Cezayir, terör ile suçlanan ‘ayrılıkçı bir askeri’ İspanya'dan teslim aldı

Reuters
Reuters
TT

Cezayir, terör ile suçlanan ‘ayrılıkçı bir askeri’ İspanya'dan teslim aldı

Reuters
Reuters

İspanya tarafından perşembe günü Cezayir'e iade edilen asker Muhammed Benhalima’nın yarın savcılığa teslim edilmesi bekleniyor. Başta ‘terör örgütüne mensup olmak’ üzere bir dizi suçlama yöneltilen Benhalima’nın gözaltında tutulması öngörülüyor.
Ordudan ayrılan 30 yaşındaki gencin İspanya'dan başkent Cezayir’deki havaalanına geldiği uçaktan elleri kelepçeli indirildiği sıradaki görüntüleri sosyal medyada hızla yayıldı. Arkadaşları ve yurt dışındaki Cezayirli aktivistler, Valensiya'daki bir göçmen gözaltı merkezinde iki haftadan fazla kalan gencin sınır dışı edilmesini önleme girişimlerinde bulundular. Uçağın yanında bulunan Milli Jandarma arabasına götürülen Benhalima daha sonra hapishaneye sevk edildi.
10 yıl önce orduya katılan Benhalima, uzman onbaşı olduğu sırada halk hareketi gösterilerine dahil olması sebebiyle isminin arananlar listesinde olduğunu öğrenmiş, ardından da Eylül 2019'da İspanya'ya kaçmıştı. İspanya'da sığınma talebinde bulunan Benhalima, Madrid'in kendisini Cezayir yetkililerine vereceğini öğrendiğinde ise bu defa kaçarak Fransa’da sığınma talebinde bulundu. Ancak İspanya, Fransa’dan Avrupa'daki avukat ve insan hakları savunucularının sınır dışı edilmesini engellemeye çalıştığı Benhalima’nın teslim edilmesini istedi.
Muhalifler, sosyal medya faaliyetlerini yoğunlaştıran Benhalima’yı ‘yolsuzluğu ifşa eden aktivist’ olarak görüyor. Cezayir’deki bir mahkemenin 7 Ocak 2021'de gıyabında 10 yıl hapis cezasına çarptırdığı Benhalima, terör örgütü listesinde yer alan ve liderleri siyasi mülteci olarak Avrupa'da ikamet eden Reşad Hareketi’ne üye olmakla suçlandı.
İspanyol yetkililer, yolsuzlukla suçladıktan sonra Kasım 2018'de İspanya'ya kaçan eski asker Muhammed Abdullah’ı da 20 Ağustos 2021'de iade etmişti. Yargının iki ayrı dosyada beş ve altı yıl hapis cezasına çarptırdığı Abdullah’ın ‘orduya hakaret’ suçundan askerî mahkemede yargılanması bekleniyor. Abdullah, Reşad Hareketi’ne katılmak ve ülkenin düzenleyici kurumlarına hakaret etmek gibi 12 farklı suçtan yargılanıyor.
Diğer yandan gözlemciler, sol kesimdeki İşçi Partisi’nin dün başkentte başlayan ve bugün sona erecek olan 7. Olağan Konferansı çalışmalarının başlaması münasebetiyle İşçi Partisi lideri Louisa Hanoune'nin başkanlık süresinin uzatılacağı görüşünde.
Söz konusu konferansta halk hareketine karşı devrimi kınayan Hanoune, partizan çoğulculuğun ‘tehdit edildiğini ve saldırıya uğradığını’ vurguladı. Sosyalist İşçi Partisi’nin feshedilmesi kararını ve muhalefet partisi Değişim ve İlerleme Birliği'nin feshedilmesi yönünde başlatılan prosedürleri de eleştirdi.
Hanoune açıklamasında, geçtiğimiz pazar günü özgürlüğüne kavuşan solcu Sosyal ve Demokratik Hareket lideri Fethi Garras’ın mahkeme kararıyla cezaevinde geçirdiği dokuz aya dikkat çekti.
Hanoune, Ceza Kanunu'nda Haziran 2021'de yürürlüğe giren bir maddenin kaldırılması çağrısında da bulundu. Söz konusu madde ile bazı gençler terör suçundan kovuşturmaya tabi tutulurken çok sayıda genç ise tutuklu olarak yargılanmayı bekliyor.
Solcu lider, “Birleşmiş Milletler'in mükerrer 87’inci maddenin terkini talep etme yönündeki müdahalesi, yabancıların içişlerimize müdahil olmalarına kapı araladı” açıklamasında bulundu.
Hanoune 2019'da halk hareketi sırasında tutuklanmış, eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika'nın kardeşi Said Buteflika, eski istihbarat başkanları Muhammed Medin ile Beşir Tartag ile aynı şekilde ‘orduya ve devletin otoritesine karşı komplo kurmak’ ile suçlanmıştı. 2021 yılı başlarında Askeri Temyiz Mahkemesi tarafından beraat ettirilen Hanoune, 30 yıl boyunca partisinin başkanlığını yapmıştı.



Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
TT

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Lübnan genelinde Hizbullah çağrı cihazları ve telsizlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş güvenlik ihlali ve salı ile çarşamba günleri binlerce eş zamanlı patlama, kişisel cep telefonlarının ne kadar tehlikeli olduğu ve nasıl uzaktan patlatılabildiği konusunda birçok soruyu gündeme getirdi.

Cep telefonu bataryaları son derece yanıcı kimyasallardan üretilir, ancak bir kontrol ünitesi doğrudan bataryaya bağlıdır ve bataryayı güvende tutmak için özel bir yazılımla donatılmıştır.

DeepSAFE Technology'nin kurucusu ve McAfee, Intel ve Nokia'da güvenlik ve koruma araştırmaları eski başkanı olan Ahmed Sallam'a göre bu kontrol ünitesi, en önemlisi tüm üniteyi bataryanın sıcaklığını ateşleme noktasına yükseltebilecek kötü amaçlı yazılım içeren başka bir ünite ile değiştirmek olan çok sayıda hackleme yöntemi ile kötü niyetli olarak manipüle edilebilir. Bu, Lübnan vakasında olduğu gibi belirli cihazları hedef almak için yapılabilir.

grbtny
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninden (AFP)

Şarku’l Avsat'a konuşan Sallam, “Kötü niyetli bir şekilde üretilebilen bataryalar da var. Bunlar ya sıcaklığı belirli bir dereceye yükselterek ya da patlatma sistemini harekete geçiren bir ünite aracılığıyla ateşlenebilen patlayıcı maddeler içerirler. Tüm bunlar, radyo dalgaları ya da herhangi bir kablosuz elektrik dalgası yoluyla uzaktan sinyal alabilen harici bir iletişim ünitesi ile bataryaya içeriden bağlı çok küçük bir kontrol ünitesi yerleştirilerek yapılabilir” ifadelerini kullandı.

Sallam sözlerini şöyle sürdürdü: “Dış dünya ile iletişim olmasa da patlamalar senkronize edilebilir. Kötü amaçlı yazılım, tıpkı saatli bombaların çalıştığı gibi, tüm patlamaların aynı anda gerçekleşmesi için belirli bir anı bekleyebilir.”

Los Angeles'taki California Üniversitesi Kimya Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve pil geliştirme ve üretiminde uzmanlaşmış bir ABD şirketi olan Nanotech Energy'nin bilim ve teknoloji şefi Maher el-Kady, “Lübnan'daki patlamalar tesadüfen değil, kasıtlı olarak meydana geldi. Büyük olasılıkla cihazlara uzaktan etkinleştirilen bir kontrol devresi yerleştirilmişti. Bu da patlamaların senkronizasyonunu açıklıyor” şeklinde konuştu.

cdvfgthy
Lübnan Ordusu tehlikeli gördüğü telsiz ve çağrı cihazlarını imha etmek üzere topluyor. (AFP)

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan el-Kady, “Herhangi bir bataryanın patlamasına yol açabilecek birkaç mekanizma vardır. Bunlardan ilki, mobil cihazın ya da elektrikli otomobilin bataryaya metal bir cismin girmesine yol açan bir kazaya maruz kalması ya da batarya parçalarının sıkışmasına ve parçalarının tahrip olmasına yol açan yüksek orandaki basınç yahut da bataryanın yüksek bir yerden düşerek parçalarının tahrip olmasıdır. İki olasılık daha var: Birincisi bataryanın sıcaklığının çok yüksek oranlara çıkmasına neden olarak patlamasına yol açan harici bir katalizörün varlığı ve ikincisi de bataryanın içindeki pozitif terminalin negatif terminale bağlanmasına yol açan harici bir etkileyicinin varlığıyla ilgili” ifadelerini kullandı.

