Fas’ta arılar yetiştirildikleri en eski çiftliği terk etti

Fas’ın Inzerki köyündeki en eski ve en büyük arı kovanı (AFP)
Fas’ın Inzerki köyündeki en eski ve en büyük arı kovanı (AFP)
TT

Fas’ta arılar yetiştirildikleri en eski çiftliği terk etti

Fas’ın Inzerki köyündeki en eski ve en büyük arı kovanı (AFP)
Fas’ın Inzerki köyündeki en eski ve en büyük arı kovanı (AFP)

Bu yıl olağanüstü kuraklık nedeniyle zor günler geçiren arılar, Fas’ın güneyindeki Inzerki köyünde arı yetiştiriciliği için kurulan geleneksel devasa çiftliği terk etti.
AFP’nin haberine göre, arıcı İbrahim Şetvi, sıcak güneşin altında kovanlarını incelerken, “Arı vızıltısının, yılın bu zamanında her yeri doldurması gerekiyordu ama şimdi sessizlik hakim” dedi. Şetvi, Fas'ın güneybatı bölgesinde yetişen Argan ağaçlarının ortasında kurulan bu çiftlikte 90 arı yetiştirme biriminden 40’ını iki aydan kısa bir sürede kaybettiğini söyledi. Şetvi, bu eşsiz çiftlikten yararlanan diğer ailelerin, yeterli imkanın bulunmaması nedeniyle arıcılığı tamamen bırakmak zorunda kaldığını da söylüyor. Uzmanlar, kuruluşu 1850 yılına kadar uzanan söz konusu bölgenin ‘dünyanın en eski ve en büyük geleneksel toplu arıcılık çiftliği’ olduğunu belirtiyor.
Kuraklık, ülkenin diğer bölgelerini de etkilediğinden zarar gören sadece Şetvi olmadı. Fas Arıcılar Birliği yetkilisi Muhammed Şudani, Fas'ın kuzeyindeki Khenifra şehrinde Ağustos ayından bu yana yaklaşık 100 bin bal üretim ünitesinin kaybedildiğini belirtti. 2019 yılı istatistiklerine göre Fas’ta yaklaşık 36 bin çiftçi tarafından kullanılan yaklaşık 910 bin arıcılık çiftliği bulunuyor. Ancak bu yıl çok fazla arı ortadan kaybolduğundan, hükümet kayıpların çiftçiler üzerindeki etkisini azaltmak için 130 milyon dirhem (yaklaşık 13,5 milyon dolar) değerinde bir yardım tahsis etti. Ancak Şudani’ye göre, tahsis edilen destek henüz ödenmedi.
Hükümet ayrıca, yaşananlarla ilgili kapsamlı bir soruşturma yürütmesi için Ulusal Gıda Güvenliği Ofisini görevlendirdi. Ofis yaptığı açıklamada, arıların, yetiştirildikleri çiftlikleri terk etmelerinin, Fas’ta benzeri görülmemiş bir olay olduğunu belirtti. Buna karşılık, arıcılık bilimleri araştırmacısı Antoine Adam, söz konusu olayı, bu yıl Fas’ı vuran ve son 40 yılın en kötüsü olan kuraklığa bağlıyor.
Tarım Bakanlığı verilerine göre Fas’ta üretilen bal miktarı, on yılda yüzde 69 arttı. Buna göre, 2009’da 4,7 ton olan bal üretimi 2019’da yaklaşık 8 tona yükseldi ve bir milyar dirhemden (yaklaşık 100 milyon dolar) fazla ciro yaptı.



