Libya: İhvan’dan Dibeybe Hükümeti’ne tam destek

ABD, Libya'da istikrar ve uzlaşmayı teşvik etmek için hazırladığı "on yıllık bir strateji" açıkladı

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe (Libya Ulusal Birlik Hükümeti)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe (Libya Ulusal Birlik Hükümeti)
TT

Libya: İhvan’dan Dibeybe Hükümeti’ne tam destek

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe (Libya Ulusal Birlik Hükümeti)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe (Libya Ulusal Birlik Hükümeti)

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid Dibeybe, önceki gün yaptığı açıklamada Eski Libya Baş Müftüsü Sadık el-Gıryani'ye yönelik övgü dolu sözler sarf etti. Bir TV kanalına konuşan Dibeybe, Gıryani'yi kast ederek şunları söyledi: "O benim şeyhim ve hocamdır, her zaman doğruyu söyler. Onun söylediklerini hayatıma rehber ederim. Onunla her zaman gurur duyuyoruz”.
Dibeybe'nin, Gıryani'ye yönelik övgü dolu sözlerinin arka planında, Gıryani'nin önceki gün Ramazan ayı vesilesiyle yaptığı bir konuşma yer alıyor. Sadık el-Gıryani, Dibeybe ve Libya İhvan-ı Muslimin Teşkilatı’nın siyasi kolu olan Adalet ve İnşa Partisi (JCP) Genel Başkanı İmad el-Bennani'nin de yer aldığı toplantıda Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'yi Libya’da UBH’yi desteklemeye çağırdı.
Gıryani konuşmasında şu ifadeleri kullandı: “Seçimleri Dibeybe’nin önümüzdeki Haziran ayında önerdiği tarihte düzenlemeye çağırıyorum. Yetkili tüm ilgili makamlar, seçimleri zamanında, şeffaf ve başarılı bir şekilde yapması için hükümete yardım etmeli. Sokak çağrısı yapan ve seçimlerin ileri tarihte yapılmasını reddeden sesler, sürecin sloganı haline geldi; bu durum sadece devlete ve Parlamentoya özgü bir durum değil. Meydanlardaki aktif ve hayati güçler askeri hükümetin iktidarı ele geçirmesini reddetmeli. Güvenlik servisleri ve "Devrimci Tugayların", seçimleri yapmak için UBH hükümetiyle işbirliği yapacaklarını umuyorum”.
Gıryani, Tobruk'taki Temsilciler Meclisi'ne üstü kapalı bir eleştiride bulundu: “Libya'yı yeni bir geçiş aşamasına dahil etmek istiyorlar ama sadece kendileri bu geçiş aşamalarını yaşıyorlar”.
Gıryani ayrıca Libya Ulusal Petrol Şirketi (NOC) ve Libya Merkez Bankası'nı, "Dibeybe hükümetiyle iş birliği yapmaya, yabancı ve yerel hegemonyadan kurtulmaya ve şu anda para harcamaktan kaçınmamaya" çağırdı.
Gıryani'nin hemen yanında oturan Dibeybe, bu açıklamalara itiraz etmedi, aksine televizyonda yaptığı açıklamalarda Gıryani’nin konuşmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi. 
Öte yandan, Libyalıların Ramazan ayını tebrik eden Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL), ilgili herkesin çatlağı iyileştirmek ve refah ve istikrara sahip istikrarlı bir ülkeye doğru ilerlemek için ellerinden geleni yapacaklarını umduğunu dile getirdi.
BM Genel Sekreteri'nin Libya Özel Danışmanı Stephanie Williams, Ramazan ayının “istikrarlı, güvenli ve müreffeh bir Libya'ya” giden yolu tamamlama ayı olmasını umduğunu dile getirdi.
ABD'nin Trablus Büyükelçisi ve Özel Temsilcisi Richard Norland ise ülkesinin “Libyalılara karşı sorumlu ve seçilmiş bir hükümetin şemsiyesi altında Libya'nın uzlaşması ve yeniden birleşmesi için çalıştığını” açıkladı.
Norland, Twitter üzerinden yaptığı kısa bir açıklamada şu ifadeleri kullandı: “ABD'nin, Libya'da istikrarı artırmaya yönelik on yıllık stratejisi, mevcut aşamanın ötesine geçen sürdürülebilir bir Amerikan taahhüdünü gösteriyor”.
Norland bu açıklamalarla, ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken'in sözlerine atıfta bulundu. Blinken daha önce yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullanmıştı: Ortaklarımızla birlikte, çatışmayı önlemek ve istikrarı teşvik etmek için 10 yıllık stratejiyi uygulayacağız."
 ABD Büyükelçiliği’nden yapılan yazılı açıklamada ise şu ifadeler kullanıldı: “Libya da dahil olmak üzere birçok ülkede ABD, direnç oluşturmak için ortak hükümetle, işletmeler ve sivil toplumla birlikte çalışacak.
Libya’da Tobruk Temsilciler Meclisi’nin desteğiyle İstikrar Hükümeti kuran Fethi Başağa, bu girişimi memnuniyetle karşıladı ve Libya halkının ülkedeki istikrarı desteklemek için ABD ile çalışmayı memnuniyetle karşıladığını söyledi. 
Diğer yandan Norland, Libya Merkez Bankası Başkanı Sıddık el-Kebir ve yardımcısı Ali el-Hibri'nin önceki gün Tunus'ta yaptığı bir toplantıda kendisine bankanın yeniden birleşmeye yönelik devam eden çabaları hakkında bilgi verdiklerini duyurdu. Böyle bir adımın, Libya halkına somut faydalar getireceğine dair ülkesinin umudunu dile getiren Norland, ayrıca, bu alandaki ilerlemenin, tüm sektörlerde devam etmesi gereken daha geniş uzlaşma sürecinin bir yönü olmasını temenni ettiğini ifade etti.
Başka bir bağlamda, ABD büyükelçiliği, Uluslararası Af Örgütü'nün (Amnesty) yargısız infazların "Libya'da cezasız kalabileceği" konusundaki endişelerini paylaştığını bildirdi.
Amnesty, yaptığı açıklamada Misrata şehrinde yargısız infazlar için devlet tarafından finanse edilen silahlı milislerin hesap vermesini talep etti. Örgüt yaptığı açıklamada, Ortak Harekat Gücü'nün imza attığı ve yargısız infazı ortaya koyan şok edici görüntülerin, milisler ve silahlı gruplar için cezasız kalmanın ölümcül sonuçlarının acımasız bir hatırlatıcısı olduğunu kaydetti.
Misrata’da geçen ay güvenlik kamerasına takılan görüntülerde silahlı kişilerin, üzerinde Ortak Harekat Gücü logosu bulunan askeri bir araçtan inerek kendilerinden kaçmaya çalışan bir kişiye ateş ettikleri görülüyordu.
Örgüt, daha önce “Ortak Harekat Gücü” olarak bilinen grubun zorla kaçırma, işkence ve keyfi tutuklamalara karıştığını belgelediğini, ancak Ortak Harekat Gücü’nün faaliyetlerine tam bir cezasızlıkla devam ettiğini belirtti.
Örgüt son olarak, Dibeybe’nin geçen Şubat ayında bu milislere 100 milyon Libya dinarı (Yaklaşık 21,6 milyon dolar) ödenmesine onay verdiğini kaydetti.



