Litvanya Rusya’dan gaz ithalatını tamamen durdurdu

Enerji Bakanı Dainius Kreves (Litvanya medyası)
Enerji Bakanı Dainius Kreves (Litvanya medyası)
TT

Litvanya Rusya’dan gaz ithalatını tamamen durdurdu

Enerji Bakanı Dainius Kreves (Litvanya medyası)
Enerji Bakanı Dainius Kreves (Litvanya medyası)

Litvanya Enerji Bakanlığı, Moskova’nın ruble dayatmasına tepki olarak Litvanya’nın, Rusya'dan gaz ithalatını tamamen durdurdu.
Bloomberg haber ajansı dün (Cumartesi), Litvanya gaz şebekesinin bu Nisan itibariyle Rus gazı olmadan çalışacağını bildirdi.
Litvanya Enerji Bakanı Dainius Krevis konuyla ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Avrupa Birliği’nde Gazprom’dan (Rus gaz şirketi) tedarik alan ülkeler arasında Rus gazından tam bağımsızlık elde eden ilk ülkeyiz. Bu, tutarlı ve uzun vadeli bir enerji politikasının ve zamanında alınan altyapı kararlarının bir sonucu olarak başarılmış bir şey”.
Litvanya’nın gaz ihtiyacı Baltık Denizi’ndeki bir LNG terminalinden karşılanacak.
Litvanya, Rusya anakarasından Kaliningrad şehrine boru hattı üzerinden gaz taşımaya devam edecek.

Avrupa ara yol buldu
Ukrayna işgali nedeniyle Rusya'ya sert yaptırımlar uygulayan Batılı ülkelerle Moskova arasındaki ruble krizinde Avrupa’da şimdilik ara yol bulundu.
Şarku’l Avsat’ın Almanya’nın Sesi’nden (DW) aktardığı habere göre Rusya, doğal gaz ve petrolde kendisine bağımlı olan Avrupa ülkelerine, enerji ödemelerini artık sadece ruble üzerinden kabul edeceğini bildirmiş, Avrupa ülkeleri ise bunun mevcut anlaşmalara aykırı olacağı ve kabul edilmeyeceği tepkisi vermişti. Bunun üzerine taraflar çeşitli görüşmeler gerçekleştirmiş ve Almanya ve İtalya başbakanları dün yaptıkları açıklamayla Rus lider Putin'den güvenceler aldıklarını bildirmişti.
Gazprombank dövizi rubleye dönüştürecek
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bugün imzaladığı kararnameyle doğal gaz ödemeleri 1 Nisan'dan itibaren Rus para birimi ruble cinsinden yapılacak.
Kararname uyarınca Batılı ülkeler Rusya'dan doğal gaz alımına ancak Gazprombank'ta "K-hesabı" diye adlandırılan özel bir hesap açarak devam edebilecek. Böylece alıcı için Rusya'dan doğal gaz ödemeleri yine euro veya dolar olarak yapılabilecek. Rus enerji devi Gazprom'a bağlı olan Gazprombank, Batı'nın yaptırım listesine almadığı bankalar arasında bulunuyor.
Gazprombank, bir tür aracı işlevi görerek parayı müşteri adına rubleye çevirecek ve ödemeyi Rus doğal gaz tröstü Gazprom'a ruble cinsinden iletecek. Kararnameye göre, Gazprombank böyle bir hesabı yabancı alıcıların gıyabında açabilecek.

Scholz: Ödemeleri Euro cinsinden yapacağız
Putin, ödemelerin eksik kalması durumunda bunun anlaşmaların feshi sonucu doğuracağını belirterek "Ödemeler yapılmazsa bu alıcının anlaşmayı ihlal etmesi olarak değerlendirilir ve gerekli her tür sonucu beraberinde getirir" dedi.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Putin'in açıklamaları sonrasında verdiği demeçte, doğal gaz alımlarının Euro ya da Dolar cinsinden yapılacağını ve bunu Putin'e çok açık bir şekilde dile getirdiğini kaydetti.

