Ramazan sofraları geleneksel Arabistan mutfağını canlandırıyor

Ramazan sofraları geleneksel Arabistan mutfağını canlandırıyor
TT

Ramazan sofraları geleneksel Arabistan mutfağını canlandırıyor

Ramazan sofraları geleneksel Arabistan mutfağını canlandırıyor

Suudi Arabistan'da Ramazan iftar ve sahur sofraları, yemek çeşitleri açısından büyük bir çeşitliliğe tanık oluyor. Bunun nedeni, ülkedeki zengin kültürel çeşitlilikten kaynaklanıyor. Bu yemekler arasında yer alan makbus, fetita, serid ve hamia yemekleri her bölgenin gelenek ve görenekleriyle ilişkili oldukça önemsenen dikkat çeken yemeklerdendir.
Suudilerin sofraları genellikle her bölgenin kendine has ve diğer bölgelerden ayrışan özel kültürel motifleriyle ilişkilendirilir. Suudiler iklim ve yaşam koşullarına göre değişiklik gösteren bu yiyecekleri yemeye ve lezzetli tadını almaya heveslidirler.
Ülkenin orta bölgelerinde genellikle Margug, Mataziz, Kors Agil ve daha başka popüler halk yemekler genellikle Necd iftar sofralarında muhakkak bulunuyor.
Ceriş veya Heris, yüzlerce yıl öncesine dayanan en eski yemeklerden biridir. Geleneksel Suudi Ceriş yemeği, pirinç, soğan, baharat, et ve et suyu ile haşlanmış dövülmemiş buğdaydan yapılır.


Kabuğu çıkarılmış tane ve harissa karışımı olan popüler Temen yemeği (Was)

Kuzey bölgesinde hurma, tereyağı, yoğurt, tandır ekmeği ve sac ekmeğine talep giderek artıyor ve hepsi insanlar için hala özel bir yer tutuyor. Mübarek Ramazan ayında yöre halkı arasında popüler yemeklerin değiş tokuşu, yöreye miras kalan geleneklerden biridir.
Özellikle mübarek aylarda öne çıkan sosyal dayanışma ortamı içerisinde yöre kadınlarının hazırladığı yemekler çeşitlilik göstermektedir. Aileler arasındaki iletişimi, şefkati ve sevgiyi en iyi şekilde sunarak somutlaştıran yemekler, bağların güçlenmesine katkıda bulunur.

Batı bölgesinin yemekleri çok çeşitlidir. Zira Ramazan ayında yaygın olarak her evde bulunan fasulye, bakla, mento, formoza, ma'sub, mercimek çorbası ve diğer özel yiyecekler Hicaz sofrasından eksik olmayan yemeklerdendir. Hicaz sofralarında, iftar ve sahur arasında yediği bir nevi atıştırmalıklar (süzme yoğurt, zeytin ve şerik) olarak değerlendirilen ve teravih namazından sonra yaşlıların ve küçüklerin ramazan ayı boyunca yedikleri hafif yemek tabağının da yer aldığına da dikkat çekmek gerekir.
Aynı şekilde Ramazan ayında semtin sakinleri tarafından yatsı namazından başlayarak gece yarısından sonrasına kadar ciğer ve haşlanmış buğday satılıyor.
Doğu bölgesinin sofrası, hasavi pirinci, kanad, karides pilavı, pastırma ve yulaf lapası gibi bölgenin ünlü deniz ürünleri yemeklerinden yoksun değildir. Ayrıca musgaa, sago, habisa, kavare, yufka, haree,  balalit, mehlebiye ve yulaf lapası gibi yiyeceklerde bölge halkının vazgeçilmezleri arasında.
Çok sayıda yiyecek ve tatlıya ek olarak, Güney Suudi mutfağını onu popüler hale getiren ve birçok özelliği ile ünlü, çevre ile yakından ilişkili yemeklerle dolu güneydeki Ramazan sofrasının yiyecekleri sadece güney bölgelerinde değil, Suudi Arabistan’ın farklı bölgelerinde de birçok kişinin favorisi haline geldi. Güneydeki Ramazan sofralarında ayrıca ragş, vafd, et suyu, marag, mursa, karışık balık, mufalt ve taze sütle karıştırılıp hurma ile sıcak servis edilen un olan maşguse ile yörede bilinen popüler yemeklerden biri olan ve ramazan sofralarında dikkat çekici bir varlığa tanıklık eden haniz de yer alıyor.



