ABD Kongresine hitap eden Zelenskiy, uçuşa yasak bölge ve S-300'ler konusunda destek istedi

Ukrayna Devlet Başkanı, tüm Amerikan şirketlerini Rusya'dan ayrılmaya ve Rusya ile iş yapmayı bırakmaya çağırdı (EPA)
Ukrayna Devlet Başkanı, tüm Amerikan şirketlerini Rusya'dan ayrılmaya ve Rusya ile iş yapmayı bırakmaya çağırdı (EPA)
TT

ABD Kongresine hitap eden Zelenskiy, uçuşa yasak bölge ve S-300'ler konusunda destek istedi

Ukrayna Devlet Başkanı, tüm Amerikan şirketlerini Rusya'dan ayrılmaya ve Rusya ile iş yapmayı bırakmaya çağırdı (EPA)
Ukrayna Devlet Başkanı, tüm Amerikan şirketlerini Rusya'dan ayrılmaya ve Rusya ile iş yapmayı bırakmaya çağırdı (EPA)

ABD Kongresi ortak oturumunda kongre üyelerine hitap eden Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Ukrayna üzerinde uçuşa yasak bölge oluşturulması ve S-300 gibi hava savunma sistemleri noktasında ABD'den destek istedi.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, çevrim içi oturumda bağlandığı ABD Kongresine savaşla ilgili son durumu ve savunma noktasındaki taleplerini anlattı.
Kongre üyelerinin konuşma başında ve sonunda ayakta alkışladığı Zelenskiy, ülkesinin tarihinin en zor döneminden geçtiğini vurgulayarak, Rusya'nın saldırıları karşısında tüm özgür dünyanın ve özellikle ABD yönetiminin desteğine ihtiyaçları olduğunu söyledi.
Zelenskiy, "Şu anda ülkemizin kaderi tayin ediliyor, vatandaşlarımızın özgür olup olmayacağı ve demokrasiyi koruyup koruyamayacağımız tayin ediliyor." diyerek, verdikleri savaşın sadece Ukrayna değil demokratik değerlere inanan tüm toplumlar adına verilmiş bir savaş olarak görülmesi gerektiğini dile getirdi.
Kongre üyelerine Pearl Harbor ve 11 Eylül saldırılarını hatırlatan Zelenskiy, bu saldırılarda sadece Amerikalıların değil aynı zamanda Amerikan değerlerinin de saldırıya uğradığını, şu an Ukrayna'ya aynı şeylerin olduğunu kaydetti.

- "Uçuşa yasak bölge isteği çok mu fazla?"
Zelenskiy, Rusya'nın ülkesine binlerce füze fırlattığını ve Ukrayna'da Avrupa'nın 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana görmediği bir "teröre" neden olduğunu söyleyerek, şu ifadeleri kullandı:
"İnsanların hayatlarını kurtarmak için Ukrayna üzerinde bir uçuşa yasak bölge oluşturulmasını istemek çok mu fazla? Rusya'nın ülkemizi terörize etmemesi için insani bir uçuşa yasak bölge istemek çok mu fazla? Eğer bunun çok fazla olduğunu düşünüyorsanız size bir alternatif sunuyoruz ve S-300 ya da benzeri savunma sistemlerine ihtiyaç duyduğumuzu söylüyoruz."
ABD Başkanı Joe Biden'a Ukrayna'ya sağladığı desteklerden ötürü teşekkür eden ve bu desteklerin kendileri için hayati olduğunu dile getiren Zelenskiy, Rusya'ya uygulanan yaptırımların hafifletilmeden sürmesi gerektiğini ifade etti.

- "Yaptırımlar devam etmeli" çağrısı
Zelenskiy, "Ülkemiz için bugünler en karanlık zamanlar, Rus ordusunu durdurana kadar (Batı'nın) yeni yaptırım paketlerinin devam etmesi gerekli. ABD'nin Rusya'da görev yapan yetkililere yönelik yaptırımları kaldırılmamalı." ifadesini kullandı.
Rusya'daki Amerikan firmalarının bu ülkeyi terk etmesi ve yeni yatırımlar yapmaması çağrısında da bulunan Zelenskiy, "Ukrayna'da halkımızı yok etmek için Rusya'nın sizden tek bir sent dahi almadığından emin olun" değerlendirmesini yaptı.
Zelenskiy, Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesi için bir araya gelecek ülkelerin gerekirse savunma desteği, gerekirse yaptırım, gerekirse siyasi destek noktasında çaba gösterebileceğini söyleyerek, aksi takdirde Ukraynalıların ölmeye devam edeceğini belirtti.

