Husiler, Yemenli siyasetçilerin ve aktivistlerin Riyad istişarelerine katılmalarına engel olmaya çalışıyor

Kontrolü sıkılaştıran Husi milisleri 3 kişiyi tutukladı.

Husi milisleri Sana’daki yasa dışı eylemlerine devam ediyor. (Reuters)
Husi milisleri Sana’daki yasa dışı eylemlerine devam ediyor. (Reuters)
TT

Husiler, Yemenli siyasetçilerin ve aktivistlerin Riyad istişarelerine katılmalarına engel olmaya çalışıyor

Husi milisleri Sana’daki yasa dışı eylemlerine devam ediyor. (Reuters)
Husi milisleri Sana’daki yasa dışı eylemlerine devam ediyor. (Reuters)

Sana’daki Husi milisleri, siyasetçilerin ve aktivistlerin Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) tarafından Riyad’da düzenlenen Yemen-Yemen istişarelerine katılmak üzere ülkeden ayrılmalarını engellemek amacıyla güvenlik birimlerinde seferberlik oluşturdu. Milislere yakın kaynaklar tarafından aktarılan bilgilere göre siyasetçilere ve aktivistlere yönelik gözetimi sıkılaştırdı ve bazıları da tutukladı.
Kaynaklar, milislerin başta Sana olmak üzere birçok şehrin çıkışlarında sıkı güvenlik önlemleri aldığını ve bir dizi parti, parlamento ve sivil aktörün Yemen krizine siyasi bir çözüm bulmayı amaçlayan istişarelere katılmak üzere ülkeden ayrılmasına engel olduğunu bildirdi.
Kaynaklara göre KİK’in Sana’daki onlarca ismi de kapsayan ve tüm Yemenli tarafların yer alacağı istişareleri başlattığını duyurmasının hemen ardından, katılımcılar yoplantılara katılmak için önce meşru hükümetin kontrolü altındaki kurtarılmış bölgelere, ardından da Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’a yolculuk etmek için harekete geçtiler.  
Ancak kaynaklara göre milisler pazartesi günü, istişarelere katılmak için önce Aden’e orandan Riyad’a geçmek üzere yola çıkan, sivil ve akademik alandan tanınmış üç kişiyi İbb’de tutukladı.
Kaynaklar, milislerin Sana Üniversitesi’nden Sosyoloji Profesörü Dr. Humud el-Avdi, Dr. Enver Şaab ve sivil aktivist Abdurrahman el-Akli’nin İbb şehrindeki bir kontrol noktasında tutuklandığını, söz konusu isimlerin bilinmeyen bir yere götürüldüğünü bildirdi. Söz konusu üç isim, Sana’daki bir milis lideriyle anlaşarak bölgeden ayrılmak için izin almıştı.
Milisler, siyasetçilerin ve aktivistlerin istişarelere katılmak üzere ülkeden ayrılmaları endişesiyle birkaç gün önce mahallelere devriyeler ve casuslar yerleştirdi. Parti yetkililerinin ülkeden ayrılmalarından endişe ederek evlerine yönelik gözetimleri sıkılaştırıldı.
Kaynaklar, milislerin, meşruiyeti bulunmayan darbe hükümetinin lideri Abdulaziz bin Habtur, Yahya er-Rai, Muhammed el-Ayderus ve diğer bazı milletvekillerinin, siyasetçilerin ve parti destekçilerinin evlerine yönelik gözetimi sıkılaştırdığını belirtti.
Parti liderlerinin, siyasi örgütlerin, sivil toplum kuruluşlarının ve kurumların liderlerinin evlerinin de milislerin gözetimi altında olduğu vurgulandı.
Kaynaklar, milislerin söz konusu adımının üst düzey yetkililerin ve hedeflenen isimlerin oturduğu mahallelerin yanı sıra birçok devlet kurumunu ve merkezini de kapsadığını kaydetti.
Sana’daki politikacılar, aydınlar ve medya çalışanları Şarku’l Avsat’a yaptıkları açıklamalarda istişareler konusundaki iyimserliklerini dile getirdiler. Yemenlileri 7 yıldır yaşadıkları acılardan ve krizlerden kurtaracak her türlü diyalog çağrısının milisler tarafından reddedilmesinden duydukları üzüntüyü vurguladılar.
Milislerin intikam almasından korktukları için kimliklerini açıklamak istemeyen söz konusu isimler, Suudi Arabistan topraklarındaki sivil tesisleri hedef alan ve giderek artan saldırıların yanı sıra milislerin diyalog kurulması konusunda daha önce duyurdukları tutumlarını da kınadılar. Milislerin savaşı sona erdirmeye yönelik her türlü fırsate engel olduklarını ifade ettiler. Ayrıca darbecilerin Yemen’i krizden çıkaracak her türden diyalogu reddetmelerinin nedeninin, yasa dışı yollardan elde ettikleri çıkarlarını kaybetmekten korkmalarına bağladılar.



Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
TT

Sudan'ın kuşatma altındaki el-Faşir kentinde ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle ilk yardım

Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)
Sudanlı bir mülteci, Cidde Limanı’nda USNS Brunswick gemisinden inerken oğluna sarılıyor. (AP)

Sudan'ın batısındaki el-Faşir kentinde yaşayan 8 yaşındaki Muhammed, kolu şarapnel parçalarıyla delik deşik olmasına rağmen tedavi edilebildiği için şanslı kişilerden biri. Diğer savaş yaralıları ise kentin kuşatılmış olması ve tıbbi ekipman eksikliği nedeniyle tedavisi zor olan daha ciddi yaralanmalardan mustarip.

İki yıldır orduya karşı savaşan Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) geçtiğimiz hafta, sağlık sisteminin de çöktüğü Kuzey Darfur'un başkenti ve çevresinde kanlı bir saldırı başlattı. HDK'nin geniş Darfur bölgesinin başkentine yönelik tekrarlanan saldırıları sivillerin her türlü hareketini riskli hale getirdi. Ayrıca tüm sağlık tesisleri bombalandı ya da saldırıya uğradı.

cdfrgt
Hartum Uluslararası Havalimanı'nda hasarlı bir uçak (AFP)

Muhammed'in babası 27 yaşındaki İsa Said, bölgedeki iletişim tamamen kesildiği için Starlink aracılığıyla AFP'ye yaptığı açıklamada, “Eski bir hemşire olan komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurduk, ancak Muhammed’in eli şişti ve ağrı nedeniyle geceleri uyuyamıyor” dedi.

Mayıs 2024'ten bu yana HDK tarafından kuşatma altında bulunan el-Faşir'in diğer sakinleri gibi İsa da oğlunu hiçbir hastanenin acil servisine götüremiyor. Bu hafta el-Faşir'e kaçan insani yardım koordinatörü Muhammed, yüzlerce yaralının şu anda şehirde mahsur kaldığını bildirdi.

Tedavi için şifalı bitkiler

Muhammed, HDK'nin el-Faşir'in 15 kilometre güneyindeki Zemzem Kampı’na düzenlediği ölümcül saldırı sırasında kalçasından vuruldu. Güvenlik nedeniyle tam adını açıklamaktan kaçınan Muhammed, “İnsanlar evlerinde özel olarak tedavi görüyor” dedi.

İnsani yardım kaynaklarına göre yüz binlerce insan Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kıtlık yaşandığı ilan edilen Zemzem Kampı’ndan kaçarak el-Faşir şehrine sığındı.

El-Faşir'de insanlar, ilkel malzemeler ve şifalı bitkilerle, kurşun ve mermi parçalarından kaynaklanan yanık ve yaraları tedavi etmeye ve ilk yardım sağlamaya çalışıyor.

29 yaşındaki Muhammed Ebkar, bacağından vurulduğunda ailesi için su getirmeye çalıştığını anlattı. Ebkar, “Komşularım beni evin içine taşıdı. Yine komşularım, vücudumdaki kırıkları tedavi etmesi için tahta ve bez parçaları kullanarak atel tedavisi yapan diğer komşumuzu aradı. Sorun şu ki, kırık tedavi edilse bile kurşun halen bacağımda” ifadelerini kullandı.

Muhammed, şehirde tıbbi malzeme son derece sınırlı olsa da, parası olsaydı gazlı bez veya ağrı kesici almak için birini göndermenin mümkün olabileceğini, ancak genellikle malzeme bulunmadığını, bu nedenle tedavinin mevcut imkanlarla yapıldığını söyledi.

Dezenfektan olarak tuz

Birleşmiş Milletler (BM) pazartesi günü, HDK’nin el-Faşir ve çevresindeki göçmen kamplarına yönelik son saldırılarında 400'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu'na (UNICEF) göre en az 825 bin çocuk dünyadaki cehennemde sıkışıp kaldı. UNICEF, el-Faşir’i kuşatmış olan HDK tarafından gerçekleştirilecek geniş çaplı bir saldırının yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini kaydetti.

dfgrthy
El-Faşir'deki insani durum felaket boyutuna ulaştı. (Arşiv – Şarku’l Avsat)

11 ay süren kuşatma ve iki yıl süren savaşın ardından el-Faşir sakinlerinin çoğu, bombardımandan korunmak için genellikle aceleyle çukurlar kazıp üzerlerini kum torbalarıyla örterek doğaçlama barınaklar inşa etti.

Çarşamba günü Hana Hamad'ın evine isabet eden bir top mermisi kocasını karnından yaraladı. AFP'ye konuşan 34 yaşındaki kadın, “Komşumuzun yardımıyla kanamayı durdurmaya ve yarayı antiseptik olarak sofra tuzuyla tedavi etmeye çalıştık. Ama ertesi sabah kocam öldü” dedi.

Yatalak olan bir başka hasta ise ‘insanları kurtarabilecek herkesin acil müdahalede bulunması’ çağrısında bulundu.

Sınır Tanımayan Doktorlar, insani yardım çağrısında bulundu. Misyon Başkanı Rasmani Kabore, “El-Faşir'e giden yollar kapalı. Ne olursa olsun orada mahsur kalarak açlık çeken bir milyon insana gıda ve ilaç ulaştırmak için hava operasyonları başlatılmalıdır” şeklinde konuştu.