عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

İsrailli öğretmenler sendikası: Hükümet, güvenlik ve partilerin ihtiyaçlarına yönelik harcama yapmakla meşgulken eğitimi ihmal ediyor

Matematik ve İngilizce becerileri seviyesindeki gerileme, Arapların Yahudilere karşı üstünlük kaydetmesini sağlıyor

2014’te Kudüs’te Eski Şehir yakınlarında askerlik hizmetine zorlanan gençler (Getty)
2014’te Kudüs’te Eski Şehir yakınlarında askerlik hizmetine zorlanan gençler (Getty)
    Tel Aviv/Şarku’l Avsat
TT
TT

İsrailli öğretmenler sendikası: Hükümet, güvenlik ve partilerin ihtiyaçlarına yönelik harcama yapmakla meşgulken eğitimi ihmal ediyor

2014’te Kudüs’te Eski Şehir yakınlarında askerlik hizmetine zorlanan gençler (Getty)
2014’te Kudüs’te Eski Şehir yakınlarında askerlik hizmetine zorlanan gençler (Getty)

İsrail’de İngilizce ve matematik eğitimi düzeyinde önemli bir gerileme yaşandığını, Arap toplumunda ise söz konusu iki alandaki eğitimin Yahudi toplumdakine göre daha iyi olduğunu gösteren verilerin yayınlandığı bir dönemde, öğretmenlere ait sendikalar bu tehlikeli düşüşten hükümeti sorumlu tuttu. Sendikalardan yapılan açıklamada, “Hükümet, güvenlik ve siyasi parti ihtiyaçlarına yönelik harcama yapmakla meşgulken eğitimi ihmal ediyor” ifadeleri kullanıldı.
Tel Aviv’de Kuzey Lisesi Müdürü Ram Cohen, “Bu ihmal, genç nesillere ve devletin ekonomik gelişimine ve dokunulmazlığına yönelik silahlı bir operasyona benziyor” dedi. Cohen “Devlet liderliği güvenlik ve siyaset gündemine odaklanıyor, eğitim sisteminin geri dönüşü olmayan noktaya yaklaştığının, İsrail’in varoluşsal bir tehdit altında olduğunun ve ciddi öğretmen açığımız olduğunun hatta öğretmenlerin olmadığının farkında değiller” ifadelerini de sözlerine ekledi. Okul Müdürü, İsrail’deki okul müdürlerinin yıllardır uyarılarda bulunduğunu, ancak Eğitim Bakanlığı’nın bu uyarıları görmezden geldiğini belirterek “Bizi neden bahsettiğini bilmeyen takıntılı kişiler olarak göstermeye çalıştılar” dedi. Müdür “Hükümet uyansa bile, burada iyi öğretmenlerin ne zaman olacağını bilmiyorum. Bu krizi iki üç yıllık bir süre içinde çözemeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
İsrail Merkez İstatistik Bürosu (CBS) tarafından 2022 yılı için yayınlanan veriler, ilkokul matematik öğretmenlerinin yüzde 64’ünün belirtilen şartları karşılamadıklarını, eğitim vermek için yeterli olmadıklarını gösterirken, ilkokullardaki İbranice öğretmenlerinin yüzde 75’inin ve İngilizce öğretmenlerinin ise yüzde 32’sinin yeterli niteliklere sahip olmadığını gösterdi.
İsrail Merkez İstatistik Bürosu istatistiklerine göre, ülkenin merkezindeki şehir ve bölgelerde ve devlete bağlı eğitim sistemindeki bu sorun giderek daha kötü bir hal alıyor.
İstatistikler devlete bağlı Yahudi eğitim sisteminde ilkokullardaki matematik öğretmenlerinin yüzde 69’unun ve devlete bağlı dine dayalı eğitim sistemindeki matematik öğretmenlerinin yüzde 75’inin göreve uygun olmadıklarını ortaya koydu. Aynı zamanda ortaokullarda bu dersleri veren öğretmenlerinin yüzde 25 ila 40’ının Eğitim Bakanlığı’nın belirlediği şartları karşılamadığı ve öğretmenlik yapmak için yeterli niteliklere sahip olmadığını gösterdi. Bu verilere göre, İbranice eğitimde yaklaşık 10 bin öğretmen açığının yanı sıra tüm okul seviyelerinde matematik dersine uygun yaklaşık 10 bin öğretmen açığı bulunuyor. Bu durum, Eğitim Bakanlığı’nın öğrencilere zarar vermesine rağmen bu derslerde eğitim vermeleri için yeterli nitelikte olmayan öğretmenleri çalıştırmasının ana nedenlerinden birini teşkil ediyor.
İsrail Merkez İstatistik Bürosu, İsrailli öğrencilerin uluslararası sınavlardaki başarılarının çok düşük olduğunu aynı zamanda, bu sınavlara katılan diğer ülkelerin öğrencileri ile karşılaştırıldığında aradaki farkın çok büyük olduğunu açıkladı. Verilere göre, Arap toplumundaki durum daha iyi görünüyor zira nitelikli olmayan matematik öğretmenlerinin oranı yüzde 45, Arapça öğretmenlerin oranı ise yüzde 25 olarak kaydediliyor.
Büro’nun raporunda, bu durumun sebebinin Arap okullarında daha fazla öğretmen arzından kaynaklı olabileceği belirtildi. Arap okullarında daha fazla öğretmen olması, öğretmenlik için yeterlilik sertifikası sahibi olanların yüzdesinin daha yüksek olmasından ve iş alternatiflerinin maaşlarının daha düşük olduğu iş talebi modelinden kaynaklanıyor.

