ABD Kongresine hitap eden Zelenskiy, uçuşa yasak bölge ve S-300'ler konusunda destek istedi

Ukrayna Devlet Başkanı, tüm Amerikan şirketlerini Rusya'dan ayrılmaya ve Rusya ile iş yapmayı bırakmaya çağırdı (EPA)
Ukrayna Devlet Başkanı, tüm Amerikan şirketlerini Rusya'dan ayrılmaya ve Rusya ile iş yapmayı bırakmaya çağırdı (EPA)
TT

ABD Kongresine hitap eden Zelenskiy, uçuşa yasak bölge ve S-300'ler konusunda destek istedi

Ukrayna Devlet Başkanı, tüm Amerikan şirketlerini Rusya'dan ayrılmaya ve Rusya ile iş yapmayı bırakmaya çağırdı (EPA)
Ukrayna Devlet Başkanı, tüm Amerikan şirketlerini Rusya'dan ayrılmaya ve Rusya ile iş yapmayı bırakmaya çağırdı (EPA)

ABD Kongresi ortak oturumunda kongre üyelerine hitap eden Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Ukrayna üzerinde uçuşa yasak bölge oluşturulması ve S-300 gibi hava savunma sistemleri noktasında ABD'den destek istedi.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, çevrim içi oturumda bağlandığı ABD Kongresine savaşla ilgili son durumu ve savunma noktasındaki taleplerini anlattı.
Kongre üyelerinin konuşma başında ve sonunda ayakta alkışladığı Zelenskiy, ülkesinin tarihinin en zor döneminden geçtiğini vurgulayarak, Rusya'nın saldırıları karşısında tüm özgür dünyanın ve özellikle ABD yönetiminin desteğine ihtiyaçları olduğunu söyledi.
Zelenskiy, "Şu anda ülkemizin kaderi tayin ediliyor, vatandaşlarımızın özgür olup olmayacağı ve demokrasiyi koruyup koruyamayacağımız tayin ediliyor." diyerek, verdikleri savaşın sadece Ukrayna değil demokratik değerlere inanan tüm toplumlar adına verilmiş bir savaş olarak görülmesi gerektiğini dile getirdi.
Kongre üyelerine Pearl Harbor ve 11 Eylül saldırılarını hatırlatan Zelenskiy, bu saldırılarda sadece Amerikalıların değil aynı zamanda Amerikan değerlerinin de saldırıya uğradığını, şu an Ukrayna'ya aynı şeylerin olduğunu kaydetti.

- "Uçuşa yasak bölge isteği çok mu fazla?"
Zelenskiy, Rusya'nın ülkesine binlerce füze fırlattığını ve Ukrayna'da Avrupa'nın 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana görmediği bir "teröre" neden olduğunu söyleyerek, şu ifadeleri kullandı:
"İnsanların hayatlarını kurtarmak için Ukrayna üzerinde bir uçuşa yasak bölge oluşturulmasını istemek çok mu fazla? Rusya'nın ülkemizi terörize etmemesi için insani bir uçuşa yasak bölge istemek çok mu fazla? Eğer bunun çok fazla olduğunu düşünüyorsanız size bir alternatif sunuyoruz ve S-300 ya da benzeri savunma sistemlerine ihtiyaç duyduğumuzu söylüyoruz."
ABD Başkanı Joe Biden'a Ukrayna'ya sağladığı desteklerden ötürü teşekkür eden ve bu desteklerin kendileri için hayati olduğunu dile getiren Zelenskiy, Rusya'ya uygulanan yaptırımların hafifletilmeden sürmesi gerektiğini ifade etti.

- "Yaptırımlar devam etmeli" çağrısı
Zelenskiy, "Ülkemiz için bugünler en karanlık zamanlar, Rus ordusunu durdurana kadar (Batı'nın) yeni yaptırım paketlerinin devam etmesi gerekli. ABD'nin Rusya'da görev yapan yetkililere yönelik yaptırımları kaldırılmamalı." ifadesini kullandı.
Rusya'daki Amerikan firmalarının bu ülkeyi terk etmesi ve yeni yatırımlar yapmaması çağrısında da bulunan Zelenskiy, "Ukrayna'da halkımızı yok etmek için Rusya'nın sizden tek bir sent dahi almadığından emin olun" değerlendirmesini yaptı.
Zelenskiy, Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesi için bir araya gelecek ülkelerin gerekirse savunma desteği, gerekirse yaptırım, gerekirse siyasi destek noktasında çaba gösterebileceğini söyleyerek, aksi takdirde Ukraynalıların ölmeye devam edeceğini belirtti.

