Toz fırtınaları Irak'ı kasıp kavururken bu yönde radikal çözümler ise mevcut değil

Tarım arazilerinden geniş alanları etkileyebilir

Bağdat'ta kaydedilen toz fırtınası (AP)
Bağdat'ta kaydedilen toz fırtınası (AP)
TT

Toz fırtınaları Irak'ı kasıp kavururken bu yönde radikal çözümler ise mevcut değil

Bağdat'ta kaydedilen toz fırtınası (AP)
Bağdat'ta kaydedilen toz fırtınası (AP)

Irak'taki bazı şehirlerde son dönemlerde boğulmalara neden toz fırtınaları onlarca kişiyi hastanelik etti. Uzmanlar ise bu mevsimde yoğunlaşan toz fırtınalarını ülkenin batısındaki yağış eksikliğine bağlıyor. Bunun da toprağı çoraklaştırarak bitki örtüsünden yoksun hale getirdiği söyleniyor.
23 Mart’ta Anbar, Bağdat, Kerbela, Kerkük'ün bir kısmı ve Salahaddin illerinde kaydedilen toz fırtınası, sisli hava ve görüş zorluğuna neden oldu. Başkent Bağdat, Anbar ve Salahaddin'de onlarca vatandaş fırtına nedeniyle nefes darlığı çekerken çok sayıda kişi ise hastanelere sevk edildi. Vatandaşlar, toz fırtınalarına dair görüntüleri sosyal medyada yayınladı.
Tüm dünyadaki iklim değişikliği neticesinde geçtiğimiz yıllarda Irak'ın bilhassa orta ve güney bölgelerinde toz fırtınalarında artış kaydedildi. Ülkedeki sıcaklık artışı ve yağışlardaki düşüş, ülke genelinde tarım arazilerini etkileyen kuraklığa ve bu tür fırtınaların patlak vermesine neden oluyor.

Durum vahim
Irak’ta her yıl kaydedilen toz fırtınaları dolayısıyla bu yönde bir çözüm bulunması, ağaçlandırmaya gidilmesi ve şehirlerin yeşillendirilmesi gerekiyor.
Söz konusu toz fırtınalarını Irak'taki hayatı tehdit eden ‘kabus’ şeklinde niteleyen hava tahmincisi Sıddık Atiyye, Facebook hesabından paylaştığı mesajda şu ifadeleri kullandı:
“Toz fırtınaları yönünde tahminlerde bulunmak, Irak'taki en karmaşık hava tahminlerinden sayılır. Zirâ bu konuyu ihmal eden hükümetin elinde zayıf izleme cihazları ve sınırlı finansal kabiliyet bulunuyor. Ülkenin batısındaki yağış azlığının toprağı çoraklaştırması ve bitki örtüsünden yoksun hale getirmesi, aktif kuzey rüzgarlarının sıcaklık farklarıyla alçak arazi cephesinden geçişi nedeniyle bu dönemde toz fırtınaları artıyor. Bu fırtınalar, rüzgarın hareketi ve hızı ile bağlantılı olarak diğer şehirlere sıçrıyor. Fırtınalar geniş alanlar üzerinde oluştuğu için bunları kontrol etmek veya sıklıklarını azaltmak neredeyse imkansız görünüyor. Sayıları az değil, bu nedenle yaklaşan durum iyiye alamet değil. Dolayısıyla bahar mevsiminde veya yaz aylarında daha fazla fırtınaya maruz kalabiliriz.”

Çölleşme ile mücadelede yeşil kuşak
Bakanlar Kurulu Genel Sekreterliği, Mısırlı uzmanların çölleşmeye bir çözüm bulma yönünde ortak çalışma yapmak üzerine bir anlaşmaya varıldığını duyurmuştu.
Kurul Genel Sekreterliği Sözcüsü Haydar Mecid, geçtiğimiz hafta Irak Haber Ajansı’na (INA) verdiği demeçte şu ifadelere başvurmuştu:
“Fırat Nehri Havzası, kum tepeleri, çölleşmeye çözüm bulma ve yeşil hat oluşturma yönünde çalışan bir heyet var. Bakanlar Kurulu Genel Sekreterliği başkanlığındaki heyette ed-Divaniye, Musenna ve Zikar’dan bir dizi uzman, akademisyen, danışman ve üniversite profesörünün yanı sıra Tarım ve Su Kaynakları Bakanlıklarından temsilciler de yer alıyor. Bu yönde düzenlenen dört farklı toplantıda Fırat Nehri Havzası'nın tuzluluğu ve söz konusu illerdeki çölleşme olgusunun çözümü için vizyon ve fikir geliştirme mekanizmaları tartışıldı. Bakanlar Kurulu Genel Sekreteri, Mısır çölünün yeşil alana dönüştürülmesi sürecinde rol oynayan Mısırlı uzmanlarla bu deneyimi Irak'a aktarmaları için bir toplantı düzenledi. Onların Irak’taki bu hayati ve önemli projeye dahil edilmeleri, tuzluluk oranına bir çözüm bulunması yönünde dönüştürücü durakların kurulması ve çölleşme alanlarının yeşil tarım alanlarına dönüştürülmesi kararlaştırıldı. Tarım sektörüne olan ilgi ve bu önemli sektörün ilerlemesine ilişkin Irak hükümetinin direktifleri mucibince Bakanlar Kurulu Genel Sekreterliği tarafından kararlaştırılan birçok mekanizma bulunuyor. Bu projelerin desteklenmesi yönünde ileriye dönük projeler var. Verimli ve ekilebilir arazilere sahip Divaniye’de tarım sektörüne büyük ilgi duyuluyor. Genel Sekreterliğin Tarım ve Su Kaynakları Bakanlığı ile koordineli şekilde atacağı adımlar da mevcut.”



