Libya havalimanlarında kaçakçılık ve terörle mücadele eğitimleri hız kazandı

Fotoğraf (AA_Arşiv)
Fotoğraf (AA_Arşiv)
TT

Libya havalimanlarında kaçakçılık ve terörle mücadele eğitimleri hız kazandı

Fotoğraf (AA_Arşiv)
Fotoğraf (AA_Arşiv)

Geçtiğimiz 10 yıl boyunca Libya, ‘Arap Baharı’ ile birlikte Muammer Kaddafi rejiminin düşmesinden sonra istikrarsızlık, güvenlik sıkıntısı ve siyasi boşluk sebebiyle çalkantılı bir süreç yaşadı. Söz konusu durum, teröristlerin ve ülkede devam eden dolandırıcılık ve kaçakçılık eylemlerinin tespit edilme imkanlarının ve bu konudaki araçların azalmasına neden oldu. Ancak son zamanlardaki uluslararası çabalar, güvenlik konusunda, özellikle de havalimanı güvenliğinde, bu sorunun ortadan kaldırılması noktasında bir yol çizilmesine katkıda bulundu.
ABD, Libya havalimanlarının personellerini eğitme ve geliştirme sorumluluğunu üstlenen Batılı ülkelerden biri oldu. Yapılan çalışmalar, Libya havalimanlarının eğitim programlarının başlatıldığı 2018 yılından önceki halinden daha iyi bir duruma ulaşmak için teröristlerin ve yasaklı maddelerin, ülkeden ayrılarak, ABD yada diğer ülkelere ulaşmadan önce tespit etme noktasında hazırlık seviyesinin arttırılmasını amaçlıyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın internet sitesindeki bir paylaşımda, Bakanlığın Terörle Mücadele Bürosu’nda Program Yöneticisi Ayhan Avila, Libya’daki siyasi parçalanma ve güvenlik boşluğundan, teröristlerin ve diğer kötü niyetli tarafların yararlanmak istediğini belirtti. Avila, önceden Libya havalimanlarının ‘yolcuların ve malların terörist tehditlerden korunamadığı’ bir yer olduğunu belirtti.
Avila, Dışişleri Bakanlığı’na bağlı Terörle Mücadele Bürosu’nun 2018 yılında Libyalı ortaklarının güvenlik tehditleriyle mücadelesine yardımcı olmayı amaçlayan Libya Havacılık ve Havalimanı Güvenlik Programını başlattığını açıkladı. Söz konusu program, özellikle teröristlerin ve yasadışı maddelerin Libya üzerinden dünya ülkelerine geçmesini önlemede Libya’ya yardımcı oluyor. Aynı zamanda, ülkede bir ABD diplomatik misyonunun yeniden kurulması ve Libya’nın küresel seyahate yeniden açılması için önemli bir temel oluşturuyor.
Avila, programın uluslararası standartlara uygun bir şekilde terör faaliyetlerini tespit etmek ve bu faaliyetlere engel olmak için, ülkenin 3 farklı bölgesindeki 5 uluslararası havalimanında çalışan havalimanı müfettişleri, denetçileri ve yöneticilerine odaklandığını belirtti. Ayrıca programın başlangıcından bu yana eğitimlerden faydalanan kişi sayısının, yöneticiler, denetçiler, gözlemciler, eğitmenler ve bakım mühendisleri dahil olmak üzere 350 görevliye ulaştığını söyledi. Eğitmenler, ABD Dışişleri Bakanlığı ve yerel uzmanlarla yakın bir iş birliği içinde çalıştılar. Aynı zamanda uluslararası standartların ve en iyi uygulamaların yanı sıra kültürel olarak uygun bir yaklaşım ile yolcu taramasını öğretmek için bir programı geliştirdiler.
Ayhan Avila, programa 37 Libyalı kadının katıldığını vurgularken, 2021 yılı Eylül ayında Trablus’ta tam donanımlı bir eğitim merkezinin açıldığını ve bu merkezin, Libyalı eğitmenlerin havalimanı güvenliği konusunda daha fazla personel eğitmeleri sağlayacak ilk merkez olduğunu belirtti. Şimdiye kadar, Libyalı eğitmenler bu eğitim merkezinde 160 havalimanı personeline eğitim verdi.
Avila “Programın ikinci odağı ve stratejik temel taşı ise, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’nün (ICAO) standartlarına uyumu güçlendirmek ve havacılık güvenliğinden sorumlu tüm Libya kurumlarını birleştirmektir. Program, Libya’nın ve uluslararası havacılığın güvenliğini iyileştirmek için yakın ve sürekli iş birlikleri zorunlu olan, bakanlıkları ve önemli düzenleyici kurumları bir araya getirmeyi başardı. Bu çalışmaların odak noktasını, Sivil Havacılık Güvenliği Ulusal Programının geliştirilmesi ve uygulanması oluşturuyor” ifadelerini kullandı.
Söz konusu program, ABD’nin Libya’da çalışmalarını yürüttüğü ikinci sosyal ve güvenlik programı olarak biliniyor. ABD bu yılın başlarında, Muammer Kaddafi rejiminin devrilmesinden bu yana 10 yıldan uzun bir süredir istikrarsızlık içerisinde olan Libya’da, hesap verebilirlik, adaleti sağlamak ve hukukun üstünlüğünü güçlendirmek üzere yeni projelerini duyurmuştu.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.