Başağa’nın Trablus'un batısına gittiği bildirildi

Fethi Başağa’nın yanında hükümetindeki bazı bakanların da olduğu kaydedildi.

Libya’da yeni kurulan İstikrar Hükümeti’nin Başbakanı Fethi Başağa. (Reuters)
Libya’da yeni kurulan İstikrar Hükümeti’nin Başbakanı Fethi Başağa. (Reuters)
TT

Başağa’nın Trablus'un batısına gittiği bildirildi

Libya’da yeni kurulan İstikrar Hükümeti’nin Başbakanı Fethi Başağa. (Reuters)
Libya’da yeni kurulan İstikrar Hükümeti’nin Başbakanı Fethi Başağa. (Reuters)

Libya’da Fethi Başağa’nın başbakanı olduğu yeni kurulan İstikrar Hükümeti, başkent Trablus'a gitmeye ve görevlerini yerine getirmeye hazır olduğunu bir kez daha yineledi. Buna karşın Abdulhamid Dibeybe’nin başbakanı olduğu geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH), Ramazan Ayı süresince resmi çalışma saatlerinin yeniden düzenlendiğini duyurarak iktidarda kalmaya devam edeceğinin sinyallerini verdi. Diğer yandan Fethi Başağa'nın dün sabah saatlerinde, hükümetindeki bazı bakanlar ve Temsilciler Meclisi (TM) üyeleriyle birlikte ani bir şekilde başkent Trablus'un 50 kilometre batısındaki ez-Zaviye şehrine gittiğine dair çelişkili bilgiler aktarıldı.
Söz konusu bilginin doğrulanması halinde Başağa, geçtiğimiz ay yeni hükümetin başbakanı olarak göreve başlamasından bu yana Trablus sınırlarına ilk kez yaklaşmış olacak. Başağa’ya bağlı askeri güçlerden oluşan bir konvoy daha önce memleketi (ülkenin batısındaki) Misrata'dan çağrılmış ancak yerel ve uluslararası arabulucuların ülkede iktidar mücadelesi veren iki hükümete bağlı askeri güçler arasında silahlı çatışma çıkmasını önlemek amacıyla başlattıkları çabalar çerçevesinde konvoy kısa sürede kışlasına geri dönmüştü.
Başağa hükümetinin İçişleri Bakanı İsam Ebu Zureybe, Trablus'a ‘barış içinde ve kan dökülmeden’ girmeye hazırlandıkları söyledi. Ancak buna dair resmi bir tarih vermekten kaçındı.
Yeni hükümetin ülkenin doğusundaki Tobruk şehrinde bulunan TM’nin güvenoyunu almasının üzerinden yaklaşık beş hafta geçti.  Ancak henüz çalışmalara başlamadı. Kısa bir süre önce ülkenin güney ve doğusundaki hükümet kurumlarını kontrol etmesine rağmen Trablus'taki çalışmaya ilişkin adım atmadı.
Sorunun, hükümetinin Trablus’a girmesi değil ‘iktidarı devretme ve devralma süreci’ olduğunu belirten Ebu Zureybe şunları söyledi:
“Başağa’nın bunu barışçıl bir şekilde yapmayı istemesi nedeniyle Trablus'a girişi gecikti. Ülkenin üçte ikisinden fazlası şu an yetkisinin olmadığını ve ertelenen seçimleri yapamayacağını söyleyen Dibeybe’nin kontrolü dışında.”
Diğer yandan Başağa hükümetinin Kültür Bakanı Saliha ed-Deruki pazar günü TM Başkanı Akile Salih’in el-Kubba şehrindeki ofisinde anayasal yeminini ederek resmi olarak Bakanlar Kurulu’ndaki yerini aldı. Böylece Başağa hükümetinin Tobruk'taki ilk toplantısına katılamayıp TM Başkanı önünde anayasal yeminini ederek göreve başlayan bakanların sayısı 11'e yükseldi.
Dibeybe hükümeti, iktidarda olduğunu vurgulamayı amaçlayan bir adımla, pazar günü resmi bir açıklamada bulunarak Ramazan Ayı boyunca resmi çalışma saatlerinin yerel saatle sabah saat 10.00’dan öğleden sonra saat 15.00’a kadar olacak şekilde yeniden düzenlendiğini duyurdu.
UBH’nin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Vietnam Dışişleri Bakan Yardımcısı Pham Quang Hieu’nun Dibeybe hükümetinden bir heyet ile başkent Hanoi'de Vietnam’ın Trablus Büyükelçiliği’nin yeniden Trablus’taki çalışmalarına başlaması için gerekli düzenlemeleri ve Vietnamlı şirketler ile işçilerin Libya’ya geri dönüşü konularını görüştüğü toplantının ardından şu an kapalı olan Vietnam'ın Trablus Büyükelçiliği’nin yeniden açılmasıyla ilgili çalışmaların başlatıldığı belirtildi.
Bir diğer gelişmede de Libya Devlet Denetim Bürosu Başkanı Halid Şakşak, Türkiye’nin Trablus Büyükelçisi Kenan Yılmaz ile Türk şirketlerinin Libya'daki projelerini tamamlamalarının önündeki engelleri görüştüklerini açıkladı. Şakşak, Büyükelçi Yılmaz ile görüşmesinde Devlet Denetim Bürosu’nun Türk şirketleriyle imzalanan sözleşmelere ilişkin gözlemlerinin ve bu şirketlerin çalışmalarına devam etmelerini engelleyen sorunların çözüm yollarının ele alındığını söyledi.
Şakşak-Yılmaz görüşmesi, Anadolu Ajansı’nın 2019 yılında Türkiye ile Libya’nın eski hükümeti Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) arasında imzalanan Askeri ve Güvenlik İş birliği Mutabakat Muhtırası kapsamında, 2020 yılından bu yana Libya'da görev yapan Türk askerlerinin cumartesi günü el-Hums kentindeki askeri komutanlıkta yaptıkları ilk sahurlarından görüntüleri aktarması ile aynı zamana denk geldi.
Bu arada Tıbbi Tedarik Sistemi Yönetimi Dairesi Başkanı Muhammed el-Habuli, Amerikan ilaç üreticileriyle ortak iş birliği konusunda Amerikan Ticaret Odası Müdürü Derry Hearst ile bir araya geldi.
Diğer yandan Libya’nın doğusundaki Bingazi kentinden emniyet yetkilileri, pazar akşamı çıkan bir tartışmadan sonra öldüğü belirtilen Libya Ulusal Ordusu’dan (LUO) bir subayın katilinin tutuklandığını duyurdular. Bingazi Emniyet Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, pazar günü akşam saatlerin şehrin sokaklarından birinde vurularak öldürülen Yüzbaşı Şuayb Nuri Ebu Medin’in katilinin tutuklandığı bildirildi.
Başağa hükümetinin İçişleri Bakanlığı Müsteşarı Ferec Kaim dün sabah yerel basına yaptığı açıklamada, failin suçunu itiraf ettiğini, sabıkası olduğunu ve ülkedeki herhangi bir gruba üye olmadığını söyledi. Kaim, failin işlemleri tamamlandıktan sonra savcılığa sevk edileceğini kaydetti.



