Burkina Faso'daki Sankara davasında eski Cumhurbaşkanı Compaore'ye müebbet hapis

Eski Genelkurmay Başkanı Gilbert Diendere ve o dönem Compaore'nin güvenlik şefi Hyacinthe Kafando da ömür boyu hapis cezası aldı

Eski Burkina Faso Cumhurbaşkanı Blaise Compaore (AFP)
Eski Burkina Faso Cumhurbaşkanı Blaise Compaore (AFP)
TT

Burkina Faso'daki Sankara davasında eski Cumhurbaşkanı Compaore'ye müebbet hapis

Eski Burkina Faso Cumhurbaşkanı Blaise Compaore (AFP)
Eski Burkina Faso Cumhurbaşkanı Blaise Compaore (AFP)

Eski Burkina Faso Cumhurbaşkanı Thomas Sankara cinayetine ilişkin görülen davada, baş şüpheli eski Burkina Faso Cumhurbaşkanı Blaise Compaore ömür boyu hapse mahkum edildi.
Vagadugu Askeri Mahkemesinde Sankara cinayetine ilişkin Ekim 2021'de görülmeye başlayan davada karar açıklandı.
Karara göre, baş şüpheli Compaore, Sankara cinayetindeki rolü nedeniyle gıyaben müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Mahkeme, Compaore'nin sağ kolu ve o dönem Genelkurmay Başkanı olan Gilbert Diendere ve o dönem Compaore'nin güvenlik şefi olarak görev yapan Hyacinthe Kafando'ya da ömür boyu hapis cezası verdi.
Fildişi Sahili'nde saklandığı iddia edilen Kafando için de Compaore gibi gıyaben yargılama yapıldı.
Halk ayaklanması sonucu 2014'te devrildikten sonra Fildişi Sahili'ne sürgüne gönderilen Compaore, "kendisine askeri mahkeme tarafından tuzak kurulduğu" gerekçesiyle duruşmalara katılmayı reddetmişti.
Fildişi Sahili vatandaşlığına geçtiği için Compaore'nin Burkina Faso'ya iadesi de mümkün görünmüyor.

34 yıl sonra açılan dava
Sankara cinayeti, Afrika'da aydınlatılmayı bekleyen en önemli cinayetlerden biri olarak bilinse de 34 yıl boyunca konuyla ilgili herhangi bir yargılama yapılmadı. Dava, Sankara suikastı öncesi ve sonrası dönemini kapsayan Fransız arşivlerinin, Burkina Faso'ya teslim edilmesiyle açıldı.
Sankara ve 12 arkadaşının ölümüyle ilgili ilk kez 11 Ekim 2021'de görülmeye başlayan davada Compaore ve Kafando haricindeki 12 sanık hakim karşısına çıkmış, bu 2 isim hakkında ise gıyabi yargılama kararı alınmıştı.

Sankara'nın ölümü
Burkina Faso'nun efsanevi lideri olarak anılan Sankara ve o dönemki yakın arkadaşı Compaore, 1983'te Burkina Faso'nun yönetimini ele geçirmişti.
1983-1987 dönemindeki askeri darbeye kadar cumhurbaşkanlığı görevini üstlenen Sankara, 1987'de darbeyle görevinden uzaklaştırılmaya çalışılmış ve çıkan olaylarda 37 yaşında hayatını kaybetmişti.
Eski Cumhurbaşkanı Sankara'nın ölümünün doğal yollardan gerçekleştiği öne sürülmüştü.
Askeri mahkeme ise 13 Nisan 2021'de eski Cumhurbaşkanı Blaise Compaore'yi, 1987'deki darbe sonucu görevi devraldığı Sankara'yı öldürmekle suçlamıştı.
Mahkeme, Sankara'nın ölümüyle ilgili Compaore'nin sağ kolu olarak bilinen General Diendere dahil 13 kişiye aynı suçlamada bulunmuştu.
Compaore, darbe sırasında çıkan çatışmalarda yaşamını yitiren Sankara'yı öldürmenin yanı sıra devlet güvenliğini tehlikeye atmak ve cesetleri gizlemekle de suçlanıyor.



KGB, Brezilya üzerinden Batı’ya sızmak için belge ağı kurmuş

1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla kapanan KGB, bugünkü Federal Güvenlik Servisi'ne (FSB) dönüştürüldü (Reuters)
1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla kapanan KGB, bugünkü Federal Güvenlik Servisi'ne (FSB) dönüştürüldü (Reuters)
TT

KGB, Brezilya üzerinden Batı’ya sızmak için belge ağı kurmuş

1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla kapanan KGB, bugünkü Federal Güvenlik Servisi'ne (FSB) dönüştürüldü (Reuters)
1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla kapanan KGB, bugünkü Federal Güvenlik Servisi'ne (FSB) dönüştürüldü (Reuters)

Sovyetler Birliği dağılırken KGB'nin Brezilya'da Brezilya'da kimlik belgeleri düzenleyerek bunları gelecek nesil ajanlar için sakladığı iddia ediliyor.

Brezilya’da Rus istihbaratının faaliyetine yönelik sahte kimliklerin incelenmesiyle ilgili süreçte, KGB’nin operasyonuna dair dikkat çekici detaylar ortaya çıktı.

Nisanda kimlik kartlarıyla ilgili yapılan adli analizlerde, bunların sahte veya çalıntı olmadığı belirlendi. Soruşturma yetkilileri, KGB’nin bazı nüfus kağıtlarını Soğuk Savaş’ta ülkeye getirilmiş olabileceği ihtimali üzerinde duruyor.

Görevler için takma isimler kullanan Batılı casusların aksine Rus ajanları, faaliyet gösterecekleri ülkede sahte kimliklerle uzun süre yaşıyor. Bu kimliklerle evlenip aile kuran ve çalışan ajanların, Brezilya’yı ABD’ye ve Avrupa’ya sızmak için bir üs olarak kullandığı düşünülüyor.

New York Times’ın haberinde, belgelerin yasal görünmesine rağmen sahte bilgiler içerdiğine dikkat çekiliyor. Yetkililer, bazı doğum belgelerinde adı geçen ebeveynlerin var olmadığını veya bu kişilerin, kaydedilen adlarla eşleşen çocuklara sahip olmadığını belirledi.

Kimliğinin açıklanmaması şartıyla konuşan bir istihbarat yetkilisi, belgelerde kullanılan bir adın, bir nesil önce Güney Amerika ve Avrupa'da çalışmış olan bir başka Rus ajanının Brezilya'daki takma adıyla aynı çıktığını da söylüyor.

Rus istihbarat servisleri üzerine araştırmalar yapan Britanyalı yazar Edward Lucas, şu ifadeleri kullanıyor:

Bu tam da Rusların yapacağı türden bir şey. Belgeleri yaratmak için gösterdikleri titizlik ve kuşaklar boyu sürecek bir planlama, onların düşünme şekliyle uyumlu.

NYT, Brezilya mahkemelerinin sözkonusu nüfus kağıtlarını ve doğum belgelerini gizli tuttuğunu belirtiyor. Brezilya istihbaratının incelemeleri devam ediyor.

Independent Türkçe, New York Times, NDTV