Lübnan’da Sünnilerin seçim boykotu en çok Hizbullah’a yarıyor

Lübnan’da Sünnilerin seçim boykotu en çok Hizbullah’a yarıyor
TT

Lübnan’da Sünnilerin seçim boykotu en çok Hizbullah’a yarıyor

Lübnan’da Sünnilerin seçim boykotu en çok Hizbullah’a yarıyor

Eski Lübnan Başbakanı Saad Hariri'nin, (Sünni) Müstakbel Hareketi’nin seçimleri boykot edeceğini duyurmasının Lübnan siyaset arenasındaki yankıları devam ediyor. Boykot kararı, ‘seçim ittifaklarının’ belirginleştiği ve geri sayımın başladığı bu günlerde, özelde Sünni seçmenler ve genelde seçim arenasında önemli etkilere neden oldu. Müstakbel Hareketi resmi olarak seçimi boykot kararı aldığını açıklamasa da seçimlere katılmak isteyen ve boykot kararına itiraz eden Sünni adaylara yönelik bir karalama kampanyası başlatıldı. Müstakbel Hareketi’nin, ‘şahin kanadını’ temsil eden eski parti başkan yardımcısı Mustafa Alluş ve eski Başbakan Fuad Sinyora, seçimlerin boykot edilmesinin Hizbullah’a yarayacağını gerekçe göstererek, söz konusu kararı sorguladıkları için eleştirilere maruz kaldı.
(Şii) Hizbullah’a muhalif olarak bilinen ve Müstakbel Hareketi’ne yakınlığıyla tanınan bazı siyasetçiler, ‘Sünni kamuoyunu’ seçimlere iştirak etmeleri yönünde ikna etme girişimlerini sürdürüyor. Seçimlerin boykot edilmesinin, Hizbullah ve müttefiklerinin meclise daha fazla kendi taraftarı Sünni milletvekilini sokması anlamına geleceğini savunan politikacılar, bu karardan dönülmesini istedi. Sünnilerin 2018’deki genel seçimlere katılım oranı yüzde 49.2 olarak gerçekleşmişti. Seçim sonucunda 27 Sünni aday parlamentoya gitme hakkı kazanmıştı. Bunların 15’i Müstakbel Hareketi’nden, 6’sı bağımsızlardan, 5’i ise Hizbullah’a yakın adaylardan seçilmişti.  
İstifa eden Müstakbel Hareketi Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Alluş ve eski Bakan Eşref Rifi de seçimlerin boykot edilmesinin Hizbullah’a yarayacağı konusunda hemfikir. Alluş ve Rifi, Müstakbel Hareketi’nin ‘tutumunu netleştirmesi’ gerektiğini, böylelikle karar vermekte zorlanan seçmen kitlesinin seçimlere iştirak etme kararı alabileceğini söyledi. Alluş ve Rifi Trablus’ta farklı listelerden seçime katılıyor. Lübnan Müftülüğü seçimlere katılım sağlanmasını tavsiye etti. Eski Başbakan Fuad Sinyora, Başbakan Necib Mikati gibi önde gelen siyasetçiler de seçimlerin boykot edilmemesi çağrısında bulundu. Eski Bakan Eşref Rifi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ‘’Sünnilerin seçimi boykot etmesini isteyenler, bilerek ya da bilmeyerek öteki projeye (Hizbullah) hizmet ediyorlar, bu çağrıları yapanlar tutumlarının sonuçlarıyla yüzleşmelidir” ifadesini kullandı.  
Şarku’l Avsat’a açıklamada bulunan Eşref Rifi: “Müstakbel Hareketi, seçimlerle ilgili kararını netleştirmelidir. Hizbullah ve müttefiklerinin, daha fazla kendi taraftarı Sünni adayı parlamentoya sokmak için, adaylara maddi ödeme yaptığı yönünde bilgiler var. Bizim seçimleri ihmal etmemiz Hizbullah’ın daha fazla milletvekili olmasına neden olacaktır, böylelikle varlığını meşru gösteren Hristiyan oylarındaki azalmayı telafi etmeye çalışıyorlar” diye konuştu.  
90’lı yıllarda Hristiyanların seçimleri boykot kararı alarak ciddi bir bedel ödediğini hatırlatan Rifi: “Lübnan’daki Sünniler olarak kendimizi eve kapatamayız, Daru’l Fetva’nın kararı açıktır, seçimlere katılımı tavsiye ediyor. Önümüzde Sünni kitlenin toparlanması için iki kritik ay var. Müstakbel Hareketi’nin seçimlere girmeme kararı Sünniler için bir geçiş süreci oluşturdu. Önümüzdeki dönemde tek lider anlayışından ziyade, çoklu liderler aşamasına geri dönülecektir. Seçimleri ihmal etmemeliyiz.’’ ifadelerini kullandı.  
Rifi, başta Beyrut, Trablusşam ve Bekaa bölgeleri olmak üzere, seçimlere girmeye hazırlanan bağımsız Sünni adayların, parlamentoda denge sağlayıcı bir Sünni blokun oluşmasına yol açıp açmayacağı konusunda ise şunları söyledi: “Ciddi zorluklarla karşı karşıyayız, seçimlerin boykot edilmemesinin gereği üzerinde bir kez daha duruyorum. Müstakbel Hareketi’ne yakın bağımsız Sünni adayların, son seçimdeki milletvekili sayısını korumayı başarmaları muhtemeldir. Bugün Hizbullah mecliste 6 Sünni milletvekili tarafından destekleniyor, biz bu sayının artmasını değil azalmasını sağlamak için çalışma yapacağız. Meclis’te oluşacak Sünni blokun Müstakbel Hareketi’ne yakın olacağını öngörüyorum”.  
Seçimlerde Rifi ile rakip olan eski Müstakbel Hareketi Başkan Yardımcısı Mustafa Alluş da bağımsız milletvekillerinin çoğunun ‘Hariri çizgisinde’ olacağını öngördü. Alluş, “Şimdilerde rakip olarak seçimlere girseler de seçilen Sünni adayların Hariri çizgisinde olacağını ve görüşlerinin uyuşacağını tahmin ediyorum. Hizbullah’ın altı koltuktan daha fazlasını almasının önüne geçmeye çalışacağız” dedi.  
Seçim uzmanı Kemal Feali, Sünnilerin seçimi boykot etmesinin en çok Hizbullah’a yarayacağını doğruladı. Şarku’l Avsat muhabirine bilgi veren Feali, “Hizbullah, başta Beyrut ve Baalbek seçim bölgeleri olmak üzere, Sünnilerin boykot kararından doğrudan, kuzeyde de müttefikleri aracılığıyla dolaylı olarak fayda sağlayacaktır” değerlendirmesinde bulundu. 



Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
TT

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Lübnan genelinde Hizbullah çağrı cihazları ve telsizlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş güvenlik ihlali ve salı ile çarşamba günleri binlerce eş zamanlı patlama, kişisel cep telefonlarının ne kadar tehlikeli olduğu ve nasıl uzaktan patlatılabildiği konusunda birçok soruyu gündeme getirdi.

Cep telefonu bataryaları son derece yanıcı kimyasallardan üretilir, ancak bir kontrol ünitesi doğrudan bataryaya bağlıdır ve bataryayı güvende tutmak için özel bir yazılımla donatılmıştır.

DeepSAFE Technology'nin kurucusu ve McAfee, Intel ve Nokia'da güvenlik ve koruma araştırmaları eski başkanı olan Ahmed Sallam'a göre bu kontrol ünitesi, en önemlisi tüm üniteyi bataryanın sıcaklığını ateşleme noktasına yükseltebilecek kötü amaçlı yazılım içeren başka bir ünite ile değiştirmek olan çok sayıda hackleme yöntemi ile kötü niyetli olarak manipüle edilebilir. Bu, Lübnan vakasında olduğu gibi belirli cihazları hedef almak için yapılabilir.

grbtny
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninden (AFP)

Şarku’l Avsat'a konuşan Sallam, “Kötü niyetli bir şekilde üretilebilen bataryalar da var. Bunlar ya sıcaklığı belirli bir dereceye yükselterek ya da patlatma sistemini harekete geçiren bir ünite aracılığıyla ateşlenebilen patlayıcı maddeler içerirler. Tüm bunlar, radyo dalgaları ya da herhangi bir kablosuz elektrik dalgası yoluyla uzaktan sinyal alabilen harici bir iletişim ünitesi ile bataryaya içeriden bağlı çok küçük bir kontrol ünitesi yerleştirilerek yapılabilir” ifadelerini kullandı.

Sallam sözlerini şöyle sürdürdü: “Dış dünya ile iletişim olmasa da patlamalar senkronize edilebilir. Kötü amaçlı yazılım, tıpkı saatli bombaların çalıştığı gibi, tüm patlamaların aynı anda gerçekleşmesi için belirli bir anı bekleyebilir.”

