Sisi ve Zelenskiy bir hafta içinde ikinci kez telefonda görüştü

Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ve Ukraynalı mevkidaşı Zelenskiy (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ve Ukraynalı mevkidaşı Zelenskiy (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
TT

Sisi ve Zelenskiy bir hafta içinde ikinci kez telefonda görüştü

Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ve Ukraynalı mevkidaşı Zelenskiy (Mısır Cumhurbaşkanlığı)
Mısır Cumhurbaşkanı Sisi ve Ukraynalı mevkidaşı Zelenskiy (Mısır Cumhurbaşkanlığı)

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve Ukraynalı mevkidaşı Vladimir Zelenskiy, bir hafta içinde ikinci kez telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmede Moskova ile Kiev arasındaki askeri çatışma ele alındı. Görüşmenin odak noktasında ise iki savaşan taraf arasındaki müzakerelerde yaşanan gelişmeler vardı.
Mısır Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Sisi önceki gün Zelenskiy'den bir telefon aldı. Ukrayna cumhurbaşkanı görüşmede, müzakerelerin ve krizin seyrine ilişkin son gelişmeleri aktardı. Çatışmaya barışçıl çözüm üretecek tüm yolların ele alınmasının önemini vurgulayan Sisi, Mısır'ın bunu başarmak için ikili, bölgesel veya uluslararası düzeyde her türlü çabayı gösterme konusundaki isteğini dile getirdi.
Mısır, diğer 140 ülke ile birlikte Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda "Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığını" kınayan bir karar lehine oy kullanırken, 5 ülke kararı reddetti. Geri kalan 35 ülke ise çekimser kaldı.
Mısır, bu adımının "uluslararası hukuk kurallarına ve Birleşmiş Milletler Sözleşmesi'nin ilke ve amaçlarına olan kesin inancından" geldiğini söyledi. Mısır, Rusya'yı kınama kararı lehinde oy kullanmasına rağmen, “Mevcut krizin kökenleri ve nedenlerini tartışmaktan kaçınmama, krizi etkisiz hale getirme ve güvenlik ve istikrarı sağlayacak şekilde krizle yüzleşme” ifadelerinin yer aldığı ek bir madde gündeme getirdi. Aynı zamanda, “geçmiş deneyimlere dayalı çok taraflı uluslararası sistemin mekanizmaları çerçevesi dışında ekonomik yaptırımlar uygulama yöntemini” reddettiğini vurgulayan Mısır, bunun ciddi ve olumsuz insani etkileri olduğunu, son on yılda sivillerin çektiği acıların şiddetlenmesine yol açtığını kaydetti.
Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile de bir telefon görüşmesi yaptı. Sisi, Rus mevkidaşı ile yaptığı görüşmede şunları söyledi: “Kahire, durumun kötüleşmesini sınırlamak için krizin siyasi çözümünü hızlandıracak diplomatik çabalara destek veriyor.”
Yaklaşık bir hafta önce Zelenskiy, Mısırlı mevkidaşını arayarak "müzakerelerin seyrindeki gelişmeleri" aktardı. Mısır Cumhurbaşkanı "diyalog ve diplomatik çözümlerin diline öncelik verilmesinin gerekliliğini" vurgularken, "Mısır'ın görüşmeler ve müzakereler yoluyla krizin siyasi çözümünü hızlandıracak tüm çabalara desteğini" dile getirdi. Mısır cumhurbaşkanlığı sözcüsünün aktardığına göre Sisi, Mısır’ın, birbirini izleyen saha gelişmelerini ve buna bağlı olarak insani durumun kötüleşmesini büyük bir dikkat ve endişe ile takip ettiğini söyledi. Sisi, Mısır vatandaşlarının Ukrayna limanlarından çıkışını kolaylaştırmak ve güvenliklerini sağlamak için Ukrayna tarafının aldığı önlemler için teşekkürlerini ifade etti. Mısır'dan yapılan açıklamaya göre Zelenskiy, Mısır'ın Ukraynalı turistleri Mısır'daki turizm merkezlerinde ağırlamaya devam etme ve onlara krizin patlak vermesinden bu yana her türlü yardımı sağlama çabaları için samimi takdir ve şükranlarını ifade etti. Zelenskiy ayrıca turistlerin Ukrayna'ya komşu ülkelere geri dönüş prosedürlerini kolaylaştırdığı için de Kahire’ye teşekkür etti.