Libya’da UBH Başbakanı TM ve DYK anlaşmazlığından yararlandı mı?

Geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe (UBH)
Geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe (UBH)
TT

Libya’da UBH Başbakanı TM ve DYK anlaşmazlığından yararlandı mı?

Geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe (UBH)
Geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe (UBH)

Libyalı siyasetçiler, geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe'yi, bazı krizler ve zorluklar karşısında kararlarından ve hamlelerinden çok muhaliflerinin hatalarının ve fikir ayrılıklarının kurtardığını belirtiyor ve bu yüzden onu ‘şanslı biri’ olarak nitelendirmekten çekinmiyorlar.

Siyasetçiler, yeni bir hükümetin kurulmasını da içeren ‘siyasi yol haritası’ tartışmalarının yapıldığı bir dönemde Temsilciler Meclisi’nde (TM) ve Devlet Yüksek Konseyi’nde (DYK) iç anlaşmazlıkların yaşandığını ve Libya’nın doğusundaki liderlerin dikkatlerinin TM’deki gergin durumla meşgul olmaları nedeniyle Dibeybe’nin önünde bir engel teşkil edecek olan petrol gelirlerine yasal olarak el konulması meselesinden uzaklaştığını da sözlerine eklediler.

TM ve DYK üyeleri bunun olduğunu itiraf etmekten çekinmezken TM üyesi İsam el-Cuheni, TM’nin son oturumunda çıkan anlaşmazlığın, siyasi yol haritasının tartışılmasını engellediğini ve TM Başkanlığının oturumları iki haftalığına ertelemesine neden olduğunu söyledi.

asdfe
DYK toplantılarından bir kare (DYK)

Şarku’l Avsat’a konuşan Cuheni, Dibeybe’nin TM’nin kendi iç anlaşmazlıklarıyla meşgul olmasından yararlandığını ve bu ertelemeden kesinlikle kazançlı çıktığını söyledi. Cuheni, söz konusu anlaşmazlıkların, bazı milletvekillerinin Kurban Bayramı öncesi yapılan TM oturumuna itiraz etmelerinden ve TM’nin verdiği kararların iptalini talep etmelerinden kaynaklandığını kaydetti.

TM, 26 Haziran'da, TM Başkanvekili Misbah Duma'nın başkanlığında, başta Anayasa Mahkemesi başkanı ve üyelerinin seçimi olmak üzere bir dizi kararın oylandığı kapalı bir oturum düzenledi. Bu gelişme, TM ile DYK arasında yeni bir anlaşmazlığa neden oldu.

