"Mars'ta hayat var mı?" sorusunu cevaplayacak NASA örneklerinin Dünya'ya ne zaman geleceği açıklandı

Perseverance kraterde şimdiden 10 örnek topladı

Türkçede "azim" anlamına gelen Perseverance adlı uzay aracı, 18 Şubat 2021'de Kızıl Gezegen’e inmişti (NASA)
Türkçede "azim" anlamına gelen Perseverance adlı uzay aracı, 18 Şubat 2021'de Kızıl Gezegen’e inmişti (NASA)
TT

"Mars'ta hayat var mı?" sorusunu cevaplayacak NASA örneklerinin Dünya'ya ne zaman geleceği açıklandı

Türkçede "azim" anlamına gelen Perseverance adlı uzay aracı, 18 Şubat 2021'de Kızıl Gezegen’e inmişti (NASA)
Türkçede "azim" anlamına gelen Perseverance adlı uzay aracı, 18 Şubat 2021'de Kızıl Gezegen’e inmişti (NASA)

NASA’nın uzay aracı Perseverance’ın Mars’tan topladığı örneklerin Dünya’ya ne zaman getirileceği belli oldu.
Yeni güncellemeye göre Kızıl Gezegen’de yaşam olup olmadığını gösterecek örnekler, 2033’te Dünya’ya getirilecek.
ABD Federal Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Perseverance’ın 45 kilometre genişliğindeki Jezero Krateri’nden topladığı örnekleri gezegenimize getirmek için birlikte çalışıyor.
Bilim insanları, Jezero'nun örnek toplamak için çok elverişli bir yer olduğunu söylüyor. Çünkü bu kraterin milyarlarca yıl önce büyük bir göle ve nehir havzasına ev sahipliği yaptığı düşünülüyor.
Bu nedenle havzadan toplanan örnekler, Mars’ta bir zamanlar nehirlerde mikroskobik yaşam formları olduğu hipotezinin doğruluğuna dair önemli kanıtlar sunacak.
Perseverance kraterde şimdiden 10 örnek topladı ve örnekleme çalışmalarını halihazırda sürdürüyor.
Uzay ajansları bu örnekleri aslında 2031’de Dünya’ya getirmeyi amaçlıyordu. Ancak NASA’nın bu hafta yayımladığı açıklamaya göre evdeki hesap çarşıya uymadı.
Olası bir kaza riskini azaltmak isteyen kurumlar, görevi iki ayrı uzay aracıyla gerçekleştirmeye karar verdi. Buna göre Mars’a önce bir arazi aracı gönderilecek. Araç, örnekleri Perseverance’tan teslim alacak ve bunları Dünya yolculuğu için paketleyecek.
Sonrasında Mars Yükseliş Aracı (MAV) adı verilen bir diğer araç gelecek ve kargo paketini bu arazi aracından teslim alacak.
Ancak görev bu kadarla da bitmeyecek. Zira ABD’li havacılık firması Lockheed Martin’in inşa ettiği MAV’ın örnekleri Mars yörüngesine fırlatması gerekiyor.
Fırlatılan örnekler ESA'nın Dünya’ya Dönüş Yörünge Aracı tarafından yakalanacak ve sonunda Dünya'ya getirilecek.
NASA’nın yeni açıklamasında yolculuğun güncellenen tarihlerine dair şu ifadeler yer aldı:
"Fazladan bir arazi aracının geliştirilmesi için ilk fırlatmaların 2028’de, numune dönüş görevinin de 2033’te yapılması planına geçmemiz gerekiyor."
Dünya’ya Dönüş Yörünge Aracı’nın da 2027'de fırlatılması bekleniyor. Numunelerin getirilmesi görevinin toplamda 4,4 milyar doları bulabileceği tahmin ediliyor.
Independent Türkçe, Gizmodo, Space



Bilim insanları Güneş'i karartmaya hazırlanıyor

Bilim insanları, iklim değişikliğini yavaşlatmak için güneş ışığını engellemeyi hedefliyor (Reuters)
Bilim insanları, iklim değişikliğini yavaşlatmak için güneş ışığını engellemeyi hedefliyor (Reuters)
TT