Trablus hükümeti, Libya’nın doğusundaki İHA’larla ilgisi olmadığını açıkladı

Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)
Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)
TT

Trablus hükümeti, Libya’nın doğusundaki İHA’larla ilgisi olmadığını açıkladı

Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)
Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)

Trablus merkezli Libya hükümeti 30 Haziran’da, Rus Wagner grubu tarafından kullanılan bir üsse yapılan insansız hava aracı (İHA) saldırılarıyla herhangi bir ilgisi olmadığını açıkladı.

İsminin açıklanmasını istemeyen bir ordu kaynağı AFP’ye yaptığı açıklamada, perşembe akşamı Bingazi’nin 150 km güneydoğusunda bulunan el-Haruba Hava Üssü’nün İHA’lar tarafından gerçekleştirilen, ‘amacı bilinmeyen’ saldırılarla hedef alındığını belirtti. Söz konusu üste, Wagner grubunun unsurları yer alıyor. Haber siteleri, saldırının, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınan ve doğu Libya makamlarının meşruiyetini sorguladığı Trablus hükümetinin silahlı kuvvetlerinden kaynaklandığını belirtti.

Özel ‘el-Masar’ kanalının haberine göre Ulusal Birlik Hükümeti’ne bağlı Savunma Bakanlığı, geçen cuma yaptığı açıklamada “Uçağımızın Libya’nın doğusundaki bir üsse düzenlediği saldırılara ilişkin yayınlananlar bizi şaşırttı” diyerek, Ekim 2020’de imzalanan ateşkese saygı duyduklarını vurguladı.