TM üyesi Hasan ez-Zerka ise ‘Dibeybe’nin yararlanmasını önlemek’ amacıyla TM içindeki ‘önemsiz’ olarak nitelendirdiği anlaşmazlıkların yanı sıra DYK içindeki anlaşmazlıkların üstesinden gelinebileceğini söyledi.

Şarku’l Avsat’a konuşan Zerka, Dibeybe’nin, kontrol ettiği batı bölgesinden bazı milletvekillerini, hükümetinin yerini alacak yeni bir hükümet kurulmasını hedefleyen yol haritasını reddetmeleri için provoke edebileceğini ve DYK’nın bazı üyeleriyle de aynı amaçla iletişim kurabileceğini öne sürdü.

dvfgrth
TM oturumlarından bir Kare (TM)

Öte yandan DYK üyesi Muhammed Mağzeb, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada ne Akile Salih’in ne de DYK Başkanı Halid el-Mişri’nin lideri oldukları meclislerdeki mevcut anlaşmazlıkları kontrol alabileceklerini, çünkü anlaşmazlıkların derinleştiği ve bunun da olayların onların ötesine geçeceğini gösterdiği yorumunda bulundu.

Mağzeb, DYK içindeki anlaşmazlığın, Mişri'nin görevinin sona ermesiyle sonuçlanabilecek güçlü bir rekabetle karşı karşıya kalacağını düşündüğü 1 Ağustos’taki DYK başkanlığı seçimlerine kadar sürebileceği tahmininde bulundu.

DYK içindeki anlaşmazlığın iki grup arasında devam ettiğini söyleyen Mağzeb, bunlardan birincisinin Mişri’nin grubu olduğunu ve bu grubun, Libya’daki krizin çözümünün ülkenin doğusundaki siyasi ve askeri liderlerle anlaşmaya varmak dışında çıkış yolu olmadığına inandığını, ikinci grubun ise doğudaki siyasi ve askeri liderlerle anlaşmaya karşı olmasalar da TM’nin birçok kez verdiği sözden geri dönmesi nedeniyle belli başlı garantilerin sağlanmasını şart koştuğunu söyledi.

Mağzeb, TM Başkanı Salih’in geçtiğimiz aralık ayı sonlarında Yüksek Anayasa Mahkemesi Kanunu’nun onaylanmayacağı sözü vermesine rağmen kanunun resmi gazetede yayınlandığını ve TM’nin Kurban Bayramı'ndan hemen önce o mahkemenin üyelerini seçmek için oy kullandığını da sözlerine ekledi.

TM ve DYK’nın siyasi yol haritasını onaylayıp onaylayamayacaklarını sorgulayan Mağzeb, “DYK olarak, Anayasa Beyannamesi'ndeki 13. değişikliği reddedenlere daha yakınız. Yaklaşık 55 DYK üyesi olarak Mişri'nin 11 Temmuz'da gerçekleşen ve 56 üyenin katıldığı oturumda yol haritasını onaylama şekline itirazda bulunduk. Oturumda herhangi bir kararın kabul edilmesi için katılanların üçte ikisinin, yani 38 üyenin onayını gerekiyordu, ancak sadece 34 üye onay verdi” ifadelerini kullandı.

Mağzeb, son olarak şunları söyledi:

“Yol haritası ülkenin geleceği ile ilgili ve krizin çözümü için 138 üyeli DYK’nın üyelerinin büyük kısmını onayı gerekiyor.”

DYK üyesi Naime el-Hami de Mağzeb ile aynı fikirde olanlardandı. Hami, Mişri'nin yol haritasını DYK üyelerinin önüne birden getirmekte ısrar etmesi ve onlara konuyu tartışmak için yeterli zaman vermemesi nedeniyle, anlaşmazlıkların çözüm yolunda olmadığını ve bu durumun prensip olarak, yol haritanın kendi şartlarına aykırı olduğunu vurguladı. Hami, bu yüzden seçim yasaları çıkana kadar yol haritasının onaylanmayacağı tahmininde bulundu.

Şarku’l Avsat’a konuşan Hami, UBH Başbakanı Dibeybe’nin TM ve DYK üyeleri arasında UBH’nin yerine başka bir hükümetin kurulması çağrısında bulunanlarla buna karşı çıkanlar arasında büyüyen uçurumdan faydalanacağını belirtti. Mişri ile Dibeybe arasında Dibeybe'nin bazı DYK üyeleriyle arasındaki ilişkililerin neden olduğu anlaşmazlığa dikkati çeken Hami, bu anlaşmazlığın söz konusu DYK üyelerinden oluşan bir heyetin Türkiye'ye seyahat etmesinin engellenmesinde ve pasaportlarına el konulmasında da kendini gösterdiğini kaydetti.