Avusturya da Rusya'ya olan bağımlılığı azaltmak istiyor
Avusturya Şansölyesi Karl Nehammer de Rusya'ya enerji bağımlılığının korkunç bir şey olduğunun altını çizerek, yaptırımların onları uygulayan devletleri değil, uygulananları zayıflatması gerektiğine dikkati çekti.
Karl Nehammer Avusturya'nın da gelecekte Rus gazına bağımlı olmaması için gaz arzını çeşitlendirmeye çalıştığını belirtti.
Avusturya'nın Batı Balkan ülkeleriyle uzun bir ortak tarihe sahip olduğunu hatırlatan Nehammer, "Sadece olası Avrupa perspektifleri hakkında konuşmamız değil, aynı zamanda bir şeyler yapmamız gerekiyor. Dolayısıyla burada vites değiştirmemiz, harekete geçmemiz ve bu ülkelerdeki insanlara bir bakış açısı kazandırmamız jeostratejik çıkarlar açısından bizim için önemli." şeklinde konuştu.
Putin 31 Mart’taki açıklamasında şunları söylemişti:
“Rus gazı ithaltçıları, 1 Nisan'dan itibaren Rus bankalarında ruble hesabı açıp buradan ödeme yapmak zorunda. Doğalgaz ödemeleri ruble ile yapılmadığı takdirde bu ülkelerin kontratları askıya alınacak. Rusya'nın büyümesini engellemeyi amaçlayan yaptırımlar önceden hazırlanmıştı. Batılı ülkeler, yaptırımlar için yeni bahaneler üretmeyi sürdürecekler.”
Bununla birlikte IFAX haber ajansı, Putin'in doğalgaz ödemeleri için özel hesaplarını Gazprombank'ta açılmasının talimatını verdiğini bildirdi.



Katar’ın Trump’a 400 milyon dolarlık uçak hediyesi güvenlik krizi yarattı

Katar'ın Trump'a hediye ettiği uçak, şubatta ABD'ye gönderilmişti (AFP)
Katar'ın Trump'a hediye ettiği uçak, şubatta ABD'ye gönderilmişti (AFP)
TT

Katar’ın Trump’a 400 milyon dolarlık uçak hediyesi güvenlik krizi yarattı

Katar'ın Trump'a hediye ettiği uçak, şubatta ABD'ye gönderilmişti (AFP)
Katar'ın Trump'a hediye ettiği uçak, şubatta ABD'ye gönderilmişti (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Katar'ın gönderdiği uçağı kullanmak istemesi güvenlik alarmına yol açtı. 

Trump, Katar yönetiminin hediye ettiği 400 milyon dolarlık Boeing747-8’i kendi makam uçağı olarak kullanmak istiyor. ABD Başkanı, Katar’ın gönderdiği uçağın mevcut Air Force One’dan daha yeni olduğunu belirtiyor. Trump’ın makam uçağı yaklaşık 40 yıllık, Katar’ın gönderdiği Boeing ise 13 yıllık.

Diğer yandan ABD Başkanı’nı taşıyan Air Force One uçakları, Amerikan ordusunun belirlediği standartlara göre tasarlanıyor. 

Washington Post’un (WP) iletişime geçtiği ABD’li yetkililer, Katar’ın gönderdiği uçağın bu standartlara göre yenilenmesinin milyarlarca dolara mal olacağını ve çok uzun süreceğini söylüyor. 

Uzmanlara göre uçağın Air Force One’a dönüştürülmesinin, Trump’ın yönetim süresi içinde tamamlanması mümkün değil. 

Air Force One’ın teknik özellikleri hakkında bilgi sahibi olan eski bir ABD'li yetkili, uçağı “nükleer saldırıya dayanıklı bir komuta merkezi” diye niteliyor. Adının paylaşılmasını istemeyen yetkili, Katar’ın gönderdiği Boeing’in bu seviyeye getirilebilmesi için ABD Hava Kuvvetleri’nin uçağı söküp baştan tasarlaması gerekeceğini belirtiyor. 

Eski ABD Hava Kuvvetleri Sekreteri Frank Kendall, karşı istihbarat meselesinin de önemli bir risk olduğuna dikkat çekiyor: 

Uçağa dinleme cihazı yerleştirilmediğinden emin olmamız gerekiyor.

Eski ABD Başkanı Barack Obama'nın ekibinde çalışmış emekli Gizli Servis ajanı Mac Plihcik de şu ifadeleri kullanıyor: 

Bu uçağı iskeletine kadar söküp tekrar toplamanız lazım. Her parçanın güvenliği büyük önem taşıyor.

Diğer yandan yetkililer, süreci hızlandırmak için Trump’ın bu güvenlik kontrollerinin bazılarını yaptırmayabileceğini belirtiyor. 

Katar’ın gönderdiği uçak, 15 Şubat’ta Doha’dan Florida’daki Palm Beach Havalimanı’na getirilmişti. Trump da golf oynamaya giderken uçağı en az bir saat gezmişti. 

Trump, ilk döneminde Air Force One’ın değiştirilmesi için Boeing’le sözleşme imzalamıştı ancak uçakların 2027’ye kadar teslim edilmesi mümkün görünmüyor.

Independent Türkçe, Washington Post, BBC