- "Ukraynalılar Avrupa'nın ve dünyanın değerleri için de savaşıyor"
Konuşmasının ortasında Ukrayna'daki yıkımı gösteren bir video izleten Zelenskiy, konuşmasını İngilizce olarak tamamladı.
Dünyaya liderlik yapması ve savaşı durdurması konusunda ABD yönetimine seslenen Zelenskiy, "Dünyanın lideri olmak demek barışın lideri olmak demektir. Ülkenizdeki barış artık sadece size ve halkınıza bağlı değil, hemen yanı başınızdakilere ve güçlülere de bağlı. Güçlü, zayıf demek değildir; güçlü olmak, cesur olmak ve kendi vatandaşlarınızın, dünya vatandaşlarının hayatları için savaşmaya hazır olmak demektir" diye konuştu.
ABD'nin Ukrayna'ya desteğinin sadece Ukraynalıları değil tüm dünyayı ilgilendirdiğine işaret eden Zelenskiy, "Bugün Ukraynalılar sadece kendi ülkesini savunmuyor, Avrupa'nın ve dünyanın değerleri için de savaşıyor. Neredeyse 45 yaşıma geldim ama benim kalbim bugün durdu, 100'den fazla çocuğun hayatını kaybetmesiyle kalbim durdu" dedi.
ABD yönetimi ve NATO, Rusya ile savaşa girme riski dolayısıyla Ukrayna üzerinde uçuşa yasak bölge oluşturulması fikrine soğuk bakıyor.
Daha önce Polonya üzerinden Ukrayna'ya Sovyet yapımı savaş uçaklarını temin etme planı işe yaramayan ABD, son olarak Kiev'e Sovyet yapımı S-300 füzelerini temin noktasında girişimlerde bulunmuş ancak Washington, bu sürecin detaylarını kamuoyuyla paylaşmamayı tercih etmişti.



"Soykırıma tanıklık eden bir çatışmaya neden dahil oluyoruz?"... İngilizlerin Gazze Şeridi'ndeki casusluğuna yönelik eleştiriler

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, salı günü Londra'da yaptığı açıklamada, Gazze'deki durumu görüşmek üzere kabine toplantısı çağrısında bulundu (Reuters)
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, salı günü Londra'da yaptığı açıklamada, Gazze'deki durumu görüşmek üzere kabine toplantısı çağrısında bulundu (Reuters)
TT

"Soykırıma tanıklık eden bir çatışmaya neden dahil oluyoruz?"... İngilizlerin Gazze Şeridi'ndeki casusluğuna yönelik eleştiriler

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, salı günü Londra'da yaptığı açıklamada, Gazze'deki durumu görüşmek üzere kabine toplantısı çağrısında bulundu (Reuters)
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, salı günü Londra'da yaptığı açıklamada, Gazze'deki durumu görüşmek üzere kabine toplantısı çağrısında bulundu (Reuters)

İngiliz gazetesi “The Guardian”, Londra'nın bir Amerikan şirketinin yardımıyla Gazze üzerinde neredeyse her gün hava gözetleme uçuşları düzenlemeye devam ettiğini, toplanan istihbarat bilgilerinin nasıl kullanıldığı ve İsrail ordusuyla nasıl paylaşıldığı konusunda soruların arttığını yazdı.

Uçuşları takip edenler, İngiliz Hava Kuvvetleri'ne ait “Shadow” uçaklarının, Aralık 2023'ten bu yana Hamas tarafından rehin tutulan kalan rehinelerin yerini belirlemek amacıyla Kıbrıs'taki Ağrotur (Akrotiri) hava üssünden Filistin toprakları üzerinde 600'den fazla uçuş gerçekleştirdiğini tahmin ediyor.

Casus uçuşları Muhafazakar Parti iktidarı sırasında başladı, ancak İşçi Partisi döneminde de kamuoyuna çok az bilgi açıklanarak devam etti. Uzman uçuş takip cihazlarına göre, başlangıçta günde ortalama iki uçuş yapılıyordu, ancak son zamanlarda günde bir uçuşa düşürüldü.

Gözetleme görevleri, maliyetleri düşürmek için temmuz ayı sonlarında Amerikan şirketi Sierra Nevada'ya devredildi ve İngiliz Hava Kuvvetleri kaynakları, görevlerin çoğu gün benzer bir uçakla sürdürüldüğünü belirtti. Ancak, birkaç gün içinde, yeni casus uçağının 28 Temmuz'da Han Yunus üzerinden uçtuğu ortaya çıkınca bir hata oluştu. O zamana kadar, casus uçakların transponderleri (verici ve alıcı cihazları), Akrotiri'den Gazze'ye doğru, Akdeniz'in doğusu üzerindeyken uçuş sırasında kapatılıyordu.