Araştırma: Hasavi pirinci zengin besin değerine sahip

El-Ahsa bölgesi özellikle Hasavi pirincinin yetiştirildiği bölge olmasıyla ünlü (SPA)
El-Ahsa bölgesi özellikle Hasavi pirincinin yetiştirildiği bölge olmasıyla ünlü (SPA)
TT

Araştırma: Hasavi pirinci zengin besin değerine sahip

El-Ahsa bölgesi özellikle Hasavi pirincinin yetiştirildiği bölge olmasıyla ünlü (SPA)
El-Ahsa bölgesi özellikle Hasavi pirincinin yetiştirildiği bölge olmasıyla ünlü (SPA)

Hasavi pirinci, Suudi Arabistan’ın doğusunda yer alan el-Ahsa bölgesi için değerli bir miras ve kadim bir değer olmaya devam ederken bilimsel araştırmalar, hasavi pirincinin yaygın olarak tüketilen beyaz pirinç türlerine kıyasla karbonhidratlar, proteinler, vitaminler, mineral tuzlar, biyolojik olarak aktif bileşenler ve antioksidanlar bakımından önemli bir besin kaynağı olduğunu teyit ediyor.

Kral Faysal Üniversitesi Ziraat ve Gıda Bilimleri Fakültesi tarafından yayınlanan bir araştırmada, el-Ahsa’da hurmalardan sonra en çok yetiştirilen ikinci yerli ürün olan hasavi pirincinin bölgede yüzlerce yıldır hasattı yapıldığı, toplumun ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde bol miktarda üretildiği ve komşu bölgelere de ihraç edildiği belirtildi.

Araştırmalara göre hasavi pirinci, çeltik türlerinin indica japonica ve javanica alttürlerinden geliyor. Güneydoğu ve Güney Asya'da ortaya çıkan ve bu bölgelerde yayılan indica grubuna ait olan hasavi pirinci, 50 yılı aşkın bir süredir el-Ahsa'nın çevre koşullarına adapte edilen ‘Hasavi 1’ olarak sınıflandırılırken ‘Hasavi 2’ adıyla sınıflandırılan türü, ‘IRI112 ve Hasavi 1’ arasındaki melezlemeden elde edildi. Kısa ve iri taneli olan Hasavi 2, karışımından türetildiğinden indica - japonica alttürüne giriyor.

Hasavi pirincindeki karbonhidratın diğer türlere göre yüzde 15 daha düşük, diyet lifinin yüzde 65 ve proteinin yüzde 30 daha yüksek olduğuna işaret edilen araştırmada, çoğu doymamış olan yağ içeriğinin ise yüzde 1,99 olduğu, ayrıca insan sağlığını koruyan ve kronik hastalıklara karşı güçlendiren hayati öneme sahip aktif bileşenler içerdiği belirtildi.

rgt
Hasavi pirinci, Körfez ülkelerindeki en önemli tarım ürünlerinden biri (SPA)

Araştırmaya göre hasavi pirinci, kan şekeri tepkisini azalttığı, tokluğu artırdığı ve iştahı baskıladığı için kalori alımının kontrolünü kolaylaştıran diyet lifi ve fenolik bileşenler barındırdığından ve fazla kilo ve obezite riskini azalttığından bu özelliğiyle diyabet karşıtı olarak sınıflandırılabilir. Bunun yanında hasavi pirinci, diğer çeltik türlerine kıyasla 3 kat tiamin vitamini içerirken fenoller, flavonoidler ve antioksidanlar bakımından da daha zengin.

Araştırma, pirinç mahsulünün, zararlı böcekler ve bakteriyel hastalıklar nedeniyle üretimin üçte birini kaybedebileceğini gösterirken üniversitenin bu kaybın önüne geçmek ve kontrol altına almak için harekete geçtiği bildirildi. Üniversite, pazarlama faaliyetlerinin nasıl kontrol altına alınacağını ve zararlıların ve hastalıkların yayılmasının nasıl önleneceğini incelemek için araştırma ekipleri kurdu. Ayrıca, hasavi pirinci çeşitlerini geliştirmek, iyileştirmek, korumak ve daha çok ekilmesini sağlamak için genetik düzeyde de çalışmalar yapıldı. Yapılan çalışmalarda pirinçte kurtlanmaya karşı ıslah programlarında kullanılabilecek kurtlanmaya karşı direnç genleri kaynağı olduğu anlaşıldı.

Araştırmada, birçok ülkenin özel özelliklere sahip çeltik türleri üretmeye çalıştığına dikkati çekti. Buna göre Doğu Asya’da, beslenme ve tedavi için kullanılan black rice (siyah pirinç) ve başka yüksek protein içeriğine ve çeşitli besin maddelerine sahip birçok çeltik türü bulunuyor. Suudi Arabistan'da yetiştirilen hasavi pirinci bu özellikleriyle ülkeyi her zaman modernleşmeye ve gelişmeye ihtiyaç duyan tarımda gelişmiş ülkeler arasına yerleştiriyor.

Hasavi pirinci aynı zamanda misafirperverliğin, cömertliğin ve konuğun en iyi şekilde ağırlanmasının sembolü olmasından dolayı toplumsal bir değere de sahip. Özellikle Ramazan ayında bazı ailelerin sofralarında ana yemek olarak yer alan hasavi pirinci, yüksek oranda demir içerdiğinden özellikle yaşlılara sağlıklı bir besin olarak tavsiye edilmektedir.