Lübnan Katolik Patriği Rai’den totaliterizm uyarısı

Lübnan Katolik Patriği Rai, yargının siyasallaştırılmasını eleştirdi ve parlamento seçimlerini çarpıtmaya karşı uyarıda bulundu

Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai, pazar ayinine öncülük ediyor (NNA)
Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai, pazar ayinine öncülük ediyor (NNA)
TT

Lübnan Katolik Patriği Rai’den totaliterizm uyarısı

Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai, pazar ayinine öncülük ediyor (NNA)
Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai, pazar ayinine öncülük ediyor (NNA)

Lübnan Katolik Doğu Kilisesi Maruni Patriği Beşara Butros er-Rai, Lübnan yargısının ‘siyasallaştırılmasını’ eleştirirken, siyasallaştırılmış ve seçici suçlamalar ve davalar uydurulduğuna ve ‘bazı yargıçların gücünden faydalanıldığına’ dikkati çekti. Parlamento seçimlerini çarpıtmanın amaçlandığı konusunda uyarı yapan Rai, bir sonraki cumhurbaşkanının ‘ülkeyi ilerletme ve eksenlerden tarafsızlığa kaydırma görevi üstleneceği’ yönündeki umudunu dile getirdi. Aynı şekilde Maruni Patriği, ifade özgürlüğü hakkının ihlal edilmesini ve ülkenin eski totaliter rejimlere benzer totaliter ve polis devletine dönüşmesini kabul etmediğini vurguladı.
Beşara er-Rai, 27 Mart’ta verdiği pazar vaazında “İktidarda olsanız da olmasanız da siyasi yetkililer, ne yapıyorsunuz?  Krizlerin, çekişmelerin ve kinlerin temizlenmesi konusunda ne yapıyorsunuz? Çöküş, sınırların gevşetilmesi, havalimanı ve liman gümrükleri gelirleri, vergiler, faturalar, güvenlik kargaşası için ne yapıyorsunuz? Yoksulluk, açlık ve işsizlik için ne yapıyorsunuz? Seçici, misillemeci, seçime dayalı, siyasallaşmış ve karmaşık koşullar için ne yapıyorsunuz? Suçlamalar ve iddiaların uydurulması, diğer aşikâr koşullar hakkındaki suskunluk için ne yapıyorsunuz? Beyrut Limanı’ndaki patlama suçuna ilişkin soruşturmanın dondurulması hususunda ne yapıyorsunuz? Devletten, meşruiyetten ve ordudan ayrılma hususunda ne yapıyorsunuz? Hegemonyanın, yalanın, anayasanın, nizamın ve tüzüğün bozulmasının hüküm sürmesi hakkında ne yapıyorsunuz? Ana kurumların ve bankaların darbe yemesine, mudilerin paralarına el konulmasına ve serbest ekonominin darbe yemesine dair ne yapıyorsunuz? Her şeyi mezhepçilikle renklendirenler hakkında ne yapıyorsunuz? Lübnan’ın siyasi hastalığı hakkındaki gerçeği yok etmek için ne yapıyorsunuz? Devlet kavramının 3 bileşeninin (toprak, halk ve kurumlar) ve dört işlevinin (organize güç birliği, diplomatik ilişkilerin birliği, vergilerin uygulanması ve toplanması birliği ve genel siyasi yönetim birliği) tanımlanması hakkında ne yapıyorsunuz?” ifadelerini kullandı.
“Ey yetkililer ve siyasetçiler, daha ne kadar halkımıza gasp etmeye, açıklamalarını, şikayetlerini, muhalefetlerini, başlarını kaldırmalarını ve çözümler üretmelerini engellemeye devam edeceksiniz?” diye seslenen Rai, “İfade özgürlüğü hakkı, insanla birlikte doğar. Ve Lübnan’daki anayasamız tarafından garanti altına alınmıştır” dedi. Maruni Patriği, ona zarar verenlere, ülkeyi eski totaliter rejimlere benzer totaliter ve polis ortamına taşıyanlara karşı uyarı yaparak, “Bu baskıcı yöntemler, tarihini özgürlükleri savunarak geçiren Lübnan’a yakışıyor. O, ‘Baskının sürekliliği, kapsamı ve sonuçları önceden tahmin edilemeyen bir halk ayaklanmasına yol açar’ mesajı vermişti” dedi.
Lübnan’daki yargının durumunu ‘üzücü ve tehlikeli’ olarak nitelendiren Maruni Patriği Beşara er-Rai, “Onurlu yargıçlar nerede? Yargı organını korumak için yasaklı görevleri yerine getirmeyen yargı mercileri nerede? Kendisini bazı yargıçların gücünden faydalanma eylemlerine dahil etmeyen ve rolünü kötüye kullananlardan olmayan otorite nerede? Bazı şok edici uygulamaların amacı, parlamento seçimlerinin zamanında yapılmasını engellemeye yol açan bir koşul oluşturmak ve bu ulusal suçtan, seçimlerin gerçekleşmesini isteyen tarafları sorumlu tutmak mı? Bu anayasal hak, anayasanın 73. maddesi uyarınca görev süresinin bitiminden iki ay önce yeni bir cumhurbaşkanının seçilmesiyle gerçekleşmelidir. Yeni cumhurbaşkanı, ülkeyi eksenlerden tarafsızlığa kaydırmalı, bu çöküş ve yıkıma son vermelidir. Lübnan bir sınıfın mülkü değildir. O, insanlara, tarihe ve geleceğe aittir” ifadelerini kullandı.



Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
TT

Hizbullah'a "çağrı cihazı" operasyonunun detayları ortaya çıktı

Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)
Hizbullah destekçileri, çağrı cihazlarının patlatılmasıyla öldürülenler için dün cenaze töreni düzenlemişti (AFP)

Lübnan'da Hizbullah'ın çağrı cihazlarının ardından telsiz, radyo ve güneş enerjisi panellerinin patlatılmasıyla bölge topyekun savaşa doğru sürükleniyor. 

17 Eylül'de Hizbullah'ın kullandığı çağrı cihazlarında eş zamanlı patlamalar yaşanmış, ikisi çocuk 12 kişi hayatını kaybetmiş, 2 bin 800 kişi de yaralanmıştı. 

Dün de ülkedeki telsiz, radyo ve güneş enerji sistemlerinde patlama gerçekleşti. En az 20 kişinin öldüğü, 450'den fazla kişinin de yaralandığı bildiriliyor. Lübnanlı yetkililer, olaydan İsrail'i sorumlu tutarken Tel Aviv'den henüz açıklama gelmedi.

Diğer yandan saldırıyla ilgili bilgiye sahip olan fakat adlarının gizli tutulmasını isteyen kaynaklar, Amerikan gazetesi New York Times'a (NYT) operasyonun ardında İsrail'in olduğunu doğruluyor. 

Mossad'ın BAC Consulting adlı bir paravan şirket kurduğu ve çağrı cihazlarını bubi tuzağına dönüştürerek Lübnan'a soktuğu iddia ediliyor. Macaristan merkezli bu paravan şirket, kağıt üstünde Tayvanlı Gold Apollo firması adına çağrı cihazı üretiyor. Kimliklerinin açıklanmasını istemeyen İsrailli istihbaratçılar, buna ek olarak operasyonda en az iki paravan şirket daha oluşturulduğunu belirtiyor. 

Kaynaklar, AR-924 model numaralı cihazların bataryalarına patlayıcı bir madde olan pentaeritritol tetranitrat (PENT) yerleştirildiğini ve bunların 2022 yazında Lübnan'a gönderildiğini ifade ediyor.

Hizbullah, İsrail istihbaratı tarafından takip edilmemek için cep telefonlarını bırakıp çağrı cihazı kullanmaya başlamıştı. Kaynaklar, bu kararın ardından milyonlarca dolarlık yatırımla üretimin artırıldığını ve Lübnan'a bubi tuzağı haline getirilmiş binlerce cihaz sokulduğunu söylüyor.

Öte yandan ikinci dalga saldırıda telsiz ve güneş enerji panellerinin nasıl patlatıldığı henüz bilinmiyor.

NYT'nin patlayan telsizlerin görüntülerinden yola çıkarak yaptığı analizde, bunların çağrı cihazlarından daha ağır ve büyük olduğuna, bu yüzden daha fazla hasar yarattığına işaret ediliyor. 

Ayrıca telsizlerin patlamasıyla daha büyük yangınlar çıktığına, bunun da çağrı cihazlarına kıyasla telsizlere daha fazla patlayıcı yerleştirilmiş olabileceğini gösterdiğine dikkat çekiliyor.

Lübnan'ın açıkladığı rakamlara göre telsizlerin patlatılmasıyla en az 71 ev ve dükkanla 18 sivil araç ve motosiklet yandı. 

Telsizlerden bazılarında Japon firması Icom'un amblemi görülüyor. Ancak şirket, IC-V82 model numaralı telsizlerin ve bunlarda kullanılan bataryaların üretiminin neredeyse 10 yıl önce durdurulduğunu belirtiyor. Patlayıcıların bu cihazlara nasıl yerleştirildiğiyse henüz netleştirilemedi. Icom, bu telsizlerin sahte olabileceğini öne sürüyor.

Lübnan medyasındaki haberlerde, saldırıda en az iki güneş enerjisi panelinin de alev aldığı bildiriliyor. Saldırılarda çıkan küçük çaplı yangınların söndürüldüğü bildirilirken, patlamada bir kız çocuğunun yaralandığı aktarılıyor. Ancak bu panellerin infilak ettirilen diğer cihazların etkisiyle mi alev aldığı yoksa uzaktan kumandayla mı patlatıldığı belli değil. 

Amerikan düşünce kuruluşu Soufan Center'dan Clara Broekaert, CNN'e açıklamasında saldırı dalgasının Lübnan halkının psikolojisini olumsuz etkilediğini ve Hizbullah üzerinde misilleme baskısı oluşturduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor:

Saldırılarda günlük hayatın böylesine korkunç, beklenmedik ve geniş ölçekte kesintiye uğratılması, misilleme yapılmasına yönelik ekstra bir baskı yaratacaktır diye düşünüyorum. İnsanlar yaşananların hesabının sorulduğunu görmek istiyor.

Üst üste gelen saldırıların ardından dün Hizbullah, İsrail sınırındaki el-Merc bölgesine füze fırlattı. İkisi ağır 8 İsraillinin yaralandığı bildirilirken, bu kişilerin sivil veya asker olduğuna ilişkin bilgi paylaşılmadı.

Independent Türkçe, Times of Israel, New York Time, Japan Times, CNN, France 24