Sisi ve Burhan, Nahda Barajı için ‘yasal ve adil’ bir anlaşmaya bağlılığını dile getirdi

Mısır, Sudan’ın siyasi, güvenlik ve ekonomik istikrarı sağlama çabalarını destekliyor.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, 30 Mart’ta Kahire’de bir araya geldi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, 30 Mart’ta Kahire’de bir araya geldi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Sisi ve Burhan, Nahda Barajı için ‘yasal ve adil’ bir anlaşmaya bağlılığını dile getirdi

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, 30 Mart’ta Kahire’de bir araya geldi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, 30 Mart’ta Kahire’de bir araya geldi (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır ve Sudan, ilerleyen dönemde Nahda Barajı hususundaki gelişmelere ilişkin yoğun istişare ve karşılıklı koordinasyonun devam etmesi konusunda uzlaşı sağladı. İki ülke, ulusal güvenlik açısından su sorununun Mısır ve Sudan halkları için büyük önem taşıdığını söylerken, barajın doldurulması ve işletilmesi süreci için tüm tarafların ortak çıkarlarını sağlayacak şekilde adil, hakkaniyetli ve bağlayıcı bir yasal anlaşmaya varmayı taahhüt etti. Mısır ayrıca, şu anda içinde bulunduğu hassas koşullar ortasında, uluslararası arenadaki mevcut gelişmelerin, ‘ülkede siyasi, güvenlik ve ekonomik istikrarı sağlamak için’ Sudan’ı destekleme çabalarını etkilememesi amacıyla ortak eyleme ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
Sudan geçici Egemenlik Konseyi Başkanı Korgeneral Abdulfettah el-Burhan ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, 30 Mart’ta bir araya geldi. Görüşmelerin ardından iki taraf, ortak bir açıklama yaparken, iki kardeş ülke arasındaki genel ikili ilişkileri ele aldığını belirtti. Koordinasyon düzeyine dair memnuniyetlerini dile getiren taraflar, Nil Vadisi’nin iki kardeş halkını birleştiren siyasi ilişkilerin güçlendirilmesinin ve ticaretini artırmasının önemli olduğunu vurguladı. Güvenlik ve askeri düzeylerde ortak işbirliğinin derinleştirilmesinin, iki kardeş halkın çıkarlarına ulaşılmasına katkı sağlamanın yanı sıra iki ülke arasındaki tarımsal entegrasyon, demiryolu ve elektrik ilişkilerinin sağlanması için çabaların en üst düzeye çıkarılması ihtiyacına dikkat çekildi.
Bu çerçevede Mısır tarafı, Mısır’ın Sudan’ın şu anda tanık olduğu hassas koşulların tam olarak farkında olduğunu ve Sudan’ın ülkede siyasi, güvenlik ve ekonomik istikrarı sağlamak için desteklenmesi çabaları hususunda ortak çalışmanın gerekli olduğunu dile getirdi. Mısır’ın, Hartum’a yardım paketleri, lojistik ve insani yardım göndermeye devam ettiği, Sudan kadrolarına teknik destek sağlandığı ve tüm ikili işbirliği programlarının etkinleştirildiği belirtildi.
Sudan tarafı ise Mısır ile Sudan arasındaki sağlam halk ve hükümet yakınlaşmasından duyduğu gururu ifade etti. Bu çerçevede Sudan’ın güvenliğini ve istikrarını korumak üzere iki ülke arasındaki ortak işbirliğini teşvik etmek için karşılıklı çabalara ve çeşitli forumlar aracılığıyla Mısır’ın samimi ve amansız desteğine övgüde bulunuldu.
Sudan tarafı ayrıca iki kardeş ülke arasında ortak işbirliğini geliştirmek için geniş ufukların varlığına ve Sudan’ın çeşitli stratejik kalkınma alanlarında destekleyici bir ortam sağlama konusundaki arzusuna övgüde bulundu. Aynı şekilde Mısır’ın ekonomik reform deneyiminin aktarılmasının, Sudan kadrolarının eğitilmesinin yanı sıra iki ülke arasındaki ilişkilerin derinliğini yansıtan bu konudaki zorluklarla mücadeleye yardımda bulunulmasına da dikkat çekildi.
Görüşmede, Mısır’daki Sudan toplumuna ilişkin meseleler ele alınırken, Sudan tarafı tanık olduğu cömert ilgiden dolayı memnuniyetini dile getirdi. Mısır ise, kardeş Sudan topluluğunun ikinci ülkeleri Mısır’da daima hoş karşılandıklarını ve Nil Vadisi halkları arasındaki tarihin derinliklerine kadar uzanan kan ve akrabalık bağı ortasında her türlü ihtiyaçlarının karşılandığını dile getirdi.
Libya hususunda ise iki taraf, Libya’nın istikrarını, birliğini ve toprak bütünlüğünü koruma gerekliliğine dikkati çekerken, Libya- Libya siyasi çözümüne ulaşmaya yönelik tüm desteklerini yineledi. Ayrıca tüm Libyalı tarafların, ülke ve halkının çıkarına, herhangi bir dış dikte veya müdahale olmaksızın ileri doğru hareket etmeyi kabul ettiklerini söyleyen Mısır ve Sudan, Libya devlet kurumlarının rolünü desteklemenin de önemli olduğunu vurguladı. İki ülke ayrıca, yabancı güçlerin, paralı askerlerin ve yabancı savaşçıların belirli bir zaman dilimi içinde ülkeden çıkarılması gerektiğini de söyledi. Aynı şekilde 5+5 Ortak askeri Komite’nin çalışmalarına devam etme gerekliliğinin, tüm tarafların Libya’nın güvenlik ve istikrarını ve halkının yeteneklerini korumak için askeri eylemleri durdurma taahhüdünün yanı sıra ilgili Birleşmiş Milletler (BM), uluslararası ve bölgesel kararların uygulanması gerektiğini belirtti.