Daha fazlasını oku

 
 
TEKNOLOJİ

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
TT
TT

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Lübnan genelinde Hizbullah çağrı cihazları ve telsizlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş güvenlik ihlali ve salı ile çarşamba günleri binlerce eş zamanlı patlama, kişisel cep telefonlarının ne kadar tehlikeli olduğu ve nasıl uzaktan patlatılabildiği konusunda birçok soruyu gündeme getirdi.

Cep telefonu bataryaları son derece yanıcı kimyasallardan üretilir, ancak bir kontrol ünitesi doğrudan bataryaya bağlıdır ve bataryayı güvende tutmak için özel bir yazılımla donatılmıştır.

DeepSAFE Technology'nin kurucusu ve McAfee, Intel ve Nokia'da güvenlik ve koruma araştırmaları eski başkanı olan Ahmed Sallam'a göre bu kontrol ünitesi, en önemlisi tüm üniteyi bataryanın sıcaklığını ateşleme noktasına yükseltebilecek kötü amaçlı yazılım içeren başka bir ünite ile değiştirmek olan çok sayıda hackleme yöntemi ile kötü niyetli olarak manipüle edilebilir. Bu, Lübnan vakasında olduğu gibi belirli cihazları hedef almak için yapılabilir.

grbtny
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninden (AFP)

Şarku’l Avsat'a konuşan Sallam, “Kötü niyetli bir şekilde üretilebilen bataryalar da var. Bunlar ya sıcaklığı belirli bir dereceye yükselterek ya da patlatma sistemini harekete geçiren bir ünite aracılığıyla ateşlenebilen patlayıcı maddeler içerirler. Tüm bunlar, radyo dalgaları ya da herhangi bir kablosuz elektrik dalgası yoluyla uzaktan sinyal alabilen harici bir iletişim ünitesi ile bataryaya içeriden bağlı çok küçük bir kontrol ünitesi yerleştirilerek yapılabilir” ifadelerini kullandı.

Sallam sözlerini şöyle sürdürdü: “Dış dünya ile iletişim olmasa da patlamalar senkronize edilebilir. Kötü amaçlı yazılım, tıpkı saatli bombaların çalıştığı gibi, tüm patlamaların aynı anda gerçekleşmesi için belirli bir anı bekleyebilir.”

Los Angeles'taki California Üniversitesi Kimya Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve pil geliştirme ve üretiminde uzmanlaşmış bir ABD şirketi olan Nanotech Energy'nin bilim ve teknoloji şefi Maher el-Kady, “Lübnan'daki patlamalar tesadüfen değil, kasıtlı olarak meydana geldi. Büyük olasılıkla cihazlara uzaktan etkinleştirilen bir kontrol devresi yerleştirilmişti. Bu da patlamaların senkronizasyonunu açıklıyor” şeklinde konuştu.

cdvfgthy
Lübnan Ordusu tehlikeli gördüğü telsiz ve çağrı cihazlarını imha etmek üzere topluyor. (AFP)

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan el-Kady, “Herhangi bir bataryanın patlamasına yol açabilecek birkaç mekanizma vardır. Bunlardan ilki, mobil cihazın ya da elektrikli otomobilin bataryaya metal bir cismin girmesine yol açan bir kazaya maruz kalması ya da batarya parçalarının sıkışmasına ve parçalarının tahrip olmasına yol açan yüksek orandaki basınç yahut da bataryanın yüksek bir yerden düşerek parçalarının tahrip olmasıdır. İki olasılık daha var: Birincisi bataryanın sıcaklığının çok yüksek oranlara çıkmasına neden olarak patlamasına yol açan harici bir katalizörün varlığı ve ikincisi de bataryanın içindeki pozitif terminalin negatif terminale bağlanmasına yol açan harici bir etkileyicinin varlığıyla ilgili” ifadelerini kullandı.

