Ürdün Kralı 2. Abdullah, İsrail Savunma Bakanı Gantz ile Amman'da görüştü

Ürdün Kralı 2. Abdullah (AFP)
Ürdün Kralı 2. Abdullah (AFP)
TT

Ürdün Kralı 2. Abdullah, İsrail Savunma Bakanı Gantz ile Amman'da görüştü

Ürdün Kralı 2. Abdullah (AFP)
Ürdün Kralı 2. Abdullah (AFP)

Ürdün Kralı 2. Abdullah'ın, "Kudüs'teki tarihi duruma saygı gösterilmesi, ramazan ayında ibadet edenlerin özgürlüğünü garanti edecek tedbirlerin alınması" çabaları çerçevesinde İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz'la Amman'da bir araya geldiği belirtildi.
Ürdün Kraliyet Divanından yapılan yazılı açıklamaya göre görüşme, Amman'daki El-Huseyniye Sarayı'nda gerçekleşti.
Görüşmede 2. Abdullah, kapsamlı sükunetin korunması gerektiğini, bunun da "Müslümanların Mescid-i Aksa'da ibadetlerini yerine getirme haklarına saygı gösterilmesini, ibadetten alıkoyacak olayların ve gerilimi tırmandıracak provokasyonların engellenmesini" gerekli kıldığını vurguladı.
Başkenti Doğu Kudüs olan 1967 sınırlarında bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını garanti eden, iki devletli çözüm temelinde barışı sağlamaktan söz eden Kral Abdullah, barışa ulaşma şansını baltalayan tüm uygulamaların sonlandırılması gerektiğini kaydetti.
Görüşmeye, Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi, Kraliyet Ofis Müdürü Cafer Hassan ve İstihbarat Genel Müdürü Tümgeneral Ahmed Hüsnü de katıldı.

Ramazan ayı öncesi "güvenlik" görüşmesi
İsrail Kamu Yayın Kuruluşunun (KAN) haberinde ise Gantz'ın 2. Abdullah ile yaptığı görüşmede ramazan ayı öncesinde bölgedeki güvenlik durumunun ele alındığı kaydedildi.
Habere göre Gantz, istikrar ve sükunetin korunmasının önemi ile terör örgütü DEAŞ başta olmak üzere terörle mücadelenin gerekliliğini vurguladı.
Gantz, görüşmede ayrıca, "İsrail'in Kudüs ve Batı Şeria'da ibadet özgürlüğünü korumak için atacağı adımlar ve (Filistin ve İsrail güvenlik birimleri arasındaki) güvenlik koordinasyonunun önemini" ifade etti.

Gantz'ın Ürdün Dışişleri Bakanı ile görüşmesi
Ürdün Dışişleri Bakanı Safedi de İsrailli Bakan Gantz ile gün içerisinde ikili görüşme yaptı.
Safedi görüşmede, Filistin halkının ekonomik, sosyal ve yaşamsal taleplerini karşılayan siyasi ve ekonomik gerçek bir çözümden yana olduklarını aktardı.
Ürdünlü Bakan, Filistin-İsrail anlaşmazlığına çözüm bulunmasının bölgede kapsamlı barışa ulaşmanın temelini oluşturduğunu belirtti.
Ürdün Kralı 2. Abdullah, Ramallah ziyareti kapsamında dün Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile bir araya gelmişti. Kral 2. Abdullah görüşmede, "Kudüs'teki yasal ve tarihi statüyü korumak, İslam ve Hristiyanlığın kutsallarını gözetmek" için çaba sarf ettiklerini söylemişti.
Uzmanlar, Ürdün Kralı'nın Ramallah ziyaretiyle, ramazan ayı öncesinde İsrail ile Filistin arasındaki muhtemel gerginliğin dozunu düşürmeyi amaçladığı değerlendirmesinde bulunmuştu.



Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
TT

Hamas'ın askeri operasyonları Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi nasıl etkiliyor?

 Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)
Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları mensupları (Getty Images)

Hamas'ın Gazze Şeridi'nde İsrail askerlerine karşı yürüttüğü nitelikli askeri operasyonlar, ateşkes müzakereleri ve Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına varma şansı üzerindeki etkilerinin boyutu hakkında soru işaretleri yaratıyor.

Gözlemciler, direniş operasyonlarının ‘İsrail hükümeti üzerinde ateşkes anlaşmasını kabul etmesi için bir baskı kartı’ oluşturduğuna inanıyor ve ‘askeri operasyonların devam etmesinin, özellikle artan sokak baskısıyla birlikte İsrail tarafını ateşkesi kabul etmeye itebileceğini’ belirtiyor.