Kahire, Rusya-Ukrayna savaşının “Soğuk Savaş’tan” daha kötü etki bırakması konusunda uyardı
Mısır hükümeti, Mısır Tedarik ve İç Ticaret Bakanı Ali Musaylihi aracılığıyla, Rusya-Ukrayna savaşının küresel ekonomi ve ticaret üzerindeki yansımaları ile ilgili “Soğuk Savaş'tan daha kötü ve Dünya Savaşı'ndan daha az şiddetli” olabileceği konusunda uyarıda bulundu.
Mısırlı bakan, parlamenterlerle yaptığı görüşmede önceki gün bazı temel gıda maddelerinin fiyatlarındaki artışın nedenlerini gündeme getirdi. Musaylihi, pandemi krizini ve ardından gelen savaşı beraber ele alarak şunları söyledi: “İki krizin arka arkaya gelmesi "buğday fiyatlarını" benzeri görülmemiş oranlara çıkardı. Enflasyon nedeniyle ticaret hareketi sınırlandı. Savaşın şimdi sona ermesi halinde bile dünyanın savaşın etkilerinin geçmesi için yaklaşık bir buçuk yıla ihtiyacı olacak.”
Bakan Musaylihi, ülkesinin savaşın zararından kaçınmak için buğday kaynaklarının çeşitlendirilmesine yöneldiğini ve yerel olarak üretilen buğdayın kullanımını en üst düzeye çıkarmak için önlemler aldığını kaydetti. Bakanın açıklamasına göre Mısır’da, ülkenin ihtiyaçlarını karşılayacak bir ürün rezervi elde etmek için çiftçilerin mahsullerinin belli bir yüzdesini devlete ait şirketlere vermeleri zorunlu kılınacak.



Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
TT

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından... Cep telefonlarımız uzaktan patlatılabilir mi?

Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Lübnan genelinde Hizbullah çağrı cihazları ve telsizlerine yönelik eşi benzeri görülmemiş güvenlik ihlali ve salı ile çarşamba günleri binlerce eş zamanlı patlama, kişisel cep telefonlarının ne kadar tehlikeli olduğu ve nasıl uzaktan patlatılabildiği konusunda birçok soruyu gündeme getirdi.

Cep telefonu bataryaları son derece yanıcı kimyasallardan üretilir, ancak bir kontrol ünitesi doğrudan bataryaya bağlıdır ve bataryayı güvende tutmak için özel bir yazılımla donatılmıştır.

DeepSAFE Technology'nin kurucusu ve McAfee, Intel ve Nokia'da güvenlik ve koruma araştırmaları eski başkanı olan Ahmed Sallam'a göre bu kontrol ünitesi, en önemlisi tüm üniteyi bataryanın sıcaklığını ateşleme noktasına yükseltebilecek kötü amaçlı yazılım içeren başka bir ünite ile değiştirmek olan çok sayıda hackleme yöntemi ile kötü niyetli olarak manipüle edilebilir. Bu, Lübnan vakasında olduğu gibi belirli cihazları hedef almak için yapılabilir.

grbtny
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarında hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze töreninden (AFP)

Şarku’l Avsat'a konuşan Sallam, “Kötü niyetli bir şekilde üretilebilen bataryalar da var. Bunlar ya sıcaklığı belirli bir dereceye yükselterek ya da patlatma sistemini harekete geçiren bir ünite aracılığıyla ateşlenebilen patlayıcı maddeler içerirler. Tüm bunlar, radyo dalgaları ya da herhangi bir kablosuz elektrik dalgası yoluyla uzaktan sinyal alabilen harici bir iletişim ünitesi ile bataryaya içeriden bağlı çok küçük bir kontrol ünitesi yerleştirilerek yapılabilir” ifadelerini kullandı.

Sallam sözlerini şöyle sürdürdü: “Dış dünya ile iletişim olmasa da patlamalar senkronize edilebilir. Kötü amaçlı yazılım, tıpkı saatli bombaların çalıştığı gibi, tüm patlamaların aynı anda gerçekleşmesi için belirli bir anı bekleyebilir.”

Los Angeles'taki California Üniversitesi Kimya Bölümü'nde yardımcı doçent olan ve pil geliştirme ve üretiminde uzmanlaşmış bir ABD şirketi olan Nanotech Energy'nin bilim ve teknoloji şefi Maher el-Kady, “Lübnan'daki patlamalar tesadüfen değil, kasıtlı olarak meydana geldi. Büyük olasılıkla cihazlara uzaktan etkinleştirilen bir kontrol devresi yerleştirilmişti. Bu da patlamaların senkronizasyonunu açıklıyor” şeklinde konuştu.

cdvfgthy
Lübnan Ordusu tehlikeli gördüğü telsiz ve çağrı cihazlarını imha etmek üzere topluyor. (AFP)

Şarku’l Avsat'a açıklamalarda bulunan el-Kady, “Herhangi bir bataryanın patlamasına yol açabilecek birkaç mekanizma vardır. Bunlardan ilki, mobil cihazın ya da elektrikli otomobilin bataryaya metal bir cismin girmesine yol açan bir kazaya maruz kalması ya da batarya parçalarının sıkışmasına ve parçalarının tahrip olmasına yol açan yüksek orandaki basınç yahut da bataryanın yüksek bir yerden düşerek parçalarının tahrip olmasıdır. İki olasılık daha var: Birincisi bataryanın sıcaklığının çok yüksek oranlara çıkmasına neden olarak patlamasına yol açan harici bir katalizörün varlığı ve ikincisi de bataryanın içindeki pozitif terminalin negatif terminale bağlanmasına yol açan harici bir etkileyicinin varlığıyla ilgili” ifadelerini kullandı.