Uçuş takip uzmanı ve analist Stefan Watkins'e göre bu hata, "İngiliz uçaklarının Gazze'nin sadece yakınında değil, üzerinde de uçtuğunu doğrulayabiliriz" anlamına geliyor.

Watkins, daha sonra güvenlik önlemlerinin sıkılaştırılmasının uçuşların izlenmesini daha da zorlaştırdığını, ancak casus uçağının 3, 4 ve 6 Ağustos'ta Akrotiri'den ayrılmadan önce transponderlerini (telsiz ve radyo alıcılarını) çalıştırıp kapattığını belirtti.

 İsrail'in güneyinde, Gazze Şeridi sınırına yakın bölgede askerler ve tanklar - 5 Ağustos 2025 (AFP)İsrail'in güneyinde, Gazze Şeridi sınırına yakın bölgede askerler ve tanklar - 5 Ağustos 2025 (AFP)

“Shadow” uçakları, gece veya gündüz görsel gözetim için ve genellikle İngiliz özel kuvvetlerinin operasyonlarını desteklemek için kullanılır.

Bir savunma kaynağı, uçakların Gazze'deki binalarda eğitildiğini ve hayatta olduğu düşünülen 20 rehinenin izine rastlanıp rastlanmadığını belirlemeye çalıştıklarını söyledi.

Siyasetçi Jeremy Corbyn, “İngiltere'nin İsrail ile askeri iş birliğini sürdürmesi, dünya çapında canlı olarak yayınlanan bir soykırım karşısında hiçbir şekilde haklı gösterilemez” ifadelerini kullandı.

Eski İşçi Partisi lideri, “Bu uçuşların neden devam ettiği ve istihbarat bilgilerinin neden paylaşılmadığı hala bilinmiyor” dedi.

Liberal Demokrat Parti'nin savunma sözcüsü Helen Maguire, Birleşik Krallık'ın kalan rehinelerin yerini belirleme çabalarını desteklediğini ancak “hükümetin, İsrail'in Gazze'deki askeri operasyonlarında İngiliz istihbarat bilgilerini kullanmasını engellemek için attığı adımları açıklığa kavuşturması gerektiğini” söyledi.

Eski Savunma Bakanı Grant Shapps, İsrail'e destek amacıyla 2023'te hava gözetleme uçuşlarını ilk kez duyurmuş, ancak casus uçaklarının İsrail'e nasıl yardım ettiği konusunda herhangi bir ayrıntı vermemişti.

İngiliz hükümeti, İsrail ile paylaştığı bilgileri kontrol etmek için hassas adımlar attığını söylüyor. Geçen ay hava gözlem uçuşları hakkında sorulan bir soruya Dışişleri Bakanı David Lammy, “İngiliz hükümetinin Gazze'deki savaşa yardım etmesi tamamen yanlış olur. Biz bunu yapmıyoruz. Asla yapmayacağız” dedi.

Askeri kaynaklar, İngiliz istihbaratının İsrail veya başka bir yabancı ülkeyle bilgi alışverişinde izlediği olağan prosedürün, bir siyasi danışman ve bir avukat tarafından yapılan doğrulama işlemlerini içerdiğini ve bu işlemin “dakikalar, saatler veya günler” sürebileceğini söyledi.

İngiliz kaynak, “Neden soykırım ve uluslararası insani hukuk ihlalleriyle suçlanan bir çatışmaya karışmak isteyelim?” diye sordu ve başsavcı Richard Hermer'in ciddi endişeler dile getirmiş olması halinde uçuşların devam etme olasılığının olmadığını belirtti.

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv-Reuters)Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv-Reuters)

Askeri açıdan faydalı bilgilerin İsrail'e aktarılması, Birleşik Krallık'ı devam eden savaşın bir tarafı haline getirecektir. Ancak bu bilgilerin aktarılmasıyla, üçüncü tarafların kullanabileceği istihbarat bilgilerinin kullanımı tam olarak kontrol edilemez.

İşçi Partisi Milletvekili Kim Johnson, “Gazze üzerinde hava gözetleme uçuşlarının amaçları ve denetimleri hakkında ciddi şüpheler varken, özellikle de İsrail'in Gazze'ye yönelik soykırım saldırısı sırasında Akrotiri üssünün istihbarat paylaşımı için kullanılmasının sona erdirilmesini aylarca talep ettikten sonra, hâlâ aralıksız devam etmesi son derece endişe vericidir” ifadesini kullandı.

İngiliz Savunma Bakanlığı yorum yapmadı, ancak Gazze üzerinde rehinelerin yerini belirlemek için silahsız hava gözetleme uçuşları yaptığını ve İsrail makamlarına aktarılan bilgileri kontrol ettiğini belirtti.

Başsavcılık, diğer bakanlara verilen hukuki tavsiyeler hakkında yorum yapmayacağını ifade etti.