Gazzeli üniversite mezunları İsrail’de iş arıyor

Filistinliler, geçtiğimiz Şubat ayında İsrail'e varmadan önce Gazze'nin Beyt Hanun kentindeki bir sınır kapısında kamyona binerken (AFP)
Filistinliler, geçtiğimiz Şubat ayında İsrail'e varmadan önce Gazze'nin Beyt Hanun kentindeki bir sınır kapısında kamyona binerken (AFP)
TT

Gazzeli üniversite mezunları İsrail’de iş arıyor

Filistinliler, geçtiğimiz Şubat ayında İsrail'e varmadan önce Gazze'nin Beyt Hanun kentindeki bir sınır kapısında kamyona binerken (AFP)
Filistinliler, geçtiğimiz Şubat ayında İsrail'e varmadan önce Gazze'nin Beyt Hanun kentindeki bir sınır kapısında kamyona binerken (AFP)

Gazzeli Hüseyin, İsrail'de çalışma izni alabilmek için Gazze'deki bir üniversiteden uluslararası ilişkiler alanında yüksek lisans yapma hayalini ailesi için askıya almaktan çekinmedi.
38 yaşındaki Hüseyin AFP’ye yaptığı açıklamada “Fırsatın kapılarının benim için açıldığını hissettim. Çalışmayı seçtim ve okulu bıraktım. Üniversiteden mezun olduktan ve halkla ilişkiler alanında lisans derecesini aldıktan sonra Gazze Şeridi'nde iş bulabilecek kadar şanslı değildim. Bu da beni yüksek lisans yapmak, özeli bir kurumda çalışmak veya devlette iş bulma şansını artırmak için üniversiteye yeniden katılmaya sevk etti” ifadelerini kullandı. Ancak üniversiteye olan birikmiş borçlarını ödemek için 3bin 500 dolara ihtiyacı vardı ve iki ay önce Tel Aviv yakınlarındaki Yafa'da toptan erzak dağıtımında yardımcı satıcı olarak çalışmaya başladı.
2.3 milyon Filistinlinin yaşadığı Gazze Şeridi’ndeki işsizlik oranı yüzde 50’yi aşarken, yoksulluk oranı yüzde 60 civarında. Sosyal hizmet diplomasına sahip 40 yaşındaki Mahmud ise, yakın zamanda İsrail’de çalışmak için izin aldığını ve Tel Aviv’in kuzeyindeki Hertsliya’daki bi restoranda çalışmaya başladığını ifade etti. Mahmur işsiz kalmadan önce Gazze’deki uluslararası kuruluşlarda çalıştı. 3 çocuğu olan Mahmud, Hertsliya’da fazla mesai yaparak 50 şekel (170 dolar) kazandığını söyledi.
İsrail içinde Gazze'den gelen işçilerin çoğu tarım, inşaat ve turizm sektörlerinde çalışıyor ve günlük 70 ila 250 dolar arasında değişen yevmiye alıyor. Bu yetki ve fazla mesailere göre Gazze’de bir işçinin aldığı ücretin beş katı. Hamas'ın 2007'de iktidarından ve İsrail ablukasından önce, Gazze'den yaklaşık 120 bin Filistinli İsrail'de çalışıyordu. Mahmud'a göre Hamas Gazze'nin kontrolünü ele geçirdikten sonra "artık iş fırsatları” kalmadı.
2019 yılında İsrail 26 yaşından büyük olmak şartıyla Gazzelileri İsrail’de çalışmasına tekrar izin verdi. İsrail’de çalışacak kişilerin evli olması ve güvenlik standartlarını karşılaması gerekiyor. Bu da büyük olasılıkla İsrail'e yönelik operasyonlara veya saldırılara karıştığından şüphelenilmemek için. Gazze Şeridi'ndeki on binlerce Filistinli İsrail'de çalışmak istiyor, ancak mesele İsrail'in onayına bağlı. Koronavirüsün patlak vermesinin ardından İsrail, salgını kontrol altına almak için yaklaşık bir buçuk yıl boyunca Beyt Hanun (Erez) kapısını işçilere kapattı.
Son aylarda İsrail makamları, altı aylık bir dönem için 120 bin kişiye yeni izin verdi. Her gün güneş doğmadan önce Gazze Şeridi ile İsrail arasındaki sınır kapısındaki bekleme odası yüzlerce Filistinli işçiyle dolup taşıyor.
58 yaşındaki Abdusselam Elvan, “Yaşamak için çalışıyoruz. Oğlum ya da torunum bir elma ya da muz istediğinde ödeme yapabilmek istiyorum” dedi.
Sınırın Filistin tarafındaki 65 yaşındaki Kamil Hamada da, iki ay önce altı aylık izin aldıktan sonra kendisini İsrail’e götürecek otobüsü bekliyor. AFP’ye konuşan Kamil, şeker ve kalp hastası olmasına rağmen inşaat sektöründe çalıştığını söyledi. 15 aile bireyinden sorumlu olan baba ilaçlarını yanında taşıyor.
İsrailli  Kav LaOved (Acil İşçi Hattı), Gazze sakinlerine verilen izinlerin “ekonomik koşullar” veya “tüccar” adını taşıdığını ve işçi statüsü taşımadığını belirterek, işveren gerekli adımları atmadıkça veya nadiren bir olay olmadıkça, işçilerin kazalara karşı sigortalı olmadığını açıkladı. İşçi Sendikası Başkanı Sami el Amsi, İsrail'i, verdiği çalışma izinlerinde işçi statüsünü kullanmaya çağırdı. Amsi, Gazzeli bir işçinin "birkaç hafta önce Tel Aviv'de çalışırken maruz kaldığı bir devrilme olayı sonucu öldüğünü ve ailesinin herhangi bir tazminat almadığını" bildirdi.
Halk sağlığı ve bilişim alanında üç derece sahibi olan 35 yaşındaki Adham, restoran, süpermarket veya fabrika gibi her alanda çalışmaya hazır olduğunu söyledi. İsrail'de çalışmak için başvuranlar arasında kendisini Ebu Udey olarak tanıtan 38 yaşındaki bir foto muhabiri de var. 15 yıldır freelance çalıştığını söyleyen Gazzeli, sadece savaş döneminde çalıştığı sırada iyi gelir elde ettiğini söyledi.



Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
TT

Hizbullah yavaş yavaş savaşa yeni silahlar katıyor

Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)
Güney Lübnan'daki askeri tatbikat sırasında Hizbullah roketatarları (Şarku'l Avsat Arşivi)

Hizbullah, İsrail'le yıllardır süren ve bir ay önce tüm Lübnan'ı kapsayacak şekilde genişleyerek yoğunlaşan savaş sahasına silahlarını birer birer sokuyor.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçtiğimiz günlerde “(Hizbullah'ın) Güney Litani bölgesinde yüzlerce tünel ve sığınak kazdığını ve İsrail güçlerinin burada bir miktar modern Rus silahı bulduğunu” açıkladı.

Bu açıklama, ABD'de yayınlanan Washington Post gazetesinin İsrailli yetkililere dayandırdığı, İsrail'in Lübnan'a düzenlediği saldırılar sırasında, Rus ve Çin yapımı tanksavar silahlarının bulunduğu haberinden saatler sonra geldi.

Askeri uzmanlar Hizbullah'ın silahlarını, özellikle de füzelerini kullanma konusundaki isteksizliğini birden fazla faktöre bağlıyor: Bunlardan ilki, İsrail'in iletişim araçlarını bombalayarak ve genel sekreterine suikast düzenleyerek Lübnan'ın tüm bölgelerine, özellikle de Hizbullah'ın etkisi ve kontrolü altındaki bölgelere karşı yürüttüğü yoğun hava savaşında kullandığı sürpriz unsurudur. İkincisi, İsrail'in silah depolarının büyük bir kısmını imha etmesinin yanı sıra, zamanında oraya ulaşamaması ve bu durumun Hizbullah'ta, Tel Aviv'in kendisine giden tüm ikmalleri kesme niyeti göz önüne alındığında, savaşın uzun olacağı ve tüm füzelerin aynı anda kullanılmasının uygun olmayacağı kanaatine yol açmasıdır.

