Litvanya Rusya’dan gaz ithalatını tamamen durdurdu

Enerji Bakanı Dainius Kreves (Litvanya medyası)
Enerji Bakanı Dainius Kreves (Litvanya medyası)
TT

Litvanya Rusya’dan gaz ithalatını tamamen durdurdu

Enerji Bakanı Dainius Kreves (Litvanya medyası)
Enerji Bakanı Dainius Kreves (Litvanya medyası)

Litvanya Enerji Bakanlığı, Moskova’nın ruble dayatmasına tepki olarak Litvanya’nın, Rusya'dan gaz ithalatını tamamen durdurdu.
Bloomberg haber ajansı dün (Cumartesi), Litvanya gaz şebekesinin bu Nisan itibariyle Rus gazı olmadan çalışacağını bildirdi.
Litvanya Enerji Bakanı Dainius Krevis konuyla ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Avrupa Birliği’nde Gazprom’dan (Rus gaz şirketi) tedarik alan ülkeler arasında Rus gazından tam bağımsızlık elde eden ilk ülkeyiz. Bu, tutarlı ve uzun vadeli bir enerji politikasının ve zamanında alınan altyapı kararlarının bir sonucu olarak başarılmış bir şey”.
Litvanya’nın gaz ihtiyacı Baltık Denizi’ndeki bir LNG terminalinden karşılanacak.
Litvanya, Rusya anakarasından Kaliningrad şehrine boru hattı üzerinden gaz taşımaya devam edecek.

Avrupa ara yol buldu
Ukrayna işgali nedeniyle Rusya'ya sert yaptırımlar uygulayan Batılı ülkelerle Moskova arasındaki ruble krizinde Avrupa’da şimdilik ara yol bulundu.
Şarku’l Avsat’ın Almanya’nın Sesi’nden (DW) aktardığı habere göre Rusya, doğal gaz ve petrolde kendisine bağımlı olan Avrupa ülkelerine, enerji ödemelerini artık sadece ruble üzerinden kabul edeceğini bildirmiş, Avrupa ülkeleri ise bunun mevcut anlaşmalara aykırı olacağı ve kabul edilmeyeceği tepkisi vermişti. Bunun üzerine taraflar çeşitli görüşmeler gerçekleştirmiş ve Almanya ve İtalya başbakanları dün yaptıkları açıklamayla Rus lider Putin'den güvenceler aldıklarını bildirmişti.
Gazprombank dövizi rubleye dönüştürecek
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bugün imzaladığı kararnameyle doğal gaz ödemeleri 1 Nisan'dan itibaren Rus para birimi ruble cinsinden yapılacak.
Kararname uyarınca Batılı ülkeler Rusya'dan doğal gaz alımına ancak Gazprombank'ta "K-hesabı" diye adlandırılan özel bir hesap açarak devam edebilecek. Böylece alıcı için Rusya'dan doğal gaz ödemeleri yine euro veya dolar olarak yapılabilecek. Rus enerji devi Gazprom'a bağlı olan Gazprombank, Batı'nın yaptırım listesine almadığı bankalar arasında bulunuyor.
Gazprombank, bir tür aracı işlevi görerek parayı müşteri adına rubleye çevirecek ve ödemeyi Rus doğal gaz tröstü Gazprom'a ruble cinsinden iletecek. Kararnameye göre, Gazprombank böyle bir hesabı yabancı alıcıların gıyabında açabilecek.

Scholz: Ödemeleri Euro cinsinden yapacağız
Putin, ödemelerin eksik kalması durumunda bunun anlaşmaların feshi sonucu doğuracağını belirterek "Ödemeler yapılmazsa bu alıcının anlaşmayı ihlal etmesi olarak değerlendirilir ve gerekli her tür sonucu beraberinde getirir" dedi.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Putin'in açıklamaları sonrasında verdiği demeçte, doğal gaz alımlarının Euro ya da Dolar cinsinden yapılacağını ve bunu Putin'e çok açık bir şekilde dile getirdiğini kaydetti.

Avusturya da Rusya'ya olan bağımlılığı azaltmak istiyor
Avusturya Şansölyesi Karl Nehammer de Rusya'ya enerji bağımlılığının korkunç bir şey olduğunun altını çizerek, yaptırımların onları uygulayan devletleri değil, uygulananları zayıflatması gerektiğine dikkati çekti.
Karl Nehammer Avusturya'nın da gelecekte Rus gazına bağımlı olmaması için gaz arzını çeşitlendirmeye çalıştığını belirtti.
Avusturya'nın Batı Balkan ülkeleriyle uzun bir ortak tarihe sahip olduğunu hatırlatan Nehammer, "Sadece olası Avrupa perspektifleri hakkında konuşmamız değil, aynı zamanda bir şeyler yapmamız gerekiyor. Dolayısıyla burada vites değiştirmemiz, harekete geçmemiz ve bu ülkelerdeki insanlara bir bakış açısı kazandırmamız jeostratejik çıkarlar açısından bizim için önemli." şeklinde konuştu.
Putin 31 Mart’taki açıklamasında şunları söylemişti:
“Rus gazı ithaltçıları, 1 Nisan'dan itibaren Rus bankalarında ruble hesabı açıp buradan ödeme yapmak zorunda. Doğalgaz ödemeleri ruble ile yapılmadığı takdirde bu ülkelerin kontratları askıya alınacak. Rusya'nın büyümesini engellemeyi amaçlayan yaptırımlar önceden hazırlanmıştı. Batılı ülkeler, yaptırımlar için yeni bahaneler üretmeyi sürdürecekler.”
Bununla birlikte IFAX haber ajansı, Putin'in doğalgaz ödemeleri için özel hesaplarını Gazprombank'ta açılmasının talimatını verdiğini bildirdi.