Uzmanlara göre cep telefonları hacklenebilir. Ayrıca üretim ya da tedarik aşamalarından herhangi birinde ya da internet üzerinden erişilerek patlatılmak üzere içlerine kötü niyetli yazılımlar entegre edilebilir.

El-Kady, kasıtlı bir dış neden olmaksızın, üretim hataları nedeniyle bir pilin patlama olasılığının 10 milyon pil başına bir pili geçmediği konusunda kamuoyuna güvence verirken, pillerin 150 santigrat derecenin üzerine çıkabilen yüksek sıcaklıklara dayanmasını sağlamak için titiz testler yapıldığını da belirtti. Ancak bu durum, çağrı cihazlarında ve modern mobil cihazlarda bulunan lityum-iyon pilleri ‘saatli bomba’ olarak tanımlamasına engel olmadı. “Pil patlamalarının neden olduğu hasar, pilin boyutuna ve kullanıcının konumuna veya insan vücudunun hayati organlarından herhangi birine ne kadar yakın olduğuna bağlıdır” diyen el-Kady, elektrikli arabalar söz konusu olduğunda durumun daha da kötüleşeceğini, çünkü batarya boyutlarının bir cep telefonu bataryasının 5 bin ila 7 bin katına ulaşabileceğini belirtti.

Tedarik zincirleri

Yaşananların tekrarlanmasının nasıl önlenebileceği konusunda ise Sallam, tedarik zincirinin güvence altına alınması gerektiğine işaret ederek, Lübnan'a gelen cihazlarda olası değişiklikleri kontrol etmenin ve içlerine yeni bileşenler yerleştirilip yerleştirilmediğini test etmenin birçok yolu olduğunu açıkladı.

 

ascdvrg
Lübnan'daki çağrı cihazı patlamalarının ardından insanlarda cep telefonlarının saldırıya uğraması ve patlaması korkusu hakim (AFP)

Teknik olarak, hassas bir terazi kullanılarak, ne kadar küçük olursa olsun cihazın ağırlığındaki herhangi bir değişiklik tespit edilebilir, böylece üzerinde herhangi bir değişiklik yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir. Bu hassas terazi, başta batarya olmak üzere her bir birimin ağırlığını doğru bir şekilde hesaplamak için kullanılmalıdır. X-ray ve CT Scan gibi radyolojik cihazların yanı sıra patlayıcılar için kimyasal tespit üniteleri de kullanılabilir ve tüm bu teknik araçlar genellikle havaalanlarının içinde kullanılır. “Lübnan örneğinde meselenin ele alınışında büyük bir güvenlik açığı olduğunu düşünüyorum” diyen Sallam, herhangi bir patlayıcı maddenin varlığını ya da yokluğunu teyit etmek için kullanılabilen teknolojilerin mevcut olduğunu vurguladı.

fvrbgty
Çağrı cihazı patlamalarının kurbanları (AP)

Medya kuruluşlarına göre, Lübnan'daki çağrı cihazları Tayvanlı bir şirket tarafından tasarlanmış ve Avrupa'da bilinmeyen başka bir şirkete üretim lisansı verilmişti. Bu nedenle üretim güvenliği ve uygulama kalitesi ile ilgili konular tespit edilememiş olabilir.

Genel olarak çağrı cihazları, ister alıcı uçta tek yönlü bir bağlantı olsun, ister alıcı ve verici uçta iki yönlü bir bağlantı olsun, iletişim sürecini kontrol etmek için bir sunucuya ihtiyaç duyar. Ancak Sallam'a göre bu sunucular veri tabanlarına sahip ve genellikle siber saldırılara ve hacklere karşı savunmasız olan dijital işletim sistemlerini çalıştırıyor.

“Çağrı cihazları tedarik zinciri boyunca değiştirilebilir, aynı şey sunucular için de geçerli olabilir” diyen Sallam, cihazların kendilerinin de değiştirilebileceğini ve üretim süreçleri ya da nakliye ve tedarik zincirleri sırasında ‘kötü niyetli’ yazılımlar eklenebileceğini açıkladı.