Siyaset bilimci Fukuyama, Rusya'nın yenileceğini öngörüyor

Uluslararası alanın önde gelen siyasi araştırmacılarından olan Francis Fukuyama, Rus ordusunun ve Putin'in Ukrayna'da yakın zamansda yenilgiye uğrayacağını ve bunun tüm dünyada, özellikle de popülist politikacılar ve Çin liderliğinde yankı uyandıracağını

Ukrayna’nın güneyinde, stratejik bir öneme sahip Odessa güzergahındaki Mıkolayiv kasabasında hayat olan akışında devam ediyor. (AFP)
Ukrayna’nın güneyinde, stratejik bir öneme sahip Odessa güzergahındaki Mıkolayiv kasabasında hayat olan akışında devam ediyor. (AFP)
TT

Siyaset bilimci Fukuyama, Rusya'nın yenileceğini öngörüyor

Ukrayna’nın güneyinde, stratejik bir öneme sahip Odessa güzergahındaki Mıkolayiv kasabasında hayat olan akışında devam ediyor. (AFP)
Ukrayna’nın güneyinde, stratejik bir öneme sahip Odessa güzergahındaki Mıkolayiv kasabasında hayat olan akışında devam ediyor. (AFP)

Manal Nahhas
Siyaset bilimci Francis Fukuyama, Yayın Kurulu Başkanlığı’nı yaptığı American Purpose adlı internet sitesinde yayımlanan makalesinde Ukrayna ve Rusya arasında devam eden savaşla ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu. Fukuyma, kötü planlama ve savaş hazırlığı nedeniyle Moskova'nın Ukrayna'da yenilgiye doğru ilerlediğini söyledi. Bu planlama, Ukraynalıların Rusya'ya meyilli olduğu ve ordusunun işgalden hemen sonra dağılacağı gibi yanlış varsayımlara dayanıyordu. ‘Tarihin Sonu’ isimli kitabın yazarı Fukuyama, Rus askerlerinin üniformalarını kuşkusuz Kiev’de cephane ve malzeme yerine zaferi sergilemek için giydiklerini ifade etti. Vladimir Putin'in tüm ordusunu bu operasyona dahil ettiğini ve büyük yedek kuvvetlere başvuramayacağını belirten siyaset bilimci ayrıca Rus kuvvetlerinin birçok Ukrayna şehrinin eteklerinde, büyük tedarik sorunlarıyla karşı karşıya olduğuna ve Ukraynalıların sürekli saldırılarına maruz kaldıklarına işaret etti.
Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan çevirdiği habere göre Fukuyama, Rus kuvvetlerinin çöküşünün ‘ani, trajik ve bir afet niteliğinde olabileceğini de öne sürerek geleneksel bir savaşta olduğu gibi yavaş tempolu bir çöküşün söz konusu olmayacağının altını çizdi. Rus ordusu bir yandan erzak yardımından mahrum kalacak, diğer yandan da geri çekilemeyecek duruma gelecek. Fukuyama bu durumun Ukrayna'nın kuzeyindeki Rus ordusunun akıbeti olacağını ve ülkenin daha iyi durumda olduğu güneyde söz konusu olmadığını söyledi. Ancak Rus ordusunun kuzeydeki mevzilerinin çökmesi durumunda güneyi ‘tutmak’ veya kontrolünü sıkılaştırmanın mümkün olmayacağını vurguladı.
Fukuyama, tüm Rus ordusu çökmeden önce savaşa diplomatik bir çözüm bulunamayaağı konusunda da uyardı. Ne Moskova ne de Kiev’in yaşadıkları büyük kayıplar nedeniyle bir pazarlığı veya uzlaşmayı kabul edemeyeceğinin altını çizdi.
ukrainian volunteers ap.jpg
Ukraynalıların cesareti ve mücadeleleri Rusları şaşırttı. (AP)
Fukuyama makalesinde oklarını Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) doğrulttu. BMGK’nın dünyadaki birçok ‘kötü oyuncu’ dışında ‘hiçbir faydası olmadığını’ bir kez daha kanıtladığını, Joe Biden yönetiminin Polonya menşeili MiG savaş uçaklarını Ukrayna'ya göndermekten kaçınma kararının doğru ve uygun olduğunu düşünen Fukuyama  şu ifadeleri kullandı:
“Ukraynalıların Rusları kendilerinin yenmesi daha iyi. Böylece NATO'nun Rusya'ya karşı saldırganlık başlattığı bahanesini kullanamazlar.”
MiG savaş uçaklarına gelince; Ukrayna'nın yeteneklerini önemli ölçüde artırmayacaklarına inanılıyordu. Polonya menşeili MiG'leri Kiev'e taşımaktan daha iyi olan şey, onlara Javelin, Stetiger ve TB2 füzeleri, tıbbi malzeme, ekipman ve istihbarat bilgileri sağlamaya devam etmek olduğunu düşünen Fukuyama, NATO istihbaratının Ukrayna'ya dışarıdan bilgi göndermesini önerdi.
Francis Fukuyama’ya göre Ukrayna'nın uğradığı kayıpların çok büyük olduğuna şüphe yok. Ancak bu hasarlara füze ve bombalar neden oluyor. Bu silahlar, MiG savaş uçakları veya uçuşa yasak bölge tarafından etkisiz hale getirilemez veya kullanılması engellenemez. Sadece Rus ordusunun savaş alanında yenilmesi, katliamları durduracaktır. Fukuyama, Putin’in böyle bir yenilgiden sağ çıkamayacağını savundu. Rusların Putin’e verdiği desteğin, onun kontrolü elinde tutan ‘güçlü bir adam’ olduğuna olan inançlarından geldiğini ancak böyle bir beceriksizlik gösterdikten sonra bu güç kaynaklarının hiçbirine sahip olmayacağını kaydetti.
Fukuyama’ya göre Putin'in yenilgisi Rusya'nın iç bölgeleriyle sınırlı kalmayacak, dünyadaki diğer popüler isimler arasında da yankılanacak. İtalyan milletvekili ve aşırı sağcı Kuzey Ligi Partisi’nin Başkanı Matteo Salvini’den Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro’ya, Fransa Cumhurbaşkanı Adayı Eric Zemmour, Marine Le Pen ve Macaristan Başbakanı Victor Orban’dan eski ABD Başkanı Donald Trump'a kadar birçok popüler isim Putin’e sempati ve destek sunuyordu.
Savaşın bugüne kadar Çin için bir ders olduğu ve Pekin'in onu takip etmesi gerektiği sonucuna varan Fukuyama, Çin’in de Rusya gibi son on yılda oldukça verimli bir ordu kurduğunu ancak savaş deneyiminden yoksun olduğunu vurguladı. Ayrıca Çin Hava Kuvvetleri'nin performansının Rus Hava Kuvvetleri'nin ‘zayıf’ performansından daha iyi olmayacağını söyledi. Zira Fukuyama’ya göre Çin ordusunun hava kuvvetleri, komplike hava saldırılarını koordine edecek uzmanlığa sahip değil. Sonuç olarak Çin liderliğinin, Tayvan'a karşı Rusların ayak izlerini takip eden kuruntularla yönetilmeyeceğini umdu. Tayvan’ın Çin'e karşı savaşmaya hazırlanmaya başlaması ve zorunlu askerlik sistemine devam etmesi temennisinde bulundu. Fukuyama’ya göre Rusya'nın yenilgisi, ‘özgürlüğün yeniden doğuşu’ olduğu için Batı demokrasilerinin saflarını sağlamlaştırdı ve Batı bunu Ukraynalıların cesaretine borçlu.



