Önlemler, cumhurbaşkanlığı kararıyla 6 aylığına uzatıldı

Kuzey Sina’da eski bir güvenlik hamlesi sırasında Mısır ordusu üyeleri (Askeri sözcüsünün resmi sayfası)
Kuzey Sina’da eski bir güvenlik hamlesi sırasında Mısır ordusu üyeleri (Askeri sözcüsünün resmi sayfası)
TT

Önlemler, cumhurbaşkanlığı kararıyla 6 aylığına uzatıldı

Kuzey Sina’da eski bir güvenlik hamlesi sırasında Mısır ordusu üyeleri (Askeri sözcüsünün resmi sayfası)
Kuzey Sina’da eski bir güvenlik hamlesi sırasında Mısır ordusu üyeleri (Askeri sözcüsünün resmi sayfası)

Mısır makamları, Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’nin Sina Yarımadası’nın bazı bölgelerinde ‘güvenliği sağlamak ve tesisleri korumak’ amacıyla alınan güvenlik önlemlerinin uygulanmasını genişletme kararının uygulanmaya başladığını açıkladı. Buna göre önlemler, parlamentonun onayından sonra 6 ay daha uygulanmaya devam edecek.
Geçtiğimiz Mart ayının sonlarında Mısır Temsilciler Meclisi, Cumhurbaşkanı Sisi’nin Sina Yarımadası’nda ek tedbirler uygulanmasına ilişkin 2021 tarihli 442 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümlerini ülkenin resmi gazetesinde belirtilenler uyarınca 3 Nisan 2022 Pazar gününden itibaren 6 ay daha uzatma kararına destek verdi.
Sina’daki bölgelere uygulanan, sokağa çıkma, ikamet yasağı veya bazı bölgelerin tahliyesi gibi uygulamalar içeren ek önlemler, Sisi’nin 2014’ten bu yana Sina’ya ve 2017 yılından bu yana tüm ülkeye uygulanan olağanüstü halin uzatılmasını feshederek 24 Ekim’de yaptığı duyuruyla birlikte gelişti. Söz konusu önlemler için Mısır’ın bölgede bir güvenlik ve istikrar vahası haline gelmesi gerekçe gösterildi.
Yeni karar, Cumhurbaşkanı Sisi’nin 6 ay önce 4 Ekim’de aldığı kararın uygulanmasını genişleterek, Sina Yarımadası bölgesine ek önlemler getiriyor. Söz konusu bazı önlemler, ek tedbirlerin uygulandığı bölgelerde Savunma Bakanlığı’na yetki verilmesi dışında ‘sokağa çıkma, ikamet, belirli yerlere sık sık gitme yasağı ve bazı bölgelerin boşaltılması’ da dahil, olağanüstü hâl zamanında uygulanan tedbirlere benzer.
Mısır Cumhurbaşkanı’nın kararının ilk maddesinde, ‘bazı alanlarda sokağa çıkma yasağı, belirli alanlarda dolaşmanın kısıtlanması, bazı yerleri tahliye etme, ikameti yasaklama veya belirli yerleri ziyaret etmek için tarih belirleme, belirli iletişim araçlarının kullanılmasının yasaklanması, belirli materyallerin bulundurulmasının yasaklanması, motosikletlerin yasaklanması, okullarda eğitimin tamamen veya kısmen askıya alınması ve çift kullanımlı materyallerin dolaşımının yasaklanması’ kararı yer alıyor. İkinci madde ise Savunma Bakanı tarafından belirlenen alanlarda sokağa çıkma yasağı getirilmesini kapsıyor.
Silahlı kuvvetler ve sivil polis, üçüncü maddeye göre ‘güvenliği ve vatandaşların hayatlarını korumak için terör ve finansmanının tehlikeleri’ ile mücadele etmek amacıyla, yukarıda belirtilen önlemleri uygulamakla görevli. 25 Ocak 2011 olaylarının ardından Sina (özellikle de kuzey vilayeti), şiddet eylemlerine ve terör operasyonlarına tanık oldu. Temmuz 2013’te eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’nin devrilmesi sonrasında bu eylemler hızlı bir şekilde arttı. Daha sonra silahlı kuvvetler, polisle işbirliği dahilinde bölgedeki radikalizm yanlısı unsurlara karşı bir savaş başlatarak, yüzlercesini öldürdü.
Cumhurbaşkanı, Sina’da Ekim 2014’ten Ekim 2021’e kadar devam eden ve Kuzey Sina vilayetinin belirli alanlarını içeren bir olağanüstü hâl (OHAL) ilan etti. Bu bölgeler; uluslararası sınır hattı boyunca el-Avca’ya kadar ve el-Ariş’in batısından Helal Dağı’na kadar doğuda Tel Rafah, kuzeyde er-Ariş’in batısından deniz kıyısı boyunca Refah’taki uluslararası sınır hattına kadarki bölge, güneyde Helal Dağı’ndan uluslararası sınır hattındaki el-Acve’ye kadarki bölge. Gün içerisinde söz konusu bölgelerde belirli saatlerde sokağa çıkma yasağı uygulanırken yasak, üç ay süreyle yenilendi.