- "Ukraynalılar Avrupa'nın ve dünyanın değerleri için de savaşıyor"
Konuşmasının ortasında Ukrayna'daki yıkımı gösteren bir video izleten Zelenskiy, konuşmasını İngilizce olarak tamamladı.
Dünyaya liderlik yapması ve savaşı durdurması konusunda ABD yönetimine seslenen Zelenskiy, "Dünyanın lideri olmak demek barışın lideri olmak demektir. Ülkenizdeki barış artık sadece size ve halkınıza bağlı değil, hemen yanı başınızdakilere ve güçlülere de bağlı. Güçlü, zayıf demek değildir; güçlü olmak, cesur olmak ve kendi vatandaşlarınızın, dünya vatandaşlarının hayatları için savaşmaya hazır olmak demektir" diye konuştu.
ABD'nin Ukrayna'ya desteğinin sadece Ukraynalıları değil tüm dünyayı ilgilendirdiğine işaret eden Zelenskiy, "Bugün Ukraynalılar sadece kendi ülkesini savunmuyor, Avrupa'nın ve dünyanın değerleri için de savaşıyor. Neredeyse 45 yaşıma geldim ama benim kalbim bugün durdu, 100'den fazla çocuğun hayatını kaybetmesiyle kalbim durdu" dedi.
ABD yönetimi ve NATO, Rusya ile savaşa girme riski dolayısıyla Ukrayna üzerinde uçuşa yasak bölge oluşturulması fikrine soğuk bakıyor.
Daha önce Polonya üzerinden Ukrayna'ya Sovyet yapımı savaş uçaklarını temin etme planı işe yaramayan ABD, son olarak Kiev'e Sovyet yapımı S-300 füzelerini temin noktasında girişimlerde bulunmuş ancak Washington, bu sürecin detaylarını kamuoyuyla paylaşmamayı tercih etmişti.



Putin'e baskı ve ‘nükleer denizaltıların’ konuşlandırılması... Trump'ın çifte uyarısının arkasında ne var?

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
TT

Putin'e baskı ve ‘nükleer denizaltıların’ konuşlandırılması... Trump'ın çifte uyarısının arkasında ne var?

ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)
ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump, Moskova'nın alaycı tavırlarına yanıt olarak iki nükleer denizaltıyı ‘uygun bölgelere’ gönderme emri vereceğini açıklayarak, Rusya ile ABD arasındaki güç gösterisinde çıtayı yükseltti.

Trump'ın sosyal medya platformu Truth Social’de yaptığı paylaşım, güvenlik bağlamında alışılmadık bir durum değildi. Şarku’l Avsat’ın The Times gazetesinden aktardığına göre, ABD'nin 71 nükleer denizaltısından yaklaşık 20'si her an denizde görev yapıyor ve özellikle gerginliğin arttığı dönemlerde rutin olarak Rusya'ya yakın bölgelere sevk ediliyor. Ancak olağandışı olan, ABD'nin bunu açıklaması. Bu ise Trump'ın paylaşımının gerçek amacını ortaya koyuyor. Söz konusu paylaşım iki mesaj içeriyor: Birincisi, Trump'ın eylem adamı olduğunu kanıtlamak, ikincisi ise mesaj vermek.

Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev (AP)Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev (AP)

Medvedev'e yanıt ve Putin'e işaret

Trump için bu adım, provokasyona sert tepki verme şeklindeki alışılmış tavrının bir parçası.