Trablus'taki çatışmalar, Dibeybe'nin Libya'daki nüfuzunun arttığını gösteriyor

Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)
Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)
TT

Trablus'taki çatışmalar, Dibeybe'nin Libya'daki nüfuzunun arttığını gösteriyor

Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)
Libya güvenlik güçleri, Trablus'un Ebu Selim bölgesinde gece boyunca yaşanan çatışmaların ardından geri alınan bir polis karakolunu koruyor (AFP)

 

Trablus'ta gece saatlerinde rakip silahlı gruplar arasında çıkan şiddetli çatışmalarda en az altı kişi ve güçlü bir silahlı grubun lideri öldürüldü. Çatışmalar dün salı günü şafak vakti “istikrarın yeniden sağlandığının” duyurulmasıyla sona erdi.

Acil Durum ve Tıp Merkezi salı günü yaptığı açıklamada, “Güney Trablus'taki yoğun nüfuslu Ebu Selim bölgesi civarındaki çatışmaların yaşandığı yerden altı kişinin cesedinin çıkarıldığını” söyledi.

Pazartesi günü başlayan ve saatlerce süren, makineli tüfekler ve roketatarlar da dahil olmak üzere ağır silahların kullanıldığı çatışmalarda başka olası can kayıpları ve yaralanmalar bildirilmedi.

Yerel medya araçları Ganiva lakaplı Abdulgani el-Kikli’nin öldürüldüğünü bildirdi. İstikrarı Destekleme Birimi Başkanı olan Kikli, 2011'den bu yana Trablus'un önemli bölgelerini kontrol eden en önemli silahlı grupların kilit liderlerinden biri.

Muhammed el-Menfi başkanlığındaki Başkanlık Konseyi'ne bağlı gibi görünen İstikrarı Destekleme Birimi, İçişleri ve Savunma Bakanlıkları tarafından güvenliğinin sağlanması gereken devlet kurumları ve hayati öneme sahip tesisler üzerinde kontrolünü zorla dayatan en önemli silahlı gruplardan biri.

AFP'nin doğruluğundan emin olamadığı görüntüler, Kikli'nin yerde yattığını ve yakın mesafeden vurulduğu gösteriyor.

Analist Celal Harşavi, Ganiva'nın yeğeninin, “Trablus'taki silahlı grupların en güçlü ve etkili liderlerinden biri” olan adamın pusuya düşürüldüğünü söylediğini aktardı.

Harşavi, “Kikli’nin bankalar, telekomünikasyon, idareler ve hatta üst düzey diplomatik görevler gibi kilit pozisyonlara kendisine sadık kişileri atayabildiğini” açıkladı.

Salı günü okullar ve Trablus Üniversitesi güvenlik önlemleri kapsamında ikinci bir duyuruya kadar eğitime ara verdiler. Daha sonra Üniversite çarşamba gününden itibaren eğitime yeniden başladığını duyurdu. İçişleri Bakanlığı, “Vatandaşlar ile memurlara işlerine dönme” çağrısı yaparak, durumun “güvenli ve istikrarlı” olduğunu vurguladı.