Gazze Mahkemesi girişimi, BM Genel Kurulu'nu Gazze halkını korumak için müdahale etmeye çağırdı

Gazze Şeridi semalarındaki İsrail F-15 uçağı (Reuters)
Gazze Şeridi semalarındaki İsrail F-15 uçağı (Reuters)
TT

Gazze Mahkemesi girişimi, BM Genel Kurulu'nu Gazze halkını korumak için müdahale etmeye çağırdı

Gazze Şeridi semalarındaki İsrail F-15 uçağı (Reuters)
Gazze Şeridi semalarındaki İsrail F-15 uçağı (Reuters)

Gazze Şeridi'nde yaşananları araştırmak için kurulan Gazze Mahkemesi (Gaza Tribunal) girişimi dün, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nu Gazze Şeridi’ne acilen müdahale etmeye ve felakete uğramış bölge halkına yardım etmek için askeri koruma gücü göndermeye çağırdı.

Uluslararası akademisyenler, hukukçular ve hukuk uzmanlarından oluşan girişim, kamuoyunu harekete geçirmek ve hükümetlere ‘Gazze Şeridi'ndeki soykırımı sona erdirmek’ için baskı yapmak amacıyla 2024 yılında Londra'da kuruldu.

İstanbul'da düzenlenen basın toplantısında, Gazze Mahkemesi Başkanı ve eski BM Filistin Raportörü Richard Falk, mahkemenin hükümetlere ‘çok geç olmadan’ harekete geçmeleri çağrısında bulunduğunu bildirdi.

grthy7u
Gazze Mahkemesi Başkanı Richard Falk, Gazze Şeridi'ne destek etkinliği sırasında (Gazze Mahkemesi Facebook hesabı)

94 yaşındaki Amerikalı hukuk profesörü Falk, amacın ‘BM Genel Kurulu'nun Gazze Şeridi'ne insani yardım girişinin engellenmesini ve halkın sürekli olarak yok edilmesini sona erdirmek için önleyici bir silahlı müdahale düzenlemesini sağlamak’ olduğunu ifade etti.

İsrail, 7 Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail yerleşimlerine saldırmasından bu yana Gazze Şeridi'ne yönelik şiddetli bir askeri saldırı yürütüyor. Yardım kuruluşları, bu saldırının Gazze Şeridi'nde ciddi bir insani krize yol açtığını belirtiyor.

Gazze Mahkemesi tarafından yapılan açıklamada, “Dünya çapındaki hükümetleri, şimdiye kadar Gazze Şeridi'ndeki soykırımı sona erdirme girişimlerini engelleyen BM Genel Kurulu'nu harekete geçirmek için acil adımlar atmaya çağırıyoruz” denildi.

İsrail, Gazze Şeridi'nde soykırım gerçekleştirdiğini veya insani yardım girişini engellediğini defalarca yalanladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, savaşı sona erdirme çağrılarının Hamas'ın konumunu ‘güçlendirdiğini’ söyledi.

Falk, bu adımın 1950 yılında BM Genel Kurulu tarafından kabul edilen ‘Barış için Birlik’ kararı veya daha yeni olan ‘Koruma Sorumluluğu’ ilkesi gibi siyasi araçlarla gerçekleştirilebileceğini belirtti.

İlk karar, BM Güvenlik Konseyi'nin uluslararası barış ve güvenliği korumada başarısız olduğu durumlarda BM Genel Kurulu'nun harekete geçmesini sağlıyor. Bu karar, Kore Savaşı'nın (1950-1953) ilk aşamalarında, Sovyetler Birliği'nin BM Güvenlik Konseyi'nde tekrar tekrar kullandığı veto hakkını aşmak için ABD'nin talebi üzerine kabul edildi.

Koruma Sorumluluğu ilkesi, 1994'te Ruanda'da yaşanan soykırım ve Bosna'daki Srebrenitsa katliamının tekrarlanmasını önlemek amacıyla 2005 yılında kabul edildi.

Filistinlilerin hakları alanında onlarca yıldır çalışan ve İsrail'e karşı tutumu nedeniyle defalarca eleştirilen Falk, “Şu anda ciddi ve kararlı bir adım atmazsak, insanları kurtarmak için çok geç kalmış olacağız” dedi.

Falk, Gazze Mahkemesi’nin bu davayı önümüzdeki ay New York'ta yapılacak BM Genel Kurulu gündemine dahil etmeyi umduğunu söyledi.

Uluslararası güçler, zulmü durdurmak için askeri müdahalenin haklı olup olmadığı konusunda bölünmüş durumda. Silahlı müdahaleyi reddedenler, bunun diğer ülkelerin iç işlerine müdahale etmek için bir bahane olduğunu düşünüyor.

Öte yandan Uluslararası Af Örgütü dün İsrail'i Gazze Şeridi halkını aç bırakmak için ‘kasıtlı bir politika’ izlemekle suçladı, ancak İsrail bu suçlamayı defalarca reddetti.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre, 2023 yılında Hamas'ın İsrail yerleşimlerine düzenlediği saldırı sonucunda çoğu sivil olmak üzere bin 219 kişi öldü.

Buna karşılık İsrail'in saldırısı, Hamas'ın Gazze Şeridi'nde yönettiği ve BM tarafından güvenilir kabul edilen Sağlık Bakanlığı'nın rakamlarına göre, çoğu sivil olmak üzere 62 binden fazla kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı.