Litvanya Rusya’dan gaz ithalatını tamamen durdurdu

Enerji Bakanı Dainius Kreves (Litvanya medyası)
Enerji Bakanı Dainius Kreves (Litvanya medyası)
TT

Litvanya Rusya’dan gaz ithalatını tamamen durdurdu

Enerji Bakanı Dainius Kreves (Litvanya medyası)
Enerji Bakanı Dainius Kreves (Litvanya medyası)

Litvanya Enerji Bakanlığı, Moskova’nın ruble dayatmasına tepki olarak Litvanya’nın, Rusya'dan gaz ithalatını tamamen durdurdu.
Bloomberg haber ajansı dün (Cumartesi), Litvanya gaz şebekesinin bu Nisan itibariyle Rus gazı olmadan çalışacağını bildirdi.
Litvanya Enerji Bakanı Dainius Krevis konuyla ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Avrupa Birliği’nde Gazprom’dan (Rus gaz şirketi) tedarik alan ülkeler arasında Rus gazından tam bağımsızlık elde eden ilk ülkeyiz. Bu, tutarlı ve uzun vadeli bir enerji politikasının ve zamanında alınan altyapı kararlarının bir sonucu olarak başarılmış bir şey”.
Litvanya’nın gaz ihtiyacı Baltık Denizi’ndeki bir LNG terminalinden karşılanacak.
Litvanya, Rusya anakarasından Kaliningrad şehrine boru hattı üzerinden gaz taşımaya devam edecek.

Avrupa ara yol buldu
Ukrayna işgali nedeniyle Rusya'ya sert yaptırımlar uygulayan Batılı ülkelerle Moskova arasındaki ruble krizinde Avrupa’da şimdilik ara yol bulundu.
Şarku’l Avsat’ın Almanya’nın Sesi’nden (DW) aktardığı habere göre Rusya, doğal gaz ve petrolde kendisine bağımlı olan Avrupa ülkelerine, enerji ödemelerini artık sadece ruble üzerinden kabul edeceğini bildirmiş, Avrupa ülkeleri ise bunun mevcut anlaşmalara aykırı olacağı ve kabul edilmeyeceği tepkisi vermişti. Bunun üzerine taraflar çeşitli görüşmeler gerçekleştirmiş ve Almanya ve İtalya başbakanları dün yaptıkları açıklamayla Rus lider Putin'den güvenceler aldıklarını bildirmişti.
Gazprombank dövizi rubleye dönüştürecek
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bugün imzaladığı kararnameyle doğal gaz ödemeleri 1 Nisan'dan itibaren Rus para birimi ruble cinsinden yapılacak.
Kararname uyarınca Batılı ülkeler Rusya'dan doğal gaz alımına ancak Gazprombank'ta "K-hesabı" diye adlandırılan özel bir hesap açarak devam edebilecek. Böylece alıcı için Rusya'dan doğal gaz ödemeleri yine euro veya dolar olarak yapılabilecek. Rus enerji devi Gazprom'a bağlı olan Gazprombank, Batı'nın yaptırım listesine almadığı bankalar arasında bulunuyor.
Gazprombank, bir tür aracı işlevi görerek parayı müşteri adına rubleye çevirecek ve ödemeyi Rus doğal gaz tröstü Gazprom'a ruble cinsinden iletecek. Kararnameye göre, Gazprombank böyle bir hesabı yabancı alıcıların gıyabında açabilecek.

Scholz: Ödemeleri Euro cinsinden yapacağız
Putin, ödemelerin eksik kalması durumunda bunun anlaşmaların feshi sonucu doğuracağını belirterek "Ödemeler yapılmazsa bu alıcının anlaşmayı ihlal etmesi olarak değerlendirilir ve gerekli her tür sonucu beraberinde getirir" dedi.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Putin'in açıklamaları sonrasında verdiği demeçte, doğal gaz alımlarının Euro ya da Dolar cinsinden yapılacağını ve bunu Putin'e çok açık bir şekilde dile getirdiğini kaydetti.

Avusturya da Rusya'ya olan bağımlılığı azaltmak istiyor
Avusturya Şansölyesi Karl Nehammer de Rusya'ya enerji bağımlılığının korkunç bir şey olduğunun altını çizerek, yaptırımların onları uygulayan devletleri değil, uygulananları zayıflatması gerektiğine dikkati çekti.
Karl Nehammer Avusturya'nın da gelecekte Rus gazına bağımlı olmaması için gaz arzını çeşitlendirmeye çalıştığını belirtti.
Avusturya'nın Batı Balkan ülkeleriyle uzun bir ortak tarihe sahip olduğunu hatırlatan Nehammer, "Sadece olası Avrupa perspektifleri hakkında konuşmamız değil, aynı zamanda bir şeyler yapmamız gerekiyor. Dolayısıyla burada vites değiştirmemiz, harekete geçmemiz ve bu ülkelerdeki insanlara bir bakış açısı kazandırmamız jeostratejik çıkarlar açısından bizim için önemli." şeklinde konuştu.
Putin 31 Mart’taki açıklamasında şunları söylemişti:
“Rus gazı ithaltçıları, 1 Nisan'dan itibaren Rus bankalarında ruble hesabı açıp buradan ödeme yapmak zorunda. Doğalgaz ödemeleri ruble ile yapılmadığı takdirde bu ülkelerin kontratları askıya alınacak. Rusya'nın büyümesini engellemeyi amaçlayan yaptırımlar önceden hazırlanmıştı. Batılı ülkeler, yaptırımlar için yeni bahaneler üretmeyi sürdürecekler.”
Bununla birlikte IFAX haber ajansı, Putin'in doğalgaz ödemeleri için özel hesaplarını Gazprombank'ta açılmasının talimatını verdiğini bildirdi.



ABD-Rusya çekişmesi Çin'e yaradı: "Uranyum ithalatı üç katına çıktı"

Kremlin'den ağustosta yapılan açıklamada, Çin'le ekonomik işbirliğinin geliştirilmesine öncelik verildiği bildirilmişti (Reuters)
Kremlin'den ağustosta yapılan açıklamada, Çin'le ekonomik işbirliğinin geliştirilmesine öncelik verildiği bildirilmişti (Reuters)
TT

ABD-Rusya çekişmesi Çin'e yaradı: "Uranyum ithalatı üç katına çıktı"

Kremlin'den ağustosta yapılan açıklamada, Çin'le ekonomik işbirliğinin geliştirilmesine öncelik verildiği bildirilmişti (Reuters)
Kremlin'den ağustosta yapılan açıklamada, Çin'le ekonomik işbirliğinin geliştirilmesine öncelik verildiği bildirilmişti (Reuters)

Washington ve Moskova arasındaki karşılıklı yaptırımların ardından Çin, Rusya'dan uranyum ithalatını üç katına çıkardı.

Rus devletine ait haber ajansı RIA Novosti'nin incelediği gümrük verilerine göre Çin, son 10 ayda Rusya'dan 849 milyon dolar değerinde zenginleştirilmiş uranyum satın aldı. Bu da geçen yılın aynı dönemine kıyasla yaklaşık üç katlık bir artışa denk geliyor. 

Çin'in sadece ekimde Rusya'dan aldığı zenginleştirilmiş uranyumun değeri, 216 milyon doları buldu. Bir önceki aya göre neredeyse iki kat artış kaydedildi. 

Güney Kore de yılın ilk 10 ayında Rusya'dan 650 milyon dolar değerinde uranyum satın aldı. Böylelikle Güney Kore, Rus uranyumunun ikinci büyük ithalatçısı konumuna geldi. ABD ise üçüncü sıraya geriledi.

ABD Enerji Enformasyon İdaresi'ne göre 2022'de Rusya, ABD'nin ticari nükleer reaktörlerine yakıt sağlayan zenginleştirilmiş uranyumun neredeyse 4'te birini ihraç ediyordu. Ancak aynı yıl başlayan Ukrayna savaşıyla ikili ilişkiler kötüleşti. 

Kongre, Rusya'dan zenginleştirilmiş uranyum ithalatını yasaklayan yasa tasarısını Aralık 2023'te onaylamıştı. Başkan Joe Biden da tasarıyı mayısta imzalamıştı. 

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, bu adımla sivil nükleer enerji konusunda Rusya'ya bağımlılığı azaltmayı, enerji ve ekonomi güvenliğini güçlendirmeyi amaçladıklarını bildirmişti. 

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin de bu yıl eylülde bu adıma karşılık belirli kısıtlamalar getirileceğini açıklamıştı. Rusya, kasımda ABD'ye zenginleştirilmiş uranyum ihracatının kısıtlandığını duyurmuştu.  

Diğer yandan Çin'in, Rusya'dan ithal ettiği zenginleştirilmiş uranyumu ABD'ye ihraç ederek Washington'ın Moskova'ya uyguladığı yaptırımı deldiği öne sürülmüştü. Washington, bu yıl eylülde konuyla ilgili inceleme başlatıldığını bildirmişti. 

ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu verilerine göre, Kongre'nin Rusya'dan ithalat yasağını onayladığı Aralık 2023'te Çin'den ABD'ye 242 bin 990 kilogram zenginleştirilmiş uranyum sevkiyatı gerçekleştirilmişti. Birleşik Krallık merkezli haber ajansı Reuters, Washington'ın başlattığı incelemeyle ilgili analizinde, 2020-2022'de Çin'in ABD'ye hiç zenginleştirilmiş uranyum göndermediğine dikkat çekmişti.

Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, iddialar doğrudan reddedilmezken, "Çin ve Rusya arasındaki işbirliğinin iki egemen ülkenin kendi kararları doğrultusunda yürütüldüğü ve üçüncü bir ülkenin hedef alınmadığı" belirtilmişti.

Independent Türkçe, RT, Reuters