Macron'dan Fransa'nın Cezayir ile ateşkes anlaşmasının 60'ıncı yılı dolayısıyla etkinlik

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AA)
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AA)
TT

Macron'dan Fransa'nın Cezayir ile ateşkes anlaşmasının 60'ıncı yılı dolayısıyla etkinlik

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AA)
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (AA)

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ülkesi ile Cezayir arasında 19 Mart 1962'de imzalanan Evian Barış Antlaşması'nın 60'ıncı yılı dolayısıyla Elysee Sarayı'nda etkinlik düzenledi.
Etkinliğe ülkesinin bağımsızlığından yana olan Cezayirliler, Cezayir Bağımsızlık Savaşı sırasında Fransa'nın yanında yer alan Cezayirliler (Harki) ve çok sayıda Fransız yetkili katıldı.
Macron, burada yaptığı konuşmada, bu günün savaşın sona erdiğini ve barışın başlangıcı olduğunu göstermediğini belirtti.
Cezayir'de Fransız sömürgeciliğine karşı başlatılan mücadeleye destek veren Maurice Audin isimli işgal karşıtının, 1957'de Fransız ordusu tarafından tutuklanıp öldürülmesinde sorumluluğu Fransa adına 2018'de kabul ettiğini hatırlatan Macron, Cezayir Bağımsızlık Savaşı'na ilişkin bugüne kadar yaptıklarını anlattı.
Macron, tarihçi Benjamin Stora'nın Cezayir Bağımsızlık Savaşı'na ilişkin çalışmalarını sürdüreceğini söyledi.
"Eylemlerimin sorumluluğumu üstleniyorum. Uzattığım elin sorumluluğunu üstleniyorum. Cezayir'in bu yola gireceği gün gelecek. Halk ve Cezayirli yöneticiler için şüphesiz daha zor" diyen Macron, söylediklerinin bugünkü Cezayir ile ilgisinin bulunmadığını, bu tarihin iki ülkenin ortak tarihi olduğunu vurguladı.
Macron, tarih çalışmalarının olguların manipüle edilmesini engellemesi nedeniyle önemli olduğunu dile getirdi.
Rusya-Ukrayna savaşından örnek veren Macron, "Rusya, ideolojik temelde ülkesinin ve bölgesinin tarihini tahrif etmeye karar verdi" dedi.
Cezayir, Fransa'nın 1830'lara uzanan işgaline karşı 1 Kasım 1954'te bağımsızlık mücadelesine başladı.
Yaklaşık 8 yıl süren bu mücadelede 1,5 milyon Cezayirli hayatını kaybetti, milyonlarca insan yerinden oldu. Yaşanan büyük acılar Fransa'nın Afrika'dan çekilirken bıraktığı 'kara leke' olarak tarihe yazıldı.
Fransız tarihçi Benjamin Stora, Paris'in sömürge dönemiyle yüzleşmesine ve 'iki halk arasında uzlaşıyı' sağlamaya yönelik Macron'a Ocak 2021'de rapor sunmuştu.
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, dün yaptığı açıklamada, Fransa'nın sömürge suçlarının unutulmayacağını belirterek, arşivleri geri alma hakkından ve kayıpların akıbetini ortaya çıkarma çabasından vazgeçmeyeceklerini söylemişti.
 



Panama Kanalı'na göz diken Trump'a yanıt: "Yankees go home!"

Panama halkı, Trump'ın tehditlerine tepkisini gösterdi (Reuters)
Panama halkı, Trump'ın tehditlerine tepkisini gösterdi (Reuters)
TT

Panama Kanalı'na göz diken Trump'a yanıt: "Yankees go home!"

Panama halkı, Trump'ın tehditlerine tepkisini gösterdi (Reuters)
Panama halkı, Trump'ın tehditlerine tepkisini gösterdi (Reuters)

Donald Trump daha göreve gelmeden yaptığı açıklamalarla gündemden düşmüyor. Cumhuriyetçi liderin, Panama Kanalı'nın kontrolünü istemesinin yankıları da sürüyor. 

Ülkeyle aynı adı taşıyan başkentte salı günü düzenlenen yürüyüşte, Trump'ın tehditlerine boyun eğmeyen Panamalılar "Yankees go home!" sloganları attı. 

Protestocular, yerde sürükledikleri Trump maketini ateşe vererek Cumhuriyetçi lidere karşı öfkelerini de gösterdi. 

Yürüyüş, Panama'da her yıl 9 Ocak'ta düzenlenen "Şehitler Günü" anmasının bir parçasıydı. 

Panama, ABD'nin desteğiyle Kolombiya'dan 1903'te bağımsızlığını kazanmıştı. Washington, 1904-1914'te Panama Kanalı'nı inşa etmişti. Ancak kanalın kontrolünün Washington'da olması, özellikle II. Dünya Savaşı'ndan sonra Panama ve ABD arasında gerginlik yaratmıştı.

Kanalın yer aldığı bölgede 9 Ocak 1964'te ABD karşıtı birçok ayaklanma patlak vermiş, olaylarda 28 kişi öldürülmüştü. Hayatını kaybedenlerin çoğu Panamalı öğrencilerden oluşuyordu. Üç ABD askeri de protestolar sırasında öldürülmüştü. 

Panama tarihindeki bu trajik gün anısına düzenlenen törenlerde, ülkedeki tüm bayraklar yarıya indiriliyor. 

Ayaklanma sırasında öğrenci olan 84 yaşındaki emekli sendikacı Sebastian Quiroz, şunları söylüyor: 

Bugün şehitlerimizin fedakarlıklarını anma günüdür ama aynı zamanda dünyaya Panama'nın egemenliğini gösterme ve bu kanalın bizim olduğunu söyleme günüdür.

Eylemciler, yürüyüşte "Dökülen kan asla unutulmayacak" ve "Panama'dan elini çek" sloganları atarak, 20 Ocak'ta göreve gelecek Trump'ın tehditlerine tepkilerini gösterdi.
 

Görsel kaldırıldı.Protestocular, ABD bayrağına sarılı Trump maketini ateşe verdi (AP)


İki hafta önce ölen eski ABD Başkanı Jimmy Carter tarafından 1977'de imzalanan anlaşmalar sonucunda kanalın kontrolü kademeli olarak Panama'ya geri verilmişti. 

Diğer yandan Trump, 22 Aralık'ta yaptığı açıklamada Panama'yı, kanalın kullanımı için aşırı yüksek ücret istemekle eleştirmişti. Düzgün şekilde yönetilmemesi durumunda kanalın yetkisini geri alacağını, bunun için gerekirse orduyu devreye sokacağını söylemişti.

Panama Dışişleri Bakanı Javier Martinez-Acha, salı günkü açıklamasında "Kanalımızın egemenliği müzakere edilemez" demişti. 

Panama Devlet Başkanı Jose Raul Mulino da Trump'a tepki göstererek "Panama Kanalı ve ona bağlı tüm alanlar, her metrekaresiyle Panama'ya aittir" ifadelerini kullanmıştı.


Independent Türkçe, Wall Street Journal, Reuters