Lenderking, siyasi çözüme hazırlık için Yemen ateşkesine bağlılığı vurguladı

ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking, dün Riyad'da bir televizyon röportajı sırasında (Şarku'l Avsat)
ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking, dün Riyad'da bir televizyon röportajı sırasında (Şarku'l Avsat)
TT

Lenderking, siyasi çözüme hazırlık için Yemen ateşkesine bağlılığı vurguladı

ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking, dün Riyad'da bir televizyon röportajı sırasında (Şarku'l Avsat)
ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking, dün Riyad'da bir televizyon röportajı sırasında (Şarku'l Avsat)

ABD'nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking, Yemenli tarafların bir araya gelmesi halinde mevcut durumun kalıcı ateşkese dönüşeceğini söyledi.
Şarku'l Avsat'a konuşan temsilci, Yemen için umut ve fırsat içeren çok önemli bir zaman olduğunu belirterek sözlerine şöyle devam etti:
“Yemenliler, Amman’da (bireysel olarak BM elçisi ile) ve Körfez İşbirliği Konseyi ülkelerinin gözetiminde burada Riyad'da görüşebildiler. Bugün Riyad'da toplanmış 500 Yemenli var. Daha önce birbirini görmeyenler ve herhangi bir platformda hiçbir şekilde bir araya gelmemiş olanlar var aralarında. Son ateş duyurusu, burada toplanma enerjisini verdi. ABD Başkanı Yemen için taahhütte bulunurken, ben de Yemen halkının yanında olacağım.”
Lenderking, Yemenlilerin yedi yılı aşkın bir süredir Husi milis darbesinin fitilini ateşlediği bu savaş bataklığından çıkmayı beklediği şu dönemde, Birleşmiş Milletler tarafından önerilen ve geçen cumartesi günü yürürlüğe giren insani ateşkese uyulması gerektiğini vurguladı. Asharq News’e (eş-Şark) verdiği demeçte, ülkesinin sahadaki duruma odaklanacağını ve izleyeceğini ve tarafların taahhüt ettiği ateşkesin devam edeceğini umduğunu dile getirdi. Ayrıca ülkesinin bu aşamaya ulaşmak için çok yatırım yaptığını ve Başkan Joe Biden yönetiminin Yemen'deki çatışmaya ışık tutmak için erken bir risk aldığını belirterek, ateşkesi “siyasi bir çözüme ulaşmak için belirleyici ve önemli bir an” olarak nitelendirdi.
Geçtiğimiz günlerde Lenderking, Yemen hükümeti yetkilileri ve Yemen-Yemen istişarelerine katılan partilerin liderleriyle bir dizi görüşme gerçekleştirdi. Lenderking, Körfez İşbirliği Konseyi'nin ev sahipliğinde Riyad'da gerçekleştirilen toplantıda uluslararası desteğin önemini vurguladı. Bu çerçevede ülkesinin ateşkesi desteklemek için uluslararası toplumu teşvik etmeye, ateşkese olan bağlılığı desteklemeye devam edeceğini ve Birleşmiş Milletler liderliğindeki destek düzeyini korumak için çaba göstereceğini söyledi. 
Mevcut sürecin kalıcı bir ateşkese evrilmesi ve kapsamlı siyasi müzakerelere geçişin önünü açması yönündeki umutlarını dile getiren temsilci, Körfez İşbirliği Konseyi himayesinde Riyad'da devam eden istişarelere ek olarak, bir ay önce Ürdün'ün başkenti Amman'da BM öncülüğünde istişarelerin başladığını belirtti.
Cumartesi yürürlüğe giren anlaşma metnine göre taraflar, 2 Nisan 2022'de başlayıp 2 Haziran 2022'de sona erecek ve uzatılabilir iki aylık bir ateşkes uygulayacaklar. Bu ateşkesin amacı, çatışmanın barışçıl bir şekilde çözülmesi için elverişli bir ortam sağlamaktır. Yoksa ateşkesten amaç, herhangi bir tarafın saflarını yeniden yapılandırmasına veya askeri operasyonlara devam etmesine fırsat vermek için çatışmayı durdurmak değildir. Ateşkes, iki aylık ateşkes süresince 18 petrol türevi taşıyan geminin Hudeyde limanlarına girişine yanı sıra Yemen’in içinde ve dışındaki tüm askeri operasyonların durdurulmasını içeriyor. Ayrıca ateşkes metninde Sana’ya ve oradan iki ay boyunca Ürdün ve Mısır’a iki ticari uçuşun gerçekleştirilmesi de yer alıyor. Bunun yanı sıra BM Özel Elçisi’nin tarafları Taiz ve diğer illerdeki yolların açılması konusunda anlaşmaya varmak üzere bir toplantıya davet etmesi ön görülüyor. İçerdiği düzenlemelerin geçici ve emsal teşkil etmediğinin kaydedildiği anlaşma metninin, ateşkesin ilanından 24 saat sonra yürürlüğe gireceği belirtiliyor. Tarafların, 24 saat içinde kendilerine bağlı güçleri tüm askeri operasyonları durdurmaları yönünde bilgilendirmeleri gerekiyor.
Anlaşma metninde tarafların, “BM Genel Sekreteri Yemen Özel Temsilciliği ile ateşkesin tüm yönleriyle ilgili olarak çalışmak üzere irtibat görevlileri yetkilendirecekleri” ifadesi yer aldı. Bu bağlamda her ne kadar bağımsız bir izleme ve denetim olmayacaksa da anlaşmada, BM Genel Sekreteri Yemen Özel Temsilciliği tarafından ateşkesin uygulanmasına yardımcı olmak için tarafların ihtiyaç duyduğu koordinasyon desteği sunacağı kaydedildi.



