Mısır, Burundi ile su alanında iş birliğini etkinleştirmeyi planlıyor

Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati, Burundi’nin Mısır Büyükelçisi Malaşi ile Kahire’de bir araya geldi. (Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı)
Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati, Burundi’nin Mısır Büyükelçisi Malaşi ile Kahire’de bir araya geldi. (Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı)
TT

Mısır, Burundi ile su alanında iş birliğini etkinleştirmeyi planlıyor

Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati, Burundi’nin Mısır Büyükelçisi Malaşi ile Kahire’de bir araya geldi. (Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı)
Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati, Burundi’nin Mısır Büyükelçisi Malaşi ile Kahire’de bir araya geldi. (Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı)

Nil Havzası ülkeleriyle iş birliğini genişletmeye yönelik adımlarına hız veren Mısır ve Burundi arasında dün Kahire’de görüşme gerçekleştirildi.
İki ülke aralarında ‘su kaynaklarının entegre yönetimi’ alanında imzalanan teknik iş birliği anlaşmasını etkinleştirdi. Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati, Burundi’nin Mısır Büyükelçisi Şeyh Raşid Malaşi’yi kabul etti. Sulama Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre ikili, Mısır’ın yağmur suyu toplamak için Burundi’ye yeni barajlar inşa edilmesi konusunda teknik destek sağlamak için çalışılmasını kapsayan anlaşmanın etkinleştirilmesini görüşmek için bir araya geldiler.
Taraflar aynı zamanda Burundi’nin şehirlerinde ve köylerinde özel yağmur suyu kanalları ağının kurulması, bu ağın bakımı ve Burundi’de su kaynakları yönetiminin planlanması ile geliştirilmesi için hazırlanan projenin incelenmesi konularını ele aldı. Görüşmede Su Kaynakları ve Sulama Bakanlığı heyetinin teknik iş birliği anlaşmasını etkinleştirmenin yollarını görüşmek üzere kasım ayında Burundi’ye gerçekleştirdiği ziyaretin çıktıları tartışıldı. Görüşme sonunda iş birliği anlaşmasının etkinleştirilmesi ve uygulanması için bir yol haritasının belirlenmesinin yanı sıra gerekli teknik çalışmaların uygulanması, Burundi’deki su kaynakları için ulusal planın hazırlanmasına yönelik yol haritasının oluşturulması ve daha sonra atılacak adımların tartışılması için çevrimiçi bir toplantı yapılması kararlaştırıldı. Abdulati, Burundili yetkili tarafından özel eğitim programları aracılığıyla Mısır’ın su kaynakları alanındaki deneyiminden yararlanmak için sunulan talebin ardından şu an Kahire’deki Mısır Su Bakanlığı Bölgesel Eğitim Merkezi’nde iki eğitim programına katılmak üzere 10 Burundili kursiyer olduğu bilgisini paylaştı.
Mısır su kaynakları alanında ciddi sorunlarla karşı karşıya. Ülke, 55,5 milyar metreküp olan Nil Nehri suyundaki payına yüzde 90’dan fazla bağımlı durumda. Etiyopya, Nil Nehri üzerindeki Nahda (Rönesans) Barajı’nın doldurma işlermlerine hızla devam ederken bu durumunb nehre kıyısı bulunan ülkeler için büyük soruna yol açması bekleniyor.



Yeni ateşkes önerisi ile Witkoff'un orijinal önerisi arasında hangi farklar var?

Dün çekilen ve Gazze Şeridi'nin yıkık binalarının ardında güneşin batışını gösteren bir fotoğraf (AFP)
Dün çekilen ve Gazze Şeridi'nin yıkık binalarının ardında güneşin batışını gösteren bir fotoğraf (AFP)
TT

Yeni ateşkes önerisi ile Witkoff'un orijinal önerisi arasında hangi farklar var?

Dün çekilen ve Gazze Şeridi'nin yıkık binalarının ardında güneşin batışını gösteren bir fotoğraf (AFP)
Dün çekilen ve Gazze Şeridi'nin yıkık binalarının ardında güneşin batışını gösteren bir fotoğraf (AFP)

Herkes Hamas Hareketi ve diğer Filistinli grupların kabul ettiklerini bildirdikten sonra, arabulucuların Gazze Şeridi'nde geçici ateşkes için sunduğu son teklife İsrail'in vereceği yanıtı bekliyor.