Tanksavar silahları

Askeri ve stratejik Uzman Tuğgeneral Hasan Jouni, "Netanyahu'nun bahsettiği modern Rus silahlarını ve söylediklerinin doğruluğunu belirlemenin mümkün olmadığını, özellikle de Hizbullah'ın kullanmadan önce benzer bir silahı ortaya çıkarmayacağı" görüşünde. Rusya ve Çin'de geliştirilen tanklar için hafif silahların modern olup olmaması fark etmediğinden büyük bir önem taşımıyor. Uzun menzilli füzeler Hizbullah’ın elinde ama İsrail'in girdiği bölgede değil.”

Sürpriz oyun

Jouni, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada "Hizbullah'ın sürprizler oyununda, silahların ve bunların kullanımının kademeli olarak tespit edilmesinde ustalaştığına" inanıyor ve şuna dikkat çekiyor: "Son zamanlarda Golani üssünü vuran ve çok sayıda ölüme yol açan saldırı İsrail askerleri arasında meydana gelen yaralanmalar, hedefleme doğruluğu, zamanlama ve etki açısından öncekilerden farklıydı. Bu nedenle Hizbullah'ın kullanmaya başladıkları modern insansız hava araçları neslindendir.”

“Füzelere gelince, Hizbullah, savaşın uzun olduğunu bildiği için bunları kademeli olarak kullanıyor ve son zamanlarda 100 kilometre menzilli ve 100 kilogram patlayıcı başlık taşıyan Nasr 1 füzesini kullandı ve daha uzağa giden, varlığın tüm noktalarına ulaşan füzelere sahip” dedi.

Couni, "Dengeyi değiştiren silahlardan söz edemeyiz, bunun yerine grubun, iki ülkedeki eşitsiz nüfuza bakılmaksızın, Lübnan'da kaybedilen güvenlik ile İsrail'de kaybedilen güvenlik arasındaki denklemi istikrara kavuşturma çabasından söz edebiliriz" değerlendirmesinde bulundu.

Füzelerin kademeli kullanımı

Gazze'de savaşın başladığı Ekim 2023'ten bu yana Hizbullah'ın İsrail'e ateşlediği füzeler arasında, patlayıcı yükü 300 ile 500 kilogram arasında değişen "Katyuşa" ve "Burkan" füzeleri yer alıyordu.

Hizbullah, geçen Eylül ayı sonuna kadar balistik füzelerini Tel Aviv'deki Mossad karargâhını bombalamak için kullanmadı; bunun sorumlusunun "çağrı cihazları ve radyo cihazlarının katliamına ilave olarak liderlerinin suikastı olduğunu" belirtti.

İsrail Ordu Radyosu geçtiğimiz günlerde Hizbullah'ın balistik füze kullanımını yoğunlaştırmaya başladığını ve son zamanlarda Rusya'da üretilen taşınabilir tanksavar füzeleri "Kornet" ile "Fadi 1" ve "Fadi 2" füzelerini birden fazla kez kullandığını belirtti. Bunlar, "noktasız alan bombalamasında" kullanılan taktiksel "yerden yüzeye" füzelerdir.

Ayrıca İsrail insansız hava araçlarını düşürmek için İran yapımı uçaksavar karadan havaya füzelere de başvurdu.

Hizbullah, en az iki olayda İsrail savaş uçaklarına karşı yaklaşık 90.000 feet yükseklikteki hedeflere ulaşabilen radar güdümlü füze kullandı ve onları geri çekilmeye zorladı.

Füze cephaneliği

İsrail'deki araştırma merkezlerine göre Hizbullah 150.000 ila 200.000 arasında normal balistik ve güdümlü olmayan füzeye sahiptir; bunlar 150 kilometreye kadar menzile sahip kısa, orta ve uzun menzilli füzelerdir. Ayrıca 10,000 hassas balistik füzeye ve İsraillilerin 75 olarak tahmin ettiği Yakhont karadan denize hassas füzeleri bulunmaktadır. Husiler tarafından kullanılanlar gibi sürat teknelerine sahiptir. Sayıları muhtemelen on binleri bulan çok sayıda insansız hava aracına sahip olduğunu da unutmamak gerekir.

ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı'nın (CIA) tahminlerine göre Hizbullah'ın elinde yaklaşık 150.000 roket ve füze bulunuyor.