlerinin dişiler tarafından salınan feromonlara karşı oldukça hassas olduğunu buldular. Araştırmanın yazarı Nieh, "Erkekler dişilerin kokularından etkileniyor. çünkü genellikle yuvalarının yakınında onlarla çiftleşiyorlar" dedi.



Savaşın geleceği: Casus hamamböcekleri ve drone tanklar

Savaşın geleceği: Casus hamamböcekleri ve drone tanklar
Savaşın geleceği: Casus hamamböcekleri ve drone tanklar
TT

Savaşın geleceği: Casus hamamböcekleri ve drone tanklar

Savaşın geleceği: Casus hamamböcekleri ve drone tanklar
Savaşın geleceği: Casus hamamböcekleri ve drone tanklar

Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte Almanya, askeri teknoloji alanında "casus hamamböcekleri" ve yapay zeka destekli robotlarla atılım planlıyor.

Almanya'nın en büyük savunma girişimi Helsing'in kurucu ortağı Gundbert Scherf, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin her şeyi değiştirdiğini söylüyor.

Almanya, ABD desteğinin artık daha belirsiz olması nedeniyle kendi savunma sanayisini yeniden yapılandırıyor. 2029'a kadar savunma bütçesini üç katına çıkararak 162 milyar euroya yükseltmeyi planlıyor.

Geçen yıl değeri 12 milyar dolara çıkan şirketin kurucu ortağı Scherf, bu yatırımın büyük kısmının yapay zeka, dronelar, mini denizaltılar ve hatta "casus hamamböcekleri" gibi yeni teknolojilere aktarılacağını söylüyor.

Tank benzeri insansız robotlar geliştiren ARX Robotics ve hamamböceklerini sensörlerle "biyorobotlara" çeviren Swarm Biotactis de Almanya'da savaş teknolojisi sektöründe öne çıkan start-up'lar arasında yer alıyor.

Berlin yönetiminin yeni kanun değişikliğiyle bu tarz start-up'ların, Rheinmetall gibi dev savunma şirketleriyle ihale anlaşmalarında aynı masaya oturması sağlanacak.

Reuters'ın analizinde, Almanya'nın son iki yıldır küçülen ekonomisini savunma yatırımlarıyla canlandırmayı planladığına dikkat çekiliyor. Ayrıca otomotiv sektöründeki daralmanın, savunma sanayisine mühendis ve üretim kapasitesi sağladığına işaret ediliyor.

Avrupa'da savunma teknolojilerine yapılan girişim sermayesi yatırımları 2022'de 373 milyon dolarken, 2024'te 1 milyar dolara ulaştı. Almanya, son 5 yılda 1,4 milyar dolarla bu yatırım büyümesinde başı çekiyor.

ABD ve Almanya, Ukrayna'ya 5 adet Patriot hava savunma sistemi tedarik edilmesi için anlaşıldığını bu hafta duyurmuştu. Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius, sevkıyat için koordinasyonun kısa sürede hızlandırılacağını belirtmişti.

Diğer yandan Almanya'nın önde gelen dergilerinden Der Spiegel'ın haberinde, Kiev'e Patriot sevkıyatlarının en erken gelecek yılın bahar döneminde gerçekleşebileceği savunulmuştu.

Independent Türkçe, Reuters, Der Spiegel