Yeni öneri 60 günlük ateşkes öngörüyor. Çeşitli taraflar, bu yeni önerinin birkaç ay önce ABD Başkanı Donald Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff’un sunduğu öneriden çok da farklı olmadığını ve arabulucuların her iki tarafın da kabul etmesi umuduyla öneride birkaç kez değişiklik yaptığını vurguladı.

dfgtyu
Dün Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı’nın batısında İsrail’in hava saldırıları düzenlediği bölgeden kaçan bir kadın ve çocuk (AFP)

Katar Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Macid el-Ensari dün yaptığı açıklamada, Hamas'a Gazze'de ateşkes için sunulan önerinin, Filistinlilerin kanının dökülmesini önlemek için ‘mümkün olan en iyi seçenek’ olduğunu ve Hamas'ın bu öneriye son derece olumlu yanıt verdiğini söyledi. İsrail'in daha önce kabul ettiği öneriyle neredeyse aynı olan ve Hamas'ın kabul ettiği öneri, İsrail'in daha önce kabul ettiği öneriyle yüzde 98 aynı içeriğe sahip.

Peki, orijinal öneri ile güncellenmiş versiyonu arasında hangi farklar var?

Garantiler

Hamas ve daha önce İsrail tarafından sunulan önceki değişikliklerin bir kısmını içeren yeni öneri, ABD dahil arabulucuların garantisiyle 60 gün süreyle ateşkesin sağlanmasını, ikinci aşama müzakerelerin derhal başlatılmasını ve müzakereler devam ettiği sürece ateşkesin sürdürülmesini öngörüyor.

Orijinal öneri ise herhangi bir güvenceye atıfta bulunmuyor, müzakereler devam ettiği sürece ateşkesin devam edeceğini belirtmiyor, tarafları müzakereleri sürdürmeye çağırmakla yetiniyordu.

Hayatta kalan ve ölen rehineler

Yeni öneri, ilk gün ve ellinci günde iki grup halinde 10 İsrailli rehinenin salıverilmesi ve bunun karşılığında İsrail hapishanelerinde bulunan belirli sayıda Filistinli tutuklunun serbest bırakılmasını içeriyor. Serbest bırakılması istenenler arasında ömür boyu ve ağır hapis cezasına çarptırılmış yaklaşık 140 Filistinli tutuklunun yanı sıra, 15 yıldan fazla hapis yatmış 60 kişi, kadınlar, çocuklar ve 7 Ekim 2023 tarihinden sonra Gazze'den tutuklanan diğer kişiler de yer alıyor.

Orijinal öneri ise önceki anlaşmadaki takas şartlarıyla aynı şekilde, ilk gün rehinelerin tamamının serbest bırakılmasını öngörüyordu.

dfgthy
Dün Han Yunus’ta çadırlarına düzenlenen İsrail saldırısında hayatını kaybeden Filistinlilerin cenaze namazını kılan Filistinliler (Reuters)

Ateşkesin yedinci günden otuzuncu gününe kadar İsrailli 18 rehinenin cesetleri de iki aşamada teslim edilecek. Bunun karşılığında belirli sayıda Filistinlinin cesedi teslim edilecek. Orijinal öneride her İsrail cesedi karşılığında yaklaşık 10 Filistinli cesedinin teslim edilmesi öngörülüyordu.

İnsani yardımlar

Orijinal ve yeni teklifler, insani yardımların ilk günden itibaren derhal ve bol miktarda sağlanmasını öngörüyor.

sdfrgt
Dün Gazze Şeridi'nin orta kesimlerindeki Deyr el-Belah'a havadan yapılan yardımlar (AP)

İsrail'in çekilmesi

İki öneri, İsrail güçlerinin geçtiğimiz mart ayında ateşkesin ihlal edilmesinden önceki duruma geri dönmesini, bazı bölgelerde yaklaşık bir kilometre, diğer bölgelerde ise daha az veya daha fazla olmak üzere önceden belirlenmiş mesafelerde geri çekilmesini öngörüyor.

dfgthyu
Dün İsrail'in Gazze sınırında zırhlı bir askeri personel taşıyıcı tarafından gerçekleştirilen bir manevra (Reuters)

İsrail, arabulucuların son önerisinde yer alan ve Hamas'ın 4 hafta önce üzerinde değişiklikler yaptığı haritaya göre Morag Koridoru yakınlarındaki Refah'ın çeşitli bölgelerinde kalarak varlığını sürdürecek.

Ayrıca Gazze’nin yönetimi savaşın ertesi günü, Hamas ve Filistinli grupların silahları ve kaderini belirleyecek konular da dahil olmak üzere kapsamlı anlaşmanın şartları çerçevesinde tartışılacak.