Asit püskürten 'çılgın karıncalar' gizemli bir patojene yenik düştü

İstilacı karıncaların saldırıları yavru tavşanları kör etmişti

Bilim insanları bu karıncaları, 'ekolojik yıkım topu' diye niteliyor (Teksas Üniversitesi, Austin)
Bilim insanları bu karıncaları, 'ekolojik yıkım topu' diye niteliyor (Teksas Üniversitesi, Austin)
TT

Asit püskürten 'çılgın karıncalar' gizemli bir patojene yenik düştü

Bilim insanları bu karıncaları, 'ekolojik yıkım topu' diye niteliyor (Teksas Üniversitesi, Austin)
Bilim insanları bu karıncaları, 'ekolojik yıkım topu' diye niteliyor (Teksas Üniversitesi, Austin)

Güney Amerika kökenli istilacı bir karınca türünün mantarlara yenik düştüğü anlaşıldı.
Asit püskürten, sarımsı ve kahverengi bir gövdeye sahip karıncalar son 30 yılda ABD’yi istila etmişti. 
Evlere zarar veren, yerli türlerin azalmasına ve hatta bebek tavşanların kör olmasına sebebiyet veren karıncalarla mücadelede mantarlar, umut ışığı oldu.
Önceki yıllarda karıncaların püskürttüğü formik asit yüzünden kör olan yavru tavşanlar bulunmuştu.
ABD’deki Teksas Üniversitesi, Austin'nden araştırmacılar, hakemli bilimsel dergi PNAS’ta doğal bir mantar patojenini inceledikleri bir makale yayımladı.
Ekip, Florida'daki bazı istilacı karıncaların şişmiş karınlarında mantar sporları tespit etmişti. Yeni araştırmada mantarın, karıncaların ömrünü kısalttığı ortaya kondu.
Daha önce hiç görülmemiş ölümcül patojene Myrmecomorba nylanderiae adı verildi. Hastalığa neden olabilen canlılara, virüslere ve diğer yapılara patojen adı veriliyor.
Söz konusu patojen, yalnızca istilacı karıncaları etkiliyor. Bu da Latince adı Nylanderia fulva olan ve halk arasında 'çılgın karınca' diye bilinen böceklerin kurduğu kolonilerin çökmesine neden olabilir.
İstilacı türler uzmanı ve araştırmanın baş yazarı Edward LeBrun, "Bu, çılgın karıncaların yok olacağı anlamına gelmiyor" dedi:
"Patojenin herhangi bir çılgın karınca popülasyonuna bulaşmasının ne kadar süreceğini tahmin etmek imkansız. Ama bu bizi büyük ölçüde rahatlatacak çünkü bu popülasyonların da bir ömrü var."
Araştırma ekibi mantarın etkisini anlamak için bir de deney yaptı. Teksas’taki bir parkta çılgın karıncaların yuvalama alanlarına mantar bulaştırıldı.
Sonunda mantarın yayılıp karıncaları öldürdüğü ve parkı yerli türler için güvenli hale getirdiği görüldü.
Bulgular mantarın bulaştığında popülasyonun hızla azalttığını ve 4 ila 7 yıl içinde topluuğu yok ettiğini gösteriyor.
Ekip, benzer sonuçlar elde etme umuduyla patojeni Teksas'taki diğer bölgelerde denemeyi planlıyor.
Independent Türkçe, CNET, Newsweek



NASA'nın Artemis görevi gecikirken, Çin, Ay hedefine ilerliyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA
TT

NASA'nın Artemis görevi gecikirken, Çin, Ay hedefine ilerliyor

Fotoğraf: NASA
Fotoğraf: NASA

Çin'in uzay ajansı, geçen hafta Ay'a iniş yapan uzay aracı denemesini erken gerçekleştirmesinin ardından yaptığı açıklamada, ülkenin 2030'a kadar Ay'a ayak basma planlarının testlerin programa uygun ilerlemesiyle yolunda gittiğini söyledi.

Asya devinin Ay'a astronot indirme takvimi, NASA'nın 2027'ye kadar ertelenen Artemis II mürettebatlı görevinin takviminin hâlâ gerisinde.

SCMP'nin haberine göre Çin uzay ajansı geçen hafta Mengzhou yeni nesil yeniden kullanılabilir uzay aracı prototipinin ve Lanyue ay yüzeyine iniş aracının başarılı bir şekilde denendiğini duyurdu ve bunların geliştirilmesinin "sorunsuz ilerlediğini" ekledi.

Uzay ajansı ilerleyen aylarda ülkenin üç aşamalı süper ağır roketi Uzun Yürüyüş 10'un yanı sıra Mengzhou uzay aracının da güvenlik ve güvenilirliğini test etmeyi planlıyor.

dcfgthy
Ay'a iniş aracı (CNSA)

Mengzhou'da iki modül var. Biri Dünya'ya dönecek, diğeriyse uzaydayken yaklaşık 6 astronottan oluşan mürettebata itiş gücü, güç ve yaşam desteği sağlayacak bir harcanabilir modül.

Çin İnsanlı Uzay Programı Ajansı (CMSA) Müdür Yardımcısı Lin Xiqiang, "Uzun Yürüyüş 10 ve Mengzhou uzay araçları planlandığı gibi prototip geliştirme ve test çalışmalarını yürütüyor" dedi.

Diğer yer testlerinde de uzay aracının fırlatma arızası durumunda mürettebatı güvenli bir yere götürmek için geliştirilen acil kaçış sistemleri değerlendirilecek.

Daha önceki raporlarda uzay ajansı, uzay aracının 2027-2028 civarında mürettebatlı uçuş kabiliyetine ulaşmasını beklediğini söylemişti.

CMSA Müdür Yardımcısı, "İnsanları planlandığı gibi Ay'a fırlatmak için sağlam bir temel oluşturmak üzere tüm testlerin başarıyla tamamlanmasını sağlamak adına çaba göstereceğiz" dedi.

Öte yandan NASA'nın Ay yüzeyine yönelik Artemis III mürettebatlı görevi bir dizi gecikmeyle karşı karşıya.

Hem Çin hem de Amerikan görevleri, üs kurmak için kritik bir kaynak olan su-buz açısından zengin olduğu düşünülen Ay'ın güney kutbuna yakın bir yere iniş yapmayı hedefliyor.

NASA aralık ayında, Orion uzay aracının ısı kalkanında sorunlar keşfedilmesinin ardından Ay'a ayak basma görevinin 2027 ortalarına erteleneceğini duyurmuştu.

Yapılan kapsamlı testler, uzay aracının ısı kalkanındaki malzemenin beklenenden farklı aşındığını ortaya koymuştu.

Orion, Dünya atmosferinden geçerken ısı kalkanının, yaklaşık 2 bin 760 santigrat derece sıcaklığa karşı mürettebata termal koruma sağlaması gerekiyordu.

Amerikan uzay ajansı, uzay aracının mürettebatı güvende tutabilmesini sağlamak için Orion'un yörüngesindeki değişiklikleri ve ısı kalkanındaki geliştirmeleri test ediyor.

NASA'nın Keşif Sistemleri Geliştirme Misyon Müdürlüğü'nden sorumlu yönetici yardımcısı Catherine Koerner, "Görev planlarımızda yapılan güncellemeler, Ay'daki hedeflerimize güvenli bir şekilde ulaşabilmemizi ve mürettebatlı Mars görevleri için gereken teknolojileri ve kabiliyetleri geliştirebilmemizi sağlama yolunda olumlu bir adım" dedi.

Independent Türkçe