Diğer yandan Libya merkezli ‘Address’ gazetesinin haberine göre ise Batı Libya’daki Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed el-Haddad, “Birimlerimizden hiçbiri doğu bölgesindeki herhangi bir alanı hedef almadı” diyerek, benzer bilgilerin Libyalı kardeşler arasında savaşı ateşlemeyi ve Libya’yı bölgesel bir çatışmaya sokmayı’ amaçladığına dikkat çekti.

Libya 2011’den, Muammer Kaddafi rejiminin devrilmesinden bu yana büyük bir siyasi krize tanık oluyor. Nisan 2019 ile Haziran 2020 arasında Libya’nın doğusundaki en güçlü isim olan Halife Hafter, Trablus’un kontrolünü ele geçirmek için başarısız bir askeri girişimde Çadlı, Sudanlı, Nijeryalı ve Suriyeli savaşçıların yanı sıra Wagner grubundan savaşçıları kullandı. Bu başarısızlığı Ekim 2020’de, batı ve doğu kamplarının her birinden beş subaydan oluşmuş bir askeri komite tarafından gözlemlenen bir ateşkes anlaşmasının ilanı izledi.

O günden bu yana bir kısmı Rus ordusuyla birlikte savaşmak için Mali veya Ukrayna’ya gittikten sonra Libya’nın doğusundaki yüzlerce Wagner savaşçısı, başta petrol limanı bölgesinde olmak üzere güneyde aktifti.

Görsel kaldırıldı.
Mareşal Halife Hafter (Ulusal Ordu)

Libya Parlamentosu üyesi Muhammed Amer el-Abani, geçen pazartesi günü yapılan parlamento oturumunu ‘yasa dışı’ olarak niteledi.

Abani, Arap Dünyası Haber Ajansı’na (ANA) yaptığı açıklamada, Temsilciler Meclisi’nin, geçen pazartesi günü üyelerinin çoğunu davet etmeden bir toplantı düzenlemesinin ‘meşruiyet dışında ve anayasal sisteme aykırı’ olduğunu dile getirdi. Temsilciler Meclisi Sözcüsü Abdullah Bileyhik, meclisin, ikinci başkan yardımcısı Musbah Duma başkanlığında resmi bir kapalı oturum düzenlediğini açıkladığına dikkat çekti. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre toplantıda konsey, 2023 tarihli ve 05 sayılı kanun uyarınca Anayasa Mahkemesi başkanı ve üyelerini seçmek için oybirliğiyle bir karar aldı.

Görsel kaldırıldı.
Temsilciler Meclisi toplantısının öncesinde oturum düzenlendi. (Temsilciler Meclisi)

Muhammed Amer el-Abani konuya dair şunları söyledi:

Geçtiğimiz pazartesi günü meclis oturumunda yaşananlar ve bunun sonucunda alınan kararlar hukuka aykırıdır. Çünkü toplantı tarihini, yeter sayısını ve yerini belirlemede oturumun yapılma esaslarını dikkate almamaktadır. Bingazi’de Temsilciler Meclisi’nin yakında toplanacak istişare oturumu öncesinde verilen kararların iptalini talep etmek, son parlamento oturumuna karşı yapılan protesto çerçevesinde geliyor.

‘Libya Al Ahrar’ sitesinin haberine göre milletvekilleri tarafından yapılan bir açıklamada, oturumun ‘geçersiz olduğu ve yasama veya meclis kararı düzeyine çıkmadığı’ ifadelerine yer verilirken, oturumda yaşananlar ise ‘Temsilciler Meclisi’ni zayıflatma girişimi’ olarak nitelendirildi.

Temsilciler Meclisi’nin kapalı oturumunun yapılması amacı hakkında ise Libyalı milletvekilleri “Bazı kararlar alma arzusu nedeniyle üyeleri davet etmeden bir oturum düzenlemenin belirli bir amacı vardır. Tüm milletvekilleri oturuma katılmaya davet edilmiş olsaydı, bu kararlar alınamazdı” açıklamasında bulundular.

‘Libya Al Ahrar’ internet sitesinde ise yaklaşık 40 milletvekilinin, meclis oturumlarını boykot etmekle tehdit ettiği ve Kurban Bayramı’nın ardından Trablus’ta parlamentonun son kapalı oturumunu protesto etmek için bir istişare toplantısı düzenlendiği bildirildi.