Filistin Yönetimi, Netanyahu ve Trump'ın açıklamalarından sonra Gazze Şeridi'nin devletleşmesi ve yönetilmesi konusunda ısrarcı

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)
TT

Filistin Yönetimi, Netanyahu ve Trump'ın açıklamalarından sonra Gazze Şeridi'nin devletleşmesi ve yönetilmesi konusunda ısrarcı

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)
ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Beyaz Saray’da bir araya geldi. (DPA)

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa dün yaptığı açıklamada, İsrail'in bir Filistin devletinin kurulmasını ve Filistin Yönetimi’nin Gazze Şeridi’ne geri dönmesini engelleme planının başarılı olamayacağını belirtti.

Bakanlar Kurulu toplantısının başında yaptığı açıklamada Mustafa, “Kesin resmi pozisyonumuz, Gazze Şeridi'ndeki halkımıza yardım sağlayabilmemiz ve uzun zamandır beklenen bağımsız Filistin devletinin somutlaşmasına yol açacak yeniden inşa sürecini kolaylaştırabilmemiz için tek bir siyasi sistem, birleşik ulusal kurumlar ve tek bir güvenlik kurumu altında herkesin iş birliğini gerektiren Filistin topraklarında Filistin devletinin somutlaştırılmasıdır” dedi.

Mustafa sözlerine şöyle devam etti: “İsrail tarafı bu vizyonla savaşıyor. Tüm kurum ve kuruluşları ulusal otoriteyi zayıflatmak, Gazze Şeridi'ndeki halkımıza karşı sorumluluklarını yerine getirmemesi için mali abluka altına almak ve geniş bir uluslararası mutabakatın konusu haline gelen Filistin devletinin kurulmasını engellemek için çalışıyor… İsrail planının desteklenmesi başarılı olamayacak. Zira halkımızın iradesi güçlü. Tüm gücümüz ve kararlılığımızla ulusal görevlerimizi yerine getirmek için sorumluluklarımızı üstlenmeye kararlıyız.”

Mustafa, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesi sırasında ‘bir Filistin devletinin kurulmasına izin vermeyeceğini’ açıklamasının ardından Filistin Yönetimi'nin bir Filistin devleti kurma ve Gazze Şeridi'ndeki sorumluluklarını üstlenme konusundaki ısrarından bahsetti. Mustafa ayrıca, Netanyahu’nun Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri kabul etmek için bir dizi ülkeyle iletişim halinde olduğunu ifade etti.

cdfgthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu pazartesi akşamı Beyaz Saray'daki yemekte ABD Başkanı Donald Trump'ı Nobel Barış Ödülü'ne aday gösteren mektubun bir kopyasını elinde tutuyor. (DPA)

Netanyahu'ya Washington ziyaretinde eşlik eden üst düzey bir yetkili, İsrail'in bir süre daha Gazze Şeridi'nde kalabileceğini doğruladı. Yetkili, Netanyahu'ya eşlik eden gazetecilere yaptığı açıklamada, Gazze Şeridi'nde Filistin Yönetimi'nin olmayacağını söyledi.