Süveyda çatışmaları: Suriye’deki istikrarın kırılganlığını gösteriyor

Birleşmiş Milletler'in rakamlarına göre Süveyda'daki şiddet olayları nedeniyle yaklaşık 200 bin kişi yerinden oldu (Reuters)
Birleşmiş Milletler'in rakamlarına göre Süveyda'daki şiddet olayları nedeniyle yaklaşık 200 bin kişi yerinden oldu (Reuters)
TT

Süveyda çatışmaları: Suriye’deki istikrarın kırılganlığını gösteriyor

Birleşmiş Milletler'in rakamlarına göre Süveyda'daki şiddet olayları nedeniyle yaklaşık 200 bin kişi yerinden oldu (Reuters)
Birleşmiş Milletler'in rakamlarına göre Süveyda'daki şiddet olayları nedeniyle yaklaşık 200 bin kişi yerinden oldu (Reuters)

Suriye'de Süveyda şehrindeki saldırıların yankısı sürüyor. 

Washington Post'un (WP) haberinde, saldırıların “ülkenin istikrarının kırılganlığını” gözler önüne serdiği belirtiliyor. 

Reuters'ın görgü tanıklarından aktardığına göre Süveyda'daki Bedevi aşiretlerle Dürzi grupların çatışmaları 13 Temmuz'da karşılıklı adam kaçırma olaylarıyla başlamıştı. Yaklaşık bir hafta süren ve ateşkesle sonuçlanan çatışmalarda, Şam yönetimine bağlı silahlı birlikler, gerginliğin durdurulması amacıyla bölgeye gönderilmişti. 

Birleşik Krallık merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne (SOHR) göre Süveyda'daki olaylarda en az 1400 kişi yaşamını yitirdi. 

Bazı görgü tanıkları, sivillere saldıran kişilerin kamuflaj giydiğini söylemişti ancak bunların militan mı yoksa Şam'a bağlı askerler mi olduğu net bilinmiyor. 

WP'nin irtibata geçtiği Bedevilerden Saud el-Vadi, Dürzilerle çatışmalara dair “Onlar öldürdü, biz de öldürdük. Aramızda kan var” diyor.

Dürzi yurttaş Mazen Alaaddin ise Şam'a bağlı güvenlik güçleriyle Sünni aşiretlerin ortak saldırılar düzenlediğini öne sürüyor. Alaaddin, kardeşinin öldürüldüğünü ve cesedinin yakındaki bir köprünün altına atıldığını savunuyor.

Şam yönetimi, İsrail'in Süveyda'daki Dürzileri kışkırtarak çatışmaları körüklediğini iddia ediyor. Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeyban, 31 Ağustos'ta Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'la görüşmesinin ardından yaptığı açıklamada, Tel Aviv'in "iç savaşı yeniden alevlendirmek isteyebileceğini" söylemişti.

Diğer yandan askeri kamuflajlı bir grubun, Süveyda Ulusal Hastanesi'ni basarak sağlık çalışanlarını dövüp öldürdüğü görüntüler de gündem olmuştu. 16 Temmuz'da yaşanan olayın dün ortaya çıkan görüntüleri, New York Times tarafından doğrulanmıştı. Videoda askeri kamuflajlı bir kişinin, kendisine direnen sağlık görevlisini öldürdüğü görülüyor. 

Şam yönetimi, saldırıları kınayarak görüntülerle ilgili işlem başlatılacağını duyurdu. Ayrıca Suriye Adalet Bakanlığı, Süveyda'daki olayların sebeplerini incelemek üzere özel bir komite oluşturulduğunu bu ay başında duyurmuştu.

Bunlara ek olarak İsrail de Dürzilere saldırıları gerekçe göstererek 16 Temmuz'da Suriye'ye hava harekatı düzenlemişti. Operasyonda hem Şam'daki cumhurbaşkanlığı yerleşkesi hem de genelkurmay başkanlığı binası hedef alınmıştı. SOHR'nin aktardığına göre İsrail'in saldırılarında 15 kişi ölmüş, en az 28 kişi yaralanmıştı. 

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara, "Dürzi kardeşlerimize saldıran herkes hesap verecek. Onlar devletin koruması altındadır. Hukuk ve adalet herkese eşit şekilde güvence sağlar" demişti. 

Independent Türkçe, Washington Post, New York Times, Jerusalem Post