Mısır, Katar ve ABD öncülüğünde Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşması imzalanması için yürütülen arabuluculuk çalışmaları aksamaya devam ediyor. Gazze şehrinin doğu bölgelerindeki Refah ve Han Yunus'un yanı sıra Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Hanun ve Beyt Lahiya'da son zamanlarda sık sık düzenlenen direniş operasyonlarında çok sayıda İsrail askeri öldürüldü ve yaralandı.

Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)Gazze Şeridi'ndeki İsrail askerleri (Arşiv - Reuters)

Hamas'ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, bu hafta Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde İsrail askerlerinin, tanklarının ve buldozerlerinin hedef alındığını ve İsraillilerin kayıplar verdiğini duyurdu.

Hamas'ın askeri operasyonları, İsrail hükümetinin 19 Mart'ta ateşkes anlaşmasını bozmasından bu yana İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırılarının devam ettiği bir ortamda gerçekleşti.

19 Ocak'ta Hamas ve İsrail uluslararası arabulucuların (Mısır, ABD ve Katar) çabalarıyla Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşmasına vardı. Anlaşmanın ilk aşaması 42 gün sürecek ve bu süre zarfında ikinci ve üçüncü aşamaların uygulanması için görüşmeler yapılacaktı. Ancak İsrail tarafı ilk aşamanın sona ermesinin ardından Gazze Şeridi'nde askeri operasyonlarına yeniden başladı.

Uluslararası Filistin Halkının Haklarını Destekleme Komitesi Başkanı Salah Abdulati, Filistin direnişinin operasyonlarının ‘Filistinlilerin haklarını desteklemek ve saldırganlığı durdurmak için devam eden uluslararası baskı ile Gazze Şeridi'ndeki ateşkes sürecini hızlandırdığına’ inanıyor.

Şarku’l Avsat'a konuşan Abdulati, “Askeri operasyonların devam etmesi, Tel Aviv'de devam eden savaşın kayıpları nedeniyle İsrail sokağının baskısı ve protestoları yoluyla İsrail hükümeti üzerinde bir baskı kartı oluşturuyor. Savaşın İsrail hükümetine yüksek maliyeti, onu saldırganlığı uzatma politikalarını yeniden gözden geçirmeye itiyor” ifadelerini kullandı.

Abdulati'ye göre İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırganlığı karşısında Hamas'ın elinde ‘İsrailli esirler, direniş, uluslararası ve Arap baskıları’ gibi İsrail tarafına yönelik baskı kartları var.

Hamas 7 Ekim 2023'te İsrail yerleşimlerinden yaklaşık 250 kişiyi esir aldı ve İsrail hükümeti 57 esirin bugün halen Gazze Şeridi'nde olduğunu söylüyor.

Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah'ta ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı'ndan yardım alıyor. (AFP)

Askeri operasyonlar İsrailli karar alıcılar üzerinde bir baskı unsuru oluştursa da uluslararası ilişkiler profesörü Dr. Tarık Fehmi bu operasyonları ateşkes çabalarını ilerletmek için yeterli görmüyor. Fehmi'ye göre bu operasyonlar, İsrail sokağının Netanyahu hükümetine ateşkes anlaşmasını hızlandırması için baskı yapması yoluyla ateşkes süreci için sadece bir katalizör olabilir.

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan Fehmi, Hamas’ın askeri operasyonlarının ‘ateşkes sürecinde güvenilebilecek tek motor olmayacağına’ ve ‘İsrail tarafı üzerindeki etkilerinin sınırlı olduğuna’ inanıyor. Fehmi, İsrail ve Hamas'ın yakında, ABD’nin Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un Gazze Şeridi'nde ateşkes için değiştirilmiş önerisine yanıt vereceğini umuyor.

Witkoff kısa bir süre önce Gazze Şeridi'nde 60 günlük ateşkes, halen esir tutulan 57 kişiden 28'inin bin 200'den fazla Filistinli mahkûmla takas edilmesi ve Gazze Şeridi'ne insani yardım girişini öngören bir öneri sundu.

Gazze Şeridi'ndeki ateşkes, Hamas'ın kalan esirleri ancak İsrail'in savaşı sona erdirmeyi kabul etmesi halinde serbest bırakacağını söylemesi ve Netanyahu'nun Hamas silahsızlandırılmadan ve Gazze Şeridi'nden çıkarılmadan savaşı sona erdirmeyeceğini taahhüt etmesi nedeniyle zorluklarla karşı karşıya.

Fehmi, İsrail'in ‘önümüzdeki dönemde Güney Lübnan'daki gelişmelere ve Yemen'deki Husilerin defalarca bombalanmasının ardından Yemen cephesine odaklanacağını’ düşünüyor. Fehmi, bu gelişmelerin İsrail hükümetini Gazze Şeridi'ndeki durumu sakinleştirmeye itebileceğini ifade etti.