Pazartesi akşamı uçaklar Trablus Havalimanı'ndan başkentin 200 kilometre doğusunda bulunan Misrata'daki güvenli bir yere nakledildi ve çok sayıda uçuş bu şehre yönlendirildi. Daha sonra havalimanına uçuşlar yeniden başlatıldı ve Mitiga Uluslararası Havalimanı hava sahası da açıldı.

Nüfuz haritasındaki değişim

Pazartesi akşamı Libya'nın başkentinde güçlü bir silahlı grubun liderinin öldürülmesi, saatlerce süren şiddetli çatışmalara ve grubunun kalesinden çıkarılmasına yol açtı. Bu durum, Trablus hükümetiyle ittifak halindeki silahlı grupların nüfuzunun güçlenmesiyle sonuçlanabilir.

Yıllardır Trablus'un geniş bir bölümünü kontrol eden Kikli'nin öldürülmesi, bundan daha geniş bir bölgenin istikrarı açısından da sonuçlar doğurabilir.

Libya önemli bir enerji ihracatçısı olup uzun süredir rakip doğulu ve batılı silahlı gruplar arasında bölünmüş durumda. Akdeniz'i geçerek Avrupa'ya ulaşmak isteyen göçmenler için bir hareket noktası ve bölgedeki rakip güçlerin mücadele alanı konumunda. Libya çatışması Rusya, Türkiye, Mısır ve BAE'yi de kendine çekti.

Kikli'nin öldürülmesinin ardından Ulusal Birlik Hükümeti, Başbakan Abdulhamid Dibeybe'nin düzensiz silahlı gruplar olarak adlandırdığı gruplara karşı güvenlik operasyonunun tamamlandığını duyurdu. Kikli'ye bağlı militanlar cezaevlerini yönettiler ve bakanlıklarda, devletin mali kuruluşlarında görevler üstlendiler.

Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nden Tarık Megerisi, “Ganiva, Trablus'un fiilen kralıydı. Takipçilerinin bir kısmı İç Güvenliği kontrol ederken, diğer bir kısmı da Merkez Bankası'ndan yapılan nakit transferlerinin dağıtımını kontrol ediyorlardı. Ayrıca birçok kamu şirketi ve bakanlık da kontrolleri altındaydı” dedi.

Trablus'ta otoritenin güçlenmesi, son yıllardaki kendisini zorla görevden alma girişimlerinin ardından Türkiye'nin müttefiki ve Ulusal Birlik Hükümeti'nin Başkanı Dibeybe’yi de güçlendirecek. Aynı zamanda Doğu Libya'daki silahlı gruplarla kapsamlı çatışmadaki pozisyonunu destekleyecek.

Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti'ne bağlı silahlı gruplar, Kikli başkanlığındaki İstikrarı Destekleme Birimi'nin uzun süredir elinde tuttuğu bölgeleri ve üsleri hızla ele geçirdi. Ele geçirilen bölgeler arasında örgütün kalesi olan Ebu Selim bölgesi de yer alıyordu.

Kikli'nin devrilmesiyle birlikte Savunma Bakanlığı'na bağlı ve Dibeybe ile müttefik grupların, özellikle de Mahmud Hamza komutasındaki 444. Tugay ile 111. Tugay ve Misrata'dan gelen Ortak Harekât Gücü’nün daha büyük bir rol üstlenmesi mümkün.

Dibeybe'nin müttefiklerinin birleşmesi, Batı Libya'nın, komutan Halife Hafter'in on yıl önce rakiplerini tasfiye ederek ve diğer grupları kendi kontrolüne girmeye zorlayarak iktidarı ele geçirdiği Doğu Libya’ya benzemesine yol açabilir.

Atlantik Konseyi araştırmacılarından İmadeddin Badi, “Bu, Trablus'ta daha önce görülmemiş düzeyde bir saha kontrolünün önünü açıyor ve silahlı grupların sayısının azaltılmasını sağlıyor” dedi.

Libya, Muammer Kaddafi rejiminin 2011 yılında devrilmesinden bu yana bölünmelerle boğuşuyor. Ülke iki hükümet tarafından yönetiliyor: Biri uluslararası toplum tarafından tanınan ve Abdulhamid Dibeybe başkanlığındaki Trablus'taki hükümet, diğeri ise doğuda Usame Hamad’ın başkanlık ettiği ve Meclis ile Mareşal Halife Hafter tarafından desteklenen hükümet.