Trump, özellikle Rusya'da başkanlık görevinden ayrıldıktan sonra tartışmalı rolüyle tanınan Dmitriy Medvedev'e yanıt veriyordu. Trump'ın Moskova'ya Ukrayna'da ateşkes sağlanması için verdiği süreyi kısaltmasının ardından Medvedev sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Her yeni uyarı bir tehdit ve savaşa doğru adımdır. Rusya ile Ukrayna arasında değil; kendi ülkenle. Uyuyan Joe'nun yolunu izleme!” ifadelerini kullandı.

The Times’ın haberine göre bu açıklamaların amacı, sürekli olarak Üçüncü Dünya Savaşı’nın patlak vereceği konusunda uyarıda bulunan Trump'ı korkutmak. Öyle ki Trump, Oval Ofis'teki meşhur sözlü tartışmada Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'i ‘kumar oynamakla’ suçlamıştı. Ancak, Rusya'da bile abartılı bir kişilik olarak görülen Medvedev, Trump'ın Putin'e yönelik söyleminin son aylarda giderek sertleştiği göz önüne alındığında, bu mesajın hedefi değil.

ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)ABD Başkanı Donald Trump ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin (Arşiv - Reuters)

İhtiyatlı eleştiri

Trump, Putin'i giderek daha fazla eleştiriyor, ancak onu doğrudan kışkırtmaktan da kaçınıyor; çünkü aralarında iyi bir dostluk ve iş ilişkisi olduğunu düşünmeye devam ediyor. Bu durum, Medvedev'in pazartesi günü yaptığı açıklamadan açıkça anlaşılıyor. Putin ise Trump'ın barış için belirlediği son tarihi, dün yaptığı paylaşımdan yaklaşık bir saat önce reddetmişti.

Trump kendini usta bir müzakereci olarak görüyor. Bu nedenle, ABD donanmasında başkomutan olarak emrinde bulunan çeşitli gemi türlerini kapsayacak şekilde ‘nükleer denizaltılar’ ifadesini belirsiz bir şekilde kullandı.

ABD'nin 71 adet nükleer denizaltısı varken, bunların 14'ü Ohio sınıfı balistik füze denizaltılarıdır ve 20 adede kadar Trident II füzesi taşıyabilirler. Bu füzeler nükleer başlıklarla donatılabilir. ABD’nin sahip olduğu nükleer silahlı denizaltılardan sekiz ila on tanesi her an dünya çapında devriye görevindedir.

Resim  Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Arşiv-AFP)Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin (Arşiv-AFP)

Beyaz Saray, Putin'in Trump'ın denizaltılarla ilgili diplomasisinin provokatif olmadığını, Dmitriy Medvedev'in tek bir provokatif açıklaması üzerine nükleer söylemlerin yeniden alevlenmesini önlemek için olduğunu anlayacağına inanıyor. Zira filonun görevi saldırı amaçlı değil; savunma amaçlı.

Müttefiklere yönelik yaptırımlar ve gümrük tarifeleri

Bununla birlikte, Trump'ın Putin'e yönelik söylemi belirgin şekilde sertleşti. Trump geçen hafta, “Yaptıkları şey iğrenç” dedi ve Putin'i ‘yalan söylemekle’ suçladı.

Trump ayrıca, Rus enerjisini satın alanlara ikincil yaptırımlar uygulamakla tehdit etti ve Hindistan'ı yüzde 25'lik genel gümrük vergisiyle hedef aldı. Trump, “Zaten zor durumdaki ekonomilerini birlikte mahvedebilirler” dedi.

Rusya'dan petrol alımına yönelik bu cezai gümrük vergisinin oranını doğrudan açıklamamasına rağmen, nihai gümrük vergisi sistemi ile ilgili görüşmeler kritik aşamaya yaklaşırken, benzer bir yaklaşım daha sonra Çin'e de uygulanabilir.

Rus gazının en büyük alıcısı olmaya devam eden Avrupa Birliği (AB) de yaptırımların hedefinde olabilir. Macaristan, Belçika, Fransa ve Slovakya en büyük ithalatçılar.

Geçtiğimiz günlerde gümrük vergilerini yüzde 15'e düşüren bir ticaret anlaşması imzalayan Trump'ın, Rusya'yı cezalandırması için kendisine baskı yapan Avrupa ülkelerine yaptırım uygulaması ironik olacak, ancak Trump’ın izlediği yol bu.