Bilim insanları Güneş'i karartmaya hazırlanıyor

Bilim insanları, iklim değişikliğini yavaşlatmak için güneş ışığını engellemeyi hedefliyor (Reuters)
Bilim insanları, iklim değişikliğini yavaşlatmak için güneş ışığını engellemeyi hedefliyor (Reuters)

Rebecca Whittaker 

Britanyalı bilim insanları, hükümetin 50 milyon sterlinlik (yaklaşık 2,5 milyar TL) bir fonla desteklediği program kapsamında küresel ısınmayla mücadelede güneş ışığını engelleme tekniklerini deneyebilir.

Birkaç hafta içinde onaylanacak jeomühendislik projesinde bilim insanları, ışığı yansıtan parçacık bulutlarını atmosfere fırlatmak veya deniz suyu spreyleri kullanarak bulutları daha parlak hale getirmek gibi teknikleri inceleyebilir.

Başka bir yöntemse, ısıyı hapseden bir battaniye görevi gören doğal sirüs bulutlarını inceltmeyi içeriyor.

Projenin başarılı olması halinde Dünya yüzeyine daha az güneş ışığı ulaşacak ve böylece yeryüzü geçici olarak soğuyacak.

Bu, gezegeni soğutmanın nispeten ucuz bir yolu olarak düşünülse de yöntemi eleştirenler, hava örüntülerinde felaketlere yol açabileceği ve hatta yağmurları, gıda üretiminde hayati önem taşıyan bölgelerden başka yerlere kaydırabileceği uyarısında bulunuyor.

Diğer bilim insanlarıysa jeomühendisliğin, iklim değişikliğinin temel nedeni olan fosil yakıtların kullanımını durdurma çabalarını azaltabileceğini söylüyor.

Proje, ARIA diye bilinen İleri Araştırma ve Buluş Ajansı tarafından finanse ediliyor.

Birleşik Krallık hükümeti tartışmalı deneye 50 milyon sterlin ayırdı ancak gelecek 4 yıl boyunca kullanmak üzere, vergi mükelleflerinin parasından verilen toplam miktar 800 milyon sterlin (yaklaşık 41 milyar TL).

Jeomühendislik projesini yöneten ARIA Program Direktörü Profesör Mark Symes "Karbonsuzlaşma hayati önem taşıyor ancak mevcut gidişatımız, sıcaklık kaynaklı çok sayıda iklim devrilme noktasını tetikleme riski taşıyor" diyor.

Bu program, iklim felaketini önlemek için gereken zaman diliminde Dünya'yı güvenli ve sorumlu bir şekilde nasıl soğutabileceğimiz (veya soğutup soğutmamamız gerektiği) konusunda kritik ve cevapsız soruları araştıracak.

ARIA'nın geçen yıl yayımladığı bir belgede Symes bu tür devrilme noktalarına örnek vermişti. Bunlar arasında Arktik kış deniz buzlarının erimesi, Amazon yağmur ormanlarının yok olması ve bunun sonucunda ekosistem kaybı, karadaki büyük buz örtülerinin çökmesi ve bunun küresel deniz seviyesinin kayda değer derecede yükselmesine yol açması yer alıyordu.

Symes, çözümün fosil yakıtların yakılmasının durdurulması ve sera gazlarındaki fazlalıkların ortadan kaldırılması olduğunu ancak bunun, devrilme noktalarının başlangıcını önleyecek kadar hızlı gerçekleşmeyebileceğini söylüyor.

Bunun yerine bu projenin "karbonsuzlaşma için zaman kazanmamıza" katkı sağlayacağını umuyor.

Profesör Symes, projede zehirli maddeler kullanılmayacağını, açık hava deneyleri öncesinde çevresel etki değerlendirmesi yayımlanacağını ve bölgedeki topluluklara danışılacağını ifade ediyor.

Projelerin detaylarının gelecek haftalarda yayımlanması bekleniyor.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news