Mikati, İran’ın elektrik sektöründe yardım teklifini memnuniyetle karşıladı

Lübnan Başbakanı Necip Mikati, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ı kabul etti. (Dalati ve Nahra)
Lübnan Başbakanı Necip Mikati, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ı kabul etti. (Dalati ve Nahra)
TT

Mikati, İran’ın elektrik sektöründe yardım teklifini memnuniyetle karşıladı

Lübnan Başbakanı Necip Mikati, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ı kabul etti. (Dalati ve Nahra)
Lübnan Başbakanı Necip Mikati, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ı kabul etti. (Dalati ve Nahra)

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Lübnan ziyareti kapsamında Lübnan Başbakanı Necib Mikati, Meclis Başkanı Nebih Berri ve Dışişleri Bakanı Abdullah Buhabib ile görüştü. Ardından a Cumhurbaşkanı Mişel Avn ile bir araya geldi. Hizbullah’tan yapılan açıklamada da Genel Sekreter Hasan Nasrallah ile Abdullahiyan’ın görüşme gerekleştirdiği bildirildi.
Görüşmelerde, Viyana müzakereleri ve İran’ın Lübnan'a yardım etme konundaki isteği masaya yatırıldı. İranlı Bakan, Mikati'nin enerji santrallerinin kurulmasına İran’ın yardımcı olma konusundaki fikirlerini memnuniyetle karşıladığını ancak bunun gerçekleşmesini nükleer anlaşmaya bağladığını söyledi.
Lübnan Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın Abdullahiyan ile yaptığı görüşmede, ülkesinin İran İslam Cumhuriyeti, Güvenlik Konseyi ve Almanya arasında nihai bir anlaşmaya varmak için Viyana müzakerelerindeki gelişmeleri değerlendirdiğine değinerek, bunun bölge ülkelerinde ve dünyada istikrar ve barışa olumlu yansıyacağını kaydetti.
Avn görüşmede yerinden edilen Suriyeliler dosyası ve bunun olumsuz yansımalarına da değinerek ‘Lübnan ekonomisini tüketen, özellikle Suriye’de birçok bölgenin çoğunun güvenli hale gelmesi ve yerinden edilenlerin geri dönmesine izin verilmesi nedeniyle büyük bir sosyal ve mali yük haline gelen bu krize bir çözüm için İran’ın yardım etmesini’ istedi.
Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre Abdullahiyan görüşme sırasında, Viyana'daki müzakerelere ilişkin bilgi vererek yakında olumlu bir sonuca varılacağına dair iyimserliğini ifade etti. Ayrıca Moskova ve Ukrayna arasındaki askeri gelişmelerin, müzakerelerin yanı sıra dünya ülkelerindeki durumu da etkilediğine dikkat çekti. İran’ın Lübnan'ın çeşitli alanlarda ihtiyaç duyduğu yardımı sağlamaya hazır olduğunu vurgulayan Abdullahiyan, başta Mikati olmak üzere görüştüğü yetkililerle Rusya-Ukrayna savaşı sonucunda küresel bir gıda krizine neden olabilecek buğday ve diğer gerekli gıda maddelerinin temini konusunu görüştüğünü aktardı. Çalışmanın ayrıntılarını ve mekanizmalarını tartışmak için iki ülkedeki ilgili bakanlar arasında görüşme yapılacağını bildirdi.
Diğer yandan Hizbullah’a bağlı medya dün Nasrallah'ın İran Dışişleri Bakanı ve beraberindeki heyeti kabul ettiğini ve görüşmede Lübnan ve bölgedeki siyasi gelişmelerin gözden geçirildiğini duyurdu.
Abdullahiyan bir televizyon kanalına verdiği röportajda, İran'ın Lübnanlı yetkililere güney ve kuzeyde iki enerji santrali kurmak ve Lübnan'a İran gazını sağlamak için teklifler sunduğunu yinelediğini, Lübnan Başbakanı’nın da bunu memnuniyetle karşıladığını belirtti. Ancak bunun gerçekleşmesini nükleer anlaşmaya bağladığını kaydetti.
Açıklamasında, Viyana'da bir anlaşmaya varılması halinde ‘bölgedeki tüm tarafların kazanacağını’ vurgulayan Abdullahiyan, ülkesinin nükleer müzakerelerde uzlaşmaya yakın olduğunu ancak kendileri için asıl önemli başlığın yaptırımların nasıl kaldırılacağı olduğunu söyledi.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.