Uzmanlara göre cep telefonları hacklenebilir. Ayrıca üretim ya da tedarik aşamalarından herhangi birinde ya da internet üzerinden erişilerek patlatılmak üzere içlerine kötü niyetli yazılımlar entegre edilebilir.

El-Kady, kasıtlı bir dış neden olmaksızın, üretim hataları nedeniyle bir pilin patlama olasılığının 10 milyon pil başına bir pili geçmediği konusunda kamuoyuna güvence verirken, pillerin 150 santigrat derecenin üzerine çıkabilen yüksek sıcaklıklara dayanmasını sağlamak için titiz testler yapıldığını da belirtti. Ancak bu durum, çağrı cihazlarında ve modern mobil cihazlarda bulunan lityum-iyon pilleri ‘saatli bomba’ olarak tanımlamasına engel olmadı. “Pil patlamalarının neden olduğu hasar, pilin boyutuna ve kullanıcının konumuna veya insan vücudunun hayati organlarından herhangi birine ne kadar yakın olduğuna bağlıdır” diyen el-Kady, elektrikli arabalar söz konusu olduğunda durumun daha da kötüleşeceğini, çünkü batarya boyutlarının bir cep telefonu bataryasının 5 bin ila 7 bin katına ulaşabileceğini belirtti.

Tedarik zincirleri

Yaşananların tekrarlanmasının nasıl önlenebileceği konusunda ise Sallam, tedarik zincirinin güvence altına alınması gerektiğine işaret ederek, Lübnan'a gelen cihazlarda olası değişiklikleri kontrol etmenin ve içlerine yeni bileşenler yerleştirilip yerleştirilmediğini test etmenin birçok yolu olduğunu açıkladı.

 

ascdvrg
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Teknik olarak, hassas bir terazi kullanılarak, ne kadar küçük olursa olsun cihazın ağırlığındaki herhangi bir değişiklik tespit edilebilir, böylece üzerinde herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir. Bu hassas terazi, başta batarya olmak üzere her bir birimin ağırlığını doğru bir şekilde hesaplamak için kullanılmalıdır. X-ray ve CT Scan gibi radyolojik cihazların yanı sıra patlayıcılar için kimyasal tespit üniteleri de kullanılabilir ve tüm bu teknik araçlar genellikle havaalanlarının içinde kullanılır. “Lübnan örneğinde meselenin ele alınışında büyük bir güvenlik açığı olduğunu düşünüyorum” diyen Sallam, herhangi bir patlayıcı maddenin varlığını ya da yokluğunu teyit etmek için kullanılabilen teknolojilerin mevcut olduğunu vurguladı.

fvrbgty
Çağrı cihazı patlamalarının kurbanları (AP)

Medya kuruluşlarına göre, Lübnan'daki çağrı cihazları Tayvanlı bir şirket tarafından tasarlanmış ve Avrupa'da bilinmeyen başka bir şirkete üretim lisansı verilmişti. Bu nedenle üretim güvenliği ve uygulama kalitesi ile ilgili konular tespit edilememiş olabilir.

Genel olarak çağrı cihazları, ister alıcı uçta tek yönlü bir bağlantı olsun, ister alıcı ve verici uçta iki yönlü bir bağlantı olsun, iletişim sürecini kontrol etmek için bir sunucuya ihtiyaç duyar. Ancak Sallam'a göre bu sunucular veri tabanlarına sahip ve genellikle siber saldırılara ve hacklere karşı savunmasız olan dijital işletim sistemlerini çalıştırıyor.

“Çağrı cihazları tedarik zinciri boyunca değiştirilebilir, aynı şey sunucular için de geçerli olabilir” diyen Sallam, cihazların kendilerinin de değiştirilebileceğini ve üretim süreçleri ya da nakliye ve tedarik zincirleri sırasında ‘kötü niyetli’ yazılımlar eklenebileceğini açıkladı.