ABD-Çin ticaret savaşı: Pekin büyük kozunu oynuyor

Trump ve Şi, Japonya'nın Osaka kentinde 2019'da düzenlenen G20 liderler zirvesinde ikili görüşme yapmıştı (Reuters)
Trump ve Şi, Japonya'nın Osaka kentinde 2019'da düzenlenen G20 liderler zirvesinde ikili görüşme yapmıştı (Reuters)
TT

ABD-Çin ticaret savaşı: Pekin büyük kozunu oynuyor

Trump ve Şi, Japonya'nın Osaka kentinde 2019'da düzenlenen G20 liderler zirvesinde ikili görüşme yapmıştı (Reuters)
Trump ve Şi, Japonya'nın Osaka kentinde 2019'da düzenlenen G20 liderler zirvesinde ikili görüşme yapmıştı (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergisi paketiyle başlayan ticaret savaşında Çin'le gerginlik artıyor.

Çin'in Hong Kong Özel İdari Bölgesi'nden bugün yapılan açıklamada, ABD'ye gidecek ve oradan gelecek tüm kargoların transferinin durdurulacağı bildirildi.

Bölge yönetiminden yapılan açıklamada, "ABD mantıksız davranıyor, zorbalık yapıyor ve tarifeleri kötüye kullanıyor" dendi. Posta servisi Hongkong Post'un deniz yoluyla taşınan paketleri kabul etmeyi bugün itibarıyla durduracağı, kargo uçaklarıyla taşınan paketler için işlemlerinse 27 Nisan'da askıya alınacağı belirtildi.

Bu kararla Hong Kong'daki vatandaşlar ve firmalar, kargo servisleri için FedEx ve DHL gibi özel şirketlere ödeme yapmak zorunda kalacak.

Trump, 2 Nisan'da açıkladığı gümrük vergileriyle piyasaları altüst etmişti. ABD ve Çin arasındaki misilleme tarifeler sonucunda Washington, Pekin'e uyguladığı vergi oranını yüzde 145'e kadar çıkarmıştı. Çin de tarife oranını son olarak yüzde 125'e yükseltmişti. Trump, diğer ticaret ortakları için ek tarifelerin 90 günlüğüne askıya alındığını açıklamıştı.

Diğer yandan dünyanın önemli ticaret merkezlerinden Hong Kong, ABD tarafından Çin'e uygulanan yüzde 145'lik gümrük vergisine tabi tutulsa da Pekin yönetimi gibi misilleme yapmadı.

CNN'in analizinde, Çin'in nadir toprak elementleri üzerindeki hakimiyetinin, ABD'yle başlayan ticaret savaşında "güçlü bir koz" olduğuna dikkat çekiliyor. iPhone'lardan elektrikli araçlara kadar birçok cihazın bataryasında kullanılan bu madenler, geleceği belirleyecek ileri teknoloji araştırmaları için hayati önem taşıyor.

ABD'nin nadir toprak elementi tedariki alanında Çin'e misilleme yapma ihtimalinin çok zayıf olduğu belirtiliyor. Uluslararası Enerji Ajansı'na göre küresel nadir toprak madeni üretiminin yüzde 61'ini Çin gerçekleştiriyor ve bu elementlerin yüzde 90'ına yakınını işleme kapasitesine sahipler.

Çin Ticaret Bakanlığı'nın misilleme kapsamında ihracat kontrolü getirdiği madenler arasında nadir toprak elementlerinden samaryum, gadolinyum, terbiyum, disprosiyum, lutesyum, skandiyum ve itriyum da var.

Bu hamle, Amerikan savunma sanayisi ve yenilenebilir enerji sektörünü olumsuz şekilde etkileyebilir. ABD nadir toprak elementleri ithalatının yaklaşık yüzde 70'ini Çin'den yapıyor ve bu madenler F-35 savaş uçaklarıyla Tesla motorlarında da kullanılıyor.

Ne Trump ne de Çin lideri Şi Cinping misillemelerde geri adım attı. İki ülke arasındaki gerginlik tırmanırken, Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) İngilizce yayın organı China Daily'de yayımlanan başyazıda Washington yönetimine sert eleştiriler getirildi:  

Sorun, ABD'nin onlarca yıldır imkanlarının ötesinde yaşıyor olması. Ürettiğinden daha fazlasını tüketiyor. Üretkenliğine dayanarak hakkı olandan daha yüksek bir yaşam standardına erişmek için üretimini dış kaynak kullanımıyla yapıyor ve borç alıyor. ABD 'aldatılmaktan' ziyade, küreselleşme trenine bedava binmektedir. ABD küresel ticarette mağdur olduğu için sızlanmayı bırakmalı, kaprisli ve yıkıcı davranışlarına son vermelidir.

Independent Türkçe, Guardian, CNN, Reuters, China Daily