Trump: Şi, başkanlığım sırasında Çin'in Tayvan'ı işgal etmeyeceğini söyledi

ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (AFP)
TT

Trump: Şi, başkanlığım sırasında Çin'in Tayvan'ı işgal etmeyeceğini söyledi

ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (AFP)
ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump dün (cuma) Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in, Trump'ın görevde olduğu sürece Pekin'in Tayvan'ı işgal etmeyeceğini söylediğini açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın Reuters’tan aktardığına göre Trump, Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile Rusya'nın Ukrayna'yı işgali konusunda görüşmeler yapmadan önce Fox News’e verdiği röportajda bu açıklamayı yaptı.

Trump, Fox News’in ‘Special Report’ (Özel Haber) programına verdiği röportajda şunları söyledi: “Size şunu söyleyeyim, bildiğiniz gibi, Çin Devlet Başkanı Şi ve Tayvan arasında çok benzer bir durum var. Ancak ben buradayken bunun kesinlikle olmayacağını düşünüyorum. Göreceğiz.”

Trump, “Başkan Şi bana ‘Sen başkan olduğun sürece bunu asla yapmayacağım’ dedi. Ben de ona ‘Tamam, bunu takdir ediyorum’ dedim. O da ‘Ben çok sabırlıyım ve Çin de çok sabırlı’ dedi” ifadelerini kullandı.

Trump ve Şi, Trump'ın ikinci başkanlık döneminde haziran ayında ilk kez telefon görüşmesi yaptılar. Trump ayrıca, nisan ayında Şi'nin kendisini aradığını söyledi, ancak bu görüşmenin ne zaman gerçekleştiğini belirtmedi.

Çin, Tayvan'ı kendi topraklarının ayrılmaz bir parçası olarak görüyor ve gerekirse güç kullanarak özerk demokratik ada ile yeniden birleşmeyi taahhüt ediyor. Tayvan, Çin'in egemenlik iddialarına şiddetle karşı çıkıyor.

Çin'in Washington Büyükelçiliği dün Tayvan konusunu Çin-ABD ilişkilerinde ‘en önemli ve hassas konu’ olarak nitelendirdi. Büyükelçilik Sözcüsü Liu Pengyu yaptığı açıklamada şunları söyledi: “ABD hükümeti, tek Çin ilkesi ve ABD ile Çin arasındaki üç ortak bildirgeye bağlı kalmalı, Tayvan ile ilgili konuları akıllıca ele almalı, Çin-ABD ilişkilerini ve Tayvan Boğazı'ndaki barış ve istikrarı ciddiyetle korumalıdır.”

Washington, Tayvan'ın ana silah tedarikçisi ve uluslararası destekçisi olmasına rağmen, çoğu ülke gibi ABD’nin de ada ile resmi diplomatik ilişkisi bulunmuyor.