‘Ertesi gün’ meselesi

Maariv gazetesi ve Walla internet sitesine göre Netanyahu ve Trump, ‘Gazze Şeridi'nde ertesi gün’ gibi merkezi ve karmaşık bir meseleyi görüştü. Görüşmenin ardından bir siyasi yetkili, “Ertesi gün elbette Filistinliler olacak ama Filistin Yönetimi olmayacak” dedi.

Maariv, toplantının ardından yalnızca Amerikalı gazetecilerin içeri alınmasına izin verilmesinin ardından Netanyahu'nun, İsrailli gazetecilerin üst düzey bir yetkili tarafından brifing verilmek üzere çağrılmasını istediğini bildirdi.

scdfgrthy
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu pazartesi akşamı Beyaz Saray'da ABD Başkanı Donald Trump'la yediği yemekte konuşuyor. (EPA)

Yetkili, ertesi gün ile ilgili olarak şu ifadeleri kullandı: “Ana ve gerekli koşul Gazze Şeridi'nde Hamas'ın olmamasıdır. Hamas silahsızlandırılmalı ve liderleri sürgün edilmeli. Başka bir güç Gazze Şeridi'ni kontrol etmeli ve silah kullanımını engellemeli.”

Hangi gücü kastettiği sorulduğunda ise “Bunu tartışıyoruz. İsrail ordusu her türlü tehdidi engellemek için her zaman hazır bulunacak. Gazze Şeridi'nde güvenlikten İsrail sorumlu olacak” yanıtını verdi.

Yetkili, Gazze Şeridi’nin sivil kontrolü konusunda şunları söyledi: “Gazze Şeridi'nde gündelik hayatı yöneten bir hükümet sistemi olmalı. Belki belli bir süre için orada olacağız ve bu konuda endişelenmemeliyiz. Eğer ilk aşamada orada olmazsak, iktidarı başka bir tarafa devredebileceğimizden emin olamayız. Gazze Şeridi'ndeki yönetim sistemi Filistinliler tarafından yürütülecek. Kesinlikle Filistinliler olacak ama Filistin Yönetimi olmayacak. Filistin Yönetimi Gazze Şeridi'ni yönetmeyecek.”

Üçüncü görüşme

Trump ile Netanyahu arasında pazartesi akşamı Beyaz Saray'da gerçekleşen görüşme, Trump'ın geçtiğimiz ocak ayında başkanlık koltuğuna oturmasından bu yana gerçekleşen üçüncü görüşmeydi.

Filistinlilerle barış istediğini ifade eden İsrail Başbakanı, Filistinlilerin gelecekte kuracakları bağımsız bir devleti İsrail'in yıkımı için bir platform olarak tanımladı ve bu nedenle egemen güvenlik yetkisinin İsrail'de kalması gerektiğini savundu.

dfrgty
ABD Başkanı Donald Trump, pazartesi akşamı Beyaz Saray'da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte (DPA)

Trump, gazetecilerin iki devletli bir çözümün mümkün olup olmadığı sorusuna “Bilmiyorum” dedi ve soruyu Netanyahu'ya yönlendirdi.

Netanyahu soruyu, “Filistinlilerin kendi kendilerini yönetmek için tüm yetkilere sahip olmaları gerektiğine inanıyorum, ancak bizi tehdit edecek herhangi bir yetkiye değil” diye yanıtladı.

Netanyahu ayrıca, Filistinlilerin Gazze Şeridi'nden çıkarılması konusuna da değinerek, İsrail ve ABD'nin, savaştan zarar gören Gazze Şeridi'nden ayrılmak isteyen Filistinlileri kabul edecek ‘birkaç ülke bulmaya yakın’ olduğunu söyledi.

Netanyahu, “Başkan Trump'ın seçim özgürlüğü diye harika bir vizyonu var. Eğer insanlar kalmak istiyorlarsa kalabilirler ama gitmek istiyorlarsa da gidebilmeliler” şeklinde konuştu.

Üst düzey bir İsrailli yetkili yemekten sonra yaptığı açıklamada, İsrail'in Trump'ın Gazzelileri gönüllü olarak göç etmeye teşvik etme konusunda ciddi olduğuna ikna olduğunu belirtti.

Söz konusu açıklamaların ardından Filistin Yönetimi'nden bir kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: “Onların tutumu biliniyor. Ancak biz siyasi bir süreç başlatmak için uğraşıyoruz. Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs'ü kapsayan bir devlet kurma hakkımızdan taviz vermeyeceğiz.”