Uzmanlara göre cep telefonları hacklenebilir. Ayrıca üretim ya da tedarik aşamalarından herhangi birinde ya da internet üzerinden erişilerek patlatılmak üzere içlerine kötü niyetli yazılımlar entegre edilebilir.

El-Kady, kasıtlı bir dış neden olmaksızın, üretim hataları nedeniyle bir pilin patlama olasılığının 10 milyon pil başına bir pili geçmediği konusunda kamuoyuna güvence verirken, pillerin 150 santigrat derecenin üzerine çıkabilen yüksek sıcaklıklara dayanmasını sağlamak için titiz testler yapıldığını da belirtti. Ancak bu durum, çağrı cihazlarında ve modern mobil cihazlarda bulunan lityum-iyon pilleri ‘saatli bomba’ olarak tanımlamasına engel olmadı. “Pil patlamalarının neden olduğu hasar, pilin boyutuna ve kullanıcının konumuna veya insan vücudunun hayati organlarından herhangi birine ne kadar yakın olduğuna bağlıdır” diyen el-Kady, elektrikli arabalar söz konusu olduğunda durumun daha da kötüleşeceğini, çünkü batarya boyutlarının bir cep telefonu bataryasının 5 bin ila 7 bin katına ulaşabileceğini belirtti.

Tedarik zincirleri

Yaşananların tekrarlanmasının nasıl önlenebileceği konusunda ise Sallam, tedarik zincirinin güvence altına alınması gerektiğine işaret ederek, Lübnan'a gelen cihazlarda olası değişiklikleri kontrol etmenin ve içlerine yeni bileşenler yerleştirilip yerleştirilmediğini test etmenin birçok yolu olduğunu açıkladı.

 

ascdvrg
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Teknik olarak, hassas bir terazi kullanılarak, ne kadar küçük olursa olsun cihazın ağırlığındaki herhangi bir değişiklik tespit edilebilir, böylece üzerinde herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir. Bu hassas terazi, başta batarya olmak üzere her bir birimin ağırlığını doğru bir şekilde hesaplamak için kullanılmalıdır. X-ray ve CT Scan gibi radyolojik cihazların yanı sıra patlayıcılar için kimyasal tespit üniteleri de kullanılabilir ve tüm bu teknik araçlar genellikle havaalanlarının içinde kullanılır. “Lübnan örneğinde meselenin ele alınışında büyük bir güvenlik açığı olduğunu düşünüyorum” diyen Sallam, herhangi bir patlayıcı maddenin varlığını ya da yokluğunu teyit etmek için kullanılabilen teknolojilerin mevcut olduğunu vurguladı.

fvrbgty
Çağrı cihazı patlamalarının kurbanları (AP)

Medya kuruluşlarına göre, Lübnan'daki çağrı cihazları Tayvanlı bir şirket tarafından tasarlanmış ve Avrupa'da bilinmeyen başka bir şirkete üretim lisansı verilmişti. Bu nedenle üretim güvenliği ve uygulama kalitesi ile ilgili konular tespit edilememiş olabilir.

Genel olarak çağrı cihazları, ister alıcı uçta tek yönlü bir bağlantı olsun, ister alıcı ve verici uçta iki yönlü bir bağlantı olsun, iletişim sürecini kontrol etmek için bir sunucuya ihtiyaç duyar. Ancak Sallam'a göre bu sunucular veri tabanlarına sahip ve genellikle siber saldırılara ve hacklere karşı savunmasız olan dijital işletim sistemlerini çalıştırıyor.

“Çağrı cihazları tedarik zinciri boyunca değiştirilebilir, aynı şey sunucular için de geçerli olabilir” diyen Sallam, cihazların kendilerinin de değiştirilebileceğini ve üretim süreçleri ya da nakliye ve tedarik zincirleri sırasında ‘kötü niyetli’ yazılımlar eklenebileceğini açıkladı.