Los Angeles'taki California Üniversitesi Kimya Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve pil geliştirme ve üretiminde uzmanlaşmış bir ABD şirketi olan Nanotech Energy'nin bilim ve teknoloji şefi Maher el-Kady, “Lübnan'daki patlamalar tesadüfen değil, kasıtlı olarak meydana geldi. Büyük olasılıkla cihazlara uzaktan etkinleştirilen bir kontrol devresi yerleştirilmişti. Bu da patlamaların senkronizasyonunu açıklıyor” şeklinde konuştu.

cdvfgthy
Lübnan Ordusu tehlikeli gördüğü telsiz ve çağrı cihazlarını imha etmek üzere topluyor. (AFP)

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan el-Kady, “Herhangi bir bataryanın patlamasına yol açabilecek birkaç mekanizma vardır. Bunlardan ilki, mobil cihazın ya da elektrikli otomobilin bataryaya metal bir cismin girmesine yol açan bir kazaya maruz kalması ya da batarya parçalarının sıkışmasına ve parçalarının tahrip olmasına yol açan yüksek orandaki basınç yahut da bataryanın yüksek bir yerden düşerek parçalarının tahrip olmasıdır. İki olasılık daha var: Birincisi bataryanın sıcaklığının çok yüksek oranlara çıkmasına neden olarak patlamasına yol açan harici bir katalizörün varlığı ve ikincisi de bataryanın içindeki pozitif terminalin negatif terminale bağlanmasına yol açan harici bir etkileyicinin varlığıyla ilgili” ifadelerini kullandı.

Uzmanlara göre cep telefonları hacklenebilir. Ayrıca üretim ya da tedarik aşamalarından herhangi birinde ya da internet üzerinden erişilerek patlatılmak üzere içlerine kötü niyetli yazılımlar entegre edilebilir.

El-Kady, kasıtlı bir dış neden olmaksızın, üretim hataları nedeniyle bir pilin patlama olasılığının 10 milyon pil başına bir pili geçmediği konusunda kamuoyuna güvence verirken, pillerin 150 santigrat derecenin üzerine çıkabilen yüksek sıcaklıklara dayanmasını sağlamak için titiz testler yapıldığını da belirtti. Ancak bu durum, çağrı cihazlarında ve modern mobil cihazlarda bulunan lityum-iyon pilleri ‘saatli bomba’ olarak tanımlamasına engel olmadı. “Pil patlamalarının neden olduğu hasar, pilin boyutuna ve kullanıcının konumuna veya insan vücudunun hayati organlarından herhangi birine ne kadar yakın olduğuna bağlıdır” diyen el-Kady, elektrikli arabalar söz konusu olduğunda durumun daha da kötüleşeceğini, çünkü batarya boyutlarının bir cep telefonu bataryasının 5 bin ila 7 bin katına ulaşabileceğini belirtti.

Tedarik zincirleri

Yaşananların tekrarlanmasının nasıl önlenebileceği konusunda ise Sallam, tedarik zincirinin güvence altına alınması gerektiğine işaret ederek, Lübnan'a gelen cihazlarda olası değişiklikleri kontrol etmenin ve içlerine yeni bileşenler yerleştirilip yerleştirilmediğini test etmenin birçok yolu olduğunu açıkladı.

 

ascdvrg
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Teknik olarak, hassas bir terazi kullanılarak, ne kadar küçük olursa olsun cihazın ağırlığındaki herhangi bir değişiklik tespit edilebilir, böylece üzerinde herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir. Bu hassas terazi, başta batarya olmak üzere her bir birimin ağırlığını doğru bir şekilde hesaplamak için kullanılmalıdır. X-ray ve CT Scan gibi radyolojik cihazların yanı sıra patlayıcılar için kimyasal tespit üniteleri de kullanılabilir ve tüm bu teknik araçlar genellikle havaalanlarının içinde kullanılır. “Lübnan örneğinde meselenin ele alınışında büyük bir güvenlik açığı olduğunu düşünüyorum” diyen Sallam, herhangi bir patlayıcı maddenin varlığını ya da yokluğunu teyit etmek için kullanılabilen teknolojilerin mevcut olduğunu vurguladı.

fvrbgty
Çağrı cihazı patlamalarının kurbanları (AP)

Medya kuruluşlarına göre, Lübnan'daki çağrı cihazları Tayvanlı bir şirket tarafından tasarlanmış ve Avrupa'da bilinmeyen başka bir şirkete üretim lisansı verilmişti. Bu nedenle üretim güvenliği ve uygulama kalitesi ile ilgili konular tespit edilememiş olabilir.

Genel olarak çağrı cihazları, ister alıcı uçta tek yönlü bir bağlantı olsun, ister alıcı ve verici uçta iki yönlü bir bağlantı olsun, iletişim sürecini kontrol etmek için bir sunucuya ihtiyaç duyar. Ancak Sallam'a göre bu sunucular veri tabanlarına sahip ve genellikle siber saldırılara ve hacklere karşı savunmasız olan dijital işletim sistemlerini çalıştırıyor.

“Çağrı cihazları tedarik zinciri boyunca değiştirilebilir, aynı şey sunucular için de geçerli olabilir” diyen Sallam, cihazların kendilerinin de değiştirilebileceğini ve üretim süreçleri ya da nakliye ve tedarik zincirleri sırasında ‘kötü niyetli’ yazılımlar eklenebileceğini açıkladı.