HRW: İsrail’in İran’daki Evin Hapishanesi’ne saldırısı savaş suçudur

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

HRW: İsrail’in İran’daki Evin Hapishanesi’ne saldırısı savaş suçudur

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

ABD merkezli İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), İsrail'in İran'daki Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıyı savaş suçu saydı.

HRW'nin uydu görüntüleri, video kayıtları ve tanık ifadelerine dayanarak yaptığı araştırmaya göre İsrail ordusunun 23 Haziran'da düzenlediği saldırıda cezaevindeki ziyaret salonları, koğuşlar, mutfaklar, sağlık kliniği ve idari ofisler hasar aldı.

İncelemede, yaklaşık 80 mahkumun hayatını kaybettiği hapishanede "askeri hedef tespit edilemediği" belirtildi.

Raporda, saldırının cezaevine ziyaret saatinde gerçekleştirildiğine dikkat çekildi. HRW'nin Ortadoğu direktör yardımcısı Michael Page şu değerlendirmeleri yaptı:

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırılarda, savaş hukuk ihlal edildi ve açık bir savaş suçu işlendi. Belirgin bir askeri hedef olmaksızın yapılan saldırılarda çok sayıda sivili öldü ve yaralandı. İsrail'in saldırısı, çoğu haksız yere tutuklanan muhalif ve aktivistlerden oluşan Evin Hapishanesi'ndeki mahkumların zaten risk altındaki yaşamlarını daha da tehlikeye attı.

Evin'e düzenlenen saldırı, İsrail ve İran arasında 12 gün süren çatışmalar sırasında gerçekleşmişti. ABD merkezli İran'daki İnsan Hakları Aktivistleri'ne (HRAI) göre İsrail'in İran'a saldırılarında 1190 kişi ölürken, 4 bin 475 kişi de yaralandı.

HRAI ayrıca İran güvenlik güçlerinin 12 günlük savaş boyunca 1596 kişiyi tutukladığı bilgisini de paylaştı.

HRW, saldırının ardından kadın mahkumların Karçak Hapishanesi'ne, erkeklerinse Büyük Tahran Merkezi Cezaevi'ne transfer edildiğini aktardı. Hak örgütü, sözkonusu hapishanelerde mahkumların çok kötü koşullarda tutulduğunu, transfer sürecinde şiddet gördüklerini savundu. Bazı mahkumların daha sonra Evin'e tekrar geri gönderildiği fakat bazılarından haber alınamadığı ifade edildi.

İsrail'in 13 Haziran'daki saldırısıyla başlayan çatışmalarda İran vakit kaybetmeden misilleme yapmıştı. ABD de devreye girerek İran'daki İsfahan, Fordo ve Natanz tesislerine 22 Haziran'da hava saldırısı düzenlemiş, operasyonda 14 "sığınak delici" GBU-57 bombası kullanılmıştı.

İran, ABD'nin saldırısına cevap olarak 23 Haziran'da Amerikan ordusunun Katar'daki El-Udeyd Hava Üssü'ne saldırmıştı. Operasyonda Tahran'ın önceden Washington'a haber verdiği ve hiçbir can kaybı yaşanmadığı aktarılmıştı.

Washington operasyonun ardından 24 Haziran'da taraflar arasında ateşkes sağlandığını duyurmuştu.

"Gazze'de yardım silah olarak kullanılmamalı"

Diğer yandan İsrail ordusu, Gazze'ye yönelik saldırı ve ablukayı sürdürüyor. Aralarında Oxfam ve Sınır Tanımayan Doktorlar'ın (MSF) da bulunduğu 100'den fazla yardım örgütü, Tel Aviv yönetimine gönderdikleri ortak mektupta bölgede yaşanan kıtlığın sonlandırılmasını istedi.

Yardım grupları, Gazze'de faaliyet göstermelerinin İsrail hükümeti tarafından engellendiğini belirtiyor. Amerika Yakındoğu Mülteci Yardımı'nın (Anera) CEO'su Sean Carroll, "Gazze'ye gönderilmeye hazır 7 milyon dolar değerinde hayat kurtarıcı yardım malzemesi var. Sadece birkaç kilometre ötedeki Aşdod'da bloke edilmiş durumda" dedi.

Tel Aviv yönetimi, yardım kuruluşlarının faaliyetlerini kısıtlayan düzenlemeleri martta yürürlüğe koymuştu.

Independent Türkçe, BBC, Guardian